در حالی که دیروز، شنبه 13 اسفند 1401، رئیس سازمان انرژی اتمی کشور در نشست خبری مشترک با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی اتمی از انتظار، تعاملات و گزارش‌های امیدبخش از سوی آژانس به نفع تحقق اهداف ایران در مذاکرات سخن گفت، برخی مخالفان و موافقان مذاکره با آمریکا و احیای برجام در اظهار نظرهایی مستقل در رسانه‌ها سفر گروسی را به دلایل سیاسی غیر از مسئله هسته‌ای ایران اعلام کردند و برخی نیز عنوان کردند که چالش‌ها با آژانس باید به پشت میز مذاکره و درهای بسته منتقل شود.

روز گذشته رئیس سازمان انرژی اتمی کشور در نشست خبری مشترک با مدیرکل آژانس بین‌المللی گفت: ما انتظار داریم تعاملات و گزارش‌های آژانس اعتماد آفرین باشد.
به گزارش ایسنا، محمد اسلامی پس از مذاکره سیاسی و فنی در کنفرانس خبری مشترک با رافائل گروسی گفت: سفر آقای گروسی پیام‌آور برقراری ارتباطات بین آژانس و ایران است. ما انتظار داریم تعاملات و گزارش‌های آژانس طوری باشد که اعتماد آفرین باشد تا با اطمینان برای حل و فصل مسائل و پرهیز از عواملی که نیت آنها برهم زدن روابط عادی است را ایجاد کنیم و همواره آژانس بتواند وظایف خود در ارتباط با ایران را در چارچوب پادمان پابرجا نگه دارد.
او ادامه داد: در همین چارچوب، گفت‌وگوی‌های مشترک انجام شده و مطمئنم به صورت پایداری موثر خواهد بود. بیست و نهمین کنفرانس هسته‌ای را ما چندی پیش در دانشگاه شهید بهشتی برگزار کردیم و شب گذشته توافق شد با آقای گروسی که کنفرانس سی‌ام بین‌المللی و با مشارکت آژانس سال آینده برگزار شود که کمک به روایتگری ایران می‌کند و آشنایی جهان با مراکز آموزشی و علمی ایران را رقم می‌زند تا دستاوردها و امکانات ما به سایر کشورها معرفی شود.

مدیرکل آژانس بین‌المللی اتمی در تهران: دو مسئله مهم وجود دارد؛ نخست توقعات بالای طرفین در مذاکرات و دوم همکاری‌های فنی و علمی با ایران

اسلامی اضافه کرد: شب گذشته سهم بانوان ایرانی هسته‌ای در ضیافت شام فوق‌العاده و موجب شگفتی برای آقای گروسی و همکارانشان بود که این تعداد فعال هستند و چند تن از همسران شهدای هسته‌ای که از اساتید هستند و در صحنه ترور هم حضور داشتند مورد توجه قرار گرفتند. ضیافت شام دیشب نشان داد جریان علمی و پژوهشی و فناوری ایران قدرتمند است و خانم‌ها و آقایان با مدیریت و قدرت در آن حضور دارند و جوانان نیز حضور قوی دارند که نشان می‌دهد دانش هسته‌ای، دانشی است درون‌زا و ایران همواره آماده است که دستاوردهایش را با سایر کشورها به اشتراک بگذارد.
مدیرکل آژانس بین‌المللی اتمی نیز در این نشست گفت: جای خوشحالی دارد که من برگشتم به تهران و در این دیدار بسیار بسیار مهم آماده‌ایم کار را پیش ببریم. دیشب در جلسه‌ای با حضور دانشمندان نخبه ایرانی بودم و جای خوشحالی برای من داشت.
رافائل گروسی ادامه داد: ما دیروز مذاکراتمان را شروع کردیم و امروز ادامه یافت. دو مسئله مهم وجود دارد؛ اول اینکه توقعات بالا هستند و حضور شما از مطبوعات نشان می‌دهد چقدر مسئله مهم است. البته این سطح توقعات در سطح جهانی هم درباره کاری که ما با ایران پیش می‌بریم وجود دارد و مسئله دیگر درباره شفاف‌سازی و دسترسی‌هایی است که باید از سوی ایران داده شود.
او ادامه داد: بخش دوم که مهم است مربوط به همکاری‌های فنی و علمی با ایران است. شب گذشته در‌این‌باره بحث کردم و قرار است رویدادی که سال‌ها انجام می‌شده، وجهه بین‌المللی پیدا کند و این رویداد قرار است سال آینده برگزار شود و ما از برگزاری آن حمایت می‌کنیم.
همزمان با سفر گروسی به ایران اما تحلیل‌ها و گمانه‌زنی‌ها از دلایل و همچنین دستاوردهای این سفر از سوی تحلیلگران موافق و مخالف در رسانه‌ها شنیده می‌شود.
یک تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل به ایلنا گفت: چالش‌ها باید به پشت میز مذاکره و درهای بسته منتقل شود و در صحن علنی به نوعی سخن گفته شود که طرف سوم یعنی مخاطب افکار عمومی داخلی و بین‌المللی حق را به ما بدهند. بنابراین به نظر می­‌رسد باید از ادبیات حرفه‌­ای‌تری چه از موضع فنی و چه سیاسی، چه پشت درهای بسته و چه به صورت علنی و جلوی دوربین استفاده کنیم. در کل این مسئله بزرگی نیست و حل نکردن آن سخت‌تر از حل کردنش است.

عباس‌زاده مشکینی عضو کمیسیون امنیت ملی: آقای گروسی هر زمان که به ایران آمد و گزارش گرفت بعداً یک نقطه‌ای از این گزارش و اطلاعات را بیرون کشید و همین را مبنای سوالات و تردیدهای بعدی و نهایتاً فشارهای بعدی بر ایران قرار داد. بر همین اساس من اعتقاد دارم آمدن ایشان به ایران نفعی به حال ما نخواهد داشت

پرسش فنی کردند، پاسخ فنی می‌خواهند
ساسان کریمی در پاسخ به این سوال که با توجه به سفر رافائل گروسی به تهران، مهم‌ترین چالش‌های بین ایران و آژانس چیست و چه راهکاری برای حل این چالش‌ها وجود دارد، گفت: چالش‌­های قدیمی‌تر مسائل سایت‌هایی بودند که از نظر آژانس آلودگی اعلام نشده داشته‌­اند و نیازمند همکاری و توضیح سازنده از طرف ایران هستند. اما آلودگی ۸۴% که اخیراً از طرف یک بازرس ادعا شده نیز می‌­تواند موجبات تنش بیشتر واقع شود. واقعیت این است که رویکرد سیاسی آژانس در لایه زیرین و حداکثر به عنوان یک زمینه قرار دارد و در رو بنا و مواجهه تا حد قابل توجهی به مسائل فنی برمی‌گردد. بنابراین اگر هم فکر کنیم که اختلافات با آژانس، ریشه در یک زمینه سیاسی دارد، باز هم چون آژانس پرسش فنی مطرح کرده ما هم باید پاسخ فنی بدهیم. به تعویق انداختن پاسخ به آژانس هم به سیاق سابق بعید است که کارآمد باشد.
او همچنین در پاسخ به این سوال که با توجه به گزارش آژانس مبنی بر غنی‌سازی اورانیوم بیش از ۸۰ درصد، چه سناریوهایی قابل پیش‌بینی است، گفت: این موضوع دو راه محتمل دارد که گرایش آژانس به هر کدام را می‌‌توان با کنش­‌های مذاکراتی فنی و موضع‌گیری سیاسی تعیین کرد. اینکه این موضوع مانند گلوله برفی بزرگ شود یا به یک آلودگی غیراختیاری تقلیل یابد، هر دو ممکن هستند. اما باید دقت شود که اگر آژانس شواهدی قابل اتکا دراین‌باره دارد به هیچ عنوان موضعی گرفته نشود که کار را در ادامه سخت‌تر کند. طراحی باید متناسب با گام‌های بعدی باشد.
کریمی در مورد نتایج احتمالی سفر گروسی برای ایران گفت: موضوع بستگی به رویکرد ما هم دارد. مهم است که متذکر شویم، موضع‌گیری علنی در حین سفر مدیرکل آژانس باید واجد ادبیات متفاوت از قبل باشد. او در مورد این ایده که به نظر می‌رسد این سفر بیش از آنکه گشایشی در پی داشته باشد بیشتر فنی است ایران چه اقداماتی باید انجام دهد تا از نظر فنی گزارش به نفع ما باشد تا در نتیجه جلسه شورای حکام تاثیر مثبتی برای ما داشته باشد، گفت: توضیحات فنی غیرقابل ابطال و قریب به ذهنی که سازمان انرژی اتمی برای پرسش‌‌های پیشین و اخیر آژانس حاضر می‌­کند، تعیین‌کننده است. البته رفتار دیپلماتیک و حرفه­ای نماینده ما در وین نیز بر این مسئله موثر است. متاسفانه تعیین نماینده ایران در آژانس در سال­‌های اخیر از موضوعی فنی و دو وجهی به یک موضوع عادی مانند نمایندگی‌های دیگر تقلیل یافته است. این نهاد حساس به خصوص در شرایط کنونی کشور ما واجد اهمیتی مضاعف است و نیاز است تیم مستقر در وین و به خصوص رئیس نمایندگی هم بر موضوعات فنی و سیاسی اشراف قابل قبول داشته باشد. کریمی در پاسخ به این سوال که در گذشته در زمان ترامپ و پمپئو برعکس زمان آمانو خیلی روی سرکار آمدن گروسی سرمایه‌گذاری کردند. حالا چقدر ضرورت دارد تا به آژانس تاکید کنیم ابزار دست قدرت‌ها و تسهیل برای یکجانبه‌گرایی نباشد و به شکل یک نهاد فنی گزارش ارائه کند، گفت: با تاکید ما چیزی تغییر نمی‌­کند. مهم غنای پاسخ‌­ها و استدلال­‌های فنی و سیاسی ما در تهران و وین است. آژانس دست بازی در تهیه هر گونه گزارشی ندارد و اینطور نیست که در هر صورت بتواند هر آنچه میل دارد را بر صفحه کاغذ بیاورد. بیش از اینکه به رویکردهای این چنین توجه کنیم، باید در کنش موثر در شرایط کنونی متمرکز شویم.
گروسی برای انجام یک ماموریت سیاسی به ایران آمده
یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نیز روز گذشته به ایلنا گفت: به نظر من با رفتن دولت آقای روحانی و تشکیل دولت جدید تقریباً عملاً پرونده برجام بسته شده است.
محمود عباس‌زاده مشکینی درباره سفر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران گفت: نتیجه‌ای برای سفر آقای گروسی به ایران مشاهده نمی‌کنم و ۲ دلیل هم برای این مسئله دارم؛ نخست سابقه و تجربه سفرهای قبلی آقای گروسی است، ایشان هر زمان که به ایران آمده و هر اطلاعاتی را جمع‌بندی کرده و برده دقیقا از آنها استفاده معکوس کرده است در صورتی که جمهوری اسلامی ایران این اطلاعات را برای شفاف‌سازی و برای اینکه تردید‌ها را برطرف کند، داده است.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: آقای گروسی هر زمان که به ایران آمد و گزارش گرفت بعداً یک نقطه‌ای از این گزارش و اطلاعات را بیرون کشید و همین را مبنای سوالات و تردیدهای بعدی و نهایتاً فشارهای بعدی بر ایران قرار داد بر همین اساس من اعتقاد دارم آمدن ایشان به ایران نفعی به حال ما نخواهد داشت.
او ادامه داد: یک نکته دیگر این است که آقای گروسی قبل از اینکه خود را متعهد به انجام کارهای حرفه‌ای بداند، یعنی تعهد سازمانی داشته باشد، متعهد به غربی‌هاست یعنی برای یک کار تکنیکال فنی به ایران نمی‌آید، انگار برای انجام یک ماموریت سیاسی به ایران آمده و انگار باید به غربی‌ها پاسخگو باشد.
عباس‌زاده مشکینی بیان کرد: اعتقاد دارم اصلا یک مدت نباید گروسی را به ایران راه می‌دادند، زیرا واقعاً اطلاعاتی که می‌آید می‌گیرد و می‌برد را علیه ما استفاده می‌کند، آن‌ هم تازه نه همه اطلاعات بلکه یک جمله را بیرون می‌کشد و آن را مبنای همه تردیدها قرار می‌دهد به همین خاطر موافق نبودم ایشان را دعوت کنند. اعتقاد داشتم حتی نباید اجازه می‌دادند یک مدتی به ایران بیاید، زیرا ایشان به جای اینکه پاسخگوی آژانس، شورای حکام آژانس و ارکان قانونی آژانس باشد خودش را در برابر غربی‌ها متعهد می‌داند و معلوم نیست از اینجا مستقیم به کجا برود. به نظر من برجام پرونده‌اش خیلی وقت است که بسته شده آن هم هنگامی که ترامپ از آن خارج شد و جمهوری اسلامی ایران در دولت آقای روحانی یک طرفه شروع به اجرای برجام و امتیاز دادن کرد و هیچ امتیازی نگرفت.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: به نظر من با رفتن دولت آقای روحانی و تشکیل دولت جدید تقریباً عملاً پرونده برجام بسته شده است و غربی‌ها از هر طرقی ضربه می‌زنند. به اعتقاد من نباید امتیازی به غربی‌ها داده شود و باید کشور را بر اساس ظرفیت‌ها و فرصت‌های درون‌زا اداره کرد.
همچنین صبح دیروز، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با وزیر امور خارجه کشورمان دیدار و گفت‌وگو کرد.
به گزارش ایسنا، دیدار رافائل گروسی با حسین امیرعبداللهیان پس از دو دوز گفت‌وگوی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان طی روز جمعه و صبح دیروز برگزار شد.