وانت باردو از نگاه خارجی‌ها

سال 1346 هجری شمسی، نقطه عطفی در تاریخ خودروسازی کشورمان بود، زیرا که در همین سال، مرکب نورسته‌ای پا به خیابان‌های شهر و دیارمان نهاد که تا دهه‌ها پس از آن نیز، صنعت موتوری سرزمینمان را از شمع وجود خود متأثر نمود. این نومولود «پیکان» نام داشت، محصولی از کمپانی روتس (ROOTS) بریتانیا. خودرویی که تولیدش وام‌دار دو تن از کارآفرینان به نام ایران‌زمین بود، نام‌آورانی به نام احمد و محمود خیامی.
ایران، تنها کشوری نبود که پیکان در آن تولید می‌شد، بلکه هم‌زمان این خودرو به انواع و اقسام نام‌ها من‌جمله روتس آرو، هیلمن هانتر، داج هاسکی و… در ممالکی همچون بریتانیا، ایرلند، نیوزلند و همچنین استرالیا و… به تولید می‌رسید.
نسخه سدان پیکان در سال 1384 هجری شمسی از مدار تولید خارج شد، ولی نسخه وانت آن که نام «باردو» را بر پیشانی خود یدک می‌کشید تا یک دهه بعد هم روانه بازار می‌شد، اما این نسخه نیز، سرانجام در سال 1393 هجری شمسی از خط تولید کناره گرفت و آریسان نامی بس بی‌هویت! جایش را پر نمود. البته این‌ها همه مانع از آن نشد که یاد و نام پیکان، در برخی از ممالک که مردمانش سخت به آن نوستالژی دارند فراموش گردد، یکی از این ممالک هم استرالیاست که سال‌های مدیدی در آن، خودروی مذکور با نام هیلمن هانتر به تولید می‌رسید. به‌تازگی، وانت پیکان باردو مورد توجه یکی از کارشناسان سایت «DRIVE» استرالیا واقع شد و در متنی طنز، نحوه ورود آن به بازار استرالیا تحت بررسی قرار گرفت. در اینجا، برگردان آن متن را تقدیم شما عزیزان می‌نمایم.
با مرگ قریب‌الوقوع پیکاپ های هولدن و فالکون، خوب است این نکته را بدانیم که هنوز هم جا و مکانی وجود دارد که در آن پیکاپ های مشتق شده از خودروهای سواری، در قالبی کلاسیک تولید می‌شود (به نظر می‌رسد که نویسنده استرالیایی متن از پایان تولید وانت باردو در ایران بی‌خبر است).
به‌رغم شکاف فوق‌العاده‌ای که تا گشودن درب‌های بازار استرالیا به ورود چنین خودرویی (وانت باردو) وجود دارد، قطعاً پیش از این، برخی از کارآفرینان مبتکر، نسخه‌هایی از باردو، این “پیکاپ میان‌سایز اجرایی” را به این سواحلمان آورده‌اند. البته هنوز هم دراین‌باره، پاره‌ای از مشکلات وجود دارند که مختصراً به آن‌ها می‌پردازیم.
در این فاصله، خطوط نرم به‌کاررفته در بدنه آن را بررسی نموده و نیز، نگاهی به سر و قد و نحوه استقرار این خودرو بیاندازید. برچسب‌ها و اتیکت‌های موجود بر روی درب‌های آن هم بدون هیچ نوع پرداخت اضافی نصب شده‌اند. ضمن اینکه، در دفترچه راهنمای آن نیز با اعتماد به نفسی کامل، ادعا شده است که “سایبان شیشه‌ها، آینه‌های دید جانبی و پشت‌سری‌های دوبل این خودرو، ایمنی مناسبی را برای راننده و سرنشین آن فراهم می‌کنند”.
این وسیله نقلیه در ایران ساخته می‌شود و آخرین بازمانده از هیلمن هانتر مدل 1966 است (دیگر نام‌های مستعار این خودرو عبارت‌اند از: داج هاسکی، هامبر اسکپتر، سینگر گازل و…)
در آغاز، خودروی هانتر تحت نام پیکان (که لغت فارسی واژه ARROW انگلیسی بود، نامی که در برخی از بازارها، خودروی اصلی با آن عرضه می‌شد) در ایران تنها مونتاژ می‌شد، ولی بعدها این خودرو به طور کامل، از اواخر سال‌های 1960 میلادی تا 2005، در شرکت ایران‌خودرو به تولید می‌رسید.
درنهایت، خط مونتاژ پیکان سدان به کمپانی “خارطوم ترانسپورتیشن” واقع در کشور سودان فروخته شد. در این فاصله هم، شرکت ایران‌خودرو به آموزش 200 تن از کارگران سودانی، جهت کار اپراتوری، مبادرت نمود. با این وجود، شواهد اندکی مبنی بر تولید تعداد فراوانی از پیکان توسط سودانی‌ها وجود دارد. این را هم توضیح دهیم که امروزه ایران‌خودرو، به تولید وسایل نقلیه مدرن‌تری نیز مشغول است، اما این یکی، یعنی وانت باردو، تنها بازمانده از 50 سال پیش است، زیرا بهای آن در حد بسیار پایینی بوده و در عین حال، تعداد بی‌شماری از تأمین‌کنندگان لوازم یدکی‌اش نیز در دسترس هستند. بالاتر از همه، پیکان برای دهه‌های متمادی بر جاده‌های ایران حکمرانی می‌کرد.
اما موانع احتمالی که جهت حمل باردو به استرالیا وجود دارد، چه‌ها هستند؟ خوب، به‌رغم وجود پشت‌سرهای دوبل در این خودرو و نیز آینه‌های کناری، شماری از نواقص و کمبودها در حوزه ایمنی قابل مشاهده‌اند. این خودرو فاقد سیستم ضد بلوکه ترمز، سامانه کنترل پایداری، کیسه‌های ایمنی هوا، کمربندهای ایمنی پیش کشاننده و برخی از سیستم‌های حفاظتی از سرنشینان است که از اواخر سال‌های 1960 میلادی بدین سو، معرفی شده‌اند. همچنین، هیچ سامانه کمکی (برای فرمان) هم وجود نداشته و کار با آن نیز خودش به تنظیم جانبی نیاز دارد. ضمن اینکه برای جابه‌جایی حتی در حد یک متر هم، باید با آرنج خود با غربیلک فرمان کلنجار روید. از سوی دیگر، وانت باردو از سیستم سوخت‌رسانی انژکتوری بهره برده و ترمزهای جلوی آن نیز از نوع دیسکی است.
خریداران وانت‌بار در کشورمان نشان داده‌اند که عملکرد بالای فنی را ترجیح می‌دهند، ولی نام کامل این خودرو باردو 1600i است. این اعداد هم به‌نوبه خود، دلالت بر پیشرانه 1.6 لیتری، 8 سوپاپ و بنزینی آن می‌کند، پیشرانه‌ای که توان خروجی آن معادل 49 کیلووات (66 اسب بخار) و گشتاور آن برابر با 104 نیوتن‌متر است. لازم نیست این اعداد را با داده‌های صفحه کامپیوتر، روزنامه و نیز گفته‌های قوم و خویشتان تطبیق دهید، زیرا آن‌ها ارقامی درست هستند. این کشنده ایرانی به‌صورت استاندارد تقریباً از یک‌چهارم ظرفیت پیکاپی همچون هولدن کمودور برخوردار است.
اما در خاتمه باید گفت که تمامی این موارد، موانع کوچکی هستند، زیرا که «باردو» یک شاگرد قدیمی مکتب وانت‌بارهاست و ما هم ملتی هستیم که به وانت‌بارهای قدیمی عشق می‌ورزیم.
منبع: DRIVE.COM.AU