لزوم تخصیص اعتبار کافی برای احیای گونه‌های حیات‌وحش

معاون سازمان محیط زیست می‌گوید برنامه احیای ۴۶ گونه حیات وحش ایران 

نیازمند ۴۰۰ میلیارد تومان اعتبار است

به گفته معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست، براساس برنامه ششم باید برنامه احیایی برای ۴۶ گونه حیات وحش تدوین شود، بر همین اساس سازمان حفاظت محیط زیست هر ۵ سال یکبار نیازمند اعتباری حدود ۴۰۰ میلیارد تومان یعنی سالی حدود ۸۰ میلیارد تومان است که سال گذشته تنها ۴ میلیارد تومان برای احیای گونه‌ها اختصاص یافت.

حمید ظهرابی از نمایندگان مجلس خواست که به جای مقصر دانستن سازمان محیط زیست در زمینه حفاظت از گونه‌ها منابع لازم را در اختیار این سازمان قرار دهند تا این سازمان برنامه‌های خود را به طور کامل اجرا کند. به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، این مقام مسوول تاکید کرده جهاد کشاورزی متولی اصلی حفاظت از گونه‌هاست. معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست همچنین در رابطه با نبود اعتبار برای حفاظت از گوزن‌های زرد ایرانی گفته است: در تمام دنیا چند گونه وجود داشتند که منقرض شدند، جز ایران که یکی از آن‌ها گوزن زرد ایرانی است. به گفته وی در حال حاضر در محیط‌های تحت اسارت تعداد زیادی گوزن زرد زیست می‌کنند. ظهرابی می‌افزاید: در یک محیط طبیعی مانند پارک ملی دریاچه ارومیه (جزیره اشک) نیز این گونه به طبیعت معرفی شد.

این مقام مسوول در ادامه می‌گوید سازمان حفاظت محیط زیست در آخرین سرشماری که در منطقه جزیره اشک انجام داد نگران این بود که به دلیل خشکسالی و از بین رفتن منابع غذایی و ایجاد دسترسی، گوشتخوارانی مانند شغال، پلنگ و گرگ وارد این محدوده شوند، در این شرایط احتمال داده می‌شد که جمعیت گوزن زرد آسیب ببیند که پس از سرشماری مشخص شد که حدود ۶۰ رأس از این گونه در آن منطقه زیست می‌کنند.

ظهرابی تصریح می‌کند: در حال حاضر به دلیل وجود منابع آبی خوب احیای گوزن زرد ایرانی امکان پذیر است و سازمان حفاظت محیط زیست درصدد رفع تهدیدات موجود در منطقه است. معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه می‌دهد: نزدیک به ۴۰ هزار هکتار از زیستگاه‌های تاریخی گوزن زرد در استان خوزستان در قالب مناطق تحت مدیریت محیط زیست تحت حفاظت قرار گرفته است. به گفته وی پارک ملی دز و کرخه نیز با اولویت حفاظت و احیای گوزن زرد ایرانی تعریف شده‌اند و سازمان محیط زیست سال‌ها در حال حفاظت از آن مناطق است. این مقام مسوول با اشاره به ایجاد دو سایت تکثیر و پرورش در استان خوزستان می‌افزاید: این دو سایت با مشکلاتی از جمله شیوع بیماری و سیلاب‌های شدید مواجه شد و فعالیت‌های حفاظتی را تحت تاثیر قرار داد. ظهرابی تصریح می‌کند: مگر می‌شود تمام فعالیت‌های حفاظتی بدون اعتبار باشند که برخی از نمایندگان مجلس با مطرح کردن این گفته سازمان محیط زیست را زیر سوال برده‌اند. آن‌طور که وی می‌گوید سازمان حفاظت محیط زیست برنامه عمل برای احیای گوزن زرد ایرانی را تهیه کرده و برای اجرای این برنامه اعتبارات کافی درخواست شده است، اما اعتباراتی که برای احیای گونه‌ها در اختیار سازمان قرار می‌گیرد، کافی نیست. معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در حالی از کافی نبودن اعتبار لازم برای احیای گونه‌ها سخن به میان می‌آورد که پیشتر اعلام کرده بود احیاء گوزن زرد ایرانی در پارک‌های ملی دز و کرخه اولویت سازمان حفاظت محیط زیست است.

