موقعیت جغرافیایی، همسایهها و تغییر اقلیم از عوامل فرسایش بادی و خشکسالی در کشور به شمار میروند
تغییر الگوی توفانهای منطقهای در ایران
ماسههای روان عامل خسارت به اراضی کشاورزی، روستا، خطوط راهآهن و جادهها و جوامع محلی هستند
۱۱ آبان ۱۴۰۱، ۹:۴۱
یک دهه است که دیگر شنیدن اخباری که گاه و بیگاه درباره خارج شدن قطارها از ریل به دلیل توفان شن یا کم شدن دید رانندگان در جادهها حکایت دارند؛ عجیب نیست. با شیب تند خشکسالی، بیابانزایی در ایران و تغییر اقلیم در جهان، حالا آنچه بیشتر از هر چیزی دید ساکنان مناطق خشک و نیمه خشک را تار میکند، شنهای روان است. تغییر الگوی وزش باد از بهار امسال در کنار فرسایش بادی، خیزش گرد و خاک و آلودگی هوای شدید؛ جوامع محلی را بیشتر از هر زمان دیگر تحت تاثیر قرار داده است. همین مشکل هم بود که رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با کمک شرکتهای دانشبنیان برای کنترل گرد و خاک و کاهش بیابانزایی و کاهش آسیبهای ناشی از مصرف مالچ نفتی در تیرماه سال جاری، از به کارگیری خاکپوشهای دوستدار محیط زیست بهصورت پایلوت خبر داد. هر چند این خاکپوشها با قابلیت جلوگیری از ریزگردها در کانونهای گرد و غبار تا چهار یا پنج سال، امید صادرات هستند. اما مشکل این است که قیمت تمام شده آنها بسیار زیاد است.
مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان اینکه ریشه فرسایش بادی، خشک شدن اکوسیستم کشور است، گفت: «جوامع محلی که در مناطق تحت تاثیر گرد و خاک ساکن هستند، نقش مهمی در اجرای طرحهای نوین برای تثبیت خاک دارند.»
وحید جعفریان در گفتوگو با ایسنا درباره فرسایش بادی، آسیبها و مخاطرات آن گفت: «ماسههای روان هنگام حرکت به سوی اراضی کشاورزی، روستا، خطوط راهآهن و جادهها خسارات بسیاری به وجود میآورند و در سال جاری نیز چندین بار اخبار مرتبط با خروج ریل از قطار ناشی از هجوم شنهای روان به خطوط راهآهن منتشر شد و یا خسارات جادهای بسیاری به دلیل فقدان دید کافی رخ داد.» او با تاکید بر افزایش خسارات ناشی از فرسایش بادی در سالهای اخیر گفت: «تشدید این خسارات و فرسایش بادی به خشکسالی، افزایش توفانها در ایران که به نوعی متاثر از شرایط تغییر اقلیم در ایران هستند، مربوط است. شرایط اقلیمی در ایران دستخوش تغییرات بسیاری شدهاند. الگوهای بارشی، الگوهای توفانهای منطقهای، بادهای ۱۲۰ روزه جنوب شرق کشور که حداقل تا شش ماه با شدت ادامه دارند، آستانههای سرعت باد و فراوانی این جریانات طی دهه جاری نسبت به دهههای گذشته افزایش یافته است.»
مدیر کل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور: شرایط اقلیمی در ایران دستخوش تغییرات بسیاری شدهاند. الگوهای بارشی، الگوهای توفانهای منطقهای، بادهای ۱۲۰ روزه جنوب شرق کشور که حداقل تا شش ماه با شدت ادامه دارند، آستانههای سرعت باد و فراوانی این جریانات طی دهه جاری نسبت به دهههای گذشته افزایش یافته است
عراق، مقصر فرسایش بادی و خشکسالی
جعفریان با تاکید بر اینکه بسیاری از موضوعات مرتبط با گرد و غبار برون مرزی ایران مرتبط با کشور عراق است، گفت: «اگر بتوانیم پروژههای مشترک را در کشورهای همسایه به خوبی اجرا کنیم میتوانیم ایران را از خسارتهای ناشی از فرسایش بادی حفظ کنیم اما در این میان نباید فراموش کنیم که ریشه مشکل فرسایش بادی خشکی اکوسیستم است و باید فکر کنیم چرا این اکوسیستمها خشک شدند؟ چرا دجله و فرات که گستره وسیعی از اراضی کشاورزی را سیراب میکرد خشک و آن اراضی کشاورزی به کانونهای بحرانی فرسایش بادی تبدیل شده است؟» او همچنین تاکید کرد: «خشکی اکوسیستم و کانونهای گرد و غبار نه تنها کشور عراق بلکه ایران را نیز تحت تاثیر قرار داده است بنابراین باید به شیوههای مدیریت آب در مناطق دوردست بهطور جدی اندیشید و اگر قرار باشد امری بهصورت زیربنایی انجام شود، لازم است به مقوله مهم مدیریت آبهای بین مرزی و تامین حقابه از منابع بالادست تا پاییندست توجه ویژهای شود.»
بادشکنهای بومی دوستدار محیط زیست، به روز رسانی شدند
مدیر کل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در ادامه توضیح داد: «در ایران برای تثبیت ماسههای روان از بادشکنهای کوتاه به عنوان رویکردی از تلفیق دانش بومی با دانش نوین استفاده میشود. بادشکنهای کوتاه هم بهصورت سنتتیک(مصنوعی) و هم از مواد مازاد صنعت کشاورزی همچون ساقههای برنج، برگهای خرما و بسیاری از ضایعات بخش کشاورزی ساخته میشوند.» او اضافه کرد: «جوامع محلی ساکن در مناطق تحت تاثیر هجوم ماسههای روان این دانش بومی را از دیرباز به کار میبرند. ما اخیرا در جهت بهروزرسانی این دانش با دانشگاه تهران و همکاری یک نهاد تحقیقاتی در کشور چین و چند شرکت دانشبنیان در ایران روشها و الگوهای متعددی را در خصوص استفاده از بادشکنهای کوتاه و یا بادشکنهای شطرنجی -که روی تپههای ماسهای قرار میگیرند – بررسی کردیم. شیوههای بومی مدیریت گرد و خاک تاکنون با مشارکت مردم به کار گرفته و موجب تثبیت این تپهها شده است. در این شیوه شرایط مناسبی برای رویش بذر و گونههای بیابانی در میان ساقههای برنج، نی، برگ خرما و… فراهم میشود.» جعفریان افزود: «از جمله اقدامات برای کنترل گرد و غبار استفاده از پلیمر دوستدار محیط زیست برای ایجاد بادشکنهای کوتاه و شطرنجی است که آثار منفی در طبیعت ایجاد نمیکند. استفاده از این روش در مناطق مختلف امکانپذیر است و ما قصد داریم که یک نهضت بزرگ در راستای احداث بادشکنها به راه اندازیم.
مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان اینکه برای ساخت این بادشکنها نیاز است تا محصولات بیکاربرد کشاورزی همچون ساقههای برنج، نی، برگ خرما و … ارزشگذاری شوند، گفت: «اجرای این روش نیازمند اقدامات جوامع محلی است تا شنهای روان اطراف روستای خود را به این طریق تثبیت کنند. این عمل یک اقدام مشارکتی است که ریشه در برنامههای فرهنگی و قدیمی این مناطق در مواجهه با افزایش بیابان دارد. او اضافه کرد: سازمان حفاظت محیط زیست نیز قصد دارد با استفاده از موادی به عنوان خاکپوش (مالچ) و با توجه به رایزنیها و دستورالعملهای مختلف از جمله ضابطه ۷۸۳(دستورالعمل فنی ارزیابی کارایی تثبیتکنندههای خاک) – که توسط سازمان برنامه و بودجه برای این موضوع تعریف شده است – به فرایند نهایی و تکمیلی چند محصول دوستدار محیط زیست برسد.»
امید دریاچههای خشک به طرحهای پایلوت
جعفریان افزود: «هدف توسعه منابع طبیعی، استفاده از این محصولات بهصورت پایلوت است تا بتواند در سطح میدان و در حوزه اجرایی این طرح و آثار و پیامدهای آن را ارزیابی و پایش کند. این اقدامات میتواند برای کنترل بسترهای رسی دریاچههای خشک شده و عرصههایی که نسبت به گرد و غبار و ماسههای روان آسیبپذیرند، موثر باشد. همچنین میتواند برای این موضوع راهکارهای متعددی ایجاد کند تا با توجه به میزان خسارتها و اهمیت حفظ منابع زیست انسانی بتوانیم گرد و غبار را کنترل کنیم. همچنین ما در آستانه تبیین برنامههای مشارکتی با کشورهای همسایه برای تدوین برنامههای منطقهای مدیریت گرد و غبار هستیم. برخورداری از روشهای متعدد اجرایی کمک میکند که بتوانیم برای موقعیتهای مختلف، پروژههای مختلفی را تعریف کنیم. ما تمایل داریم که دانش تولید شده در ایران برای کنترل گرد و غبار را در مناطقی همچون کشور عراق نیز داشته باشیم.»
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
مطالب مرتبط
«سعید راد»، بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون درگذشت
مرد عبور از تنگناها
رونمایی و اکران مستند «غرقشدن در پلاستیک»
سعید راد درگذشت
فهرست پیشنهادی سکانداری وزارت ارشاد اعلام شد
خانه تئاتر در نامهای به رئیسجمهوری منتخب خواستار شد
نامِ مقدس و زیبای «هنر» را به نامِ وزارتخانه فرهنگ بازگردانید
«محمد بهرامی» سرپرست خانه تئاتر شد
نمایش نسخه مرمتشده «دونده» در خانه سینما
جهانِ امنِ کوچکِ من
کتاب «چاه ارمنی» منتشر شد
«سهراب شهیدثالث» و سینمای طبیعتمحور
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- با طراحی سایت مشتریان رقیب خود را بدزدید!
- بیماری هاشیموتو چیست؟ علائم و راهکارهای درمان
- نورپردازی کابینت آشپزخانه چه تاثیری بر روحیه افراد دارد؟
- سفر به پوکت بهترین مقصد گرمسیری آسیا با تور تایلند آرزوی سفر
- بورس شمش گلدن ارت ( خانی )
- مقایسه گچبری پیش ساخته پلی یورتان و گچبری پیش ساخته پلی استایرن
- عطر بدون سردرد – 11 عطر مخصوص افراد میگرنی
- گیلکی کناری، پژوهشگر برتر متافیزیک ایرانی بر سکوهای بینالمللی
- چرا رزرو هتلهای 4 ستاره استانبول ارزشمند است؟
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
آشکارشدن گورهای ماقبلتاریخ هنگام ساخت بزرگراه
3
«بمو» را تکهتکه کردند
4
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
5
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
دیدگاهتان را بنویسید