لزوم ساماندهی مدیریت پسماند در دزفول

رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست دزفول می‌گوید ورود فاضلاب به رودخانه دز و مدیریت نامطلوب پسماند چالش اصلی این شهر است

به گفته مصطفی استاد چینی‌گر، ورود فاضلاب از چند منطقه شهر و فاضلاب برخی ارگان‌های نظامی به رودخانه دز یکی از چالش‌های محیط‌زیستی در دزفول به‌شمار می‌رود. وی در تشریح این موضوع می‌افزاید: بخشی از این فاضلاب‌ها مربوط به برخی مناطق شهرستان همجوار است، بخشی مربوط به ورود فاضلاب کوی زیباشهر و سرریز فاضلاب کوی حافظ و بخشی نیز مربوط به فاضلاب برخی ارگان‌های نظامی به درون رودخانه دز است. آن‌طور که این مقام محیط زیست دزفول به خبرگزاری مهر گفته، هنگامی که ورود فاضلاب برخی ارگان‌های نظامی به رودخانه دز به اوج خود می‌رسد مردم نسبت به عملکرد این اداره معترض می‌شوند این در حالی است که اداره حفاظت محیط‌زیست یک نهاد حاکمیتی نظارتی به شمار می‌رود که صرفاً کار پایش، ابلاغ اخطاریه کتبی و تذکر به این ارگان‌ها و ارسال رونوشت این اخطاریه‌ها به فرمانداری را انجام می‌دهد؛ بنابراین پیگیری‌های لازم و مدیریت موضوع بر عهده فرمانداری است چرا که اداره محیط‌زیست قادر به طرح شکایت و طرح دعوی علیه ارگان‌های نظامی در مراجع قضائی نیست. استاد چینی‌گر در ادامه رودخانه دز را شاه رگ حیاتی شمال خوزستان برمی‌شمارد و می‌افزاید: مصارف صنعتی، کشاورزی، شرب و تأثیر فراوان رودخانه دز در بالا رفتن کیفیت آب رودخانه کارون به‌ویژه در فصل تابستان به دلیل کمبود دبی کارون، نقش مؤثر این رودخانه در جذب گردشگر، نقش رودخانه دز در محیط‌زیست که در اطراف و حاشیه آن بقایای جنگل‌های نیمه‌گرمسیری کشور باعث ایجاد زیست‌گاهی برای گوزن زرد ایرانی و لاک‌پشت فراتی شده از جمله دلایل شاهرگ بودن این ظرفیت خدادادی است.

ظرفیت خودپالایشی رودخانه دز

وی با اشاره به تأثیر ورود پساب صنعتی و زهاب کشاورزی در کیفیت آب رودخانه دز توضیح می‌دهد: با این وجود دبی نسبتاً مناسب رودخانه باعث شده تا این رودخانه از ظرفیت خودپالایشی برخوردار باشد به‌گونه‌ای که اکنون بر اساس آنالیزهایی که در فصول مختلف سال در نقاط مختلف رودخانه انجام شده، کیفیت آب رودخانه در وضعیت نسبتاً مطلوبی است اما طبیعی است که ورود این فاضلاب‌ها، زهاب و پساب‌ها باعث آلودگی رودخانه خواهند شد و همه متولیان باید با همکاری مانع این موضوع شوند. وی تصریح می‌کند: متولی آب و بستر رودخانه دز، امور آب است، متولی حریم رودخانه اداره منابع طبیعی و متولی کیفیت آب نیز اداره محیط‌زیست است. اگر قرار باشد متولی میزان دبی رودخانه یک ارگان دیگر باشد که در فصول مختلف با اختیار اقدام به کاهش و افزایش دبی آن کند. از سویی متولی حوزه داخل شهر رودخانه نیز شهرداری است تا حدودی غیرمنطقی است که متولی کیفیت آب اداره محیط‌زیست باشد و در نگاه همه این وظیفه صرفاً بر عهده این اداره باشد. وی می‌افزاید: وقتی فاضلاب وارد رودخانه می‌شود اگر رودخانه دبی کافی و مناسب را داشته باشد می‌تواند خودپالایشی کند اما اگر دبی رودخانه توسط ارگان متولی کم شود، قطعاً توان خودپالایشی رودخانه نیز وجود نخواهد داشت که در اینجا باید پرسید نقش اداره محیط‌زیست کجای این ماجراست درحالی‌که متولی تمام بخش‌های مختلف رودخانه برعهده دیگر ادارات است. وی با بیان اینکه نمی‌شود میزان دبی، حریم، بستر و محدوده رودخانه دز بر عهده دیگر ارگان‌ها باشد اما کیفیت آب رودخانه را همگان صرفاً از محیط‌زیست خواستار شوند، می‌گوید: هر چند این تناقض جای بحث کارشناسی دارد اما تا حد امکان مکاتبات مختلف با آبفا، فرمانداری و ارگان‌های نظامی انجام می‌شود و موضوع ورود فاضلاب به درون رودخانه همچون گذشته در حال پیگیری است.

