قله کوه یخ چالشهای آبی توجه ما را نبلعد
۲۸ شهریور ۱۴۰۰، ۰:۰۰
مدیریت آب کشور در دولت جدید، در شرایطی کار خود را آغاز می کند که با چند واقعیت آشکار مواجه است: -سال آبی اخیر (1400-1399)، سال بشدت کم بارشی بوده و این خشکی، فشار مضاعفی را بر منابع آبی بویژه در بهار و تابستان 1400 وارد کرده است.
-پیشبینیها حاکی از آن است که لااقل در پاییز پیش¬رو نیز بارش در حد نرمال و متوسط، نباشد.
-کمبودها و نارساییهای عرصه آب و انرژی، برای عموم مردم در ماههای اخیر، لمس شده و متاسفانه با ناآرامی هایی در مناطقی نظیر خوزستان همراه بوده است.
-بودجه کشور و از جمله در بخش آب انقباضی است و این راه را برای توسعه اقدامات و حتی تداوم برخی رویه ها، محدود و دشوار مینماید
قله کوه یخ چالشهای آبی، توجه ما را نبلعد
علاوه بر این، واقعیت هایی نیز، البته نه چندان آشکار، وجود دارد:
-کسری مجموع مخزن آب زیرزمینی کشور از 142 میلیارد مترمکعب در حال گذشتن است. فرونشست ها در بسیاری از استان های کشور در حال رخ دادن است و خبر از مرگ آبخوان دارند. شوری متوسط بسیاری از چاهها نیز افزایش معنادار داشته است.
-اگر در زمانی نه چندان دور، سدسازی به عنوان راه حلی کلیدی برای مدیریتی آب مطرح می شد، این سال ها، نداهایی جدید اما از همان سبک و سیاق، از جنس اکتشاف آبهای ژرف، شیرین سازی های حجیم و انتقال آب و … مطرح است: نگاه صرفا سازهای با هزینه های گزاف و البته با تخریبهای جدی.
-ساختار بخش آب، بهدنبال اقدامات شتابزده ماههای پایانی مدیریت قبلی وزارت نیرو، به هم ریخته و این به هم ریختگی، بر لکنتها و وقفه افزوده است (نمونه آن در ناهماهنگی جدی در رابطه با طرح تعادل بخشی)
-راهکارهای غیرسازهای (از جمله در ارتقای سواد آبی نخبگان و عموم، مدیریت مشارکتی بهویژه در رابطه با آبهای زیرزمینی و …) کاملا کم رنگ و در حاشیه¬تر از هر زمانی هستند.
-بسیاری از گزارشهای مدیران میانی، ناظر به اقدامات است و در نتیجهگیری، همه از دستاوردها تعریف میکنند اما سرجمع کارها و سازوکارها، افتها و ناکارآمدیهاست.
واقعیتهای عیان (قله های کوه یخی چالش های آبی) از جنس آنچه در ابتدای متن آمد را نمیتوان نادیده گرفت اما واقعیتهای کمتر آشکار، در معرض این کشش هستند که مرتبا به آینده موکول شوند (که شدهاند) و این کار را مرتب دشوارتر و گره را کورتر میکند. چند پیشنهاد زیر شاید بتواند برای کمتر به حاشیه راندن موضوعات اساسی عرصه آب (و بلیعیدن تمام ظرفیت ها توسط قلههای کوه یخی چالش های آبی)، مفید باشد:
-اقدام فوری براساس ایده ای شفاف برای اصلاح دو انحراف بزرگ اخیر در بخش آب: به هم زدن با عجله و بدون پشتوانه کافی ساختار بخش آب و نیز ارایه لایحه پر اشکال قانون آب. بازنگری در تغییر ساختار، فوریت و ضرورت بالاتری دارد.
-جدیت برای ایجاد چرخش در زمینه تعادل بخشی آبهای زیرزمینی (که متاسفانه تبدیل به یک روزمرگی و کاری در حاشیه دارد می شود) و تعهد به هدف گذاری های سخت اما الزامی کاهش برداشت از آبخوان ها.
-وزن دهی جدی به اقدامات غیرسازه ای بویژه در بخش مدیریت تقاضا پس از سال ها و ده ها تلاش برای ساخت و سازها که ثمره آن اندک و هزینه های آن (نه فقط اقتصادی) بسیار بوده
-اجتناب از تکرار اشتباهات گذشته این بار در مسیر تعریف سقف آرزوهای خیالی در اکتشاف و بهرهبرداری از آبهای ژرف، طرحهای انتقال آب و…
-تعهد به اقدامات اجتماعی عمیق و مدیریت مشارکتی در تصمیمات و پروژههای آبی به ویژه در رابطه با بخش کشاورزی علیرغم این که این قبیل اقدامات، روبان پاره کردن و کلنگ زدن ندارند اما در تعیین سمت و سوی نجات آب بسیار نقش خواهد داشت.
-در اولویت قرار دادن ارتقای دانش و آگاهی و سواد آبی در جامعه و سرمایهگذاری برای پیادهسازی غیر نمایشی و سلیقه آن
-جدیت و حتی اندکی خشونت با بدنه برای تمرکز بر نتیجهگرایی به جای اقداممحوری از سوی آبهای منطقهای و گزارشهای استانی
-دیدن همزمان دو روی سکه چالشهای آبی: سیلاب و دوره های خشک و کم آب، (به ویژه با جدیتر شدن وقوع سناریوهای تغییر اقلیم) و نیفتادن در دام اقدامات روزمره برای پاسخگویی به غافلگیریها
-تعامل مستمر (نه فقط برای عکس یادگاری گرفتن) با جامعه مدنی و سازمانهای مردم نهاد و رسانهها در مسیر شفافسازی و مشارکت حقیقی نخبگان و دلسوزان در نجات آب.
مطالب مرتبط
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها
- قطار رجا؛ انتخابی امن و راحت برای سفرهای شما بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید