دربارهٔ سرود «یار دبستانی من» که تمسخر آن در رسانهٔ ملی حاشیهبرانگیز شد
سرودی برای همه
۱۸ آذر ۱۴۰۲، ۲۰:۲۷
اجرای خود را با این جمله شروع کردند: «سرود یار دبستانی من، نسخهٔ کیک» و با عنوان گروه «ما گلهای خندانیم» نسخهای «طنز» از یک سرود انقلابی را خواندند. حالا بازنشر این کلیپ از روز جمعه در فضای مجازی انتقادهای گستردهٔ کاربران را بهدنبال داشته و به اعتقاد آنان صداوسیما این سرود را مایهٔ «ابتذال» قرار داده است.
«سید خندان» اولین برنامهٔ پرحاشیهٔ صداوسیما نیست که اجرای آن را «محمدرضا شهبازی» برعهده دارد. مردادماه امسال بود که استعفای اعتراضی این مجری از برنامهٔ «پاورقی» در واکنش به خبر بازگشت «رضا رشیدپور» و «محمدرضا گلزار» به صداوسیما جنجالبرانگیز شد. پس از این اتفاق بود که «پیمان جبلی»، رئیس رسانهٔ ملی دربارهٔ حضور سلبریتیها در رسانهٔ ملی به خبرگزاری تسنیم گفته بود بهبهانهٔ جذب مخاطب و جذابیت برنامههایمان «به هیچ چهرهٔ هنجارشکنی باج نمیدهیم» که بخواهد ارزشهای ما را زیر سؤال ببرد: «از آن طرف به کسی اجازه نمیدهیم با استفاده از همین ظرفیتهای متأسفانه غیروفادار به هنجارها و عناصر و چهرههای هنجارشکن از ما باج بگیرد و بخواهد آنها را بیاورد و روی آنتن نشان بدهد.»
بعد از گذشت این حاشیهها و استعفای جنجالی این مجری، او اجرای برنامهٔ «سید خندان» را برعهده گرفت. برنامهای در قالب دورهمی که به اعتقاد بسیاری کپیبرداری از برنامهٔ «خندوانه» است؛ اما اینبار روی آنتن شبکه دو و با اجرا و مهمانانی کاملاً متفاوت.
حالا همزمان با روز دانشجو، برنامهٔ «سید خندان» میزبان اجرایی بود که با تغییر متن سرود «یار دبستانی من» برای روز دانشجو مورد انتقاد بسیاری از افراد قرار گرفت. اجرایی که شعر آن با این ابیات آغاز شد: «یار دبستانی من، ببین چقدر گنده شدی، چند ساله دانشگاه میری، خیلی پژوهنده شدی. هک شده اسم من و تو، تو لیست ترم مشروطیها، شامپوی خوابگاه میخوریم، ماهی تن با لوبیا.» اما سؤال اینجاست که تغییر یک سرود یا موزیک مشهور چقدر مرسوم و درست است؟
«پارودی» یا تمسخر یک نماد سیاسی؟
«پارودی» یک واژهٔ فرانسوی (parodie) است که در زبان فارسی به آن «نقیضه» میگویند. این اصطلاح زمانی بهکار میرود که یک تقلید طنزگونه از یک کار هنری انجام میشود و هدف آن «خنداندن» است. پارودی در ادبیات ایران از زمان قدیم، هم در نظم رایج بوده و هم در نثر. اما خواندن سرودی که یادآور ۱۶ آذر است بهشیوهٔ طنز، نتوانست حتی مخاطبان رسانهٔ ملی را بخنداند. «فربد ابراهیمی»، یکی از کاربران در شبکه «ایکس» نوشته است: «سرود یار دبستانی من به احترام شهدای دانشجویمان که توسط رژیم دیکتاتوری پهلوی به شهادت رسیدند سروده و اجرا شد. قرار نیست به اسم طنز دست به هر لودگی بزنید اعزه!»
«یار دبستانی من» یکی از سرودههای انقلابی ایران است که در سال ۱۳۵۹ به اجرا درآمد. از این سرود در دورههای تاریخی مختلف بهرهبرداریهایی گرفته شد و بین اقشار مختلف جامعه عمومیت پیدا کرد. برای مثال پس از پیروزی «سید محمد خاتمی» در انتخابات ریاستجمهوری از آن بهعنوان آهنگی نمادین استفاده شد. حدود ۱۷ سال پیش نیز در مراسمی با حضور «محمود احمدینژاد» این سرود با شعری جدید و در مدح او خوانده شد.