لزوم تکمیل سیستم جمع‌آوری فاضلاب

استاد چینی‌گر در خصوص مهم‌ترین راهکار مقابله با این معضل زیست‌محیطی نیز می‌گوید: هرچند احداث تصفیه‌خانه فاضلاب شهر دزفول یک حرکت خوب و جدی است اما تکمیل سیستم جمع‌آوری و انتقال تمام شبکه فاضلاب به این تصفیه‌خانه می‌تواند بخش زیادی از این معضل را بهبود ببخشد؛ ضمن اینکه بسیاری از این فرآیندها نیازمند ایجاد تأسیسات توسط ارگان‌های دیگر است که لازم است در جلسات برنامه‌ریزی بودجه‌ای این موضوع مطرح و به دنبال یک بودجه با ردیف ملی برای رفع کلی این معضل شد. 

مدیریت نامطلوب پسماندها در دزفول

وی مدیریت نامطلوب پسماندها را از دیگر مشکلات و دغدغه‌های موجود در حوزه زیست‌محیطی دزفول برشمرد و بیان می‌کند: با توجه به اینکه طرح جامع مدیریت پسماند دزفول مصوب شده و محل دفن زباله نیز ماهور برنجی است و از طرفی با توجه به اعتباراتی که در سال‌های گذشته برای این مهم تخصیص یافته بود انتظار می‌رفت وضعیت مدیریت پسماند در دزفول بهتر از شرایط فعلی باشد. رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست دزفول با بیان اینکه در حوزه مدیریت پسماند در سه قسمت جمع‌آوری، حمل و محل دفن زباله، نواقصی وجود دارد که باعث ایجاد مشکلات زیست‌محیطی از جمله آتش گرفتن زباله‌ها شده است، عنوان می‌کند: لازم است متولی این امر بر اساس طرح جامع مدیریت پسماند اقدام کرده و با گرفتن مشاور و اخذ پیمانکار این وضعیت را پیگیری و ساماندهی کند.

رودخانه دز نیازمند لایروبی است

آذرماه 96 بود که معاون استاندار و فرماندار دزفول، فاضلاب بوستان‌های ساحلی، بخشی از فاضلاب منطقه چم گلک و استان لرستان را از عوامل تهدید‌کننده حیات روخانه دز برشمرد و اعلام کرد تلنبار شدن زباله حوالی پل شناور زیبنده این شهر نیست ضمن اینکه عدم آموزش گردشگرانی که در ساحل این رودخانه اطراق می‌کنند در آلودگی این رودخانه موثر است. به گفته حبیب‌الله آصفی آموزش شهروندی ویژه گردشگران برای حفظ محیط زیست ضروری است ضمن اینکه شهرداری نیز باید برنامه مدونی برای پارک‌های شهری داشته باشد و از نیروهای بیشتری برای پاکسازی پارک‌ها و بوستان‌های ساحلی استفاده کند. به گزارش ایرنا، رئیس پیشین اداره حفاظت محیط‌زیست دزفول نیز در این باره گفته بود دز شاهرگ اقتصادی و اجتماعی منطقه است که برای کاهش شوری آب کارون هم از آن استفاده می‌شود. فرهاد قلی‌نژاد بر لزوم حمایت همه‌جانبه از رودخانه دز تاکید کرده و گفته بود نگرانی مردم نسبت به رودخانه دز در فضای مجازی قابل احترام است ولی هنوز برای این رودخانه دیر نشده چراکه با تلاش بسیار از سرازیر شدن بخش زیادی از فاضلاب شهری به این رودخانه جلوگیری شده است.