توجه به احیای گوزن زرد ایرانی

اردیبهشت ماه 97 بود که حمید ظهرابی در بازدید از پارک ملی دز و کرخه در خوزستان، اعلام کرد احیای گوزن زرد ایرانی در زیستگاه اصلی خود از اولویت‌های سازمان حفاظت محیط زیست است.

به گزارش ایران‌آنلاین وی، هدف از این بازدید را بررسی زیستگاه گوزن زرد ایرانی اعلام کرده و گفته بود در این بازدید، مناطق مستعد به لحاظ گونه، پوشش گیاهی و دسترسی به منابع آب به عنوان مهم‌ترین پارامترهای احیای مجدد گوزن زرد ایرانی مورد بررسی قرار گرفت. به گفته معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست شرایط مناسب در جنگل‌های دز و کرخه به عنوان زیستگاه اصلی برای احیای مجدد گونه‌ گوزن زرد ایرانی، اجرای این پروژه را امکان‌پذیر می‌کند. ظهرابی در آن زمان درباره دیدار خود با جوامع محلی نیز گفته بود مشارکت مردم در اجرای چنین برنامه‌هایی، منجر به تقویت بسترسازی و توسعه رویدادهای بزرگی همچون احیای مجدد گوزن زرد در منطقه می‌شود. وی می‌افزاید: تلاش خواهیم کرد تا اعتبارات این پروژه را از محل اعتبارات ملی که در اختیار سازمان حفاظت محیط زیست و صندوق توسعه ملی برای احیای بیابان‌ها و جلوگیری از تخریب زیستگاه ها قرار دارد، تامین کنیم. این مقام مسوول با بیان اینکه برای اجرای این پروژه دستورات لازم از سوی سازمان حفاظت محیط زیست صادر و هماهنگی با دفاتر حیات وحش و شکار و صید به عمل آمده و مجوزهای لازم برای احیای این گونه در استان صادر شده است، ابراز امیدواری کرده بود با اجرای این پروژه‌ها علاوه بر جلوگیری از تخریب مناطق و رفع تهدیدهایی همچون حریق، بتوانیم زیستگاه‌های با ارزش را دوباره احیا کنیم. معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه می‌افزاید: عملیات حصارکشی و غنی‌سازی مناطق مرتع، همچنین آبرسانی و مقابله با بیماری‌های بومی موجود در منطقه باید قبل از انتقال صورت پذیرد. به گفته ظهرابی درخصوص انتقال گوزن زرد به استان خوزستان، به پنج سایت کشور اعلام شده تا در این زمینه همکاری لازم را با استان خوزستان به عمل آورند تا این گوزن‌ها در زیستگاه اصلی خود که همان جنگل‌های دز و کرخه است احیا شود. آن‌طور که وی گفته بود، سازمان حفاظت محیط زیست برای احیای گونه‌های چون گوزن در زیستگاه اصلی خود تلاش خواهد کرد.

وضعیت حفاظت از گوزن زرد ایرانی

گوزن زرد ایرانی بر اساس قوانین سازمان حفاظت محیط زیست در زمره گونه‌های در معرض خطر انقراض قلمداد شده است. از نظر سازمان جهانی حفاظت(IUCN) این گونه در زمره گونه‌های در معرض خطر (EN) قرار گرفته و طبقه بندی CITES این گونه را در طبقه گونه‌های در معرض خطر (ضمیمه II سایتیس ) قرار داده است. این گونه جانوری، دارای ارزش‌های بوم‌شناختی، زیبایی شناختی، مطالعاتی–تحقیقاتی، ارزش‌های ژنتیکی، اکوتوریستی و اقتصادی است. زیستگاه این گوزن غالبا در مناطق جنگلی، و جنگلهای جلگه‌ای استان خوزستان زندگی می‌کند. در حال حاضر به دلیل از بین رفتن زیستگاه‌های طبیعی و شکار‌ بی‌رویه، جمعیت آنها بسیار کاهش یافته و تنها به مناطق حفاظت‌شده دز و کرخه محدود شده است.