آلودگی کلانشهرها؛ نتیجه مشکلات بنیادی ناپایدار
۱۴ دی ۱۳۹۹، ۱۰:۱۲
آلودگی کلانشهرها؛ نتیجه مشکلات بنیادی ناپایدار
یادداشتی از علیاحمد رفیعیراد جامعهشناس سلامت
آلودگی هوای شهرها به عنوان یک معضل جهانی و نوعی جنگ برآمده از سبک زندگی آلاینده، سالیانه مرگ میلیونها انسان را به دنبال دارد و آسیبهای جدی به سلامتی دهها میلیون انسان دیگر نیز وارد میکند. در چند دهه گذشته برنامهریزیها و سیاستگذاریها برای عبور از این وضعیت دشوار در برخی از شهرهای جهان موفقیتآمیز و در برخی از شهرها ناکارآمد بوده است. تهران از جمله شهرهای ناموفقی است که گرچه بیشتر روزهای سال از داشتن هوای پاک بیبهره است، در فصول سرد آلودگی هوای آن به آستانه نفسگیری میرسد. همزمان با تشدید و تغلیظ آلودگی نگرانیها، چارهجوییها و راهکارهای موسمی نیز برجسته میشوند. مقایسه تطبیقی برونرفت شهر موفقی مانند توکیو با جمعیتی بالغ بر 30 میلیون نفر از آلودگی هوا و ماندن استوار تهران در میانه آلودگی چند دهه گذشته بیانگر تفاوت بنیادین دو رویکرد است که نخستین آن فرایندی مشارکتمحور، شفاف، همبسته و پایدار بوده و دانش و صنعت روز را به خدمت گرفته است و دیگری چنین خصوصیاتی را ندارد و یا دست کم آنها را نهادینه نکرده است. از این رو به نظر نگارنده بسیاری از دلایلی که برای آلودگی هوای کلانشهر تهران مطرح و برجسته میشوند، دلایل واسطی هستند که خود برآمده از مشکل بنیادیتر غیرمشارکتی، غیرشفاف، ناهمبسته، ناپایدار و نامرتبط با دانش و صنعت روز هستند. از این رو برای کاهش و رفع معضل آلودگی همزمان با تعدیل مشکلات واسط باید در یک برنامه بلندمدت، واقعی و خواستنی مشکل و یا مشکلات بنیادی را مرتفع کرد.
به راستی تشدید استفاده از سوخت مازوت، تولید و استفاده خودروهای بیکیفیت و از رده خارج با سیستمهای سوخت آلاینده، بنزین غیراستاندارد، توسعه لاکپشتی حملونقل عمومی و مانع تراشی بر سر راه آن، نبود ارزیابی محیطزیستی طرحهای عمرانی و توسعه شهری، ساختمانهای بلند در شهر، تمرکز کارهای اداری و فرصتهای شغلی در پایتخت و تمرکز صنایع در حواشی آن و… که پیامدهای مستقیم و غیرمستقیم آلایندگی آنها بر همگی آشکار و روشن است، چرا همچنان پرقدرت تداوم دارند؟ در واقع تعلیق و رفع مشکلات واسط پیشگفته در یک بستر مشارکتی، شفاف و روزآمد با پشتوانه نیرومند و همگرای سیاسی قابل دستیابی است.
در یک بستر مشارکتی اصلیترین پیشران برنامهها یعنی مردم مطالبهگر و پیگیر، قوانین شفاف و تکالیف قانونی مشخص و مسئولین در برابر قانون مسئولیت و پاسخگویی دارند. در واقع فرهنگ محیطزیستی نیز در این بستر آموزش داده و نهادینه و با دیدن نتایج دستیابی به سود همگانی در آن فهم میشود. در چنین فضائی رفع آلودگی هوا مانند دیگر الزامات زندگی امروزی به خواسته پیگیرانه مردم آموزش دیده، آگاه و مقید به فرهنگ و هنجارهای محیطزیستی و برنامههای هدفمند سازمانهای متولی و نمایندگان مردم در آن سازمانها تبدیل میشود.
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
![سرمایهگذاری در معدن بازنده](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/3-16-jpg.webp)
سرمایهگذاری در معدن بازنده
مطالب مرتبط
![تدوین برنامه ۱۰ ساله مقابله با گردوغبار در ایران](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/63019015.jpg)
ابلاغ برنامه به استانهای غبارخیز
تدوین برنامه ۱۰ ساله مقابله با گردوغبار در ایران
![تیشه بر سقف بنای قاجاری](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/خانه-مدیری.jpg)
خانۀ تاریخی «مدیری» در لنگرود در خطر تخریب قرار دارد
تیشه بر سقف بنای قاجاری
![خطر بیخ گوش «دریای عزیز»](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/photo_5812249748869071678_y.jpg)
فعالیت معدنی در نزدیکی برکههای باستانی «سیسر» نیشابور، نگرانی از خشک شدن این برکهها را افزایش داد
خطر بیخ گوش «دریای عزیز»
![آدرس غلط سعید لیلاز](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/rexhq6SSTUta.jpg)
آدرس غلط سعید لیلاز
![پروژههایی که با چالش جهانی گرمشدن زمین مقابله میکنند](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/معماری-پایدار-1.jpg)
پروژههایی که با چالش جهانی گرمشدن زمین مقابله میکنند
![وزیر باید الفبای گردشگری را بداند](https://payamema.ir/wp-content/themes/finalPayamema/assets/images/defaultWriter.png)
گفتوگوی «پیام ما» با دو فعال صنعت گردشگری دربارهٔ ویژگیهای وزیر آیندۀ میراث فرهنگی
وزیر باید الفبای گردشگری را بداند
![عملیات بازسازی و احیاء قناتهای تهران آغاز شد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/قنات-تهران.jpg)
معاون خدمات شهری و محیطزیست شهرداری منطقه ۶ تهران:
عملیات بازسازی و احیاء قناتهای تهران آغاز شد
![آتشسوزی در 138 هکتار ار مراتع اصفهان](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/قاچاق-چوب-و-زغال-جنگلی.jpg)
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی استان اصفهان خبر داد:
آتشسوزی در 138 هکتار ار مراتع اصفهان
![لرستان برای رونق گردشگری نیازمند ثبت جهانی آثار است](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/قلعه-فلک-الافلاک.jpg)
مدیرکل میراث فرهنگی لرستان:
لرستان برای رونق گردشگری نیازمند ثبت جهانی آثار است
![زنگ خطری جدی برای باغستان سنتی قزوین](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/آتشسوزی-1.jpg)
زنگ خطری جدی برای باغستان سنتی قزوین
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- با طراحی سایت مشتریان رقیب خود را بدزدید!
- بیماری هاشیموتو چیست؟ علائم و راهکارهای درمان
- نورپردازی کابینت آشپزخانه چه تاثیری بر روحیه افراد دارد؟
- سفر به پوکت بهترین مقصد گرمسیری آسیا با تور تایلند آرزوی سفر
- بورس شمش گلدن ارت ( خانی )
- مقایسه گچبری پیش ساخته پلی یورتان و گچبری پیش ساخته پلی استایرن
- عطر بدون سردرد – 11 عطر مخصوص افراد میگرنی
- گیلکی کناری، پژوهشگر برتر متافیزیک ایرانی بر سکوهای بینالمللی
- چرا رزرو هتلهای 4 ستاره استانبول ارزشمند است؟
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
آشکارشدن گورهای ماقبلتاریخ هنگام ساخت بزرگراه
3
«بمو» را تکهتکه کردند
4
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
5
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
دیدگاهتان را بنویسید