آسیب شناسی معدنکاری در بهشت معادن (1)
مهندس شهیدی -کارشناس ارشد معدن
نفت به عنوان سرمایه خدادادی کشور همواره وظیفه اصلی را در تامین معاش ایرانیان را به عهده داشته است. گفتمان ها و نوشتارهای بسیار زیاد و کلیشه ای از افراد مختلف در مورد کم کردن وابستگی اقتصادی کشور به نفت نوشته و منتشر گردیده است.اما شاید هیچ گاه مانند سال گذشته و امسال که نفت کمترین نرخ خود را در 25 سال اخیر رسیده است این وابستگی را با تمام وجود لمس نکردیم.
در شرایطی که مشکل تامین نقدینگی در تمام صنایع وجود دارد عملا میتوان نقش صادرات غیر نفتی را تنها بخش فعال تامین نقدینگی دانست که عمده صادرات غیر نفتی کشور مربوط به صادرات مواد معدنی خام و فرآوری شده از کشور می شود. استان کرمان مهمترین قطب این بخش از صادرات لقب گرفته است. تا کنون همواره در مقالات مختلف از پتانسیل های مختلف معدنی استان کرمان صحبت شده است و همگان تعریف بسیار زیادی نموده اند و بیان داشته اند که کرمان از لحاظ معدنی چنین است و است و چنان است اما آیا تا کنون به واقع به این مسئله اندیشیده شده است؟ با کاهش بیش از حد نرخ جهانی سنگ آهن عملا صادرات گسترده این ماده با کاهش چشمگیر مواجه شده است و امید به صادرات سایر مواد معدنی از قبیل مس وکرومیت و زغال و …. می رود که متاسفانه صنعت زغال با شرایطی که همگان می دانند عملا فلج شده است و تنها امید به صادرات سایر مواد معدنی گفته شده است.
با توجه به پتانسیل شناخته شده استان کرمان که بر همگان روشن است متاسفانه به جای توسعه یافتگی این بخش در این استان که میبایست سبب رونق اقتصادی این امر نیز با رکود بیش از حد مواجه گردیده است. در خصوص این امر می توان اشاره کرد به اینکه بیش از 6000 محدوده معدنی ثبت شده در استان کرمان وجود دارد اما تعداد معادن فعال خصوصی کشور شاید به تعداد انگشتان دو دست نرسد. این امر به چند دلیل که اولین بخش ان مربوط به زمانی می شود که متاسفانه بیشتر افراد که اقدام به ثبت و شروع به معدنکاری نموده اند از حرفه ای دیگر به این سمت کشیده شده اند که متاسفانه عدم شناخت این افراد ضررهای جبران ناپذیری را بر خود افراد و جامعه معدنکاری وارد نموده است.
دوم اینکه متاسفانه هنوز هم دانش کافی در برخی معادن استان خصوصا در زمینه اکتشاف وجود ندارد. بطور مثال در برخی معادن حتی مدیران ارشد معادن در شناخت اولیه سنگ ها دچار مشکل هستند و هنوز برخی از نقشه ها را روی کاغذهای میلیمتری به سبک چهل سال پیش رسم می نمایند. ایا عدم اشنایی و اطلاع از علم روز که سبب نظم و پیشرفت می شود جز این است هر روز ما به جای پیشرفت، پسرفت نموده ایم ؟ایا در اکثر معادن خصوصی (حتی بزرگ) هنوز میتوان 10 برگ نقشه مهندسی کاربردی پیدا کرد؟ این ها متاسفانه مواردی است که چون مدیران غیر معدنی هستند به چشم آن ها نیز نمی آید و ضربه های جبران ناپذیری در دراز مدت به ان ها و مجموعه ان ها خواهد زد.