اما این شعر سرودهٔ «منصور تهرانی» است که ابتدا دو ماه پس از انقلاب ۱۳۵۷ در موسیقی فیلم «از فریاد تا ترور» و با صدای «فریدون فروغی» استفاده شد. «میرعلیرضا میرعلینقی»، پژوهشگر موسیقی در گفتوگویی با ایلنا دربارهٔ این ترانه گفته بود: «یار دبستانی من ابتدا ترانهٔ یک فیلم بود به کارگردانی منصور تهرانی که ترانهٔ این قطعه را هم خودش سروده بود… این ترانه در آن زمان نه در اعتراض به وضع سیاسی موجود، بلکه در اعتراض به وضع فرهنگی بود و گونهای اعتراض غیرسیاسی و صدای فریدون فروغی کاراکتر بسیار خوبی برای بیان این قبیل مسائل داشت و مورد استفاده قرار گرفت.» ولی پس از بازبینی وزارت ارشاد صدای فروغی از فیلم حذف شد و «جمشید جم» آن را بازخوانی کرد و این اثر با صدای جم مشهور شد. «فؤاد حجازی»، موسیقیدان هم دراینباره به ایلنا توضیح داده بود: «به منصور تهرانی خبر دادند که باید صدای فروغی را از تیتراژ فیلمش حذف کند و جمشید جم خواندن آن را برعهده گرفت، آنچنان شنیده نشد و در سالهای بعد بود که با صدای فریدون فروغی شنیده شد. این ترانه زمانی تولید شد که انقلاب شده بود و ما نمیدانیم با چه نیتی و در اعتراض به چه چیزی تولید شد، چون آنموقع دو سال از انقلاب گذشته بود و میتوان این طور تفسیر کرد که این کلمات بوی اعتراض به چیز دیگری را میداد، ولی فارغ از اینکه تولیدکنندگان اولیه چه قصدی داشتهاند، این اثر راه خود را رفت.»
آنطور که چندسال پیش «عصر ایران» در گزارشی نوشت، در دو دههٔ اخیر این سرود رونق بیشتری گرفت و بهلحاظ همهگیر شدن در جامعه بهعنوان یک سرود دانشجویی تثبیت شد. اما بهرهبرداریهای سیاسی از این سرود باعث شد صداوسیما نیز آن را بارها پخش کند. بااینحال «یار دبستانی من» سرودی است که از ابتدا به هیچ گروه خاصی تعلق نداشته و عموم مردم میتوانند با آن ارتباط برقرار کنند.
پیشنهاد سردبیر
مسافران قطار مرگ
مطالب مرتبط
ظرف دو ماه گذشته ۴ کارگر در ۴ حادثه در معادن زغال سنگ کرمان جانباختهاند
مرگهای تکراری
گفتوگوی «پیام ما» با بستگان کارگران مفقودشدۀ معدن شازند اراک
نگاههای منتظر به معدن فروریخته
چهاردهمین انتخابات ریاستجمهوری با مشارکت ۴۰ درصدی برگزار شد
صدای جمهور آمد
در نشست علمی «خودکشی درمانگران: نگاهی بینرشتهای» صورت گرفت
واکاوی مسئلهٔ اقدام به خودکشی درمانگران
کارشناسان و مسئولان در مورد احتمال همیشگی فوران تفتان اتفاقنظر دارند
معمای آتشفشان «تفتان»
بارش برف و باران امروز ادامه دارد
۲۲ استان کشور تا پایان هفته بارش برف و باران سنگین را تجربه میکنند
انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان
گزارش «پیام ما» از نشست بررسی کاربرد فناوریهای نوین در صنایع خلاق
اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسبوکاری مردم و نوآوران
گروهی از زنان مکزیک جان خود را برای رساندن غذا به مهاجران به خطر میاندازند
مسافران قطار مرگ
دود نیشکرهای سوخته هوای خوزستان را آلوده کرد
چتر سیاه بر آسمان اهواز
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها
- قطار رجا؛ انتخابی امن و راحت برای سفرهای شما
- حضور خوشبخت در نمایشگاه آگروفود ۱۴۰۳ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید