بعد از کلنگزنی سد لاسک بر شاهراه آبی تالاب انزلی، نوبت به سند زدناین تالاب به نام وزارت نیرو رسید
احیای تالاب انزلی گرفتار گرهای کور
مدیرکل حفاظت و احیای تالابهای محیط زیست: سپردن مسئولیت مدیریت تالابها به وزارت نیرو با قوانین جاری در تناقض است زهرا جنسی، کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست: تا وقتی جلوی ورود فاضلاب را نگیرند هر اقدامی برای حفاظت بیحاصل است.
۱۴ بهمن ۱۳۹۹، ۱۰:۳۹
آزولا از تالاب انزلی ریشه کن شد. این گزاره یک خبر خوب است یا بد؟ کارشناسان محیط زیست معتقدند که این خبر به شدت بد است؛ چرا که هیچ مقابله موثری برای برخورد با این جلبک مخرب صورت نگرفته. انزلی هم از سد لاسک آسیب میبیند و هم از فاضلابهایی که از طریق دو کانال زرجوب و گوهررود به آن وارد میشود. سه دهه گذشته و هیچ اقدامی برای بهبود وضعیت تالاب انزلی صورت نگرفته. حالا در روز جهانی تالابها خبر دیگری هم رسیده است: قرار است مدیریت این تالاب را از سازمان حفاظت محیط زیست بگیرند و این آبگیر شمالی را به نام وزارت نیرو سند بزنند. سازمان اما میگوید این اقدام با قانون در تضاد است. بعد از جلوگیری از طرح بایوجمی در سال گذشته، این دومین اتفاق عجیبی است که در تالاب انزلی رخ میدهد.
حدود سه دهه پیش آزولا وارد ایران شد. از کشور فیلیپین آورده بودنش تا به عنوان کود طبیعی در مزارع برنج استفاده کنند. مشخص نیست چطور این گونه مهاجم وارد تالاب شد. اما دیری نپایید که این جلبک همچون مخملی سبز بر سطح صدها هکتار از تالاب انزلی گسترده شد.
آلودگی انزلی، آزولا را هم از پای درآورد
آزولا مانع رسیدن نور به اعماق آب میشد و حتی پرندگان را در پیدا کردن غذا دچار مشکل میکرد. تا 4 سال پیش 800 هکتار از سطح تالاب انزلی درگیر گیاه آزولا بود. خطر اصلی ورود آزولا از تالاب انزلی به رودخانه بود اما حالا زهرا جنسی، کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست، تنوع زیستی و زیستگاهها و رئیس هیات مدیره جمعیت زنان و جوانان حافظ محیط زیست گیلان از ریشهکن شدن این گونه در تالاب انزلی خبر میدهد. او البته این موضوع را یک خطر جدی میداند و میگوید در حالی که هیچ کار موثری برای از بین رفتن این گونه مهاجم انجام نشده، تالاب انزلی به چنان سطحی از آلودگی رسیده که حتی آزولا را هم از بین برده است.
12 بهمنماه، مصادف با دوم فوریه روز جهانی تالابها نامگذاری شده است. به همین مناسبت جمعیت زنان و جوانان محیط زیست یکشنبه شب به موضوع تالابها با محوریت تالاب انزلی پرداخت. این برنامه به صورت زنده از پیج اینستاگرامی آن مجموعه پخش شد تا به مسائل پیش روی تالابها بپردازد.
حتی مدیریت تالابهای مصنوعی با محیط زیست است
50 سال پیش در چنین روزی معاهدهای جهانی برای حفاظت از تالابها به تصویب رسید که از آن با عنوان کنوانسیون رامسر نام میبرند. در ابتدا این معاهده به امضای نمایندگان ۱۸ کشور شرکتکننده رسید و تا امروز این پیمان ۲۴۱۲ مکان به وسعت بیش از ۲۵۴هزار هکتار در ۱۷۱ کشور را پوشش میدهد. تعریف تالاب در این کنوانسیون بسیار گسترده است و شامل «مردابها و باتلاقها و لجنزارها یا آبهای طبیعی یا مصنوعی اعم از دائمی یا موقت است که آبهای شیرین، تلخ یا شور در آن به صورت راکد یا جاری یافت شود. از آن جمله است آبهای دریا که عمق آنها در پایینترین نقطه جزر از شش متر تجاوز نکند. این که چرا این تعریف آنقدر وسیع است و حتی شامل لجنزارها و آبگیرهای مصنوعی هم میشود را جنسی اینگونه توضیح میدهد: «هدف این بوده که طیف عظیمی از مناطق تحت حفاظت و حمایت قرار گیرند. با این تعریف حتی خیلی از مراتعی که به عنوان تالاب نمیشناسیم، تالاب هستند و سازمان حفاظت محیط زیست مسئول حفاظت از آنهاست. حتی در مورد تالابهای مصنوعی که در اختیار اشخاص هم باشند، سازمان حفاظت محیط زیست مسئول نگهداری و حفاظت از آنها است.»
نقض آشکار ماده 16 قانون حفاظت
با این حال شایعات به واقعیت پیوست و صبح دیروز، مسعود باقرزاده کریمی، مدیرکل حفاظت و احیای تالابهای محیط زیست از توافق وزارت نیرو و اداره منابع طبیعی گیلان برای واگذاری مدیریت تالاب انزلی خبرداد. به گفته او وزارت نیرو از اداره منابع طبیعی این استان خواسته است که بسترهای آبی تالاب انزلی را به نام این وزارتخانه سند بزنند. خبر جنجالی پیشین درباره این تالاب حاشیهسازیهایی درباره طرح بایوجمی و در نهایت توقف این برنامه احیا بود. این طرح بعد از اظهاراتی درباره احتمال سرطانزا بودن این روش به حاشیه رفت و از سوی دادستانی متوقف شد و حل مشکل تالاب انزلی را گرفتار یک گره کور کرد. این در حالی است که به گفته مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالابهای کشور اجرای طرح بایوجمی در اندک مدتی سبب شد تالاب بعد از ۲۰ سال عمق پیدا کند اما «جنجالها مجال نداد» و فرصت نشد که بگویند «اجرای طرح خوب بود یا بد».
حالا باقرزاده کریمی واگذاری تالاب انزلی را مغایر با قوانین موجود از جمله قانون جاری حفاظت محیط زیست کشور دانسته و گفته است: «طبق قانون مسئولیت مدیریت تالابها به سازمان محیط زیست سپرده شده و سپردن این مسئولیت به وزارت نیرو با قوانین جاری در تناقض است.» پیش از آنکه سازمان محیط زیست به طور علنی درباره واگذاری بگوید، صحبت درباره این موضوع به نشست زنده جمعیت زنان و جوانان محیط زیست هم کشید. زهراجنسی، کارشناس محیط زیست این واگذاری را متناقض با قوانین بهسازی و حفاظت از محیط زیست میداند. رئیس هیات مدیره جمعیت زنان و جوانان حافظ محیط زیست گیلان در این رابطه گفت: «متولی تالابها براساس ماده 16 قانون بهسازی و حفاظت محیط زیست است و این سازمان یکی از نهادهای قدرتمند در حفظ تالاب است. با این حال عرصههای زیادی در حال از بین رفتند و اگر شرایط به همین نحو ادامه داشته باشد روی حیاتوحش و گونهها پرندگان تاثیر جبران ناپذیری خواهد داشت.» در ماده 16 قانون بهسازی و حفاظت محیط زیست، آمده است: «کلیه عرصه و اعیان املاک متعلق به دولت واقع در محدوده مناطق مذکور در بند (الف) ماده 3 {مناطقی تحت عنوان پارک ملی، آثار طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظتشده} همچنین کلیه تالابهای متعلق به دولت دراختیار سازمان قرار خواهد داشت و سازمان در بهرهبرداری از تالابها (به استثنا مرداب بندر پهلوی) و املاک مذکور قائممقام قانونی مؤسسات یا سازمانهای مربوط میباشد ولی حق واگذاری عین آنها را ندارد.» بر این اساس هرگونه «واگذاری تالابها به غیر» غیرقانونی است.
سد لاسک بدون مطالعه احداث شد
تاکنون عرصههای زیادی از تالابهای کشور در اثر سدسازی و فعالیتهای انسانی رو به نابودی رفته است، از جمله تالاب انزلی که به شدت از سد لاسک آسیب دید. زهراجنسی میگوید: «این سد بدون هیچ گونه مطالعات درستی اجرا شد و شاهراه حیات را بست.» سطح آب ورودی به تالاب تا حدی پایین آمده که عمق آب در برخی از نقاط حتی به کمتر از یک متر هم میرسد، حال آنکه پیش از این عمق این تالاب 11متر بود.
آب تامین نشود، حفاظت بیاثر است
هدف از تشکیل کنوانسیون رامسر، حفظ تالابها بود. برای همین آن زمان دو تالاب امیر کلایه و بوجاق را در کنار تالاب انزلی به ثبت رساندند تا از آنها صیانت کنند. اما خیلی وقت است که انزلی در لیست سیاه «مونترو» قرار گرفته. این کارشناس محیط زیست درباره دلایل این موضوع میگوید: «به غیر از کوه عظیم زباله در سراوان در بالادست تالاب مشکل دیگر این محدوده، سد لاسک است. سدی که در عمل بدون هیچ گونه مطالعهای ساخته شد و شاهراه حیات انزلی را بست.» اکنون انزلی مملو از فاضلاب است. آنطور که جنسی میگوید فاضلاب در این سالها از طریق شاهرگهای اصلی فاضلاب از رشت، انزلی و صومعهسرا وارد این تالاب شده است و دو کانال گوهررود و زرجوب به دو کانال عظیم فاضلاب تبدیل شدهاند. همه این عوامل در کنار هم سبب شده که حتی گونه مهاجم آزولا نیز در منطقه از بین برود. این کارشناس حوزه محیط زیست معتقد است که تمامی طرحها از جمله طرح بایوجمی برای حفاظت از این تالاب بیاثرند؛ چرا که تا وقتی که منبع آب تالاب مشکل دارد، هرگونه اقدامی در پاییندست بیتاثیر خواهد بود و تا زمانی که جلوی ورود فاضلاب را نگیرند مرگ تدریجی این تالاب متوقف نمیشود.
برچسب ها:
مطالب مرتبط
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها
- قطار رجا؛ انتخابی امن و راحت برای سفرهای شما بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید