دادستان کرمان در گفت و گوی اختصاصی با «پیام ما»
از جرمی که قبحش ریخته خبر داد
تکرار نگران‌کننده ربودن افغان‌ها
اول آذر سال قبل بود که با حکم ریس قوه قضاییه دادخدا سالاری بعنوان دادستان کرمان معرفی شد. سیمای جوانی دارد اما دارای ۲۵ سال سابقه فعالیت در سمت های مختلف قضایی از وی قاضی کهنه کار ساخته است و مسئولیت هایی همچون دادیار دادسرای شهرستان بم، دادستان بم، دادرس دادگاه انقلاب سیرجان، رییس دادگاه انقلاب کهنوج و جیرفت و رییس شعبه سوم دادگاه انقلاب کرمان را در کارنامه خود دارد.سالاری پیش از این سمت رییس دادگاه انقلاب اسلامی کرمان به مدت حدود هشت سال بوده است. در همان ابتدای مسولیت دادستانی در سال گذشته سراغ «یقه سفیدها» رفت و به مفاسد اقتصادی حمله کرد. او که دستی هم به نوشتن دارد همیشه دغدغه های فرهنگی داشته و بر لزوم فرهنگ سازی در جامعه تاکید می کند. در ادامه روند کار یکساله خود سالاری به ماجرای پر فراز و نشیب قلیان ها و موضوع امنیت غذایی شهروندان ورود پیدا کرد. وی با ایجاد اکیپی از کارشناسان بهداشت و معاونین دادسرا بصورت سرزده به تالارها و رستوران های شهر کرمان وارد می شد و آنها را مورد بازرسی قرار می داد. سالاری در یکسال گذشته به حیات خلوت مجرمین مختلفی وارد شده و آرامش آنها را بهم زده است . از ریس دانشگاهی که در سال ۹۰ دست به اختلاس زده تا رشوه چند بانکی در ماههای گذشته .
در گفتگوی اختصاصی «پیام ما» با دادستان کرمان به اخرین وضعیت برخی از پرونده های شهر کرمان و بعضی از پرونده ها که در گذشته به نوعی دادخدا سالاری در آنها اثرگذار بوده پرداخته ایم.
– آقای سالاری نام شما با افشاگری پرونده های سرقت میراث فرهنگی در جیرفت به سطح اخبار کشور کشیده شد.آیا همچنان جرایم حوزه میراث فرهنگی را رضد می کنید و مانند قبل افشاگری هایی در این رابطه دارید؟
میراث فرهنگی جزئی از هویت و افتخارات ما می باشد و بنا به تعبیر من، میراث فرهنگی به عنوان پدر، اجداد و نیاکان ماست. آیا می توان از هویت، نیاکان، داشته ها و باورهایمان جدا شد؟!
برخورد من با سرقت میراث فرهنگی برخوردی احساسی نبود بلکه ناشی از باورهایم و کاملا عقلانی بود. باور ما در همه ی زمان ها ادامه دارد و منحصر به جیرفت نبود و در هر جای کشور که باشم، حفظ میراث فرهنگی و انتقال آن به آیندگان دغدغه ی من می باشد.
– پرونده قاچاق اشیا عتیقه به زمان حضور شما در جیرفت بر می گردد . زمان پرونده ی برادران یوسفی معروف به یوسفی ها شما چه سمتی داشتید؟
رئیس دادگاه انقلاب بودم. فرایند فعالیتی که یوسفی ها انجام می دادند معلوم بود منجر به چه می شود. ما به عنوان دادگاه انقلاب مسئولیتی در ورود به این پرونده نداشتیم اما برای پیشگیری به آن ها گفتیم از تاریخ معین و مشخصی معاملاتتان را انجام ندهید.
– یادم هست موضع شما در آن زمان با نماینده مردم جیرفت در تضاد بود.زادسر در مجلس گفته بود من حظ می کنم که جوانان جیرفتی پیکان یخچالی سوار می شوند. ایا این امر موجب سردرگمی مردم نمی شد؟
این امرناشی از اختلاف دیدگاه بود. بیش ترین ضرر را در این پرونده، قشر پایین متحمل شدند و سود ناشی از این معاملات واهی به جیب اقشار بالای جامعه رفت و جالب این جاست که حتی به جیب برادران یوسفی نرفت. زیرا اگر چنین بود مطالبات متضررین – کسانی که ضرر کرده اند- پرداخت می شد. برادران یوسفی محکوم به حبس های طویل المدت شدند و در حال حاضر در زندان جیرفت هستند در حالی که حبس برای طلبکاران پول نمی شود.
-شما در سال گذشته از گروهی به نام « یقه سفیدها» و مجرمینی به این نام اسم بردید. آقای دادستان «یقه سفید ها» چه کسانی هستند؟
دربرخی جرایم «یقه سفیدان» در پشت پرده فعالیت می کنند. برای مثال در جرایم مواد مخدر کسانی هستند به عنوان حامل مواد مخدر یا خریداران مواد افیونی. اما یک سری افراد وجود دارند که از تعرض یا اجرای قانون و مجازات مصون هستند. راحت زندگی می کنند و امکان دارد فعالیت های دیگری همچون کار در ادارات دولتی و حتی انجام امور خیریه داشته باشند. این قشر ظاهری موجه و متین در اجتماع دارند اما در باطن مجرم هستند که یقه سفید نامیده می شوند. ما به این عرصه ها ورود پیدا کردیم. عرصه هایی که حریم امن یقه سفیدان را بشکنیم و آسایش و خواب راحتشان را برهم بزنیم.
-منظورتان این است که یقه سفید ها صرفا کار قاچاق مواد مخدر می کنند؟
متهمین بانکی و سایر متهمین که در رده ی یقه سفیدان هستند عقبه، هسته ی مرکزی و تشکیلاتی دارند. هدف ما ورود به این هسته ی مرکزی در همه ی صنوف از جمله ادارات دولتی، زمین خواری، قاچاق کالا و مواد مخدر می باشد. برای رسیدن به این هدف نیازمند زمان هستیم و تا کنون طبق برنامه ای که داریم به خوبی پیش رفته ایم و ورود خوبی به جرایم یقه سفیدان داشتیم.
– پرونده یقه سفید های بانکی کرمان به کجا رسید؟
روند پیگیری پرونده خوب است و نتایج حاصل از آن بعد از تکمیل تحقیقات به اطلاع خواهد رسید.
دادستانی در عرصه ی بانک ها ورود پیدا کرده است و این روند ادامه خواهد داشت و اجازه نمی دهیم بانک ها و بنگاه های اقتصادی حصار امنی جهت انجام فعالیت های مجرمانه برای خود بسازند.
– می تونید به ما بگید چه بانکی بوده و چه کسانی در این ارتباط دستگیر شده اند؟
در موقع لزوم در این ارتباط اطلاع رسانی می شود. الان از گفتن توضیح بیشتر معذورم
– پرونده ی خبر ساز دیگر کرمان مربوط بود به یک نفر که مدعی شده بود در خانه ی شهر مورد ضرب و شتم قرارگرفته است،این پرونده در چه مرحله ای است؟
پرونده در حال تحقیقات است و به زودی به دادگاه ارسال می شود.
– دلیل اطاله ی دادرسی در پرونده ها چیست؟
ما می خواهیم پرونده ای داشته باشیم که همه ی عوامل ذی مدخل در آن معین شوند و برای بررسی یک موضوع به یک بخش خاص بسنده نمی کنیم. برای مثال اگر بخشی از شهرداری مرتکب جرمی شود ممکن است در رابطه با آن، چند سازمان دیگر را نیز متهم بیابیم و این امر زمان بر است. برای مثال در یکی از پرونده ها 10 متهم داشتیم اما با بررسی بیش تر، تعداد متهمین به 22 نفر رسید.
– آقای دادستان حتما از آمار قتل های اتفاق افتاده باخبر هستید .ارزیابی شما در باب قتل های حوزه ی جنوب استان چه می باشد؟
در برخی قتل ها از جمله قتل های اخیر حوزه ی جنوب استان، فرد دفعتا – یک دفعه – تصمیم به کشتن هم نوع خود می گیرد. نزاعی صورت می گیرد و ناگهان فرد از روی عصبانیت و خشم قتل انجام می دهد. آیا می شود برای هر فرد ماموری قرار داد که مرتکب قتل نشود؟ از سوی دیگر اگر انتقاد فراوانی سلاح را بپذیریم باید بگویم آیا سلاح های سردی مثل کارد آشپزخانه قابل جمع آوری است؟ همان طور که قبلا هم گفته شد کشتارهای حوزه ی جنوب استان ریشه در مسائل فرهنگی و پایین آمدن آستانه ی تحمل و کنترل خشم دارد و متاسفانه این قتل ها نه قابل پیشگیری هستند و نه قابل پیش بینی. باید فرهنگ سازی صورت گیرد.
– منظورتون دقیقا چه شکلی از فرهنگ سازی است؟
منظور از فرهنگ سازی ورود همه ی سازمان های متولی فرهنگ است. عوامل فرهنگی و کسانی که متخصص این امر هستند باید اقداماتی انجام دهند که بستر به گونه ای فراهم شود که در آن جرم صورت نگیرد.
– در بحث فرهنگ سازی آیا بخشی از آن مربوط به خود دستگاه قضا نیست؟
اقدامات دستگاه قضا در جهت کاهش جرم است و یک دست صدا ندارد. توان و استعداد آن بیش از این نیست. هم و غم دستگاه قضا رسیدگی به شکایت شاکی است و فرصت ریشه یابی علل جرایم برای پیشگیری نیست. به دستگاه قضا اجحافی شده است که اگر جرمی رخ دهد فکر عوام بدین سو می رود که دستگاه قضا ذی مدخل است و می توانست پیشگیری کند. در حالی که این گونه نیست. در اکثر جرایم، وقتی جرم محقق شد، دستگاه قضا وارد می شود.
لازم به ذکر است که پست های دستگاه قضا با 40 درصد و نهایتا 60 درصد انجام می شود. با توجه به محدودیت استخدام ها، جذب قضات، گزینش ها و نبود بودجه ی کافی، کمبود قضات کاملا ملموس است. با این شرایط تمام توان و وقت ما صرف رسیدگی به شکایات می شود.
– یکی از نکاتی که ریاست قوه همیشه تاکید دارد کاهش زندانیان است. آیا فرهنگ کاهش صدور حکم حبس در قضات ما جا افتاده است؟
همان طور که اشاره کردید، سیاست رئیس محترم قوه ی قضاییه کاهش زندانیان است و قضات طبق این سیاست پیش می روند که زندان آخرین راه حل باشد و ان شاالله به سمت سویی برویم که از سایر فرایندهای مجازاتی استفاده کنیم کما اینکه مجازات زندان تا کنون کارساز نبوده است.
– آقای دادستان در راستای موضوع فرهنگ سازی باید عرض کنم گاهی اوقات شاهد انجام طرح ها و عملیات هایی از سوی نیروی انتظامی هستیم و چند روز بعد برای بررسی نتایج طرح، متهمینی را به اتهام های مختلف به محل بررسی نتایج طرح می آورند و خبرنگاران از آن ها عکس می گیرند.( البته به گونه ای که چهره ی متهم مشخص نباشد.) با وجود این که هنوز مجرمیت قطعی اثبات نشده است. آیا این امر خلاف قانون و نوعی هتک حرمت نیست؟
این افراد متهم هایی هستند که ادله برای مجرم بودنشان قطعی و یقینی می باشد. برای مثال افراد اقرار کرده اند. و اوضاع و احوال به گونه ای است که دال بر مجرمیت فرد است و ادله ی جرم نسبت به آن ها کامل است. همچنین تفهیم اتهام در کوتاه مدت صورت می گیرد.
– این روزها یکی از بحث های محافل حقوقی جرایم اتباع بیگانه می باشد. نظر شما در این باره چیست؟
این امر را که سر منشا جرایم، افاغنه هستند قبول ندارم. کما این که ورودی زندانیان ما این را نمی گوید.
اما قاچاق و ربایش افاغنه به قصد اخاذی به عنوان شغلی کثیف درآمده است و می طلبد مطبوعات بیش از پیش به آن بپردازند.
افاغنه، افراد آواره ای که هم دین و هم زبان ما هستند گروگان گرفته می شوند و بعضا شکنجه که در مواردی منجر به مرگ آنها می شود. گروگان گیران این گونه توجیه می کنند که این افراد افغانی هستند پس گروگان گیری آن ها جرم نیست اما باید گفت این افراد انسان هستند و گروگان گیری ارتباطی با ملیت ندارد. هر آدم ربایی که صورت گیرد مطابق قانون عمل می شود. تفاوتی بین ایرانی و افغانی نیست. حتی اگر ورود فرد افغانی به کشور ایران غیر مجاز باشد. زیبنده ی کرمان نیست که به افراد بی دفاع رحم نکند. آمار گروگان گیری افاغنه نگران کننده است.
– وضعیت ارتکاب جرم در استان کرمان چگونه است؟
وضعیت میزان جرایم در استان کرمان نسبت به سایر استان ها نسبتا خوب است و امنیت در استان کرمان نسبت به سال های قبل بسیار بالا رفته است. برای مثال امنیت توریست هایمان خوب است. اما جا دارد مسئولین و دستگاه های ذی ربط بیش از پیش به فرهنگ سازی برای پیشگیری از وقوع جرایم انجام دهند و شرایط شایسته ی مردم کرمان باشد. برای مثال از قبح برخی جرایم شکسته شده است. مثل همین گروگان گیری افاغنه.
– آقای دادستان به برخی از پرونده های مهم کرمان میشود اشاره کنید؟
پرونده ی سرقت محموله های پسته و قتل راننده ی تریلی توسط باند سازمان یافته ی 5 نفره که به مدت 4_3 سال در حال فعالیت بودند و کارگاه هایی در اطراف کرمان، خانه ای در خیابان هزار و یک شب و الغدیر داشتند. همچنین پرونده ی تخریب کنندگان دستگاه های عابربانک و سرقت پول های موجود در دستگاههای عابر بانک هم در مرحله رسیدگی است.
– در رابطه با پرونده ی بابک زنجانی شنیده می شود یکی از متهمین ردیف های مربوط به تامین اجتماعی در کرمان است.
اطلاعی ندارم.