‏«امروز مهمان اتاق بازرگانی بودم. بیشتر شنیدم، تا بگویم» ضرغامی دیروز در توییتر با این جمله از جلسه خود با اعضای پارلمان بخش خصوصی خبر داد و نوشت: «باز هم به اتاق خواهم رفت» در هجدهمین نشست هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران، ضرغامی به همراه معاون گردشگری و چند نفر از فعالان حوزه گردشگری حضور پیدا کرد تا مسائل و چالش‌های بخش گردشگری کشور را در حضور فعالان بخش خصوصی مرور کنند. ضرغامی در این جلسه برای چندمین بار در ماه‌های اخیر به مسائل و مشکلات درونی وزارتخانه متبوعش -که در دوره وزیر سابق در سکوت خبری و انزوایی مزمن مشغول به کار بود- اشاره و تاکید کرد: «بسیاری از موانع داخل وزارتخانه است» غلامحسین شافعی رئیس اتاق بازرگانی ایران در این جلسه با اشاره به مشکلاتی که فعالان بخش گردشگری در دوسال گذشته پشت سر گذاشتند، گفت: «مشکلات تحریم و همه‌گیری کرونا به مشکلات قبلی حوزه گردشگری اضافه شده و بسیاری از فعالان بخش خصوصی را با تنگنا و حتی ورشکستگی مواجه ساخته است. فعالان بخش خصوصی در این حوزه بی‌پناه رها شده‌اند»

«مشکل امروز ما فقه نیست. مشکل ناکارآمدی و پوسیدگی روشها و ساختارها و ‎زدن زیر‌میز کسانی است که از آن نفع می‌برند» این پاسخ توییتری وزیر گردشگری به علی‌اکبر عبدالملکی رئیس کمیسیون گردشگری اتاق ایران بود که دیروز و در جلسه هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی، در سخنان خود با اشاره به اینکه همزیستی و حضور ادیان مختلف در طول تاریخ در ایران گردشگری مذهبی می‌تواند در ایران ظرفیت‌های بالفعلی ایجاد کند پیشنهاد کرده بود: «با محوریت وزارت گردشگری، علما و مراجع تقلید، اتاق ایران مجلس وزارت امور خارجه و ارشاد، کمیته فقه گردشگری را ایجاد کنیم و برای بازنگری و ایجاد قوانین شرعی و عرفی راه‌کارهای جدیدی با هدف توسعه پایدار بخش گردشگری ارائه کنیم» ضرغامی در سخنرانی‌هایی که اخیرا به عنوان وزیر میراث‌فرهنگی و گردشگری کشور داشته، بارها به مشکلات ساختاری و درون سازمانی وزارتخانه میراث‌فرهنگی اشاره کرده و حتی در مواردی به اختلافات موردی مدیران هم نقبی زده است، او دیروز هم در جلسه با فعالان بخش خصوصی گفت: « چرا نباید مسئولان به حرف کارشناسان گوش کنند و عمل کنند و مدام در نشست‌ها خودشان حرف بزنند؟ من حرف‌های شما را بدون تبصره گوش می‌دهم. باید بخش خصوصی به بخش گردشگری کمک کند. باید به این بیمار در حال اهتزاز برای احیا کمک شود. ما از روز اول شروع کردیم به زیر میز زدن. بسیاری از موانع داخل وزارت خانه است. من اولین همایش مدیران وزارتخانه را برگزار کردم. تحول در نگاه و روش‌های اقدام، هدف اصلی من است»
شالبافیان معاون گردشگری کشور هم در تکمیل سخنان ضرغامی با تاکید بر اهمیت تغییر رویکرد در دولت، در خصوص آثار این تغییر نگاه در حوزه گردشگری از ایجاد هماهنگی‌های بین‌بخشی به‌عنوان اولویت‌های وزارتخانه نام برد و گفت: «تلاش ما این است که با ایجاد هم‌افزایی بین دستگاهی مسیر را برای فعالیت بخش خصوصی هموار کنیم و از ابتدای حضور نیز رایزنی‌هایی با دستگاه‌های مربوطه داشته‌ایم» او مشکلات بخش خصوصی را ناشی از عدم هماهنگی و همکاری بین دستگاه‌ها دانست و اضافه کرد: «سیاست‌های جاری در بخش گردشگری نمی‌تواند محرک سرمایه‌گذاری جدید در این حوزه باشد. یک‌راه برای تشویق به سرمایه‌گذاری، تمرکز بر مجتمع‌های گردشگری با چند کاربری متفاوت است. در این حوزه باید چارچوب‌های مشخصی تعریف کنیم تا به ‌صورت منسجم کار را جلو ببریم. در گذشته تمدید پروانه بهره‌برداری تأسیسات اقامتی منوط به فرایندهایی بود که ذاتاً وظیفه دستگاه ما نبود و اگر این فرایند ادامه پیدا می‌کرد، تعداد هتل‌های دارای مجوز بهره‌برداری تا سال آینده به نصف می‌رسید.» معاون گردشگری کشور از اعضای اتاق بازرگانی خواست: «الگوهای سرمایه‌گذاری در دیگر حوزه‌ها را پیشنهاد کنید، شاید بتوان از آنها نیز در این عرصه بهره ببریم. از سویی می‌توان از مزیت‌های سایر بخش‌ها به نفع گردشگری استفاده کرد»
در این جلسه رئیس اتاق بازرگانی ایران به وضعیت فعالان بخش خصوصی حوزه گردشگری اشاره‌ای داشت و گفت: «سال‌هاست که بخش گردشگری در کشور مورد بی‌مهری قرار گرفته و آن‌گونه که بایسته است از ظرفیت‌های موجود آن استفاده ‌نشده و بعضاً آثار تاریخی و ثبت‌شده کشور هم در معرض آسیب‌های جدی بوده است. در این مورد می‌خواهم تاکید کنم که توجه جدی به میراث فرهنگی و مفاخر تاریخی لازم است و توجه نکردن به آن آتش زدن به ثروت ملی است که قابل ارزیابی در هیچ شرایطی نیست. مشکلات تحریم‌ها و همه‌گیری کرونا نیز به مشکلات قبلی اضافه و بسیاری از فعالان بخش خصوصی در این حوزه را با تنگنای جدی و حتی ورشکستگی مواجه ساخته است. فعالان بخش خصوصی در این حوزه انگار بی‌پناه رها شده‌اند. ایران علی‌رغم برخورداری از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بی‌شماری، نتوانسته از ظرفیت‌های خود در این بخش به‌خوبی استفاده کند» غلامحسین شافعی گفت: «از نگاه بخش خصوصی احیای این بخش نیازمند اقدامات مبتنی بر برنامه با ترکیب علم و تجربه است. بخش گردشگری در حال حاضر پتانسیلی برای تحرک در اقتصاد است و چنانچه ظرفیت‌های موجود با یک برنامه عملیاتی و با تغییر رویکردهای اساساً به کار گرفته شوند، می‌توانیم شاهد تحول قابل‌ملاحظه‌ای در این بخش باشیم و از سرریز آن کل اقتصاد منتفع شود»
انتقادها و طرح چالش‌ها از سوی فعالان بخش خصوصی اما تفاوت بسیاری با سخنان مدیران داشت. آنها از تجربه‌های زیسته و موانع و مشکلاتی گفتند که در دوران فعالیت خود در این حوزه با آن روبرو بودند. از جمله سهند عقدایی، عضو کمیته گردشگری خلاق کمیسیون گردشگری اتاق ایران به طور مشخص به وضعیت دماوند به عنوان یکی از نمادهای فرهنگی و تاریخی کشور اشاره کمرد و بر ظرفیت گردشگری آن که مورد توجه قرار نگرفته تاکید کرده و گفت: «دماوند یکی از برندهای ملی و اصلی در ایران است. اما جایگاه دماوند را در حوزه گردشگری با کلیمانجارو مقایسه کنید که در سال ۲۰۲۰، بالغ بر ۳۵ هزار دلار هزینه ورودی آن بود و هر کوهنورد ۲ هزار دلار در کلیمانجارو هزینه کرده و در ایران در سال ۹۵ حدود ۱۷۰۰ گردشگر به دماوند رفته و در سال ۹۸ این حدود ۸۰۰ نفر بوده است. اما هجوم بی‌ضابطه کوهنوردان داخلی به آنجا و روند بدون مجوز و ضابطه به این کوه آسیب جدی زده است. چندین دستگاه خود را در مورد این اثر طبیعی ذی‌نفع می‌دانند؛ شهرداری، منابع طبیعی و جنگل‌ها، میراث فرهنگی، افراد محلی، فدراسیون کوهنوردی، انجمن‌ها و سمن‌ها و کوهنوردان، اما هیچ‌کدام مدیریت واحدی را بر آن نپذیرفته‌اند. این امکان گردشگری را از ما گرفته است. این را به کل طبیعت، جنگل‌ها، کویرها تعمیم‌دهید که هیچ‌کدام مدیریت واحدی ندارند و کار سازمانها خنثی کردن همدیگر است. مدیریت واحد با تاسیس پایگاه میراث طبیعی دماوند که تمام ارگان‌ها زیر آن و با هماهنگی فعالیت کنند پیشنهادی است‌که باید مورد توجه قرار گیرد»
محمد جهانگیری، رئیس انجمن گردشگری سلامت ایران در سخنان خود در این جلسه به ظرفیت‌های موجود در حوزه گردشگری سلامت اشاره کرده و گفت: «۸ تریلیون دلار گردش مالی حوزه گردشگری در سطح دنیاست و یک‌چهارم آن به خدمات گردشگری سلامت اختصاص دارد. ۱۰ درصد اشتغال دنیا مربوط به گردشگری بوده و مهم‌ترین مقصد برای گردشگری سلامت در دنیا آسیاست و ایران در این بخش فرصت‌های نابی در اختیار دارد. ایران نیروهای کارآمد پزشکی در اختیار دارد و رتبه اول در عمل زیبایی را به خود اختصاص می‌دهد. بنابراین با مدیریت و سرمایه‌گذاری مناسب می‌تواند به یکی از مقاصد اصلی برای گردشگری سلامت تبدیل شود» او با مرور ظرفیت‌های موجود در حوزه گردشگری سلامت رتبه ایران را ازنظر جذب گردشگر سلامت در دنیا ۴۶ عنوان کرد.
اخیرا سخنانی در خصوص تشکیل اتاق گردشگری در کشور شنیده می‌شود اما هنوز جزییاتی در مورد آن از منابع رسمی منتشر نشده است، دیروز هم رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی پیشنهاد کرد: «با همراهی هیات رئیسه اتاق ایران عنوان گردشگری به نام اتاق ایران اضافه شود و در دوره آینده حضور حداقل یک نفر در هیات نمایندگان اتاق استان‌ها و اتاق ایران از بخش گردشگری از ۵ نفر بخش صنعت در هیات رئیسه اتاق ایران داشته باشیم» عبدالملکی از اقدام برای راه‌اندازی مرکز مشاوره کسب‌وکارهای گردشگری در اتاق ایران خبر داد و گفت: «ایجاد فدراسیون گردشگری در اتاق ایران برای هدفمند کردن فعالیت‌ها و یکپارچه کردن نظرات بخش خصوصی در حوزه گردشگری از دیگر اقدامات کمیسیون است»
در جلسه دیروز هیات نمایندگان اتاق بازرگانی سخنان دیگری هم مطرح شد، سخنانی که بارها در قالب تئوری و پشت تریبون‌ها مرور می‌شوند اما جایی در حوزه اجرا و عمل ندارند. امید که این سخنان بالاخره روزی لباس عمل بپوشند و دردی از گردشگری ایران که به تعبیر ضرغامی «بیماری در حال احتضار است» را دوا کنند.