متنوع سازی صادرات استان، گامی در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی
۲۷ بهمن ۱۳۹۴، ۲۲:۵۱
متنوع سازی صادرات استان، گامی در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی
محمد حسین امجدی-کارشناس اقتصادی
یکی از ویژگیهای مشترک کشورهای در حال توسعه وابستگی به صدور یک یا چند کالای خاص (محصولات کشاورزی یا مواد معدنی) میباشد. این مطلب در مورد کشورهای صادرکننده منابع معدنی و به خصوص نفت خام از اهمیت ویژه ای برخوردار است. زیرا نوسانات شدید قیمتی محصولات معدنی به خصوص نفت درآمدهای ارزی این کشورها را به شدت دچار نوسان میکند. متنوع سازی درآمدهای صادراتی یکی از راه های مقابله با این مشکل است. در این زمینه باید توجه داشت که متنوع سازی در دو بخش صورت میگیرد:
1- تنوع در کالاهای صادراتی در این صورت نوسانات شدید تولید و قیمت برخی محصولات تأثیر کمی بر کل درآمدهای صادراتی خواهد داشت.
2- تنوع در شرکای تجاری که باعث میشود تا سیاستها و تصمیمات برخی از کشورهای خاص اثرگذاری کمتری داشته باشد.
اقتصاد ایران مانند سایر اقتصادهای صادرکننده محصولات معدنی وابستگی زیادی به بخش نفت و معدن دارد. بخش عمده ای از صادرات ایران را صادرات نفت و گاز و مواد خام معدنی تشکیل میدهد. سهم صادرات غیرنفتی و غیرمعدنی کمتر از 30 درصد از درآمدهای نفتی است. از طرف دیگر بیش از 90 درصد صادرات غیرنفتی ایران در سال 1393 تنها به 6 کشور بوده است.
آمار صادرات استان کرمان نیز نشان میدهد بیش از 80 درصد درآمدهای صادراتی استان در سالهای اخیر مربوط به کالای کشاورزی پسته و مغز پسته میباشد. این سهم در سال 1393 حتی به 92 درصد نیز رسیده است. به عبارت دیگر صادرات استان نیز وابستگی شدید به محصول پسته دارد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان صادرات محصولات کشاورزی به معنای صادرات آب مجازی نیز هست. با توجه به بحران آب در استان، خشکسالیهای سالهای اخیر، استفاده از روش های سنتی آبیاری و همچنین قیمت تمام شده بالای انتقال آب برای کشاورزی، هزینه های زیادی صرف آب شده که به آسانی در اختیار سایر کشورها قرار میگیرد. از طرف دیگر بررسی ها نشان می دهد 65 درصد از صادرات استان به پنج کشور دنیا ارسال می گردد.
ذکر این نکته ضروری است که بسیاری از محصولات صادراتی استان از طریق گمرکات استانهای همجوار ارسال میگردد و در آمارهای گمرک استان لحاظ نمیشود. طبیعی است که استان نیز از درآمدهای حاصل از صادرات آنها منتفع نمیگردد که باید برای آن چاره اندیشی شود.
یکی از شاخصههای یک اقتصاد مقاوم متنوع بودن فعالیتها اقتصادی و تولیدی در آن اقتصاد است. متنوع سازی فعالیتهای اقتصادی باعث میشود تا در صورت وقوع شوک در یکی از بخشهای اقتصادی کل فعالیتهای اقتصاد تحت تأثیر قرار نگیرند. تنوع درآمدهای صادراتی نیز یکی از راه های مقاوم سازی اقتصاد است. بند 10 سیاستهای اقتصاد مقاومتی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری، ناظر به حمایت هدفمند از صادرات کالاها و خدمات است. در این بند افزایش صادرات نشانه گرفته شده است. البته دو قید مهم به این افزایش اضافه کرده است که جهت گیری صادرات را در اقتصاد مقاومتی نشان میدهد. ارزش افزوده بالا و ارزآوری مثبت دو قید اساسی هستند که به بحث صادرات ضمیمه شدهاند. در ادامه نیز راهکارهایی برای عملی شدن این بند توصیه شده است. از جمله این راهکارها برنامه ریزی تولید ملی متناسب با نیازهای صادراتی، شکل دهی بازارهای جدید و تنوع بخشی پیوندهای اقتصادی با کشورها به ویژه با کشورهای منطقه است.
استان کرمان با توجه به وجود چهار گمرک در شهرستان های کرمان، بم، سیرجان و رفسنجان، اتصال به راه آهن سراسری، قرار گرفتن در مسیر ارتباطی تهران- بندرعباس و مشهد- بندرعباس، فعال بودن چندین فرودگاه در سطح استان، وجود چند منطقه ویژه اقتصادی و نزدیکی به خلیج فارس موقعیت ارتباطی منحصر به فردی را در ترانزیت کالا و مبادلات با کشورهای آسیای میانه و خاور دور و حتی اروپا دارد. همچنین وجود مزیتهای نسبی فراوان در تولید کالاهایی مثل صنایع دستی، فرش دستباف، گیاهان دارویی، محصولات فراوری شده بخش معدن و … میتواند به صادرات استان تنوع ببخشد. بنابراین با توجه به فضای بوجود آمده حاصل از اجرایی شدن برجام، میبایست با برنامه ریزی صحیح و رفع موانع و مشکلات پیش روی صادرات و صادرکنندگان، از فرصت بوجود آمده حداکثر استفاده را ببریم. ساده سازی و روان سازی فرآیند صادرات، اعطای تسهیلات صادراتی، تولید کالاهای با کیفیت و استاندارد و با ارزش افزوده بالا، کاهش قیمت تمام شده محصولات از طریق ارتقاء تکنولوژی و روشها نوین تولید، ترویج فرهنگ صادراتی و نهایتاً اطلاع رسانی، تبلیغات و بازاریابی بینالمللی نقش تعیین کننده ای در تنوع بخشی درآمدهای صادراتی و شرکای صادراتی دارد. بدون شک این متنوع سازی تا حدود زیادی میتواند آسیب پذیری اقتصاد استان را کاهش دهد.
مطالب مرتبط
صدور احکام رتبهبندی بازنشستگان فرهنگی سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱
محکومیت ۲۰ میلیاردی قاچاقچی پیاز
۸ مرکز غیرمجاز جمعآوری پسماند پلمب شد
حدنگاری ۱۰ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی:
کنسرت تخت جمشید استاندارد برگزار میشود
زبالهسوز و کارخانه کمپوست شرط پایان دفن زباله در «سراوان»
زارع پور خبر داد:
کنترل پایداری شبکه با 400 تیم بسیج در دور اول انتخابات
گسترش حریقهای یونان
گردشگران از ورود به جنگلها منع شدند
دمای هوای پایتخت به ۴۰ درجه میرسد
وزیر نفت خبر داد:
پاداش 3800 میلیارد تومانی برای مصرف بهینه گاز
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید