سایت خبری پیام ما آنلاین | «پیام ما» از تخریب اثر تاریخی لنگر گزارش می دهد یخدانی که زباله دان شد

«پیام ما» از تخریب اثر تاریخی لنگر گزارش می دهد یخدانی که زباله دان شد





۱ آبان ۱۳۹۵، ۲:۱۴

«پیام ما» از تخریب اثر تاریخی لنگر گزارش می دهد
یخدانی که زباله دان شد

روستای لنگر در 25 کیلومتری شهر کرمان و در نزدیکی ماهان قرار دارد. این منطقه به واسطه خیابان های زیبا با درخت های چنارش و همچنین عرفا و صوفیان نامی و پر آوازه اش و آثار باستانی بی نظیرش، جایگاه خوبی در بخش گردشگری استان دارد. روزی که میزبان دکتر ایرج عشقی، زمین شناس کرمانی و استاد دانشگاه آخن آلمان بودم تا درباره اهمیت ارزش بخشیدن به منابع زمین و محیط زیست و همچنین معرفی شهاب سنگ ها با وی صحبت کنم، حسابی از بی توجهی مسئولان به منابع و اثرات ناب و بی بدیل طبیعی ایران و بخصوص استان کرمان گلایه داشت و نگران از بین رفتن این بناها و ساختمان های تاریخی بود.
جدا از نگرانی های وی درباره غار ایوب دهج که بزرگترین غار آذین جهان محسوب می شود، یخدان زیبای لنگر یکی دیگر از این مکان های مورد گلایه پروفسوربود و به من به عنوان یک خبرنگار یادآوری کرد که درباره این بناهای با ارزش در حال تخریب هشداردهم و به مسئولین و مردم ارزش این بناها و خطر نابودی آن ها را گوشزد کنم.
صبح پنج شنبه به اتفاق دو تن از اقوام دکترعشقی راهی لنگر شدیم و مستقیم سراغ یخدان لنگررفتیم. از دور منظره زیبا و چشم نوازی داشت بخصوص وقتی آسمان آبی و هوای لذت بخش و نیمه سرد صبحگاهی را با تمام وجود حس می کردی. بنایی زیبا و مخروطی شکل که از کاهگل و قلوه های کوچک سنگ ساخته شده و مرور زمان و عوامل فرسایشی آب و باد نوک آن مخروط را کاملا تخریب و شیارهای زیبایی را بر روی آن ایجاد کرده است. همانطور که می دانیم، یخدان ها برای ذخیره آب در زمستان و برداشت تکه های یخ در تابستان، استفاده می کردند و آنطور که پیرترها و قدیمی های لنگر می گفتند، در زمستان بعد ازاینکه منبع آب این یخدان از آب زلال و پاک پر می شد، اطراف آن را با کاهگل به طریقی می پوشاندند که حتی یک منفذ و روزنه ای بر روی آن باقی نماند و بتوانند در تابستان از قطعه های یخ آن استفاده کنند.
یخدان لنگر مربوط به دوره قاجار است. این اثردرکنارقبرستان لنگر واقع شده و در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۱۳۲۸۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این تنها اطلاعاتی از قدمت این بنای بی نظیراست که در نتیجه جست وجو در اینترنت پیدا کردم، چرا که اهالی محل اطلاعات زیادی درباره آن نتوانستند در اختیارم بگذارند.
هر چند امین ماهانی نماینده وقت میراث فرهنگی در ماهان در سال 1394 در خصوص این اثر باستانی گفته بود: یخدان لنگر بر خلاف آنچه که حکایت از قدمت ۲۵۰ یا ۳۰۰ ساله آن دارد؛ در سال ۱۲۸۷ در زمان حکومت مرتضی قلی خان وکیل الملک ثانی توسط شخصی به نام کاظم زاده از خشت بنا شده است و درآمد حاصل از فروش یخ های این یخدان صرف مدرسه علمیه شیخیه لنگر می شد.( خبرگزاری مهر)
اگر چه ساخت وساز، مرمت، تغییر، تجدید و توسعه اماکن تاریخی و ثبتی طبق ماده ۵۶۴ قانون مجازات اسلامی جرم بوده و هر کس مرتکب آن شود به حبس از شش ماه تا دو سال و پرداخت خسارت وارده محکوم می شود اما متاسفانه احداث ساختمان های مسکونی و حتی یک زمین فوتبال در جوار این اثر تاریخی نشان از بی اهمیت جلوه دادن این قانون در این منطقه و بسیاری از شهرهای دیگر ایران که دارای دارای مکان های تاریخی و ثبت شده را دارد.
وسیله نقلیه را اندکی دورتر از یخدان پارک کردیم و پیاده برای دیدن آن راهی شدیم. زمین های سنگلاخی و خاکی و خرابه های اطراف این بنا، باعث افسوس بود و این تاسف ما زمانی بیشتر شد که به نزدیکی یخدان رسیدیم. مکانی به این زیبایی و با ارزشی اکنون به محلی برای تخلیه زباله های مردم آن منطقه و زندگی حیوانات شده بود. کف این یخدان، با عمق تقریبی بیش از 5 مترکه برای ذخیره آب از آن استفاده می شده، اکنون به محلی برای ذخیره و تلنبار کردن آشغال ها و زباله های اهالی محل شده و تصویری بسیار زشت و ناراحت کننده را بوجود آورده است.
از اهالی لنگر، درباره این اثر پرسیدیم اما همانگونه که قبلا گفتم اطلاعات چندانی در این باره نداشتند و تنها چیزی که از صحبت های آنها دستگیرم شد اینکه به گفته آنها «در سال 89 13 مبلغ 80 میلیون تومان برای بازسازی و مرمت و نگهداری آن در نظر گرفته شده و این بودجه به دلایل نامعلومی هزینه نشده است».
در امتداد این یخدان دیواری وجود دارد که احتمالا از آن به عنوان حصار و دیواری در برابر هجوم دزدان و غارتگران استفاده می شده است. وجود سوراخ هایی در این دیواره که محل نگهداری کبوتران برای اطلاع از هجوم دیگران تعبیه شده می تواند بر این ادعا صحت بگذارد.
در بازگشت از لنگربه سمت کرمان و پس از عبور از خیابان هایی با درختان بلند که تونلی از شاخ و برگ های سبز را برای خیابان های لنگر بوجود آورده، به سراغ حمید روحی، معاون حفظ و نگهداری میراث فرهنگی کرمان رفتیم. وی درباره آخرین وضعیت یخدان لنگر گفت: در جلسه ای که حدود یک ماه قبل با بخشداری ماهان برگزار کردیم، توافق شد پس از انجام کارهای اداری و تخصیص بودجه مناسب این اثر به مجموعه بخشداری ماهان واگذار شود تا هرچع سریع تر و قبل از شروع فصل بارش باران و برف، نسبت به مرمت و نگهداری آن اقدام کنند.
وی همچنین درباره ادعای اهالی لنگر مبنی بر اختصاص بودجه 80 میلیونی برای بازسازی یخدان اظهار کرد: در آن سال با توجه به اولویت ترمیم گنبد و آستانه شاه نعمت الله در ماهان و بنای شیخ عبدالسلام در لنگر، تقریبا تمامی بودجه صرف این مکان ها شد و اصلا بوجه ای باقی نماند که به یخدان تخصیص دهیم و این گفته ها صحت ندارد.
وی ابراز امیدواری کرد تا هرچه زودتر اجازه تعیین حریم چندین اثر باستانی و ملی در استان کرمان را دریافت کنیم تا بتوانیم جلوی ساخت و ساز و تجاوز به حریم این مکان های تاریخی را بگیریم.
در هر حال وجود اینچنین بناهای زیبایی در نزدیکی مرکز استان که به حال خود رها شده باعث تاسف و ناراحتی است و امیدواریم هرچه زودتر شاهد سر و سامان بخشیدن به وضعیت اسفناک آنها باشیم.
این اثر ملی را دریابیم.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *