نگاه پیام‌ما به وضعیت امروز میدان ارگ
روزگار ترک خورده ارگ

این روزها تا اسم ارگ به میان می‌آید معمولا به یاد چیزهایی به جز بازار بزرگ کرمان و آثار تاریخی و غیره می‌افتیم کافی‌است برای امتحان به یک کرمانی بگویید می‌خواهم بروم میدان ارگ تا سوال‌ها به سمت شما سرازیر شودکه چرا؟چه شده؟ و از مهم‌تر چه می‌خواهی؟ پیام‌ما بارها به معضلاتی که در میدان ارگ جاخوش‌کرده‌اند پرداخته اما این‌بار بحث بر سر زنده نگه‌داشتن این بنا است.
دقیقا پنجشنبه ۲۶ اذر ماه سال ۹۴، بابایی شهردار کرمان در گفتگو با مهر اظهار کرد: به دنبال آن هستیم تا بتوانیم میدان توحید را به پیاده‌راه تبدیل کنیم.
وی افزود: به همین منظور و به جهت بهبود عبور و مرور شهری در این منطقه، به دنبال بازگشایی مسیر گلبازخان هستیم که یکسری اقدامات در راستای تملک این محدوده توسط شهرداری صورت گرفته است.
بابایی با بیان اینکه تعدادی اثر تاریخی که در محدوده‌ این مسیر قرار دارند( ایرانمنش – فتحعلی‌شاهی )، به موزه و اماکن تفریحی تبدیل می‌شوند، افزود: با بازگشایی این مسیر، محدوده خیابان شریعتی از سه‌راه شهیدچمران تا میدان شهدا پیاده‌راه خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: با این اقدامات، تحرک قابل توجهی در بافت تاریخی شهر کرمان انجام شده و فضای شهری مطلوبی پیدا می‌کند که می‌تواند مورد استفاده‌ شهروندان کرمان و میهمانان و گردشگران قرار گیرد.)
بیش از ۷ ماه از آن وعده‌ها می‌گذرد و هنوز نه تنها میدان ارگ تبدیل به پیاده‌راه نشده و هنوز ماشین‌های سبک و سنگین مختلف هر روز دور میدان ارگ ویراژ می‌دهند و میدانی که شروع طولانی‌ترین بازار ایران است تبدیل به جولانگاه موتورسیکلت‌ها و انواع ماشین‌ها در سایزهای مختلف شده که اگر نگاهی به خروجی میدان بیاندازید (عکس1)می‌توانید آثار خرد شدن آجرهای طاق که نشانه‌ی عبور کامیون با ارتفاع بار بسیار زیاد است را به راحتی ببینید. مساله‌ی دیگر گود خشت‌مال‌ها است. به قول مهرنیوز:در ضلع جنوبی چهارراه طالقانی شهر کرمان که در مجاورت میدان تاریخی ارگ کرمان و بازار قلعه محمود قرارگرفته است گودالی بسیار بزرگ قرارگرفته است که ناشی از تحولات تاریخی در شهر کرمان است.
در ضلع جنوبی چهارراه طالقانی شهر کرمان که در مجاورت میدان تاریخی ارگ کرمان و بازار قلعه محمود قرارگرفته است گودالی بسیار بزرگ قرارگرفته است که ناشی از تحولات تاریخی در شهر کرمان است.مرغوبیت خاک این منطقه به حدی بود که برای ساخت آثار تاریخی به‌جای مانده در کرمان نیز از این خاک بهره می‌بردند و درنهایت گودالی عمیق ناشی از برداشت‌های مکرر خاک در این قسمت از شهر کرمان ایجاد شد و چون از این خاک برای تهیه خشت استفاده می‌شد و خشتمال های کرمان در این قسمت از شهر فعال بودند این گودال به اسم گود خشت‌مال‌ها نام‌گذاری شد. گودالی که در دوران معاصر به یکی از مشکلات چالشی شهر کرمان تبدیل‌شده است.
در این میان شهرداری کرمان برای رهایی از این چالش و البته استفاده از این فرصت برای سرمایه‌گذاری در کرمان تصمیم گرفت که با تهیه طرحی به نام پروژه صاروج از این گودال در راستای جذب سرمایه‌گذار و احداث بزرگ‌ترین پارکینگ شهر کرمان و همچنین یکی از بزرگ‌ترین پارکینگ‌های طبقاتی کشور استفاده کند.
پس از بابایی (شهردار کرمان) معاون عمرانی استاندار کرمان در این خصوص به مهر گفت: موانع و مشکلات برطرف شده است و کار به‌صورت شبانه‌روزی در کارگاه بزرگ گود خشت‌مال‌ها در حال انجام است.
ابوالقاسم سیف الهی ادامه داد: هم‌اکنون میدان تاریخی ارگ کرمان به پارکینگ خودروها تبدیل‌شده است و برای پارکینگ خودروهای گردشگران بازار نیز با مشکل مواجه هستیم از سوی دیگر این بخش از بافت تاریخی مدت‌ها به حال خود رهاشده و هیچ استفاده‌ای نداشت و به همین دلیل برای جذب سرمایه‌گذار در این بخش از شهر اقدام شد و پروژه‌ای برای اجرای یکی از بزرگ‌ترین مجتمع‌های رفاهی، تجاری و گردشگری در کرمان طراحی شد. بابایی در ادامه از مسدود شدن میدان ارگ و سنگ‌فرش شدن این میدان بعد از تحویل دادن پارکینگ‌های مجموعه خبر داد و افزود: تمامی پلاک‌های پروژه تملک و تحویل سرمایه‌گذار شده است و امیدواریم به‌زودی شهر کرمان را در چهره‌ای بسیار زیباتر ببینیم.
اما مساله اینجاست که هنوز پس از گذشت بیش از ۷ ماه هیچ‌کدام از این وعده‌ها عملی نشده‌اند و هرچند زمان‌بر بودن چنین پروژه‌هایی بر کسی پوشیده نیست اما آیا در طول انجام این پروژه نمی‌بایست از صدمات احتمالی به ساختمان بازار ارگ که قدمتی بیش از یک قرن دارد جلوگیری می‌شد؟ روز گذشته با تماس یکی از همشهریان و کسبه‌ی بازار مواجه شدیم که می‌گفت : من بهروزی از کسبه‌ی میدان ارگ هستم و تا به حال بارها و بارها به پرسنل میراث فرهنگی و شهرداری گوشزد کرده‌ام که حتی فردی ناوارد با نگاهی سرسری می‌تواند متوجه‌ی صدمات جدی طاق‌ها و ستون‌ها بشود و فکر نمی‌کنم راه درازی تا فروریختن بخش‌هایی از این بازار داشته باشیم. از شما خواهش می‌کنم حالا که از میراث فرهنگی و خدمات ایشان و شهرداری می‌نویسید اندکی هم به مشکلات ما بپردازید.
پس از این تماس فورا با عکاس مجموعه به میدان ارگ (توحید) رفتیم و دریافتیم که نگرانی ساکنین و کسبه‌ی ارگ بی دلیل نیست و شکاف‌ها و ترک‌های عمیقی سراسر طاق‌ها را پیموده‌اند و به هر طرف که می‌نگری با ترکی مواجه می‌شوی که مثل ماری بر اندام طاق و دیوار خودش را بالا کشیده و تصویر دردناکی را ایجاد کرده.
از خانم نعمت کارشناس مرمت بناهای تاریخی و دانش‌آموخته دانشگاه باهنر کرمان خواستیم که او هم نگاهی به این سازه بیاندازد ، وی وقتی که با این ترک‌ها مواجه شد به اولین چیزی که اشاره کرد این بود: دقیقا جایی که بیشترین آسیب را دیده درگاهی‌است که محل عبور و مرور ماشین‌هاست و لرزش حاصل از این عبور و مرور مسلما یکی از مهمترین عوامل فرسایش و وارد شدن این صدمات به بنا است، از طرفی تعدادی از ستون‌ها نشست‌کرده‌اند که با توجه به اینکه ستون نشست‌کرده اما شکم‌نداده می‌توان دریافت که ستون به خودی خود مشکلی ندارد بلکه زمینی که زیر ستون هست احتمالا بخاطر بالا آمدن سطح آبهای زیر زمینی و نم کشیدن باعث نشست ستون شده است و البته بدون استفاده از سونداژ نمی‌توان نظری کاملا دقیق و بی نقص داد و آنچه که من به شما می‌گویم صرفا برآورد اولیه است و آسیب شناسی کامل‌تر نیاز به استفاده از سونداژ دارد تا ببینیم که پی‌ریزی مشکل داشته و یا زمین سست بوده و یا حتی دلیل سومی درکار بوده‌است. متاسفانه موفق نشدیم پشت‌بام را بررسی کنیم تا دریابیم که آیا فشاری هم از بالا در کار بوده که مزید برعلت شده باشد و باعث نشست بیشتر و حتی ترک‌ برداشتن طاق‌ها شده باشد یا خیر. از سویی دیگر ساخت و سازهایی که اطراف میدان شده به فرسایش ارگ سرعت بخشیده و برای مثال ساختمانی که در تصویر(شماره‌ی 2) می‌بینید با گود برداری و ساخت و ساز صدمات خود را وارد کرد و حالا حتی ساختمان را تمام نمی‌کنند و به شکل مخروبه‌ای در آمده که محل تخلیه‌ی زباله‌هم شده‌است و در نقاط مختلفی از این ساختمان نیم ساخته می‌شود آثار برافروختن آتش‌های کوچک و بزرگ را دید که گویی شخصی تمام تلاشش را کرده تا چهره‌ی میدان ارگ به لطف امثال این مخروبه‌ها زشت‌تر جلوه کند. همین کلاف‌کشی که در برخی طاق‌ها و ستون‌ها انجام شده نشانه‌ی این است که حداقل حدس می‌زدند که ساختمان ارگ به دلایلی نیازمند کنترل صدمات است و با این دوخت‌دوزی که انجام داده‌اند تلاش کرده‌اند که صدمات را کنترل کنند.