سایت خبری پیام ما آنلاین | صرفه‌جویی در مسیر انتقال برق

صرفه‌جویی در مسیر انتقال برق





۲۱ آبان ۱۳۹۹، ۸:۴۸

بر اساس اعلام معاون وزیر نیرو، نرخ برق اتلافی در شبکه توزیع تک‌رقمی شد

صرفه‌جویی در مسیر انتقال برق

معاون برق و انرژی وزارت نیرو: بهره‌وری نیروگاهی در ایران اکنون ۳۸.۶ درصد بوده و تا پایان امسال به ۳۹ درصد می‌رسد.

روزنامه‌نگار:‌ امیر حسین احمدی | همایون حائری، معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی، در آیین بهره‌برداری از طرح تامین وانتقال برق شیراز از تک‌رقمی شدن تلفات شبکه توزیع و انتقال برق خبر داد: « با تلاش کارکنان شرکت‌های توزیع و انتقال نیروی برق، تلفات شبکه به زیر ۱۰ درصد کاهش یافت. در سال گذشته نیز این میزان به ۹.۸ درصد کاهش یافت که با توجه با شرایط اقتصادی گام مهمی در افزایش بهره‌وری شبکه بود». حائری افزود: بهره‌وری نیروگاهی در ایران اکنون ۳۸.۶ درصد بوده و تا پایان امسال به ۳۹ درصد می‌رسد.

به گفته‌حائری سال گذشته پیک بار شبکه سه هزار و 800 مگاوات کاهش یافت که باعث شد تا در احداث یک نیروگاه پنج هزارو 200 مگاواتی صرفه‌جویی شود. در ادامه هم خبر از این داده که بهره‌وری نیروگاهی در کشورمان اکنون ۳۸.۶ درصد بوده و تا پایان امسال به ۳۹ درصد می‌رسد: « که این نسبت تا سال ۱۴۰۰ به حدود ۴۰ درصد خواهد رسید، در این حوزه هم کشورمان در منطقه جایگاه ویژه قرار دارد».

به گفته او تمام اقدامات برای مدیریت مصرف و کاهش تلفات انرژی، منجر به 70 هزار میلیارد تومان صرفه‌جویی شده است. «اگر با این شیب بتوانیم حرکت کنیم تا ۱۰ سال آینده پیک مصرف ما عدد ۶۴ هزار و ۶۹۶ مگاوات خواهد بود و در صورتی که این مدیریت مصرف ادامه نیابد، این ظرفیت به ۸۶ هزار و ۷۰۹ مگاوات می‌رسد که این به معنای ضرورت ایجاد ۱۲۵ هزار مگاوات نیروگاه است».

اما این کاهش تلفات انرژی در خطوط تولید و توزیع برق چقدر برای کشور آب خورده است و آیا با وجود صرفه‌جویی‌هایی که در سال اخیر شده هنوز هم کشور ما با مشکل اتلاف برق در شبکه دست ‌به گریبان است؟

انرژی تولیدشده در نیروگاه‌ها و دیگر منابع تولید انرژی الکتریسیته، از راه واسطه به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسد چرا که محل احداث نیروگاه‌ها باید به دور از مرکز مصرف برق باشد چون همزمان ملاحظاتی درباره منابع سوخت، آب و جلوگیری از آلودگی‌های محیط زیستی نیز برای رسیدن برق به مصرف‌کننده وجود دارد.

 این واسطه که فرآیند مهمی در انتقال برق به مصرف‌کننده نهایی به حساب می‌آید، خطوط انتقال و توزیع است. در واقع، انرژی تولیدی در نیروگاه‌ها از طریق خطوط انتقال و فوق توزیع به مبادی شبکه‌های توزیع منتقل شده و در نهایت از طریق شبکه‌های توزیع به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسد.

تامین نیاز رو به فزونی مصرف‌کنندگان به افزایش ظرفیت خطوط و پست‌های انتقال و فوق توزیع نیاز دارد. خطوط انتقال مجموعه‌ای متشکل از خطوط هوایی و زمینی فشار متوسط و فشار ضعیف و پست‌های زمینی و هوایی است که برای توزیع انرژی برق در یک محدوده معین به‌کارگرفته می‌شود

در گفتمان صنعت برق، یک «شبکه» در انتقال برق عبارت است از یکسری پست‌ها، خطوط، کابل‌ها و سایر تجهیزات الکتریکی که به منظور انتقال انرژی از نیروگاه‌ها به مصرف‌کننده نهایـــی متصل شده‌اند. شبکه به‌هم‌پیوسته نیز شبکه‌ای است که می‌تواند به صورت ملی یا فراملی در وظیفه اصلی خود قابل تنظیم باشد به‌طوری که هم از نظر اقتصادی و هم از نظر کارایی بتواند درخواست‌های انرژی برق را با تولید آن به سطح بهینه برساند.

در این میان پست‌های انتقال و توزیع نیز نقش مهمی دارند، پست برق تاسیساتی است که در مسیر تولید، انتقال یا توزیع انرژی الکتریکی، ولتاژ را به وسیله ترانفسورماتور به مقادیر بالاتر  یا پایین‌تر تغییر می‌دهد. در واقع انرژی الکتریکی از مسیر نیروگاه تا مصرف‌کننده نهایی ممکن است از میان تعداد زیادی پست عبور کند و ولتاژ چندین بار در طول مسیر تغییر کند.

بر اساس اطلاعاتی که سایت توانیر تا پایان سال ۹۶ منتشر کرده است، مجموع طول خطوط انتقال کشور به بیش از ۵۲ هزار و ۲۰۰ کیلومتر رسیده. در سال ۹۶ مجموعاً به خطوط انتقال صنعت برق ایران، ۴۰۶ کیلومتر افزوده شد که معادل ۱/ ۳ درصد پیشرفت نسبت به سال ۹۵ محسوب می‌شود. توسعه ظرفیت پست‌های انتقال سریع‌تر از طول خطوط بوده است. بر اساس داده‌های شرکت توانیر، بر ظرفیت پست‌های انتقال در سال ۹۶ نسبت به سال ۹۵، معادل ۳۴۸۶ مگاولت آمپر افزوده شده که رشد  پنج و نیم درصدی را به دنبال داشته است.

اما در سیستم فوق‌توزیع، رشد خطوط و ظرفیت پست‌ها کمتر از سیستم انتقال بوده است. چرا که طول خطوط فوق توزیع در سال گذشته نسبت به سال ۹۵، رشد دو و چهار دهم درصدی را ثبت کرده و ظرفیت پست‌های فوق‌توزیع نیز رشد چهار و هشت دهم درصدی را پشت سر گذاشته‌اند. این دو عدد نسبت به رشد گزارش‌شده در طول خطوط انتقال و ظرفیت پست‌های انتقال کندتر بوده است. بر اساس آخرین داده‌های منتشرشده، طول خطوط فوق‌توزیع کشور در پایان 96 حدود ۷۱ هزار و ۸۰۰ کیلومتر بوده است. ظرفیت پست‌های فوق‌توزیع نیز بیش از ۱۰۵ هزار مگاولت ثبت شده است. وظیفه یک پست فوق‌توزیع این است که اتصال دو یا چند خط انتقال را برعهده گیرد. ساده‌ترین حالت برای یک پست فوق‌توزیع زمانی است که دو خط دارای ولتاژ یکسان هستند.

بنا به گفته مسوولان عالی‌رتبه وزارت نیرو، در سال‌های اخیر حتی تا ۲۰ درصد برق تولیدی کشور در جریان انتقال و توزیع، تلف شده است. بر اساس یک گزارش که مرکز پژوهش‌های مجلس آن را منتشر کرده است، در سال ۱۳۵۷ تنها ۸/ ۱۳ درصد اتلاف در شبکه توزیع و انتقال وجود داشته است که این رقم در سال ۱۳۸۶ به بیش از ۵/ ۲۳ می‌رسد. این رقم بهایی است که در نهایت از جیب مردم خارج و به بیانی دور ریخته می‌شود. برخی آمارها نشان می‌دهند که میزان تلفات در کره جنوبی ۷/ ۵ درصد و در تایلند  ۱۱ درصد بوده است. اما در ایران میزان تلفات دست‌کم سه تا چهار برابر معدل جهانی است. البته در برخی از نقاط کشور چون خوزستان میزان تلفات بسیار بیشتر و حتی تا بیش از ۳۰ درصد نیز گزارش شده است.

 نکته‌ای که آرش نجفی، رئیس انجمن بهینه سازی مصرف انرژی نیز در تاریخ 18 تیر 97 به آن اشاره کرد. او به تابناک گفته بود:‌ مشکلات فراوانی در نحوه مدیریت و مصرف برق کشورمان وجود دارد که از جمله  اینکه نیروگاه‌های برق را نمی‌توان به گونه‌ای طراحی کرد که در مواقع کاهش میزان مصرف خاموش و در بازه‌های پر مصرفی روشن شوند، چون این نیروگاه‌ها بر اساس میزان کارکرد، سود اقتصادی و درآمدزایی راه اندازی شده‌اند و روشن و خاموش کردن آن‌ها در مواقع مختلف مصرف به این آسانی‌ها نیست.

نجفی از این هم گفته بود که یکی از ایرادات بزرگ موجود در رابطه با مدیریت منابع برق کشورمان، این است که در شرایط کنونی شبکه انتقال استاندارد و به روزی در کشور وجود ندارد و شبکه‌های انتقال ایران بسیار قدیمی و فرسوده است. «به جرأت می‌توان گفت که با وجود شبکه‌های انتقال برق فرسوده و قدیمی کنونی چیزی حدود ۱۵ درصد از میزان تولید انرژی برق به صورت روزانه در اثر فرسودگی‌ها هدر می‌رود».

او برا این نیاز کشور تاکید کرده‌بود که نوسازی و بهسازی شبکه‌های انتقال برق را باید هرچه زودتر دنبال کرد و از این طریق به دنبال حل مشکل برق کشور به میزان قابل توجهی باشیم.

نجفی با اشاره به هدر رفت قابل توجه انرژی برق در مسیر انتقال از محل تولید به محل مصرف تصریح کرد: به نظر من دو اشکال بزرگی که می‌توان به نوع مدیریت منابع برق کشور در ایران گرفت، یکی هدر رفت قابل توجه انرژی در مسیر انتقال و از طریق شبکه‌های انتقال است و دیگری بی توجهی به بخش خصوصی و راه‌اندازی نیروگاه‌های کوچک با بازدهی محلی و نوسازی نیروگاه‌های قدیمی است که در دهه‌های گذشته چندان مورد توجه قرار نگرفته است؛ اتفاقی که می‌تواند علت اصلی آن را تسویه حساب‌های شخصی و مدیریتی میان نیرو‌های مستقر در وزارت نفت و وزارت نیرو عنوان کرد که هیچ‌گاه نتوانسته اند، تعامل سازنده‌ای با یکدیگر داشته باشند.

از دیگر اشکال‌های موجود در رابطه با مدیریت منابع انرژی برق می‌توان به این موضوع اشاره کرد که در ایران و در سال‌های گذشته برای نوسازی و جایگزینی نیروگاه‌های قدیمی و افزایش بازدهی اقدام قابل قبولی صورت نگرفته است. دیروز همایون حائری از این خبر داد که سال 97 حدود پنج هزار مگاوات حدود پنج‌هزار مگاوات با کمبود تولید نیروگاه برق‌آبی مواجه بود و شرایط بسیار سختی در کشور رقم خورده بود.« مدیریت مصرف منجر به این شد که بخشی از کمبود را در سال‌های گذشته جبران کنیم. اقداماتی که در آن زمان انجام شد شامل حفظ و افزایش آمادگی واحدهای حرارتی موجود بود که ظرفیت‌های جدید نیروگاهی را داخل مدار آوردیم و با آماده شدن ظرفیت‌های قدیمی، افزایش ظرفیت به همراه مدیریت مصرف تامین برق را در کشور در شرایط متعادل و پایدار قرار داد»

حائری با اشاره به اقدام‌های مرتبط با حفظ و ارتقای واحدهای موجود و راه‌اندازی واحدهای جدید، ایجاد ظرفیت جدید یک هزار و 840 مگاوات و انعقاد تفاهم‌نامه مشترک به میزان یک هزار و 294 مورد افزود:  امسال با برنامه‌ریزی‌های انجام شده به میزان ۵ هزار و ۶۴۶ مگاوات صرفه‌جویی شد در حالی‌که اگر برنامه‌های مدیریت مصرف نبود باید بیش از ۷ هزار مگاوات نیروگاه احداث می‌کردیم تا این توان را تامین کند.

 

به اشتراک بگذارید:

برچسب ها:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *