دریاچۀ ارومیه همچنان در بحران خشکی
![دریاچۀ ارومیه همچنان در بحران خشکی](https://payamema.ir/pubfiles/2023/09/دریاچه-ارومیه-jpg.webp)
۳۰ تیر ۱۴۰۳، ۲۱:۳۵
دریاچۀ ارومیه تا پایان تیر ۱۴۰۳ علیرغم افزایش سطح آب در ماههای قبل، بهدلیل بارندگی قابل ملاحظه در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه در ماههای میانی سال آبی ۱۴۰۲-۱۴۰۳، کاهش تدریجی قابل ملاحظه ای داشته است. سخنگوی دولت سیزدهم ۲۴ فروردین ۱۴۰۳ در بازدید از دریاچۀ ارومیه گفت : «حال خوب امروز دریاچۀ ارومیه، نتیجۀ اقدامات میدانی و سپردن امور احیاء دریاچه به مدیران استانی و بهویژه استاندار آذربایجانغـربی اسـت.
بارندگیهای اخیر، اهتمام ویژۀ دولـت و برنامهریزی مناسب بـرای رهـاسازی حقـابۀ دریـاچه و اتمـام طرحهای سختافزاری، حال خوب دریاچۀ ارومیه و مـردم منطقه را به ارمغان آورده است. در کنار اتمام طرح های سختافزاری، فاز نرمافزاری احیاء دریاچۀ ارومیه در سایۀ اهتـمام و تـعامـل دسـتگاههـای متـولی و مشـارکت مـردمـی مـحقـق خـواهد شـد. با تصـمیم ریـاست مـحترم جمهوری و دولت سیزدهـم، مـدیریت احیـاء دریاچۀ ارومیه میدانـی شده و با انتصاب آقای معتـمدیان بهعـنوان دبـیر کـارگروه ملـی نـجات دریاچۀ ارومیه، دیـگر تصـمیمات بـرای احیـاء ایـن دریـاچۀ زیـبا در تـهران گـرفته نمـیشـود. مدیریت خوب استانی، اهتمام دستگاههای متولی در کنار حمـایت دولـت سیزدهـم و رئیسجمهور محترم، شرایط را برای بهـبود وضعیت دریاچۀ ارومیه فراهم کرده است.»
دریاچـۀ ارومـیه از سـال ۱۳۷۵ حـدود ۹۰ درصد از مساحت خود را از دست داده است. این دریاچه -دومین دریاچۀ شور جهان- در شمال غرب ایران عمدتاً بهدلیل سوءمدیریت مصرف آب در حوضه و کاهش ورودی به دریاچه، درحـال خشک شدن است. سطح آب دریاچه از اواسـط دهۀ ۱۹۹۰ بهسرعت کاهش یافته است. سـاخت بیش از پنجاه سـد و سازۀ انحرافی بههـمراه اثرات تغییر اقلیـمی، از علل اصلی ایـن خـشک شـدن هستند. سهم ده رودخانۀ اصلی برای سرازیر شدن آب به دریاچۀ ارومیه راهحل نهایی بحران خشکی تلقی میشود. با این حال، بیشـتریـن چـالش بـرای هـر طرح احیاء، آگاهی و دانـش عمومی در مورد ارزشهای محیطزیـستی دریاچه نزد جوامع محلی است. عـلل عمـدۀ خشـک شـدن دریاچۀ ارومیه، باید از دیدگاه منافع جامعه سنجیده شود.
از سال ۱۳۵۸ بهتدریج گذرگاهی از نوع دایک در وسط دریاچه ساخته شد –آزادراه شهید کلانتری- که دریاچه را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم کرد و شهر ارومیه (استان آذربایجان غربی) را به شهر تبریز (استان آذربایجان شرقی) متصل میکند و تـبـادلات آب دریـاچه را محدود میکند. احداث مسیر میانگذر بهطول ۱۵ کیلومتر در وسـط دریاچـه، یـک عـلت اضافی برای ازبینرفتن گردش طبیعی در دریاچه است. با ایجاد این دایک / خاکریز آب از تنگه به پهنای تنها ۱۲۵۰ متر از دهانهای که با یک پل فلزی پوشیده شده است، امکان عبور بین شمال و جنوب دریاچه دارد.
رژیم جریانی بهعنوان یک عامل اقلیمی و هیدرولوژیکی تحت اثر بادهای منطقه است، ولی دلیل اصلی توزیع شـوری در دریـاچه عمدتاً دبی رودخانهها، تبـخیر و بـارنـدگی بوده است. مطـالعات نشان مـیدهـد کـه خاکریز و مـیانگـذر بـزرگراه شـهید کـلانتری در وسط دریاچۀ ارومیـه بـر اخـتلاف شـوری بین بخشهای شمالی و جنوبی و همچنین بر تبادل جریان بین این دو بخش غیرقابلنفوذ مؤثر بوده است.
در تیر ۱۳۹۹ سطح آب ۶.۵ متر کمتر از حداکثر تاریخی ۱۲۷۸ متر (تراز در اوایل دهۀ هفتاد شمسی) بود. آذر ۱۴۰۱ تراز آب با ۱۲۷۰.۱۰ متر، کاهش ۴۶ سانتیمتری نسبت به سال قبل -۱۴۰۰- داشت. اسفند ۱۴۰۲ تراز ۱۲۷۰.۲ متر با حجم بیش از ۱.۴ میلیارد مترمکعب و ۲۳ فروردین ۱۴۰۳ حجم آب دریاچه به ۱ میلیارد و ۹۰۰ میلیون مترمکعب رسید. در همین ۲۳ فروردین ۱۴۰۳ دبیر کارگروه ملی نجات دریاچۀ ارومیه، گفت: «تراز دریاچۀ ارومیه به ۱ هزار و ۲۷۰ متر و ۳۸ سانتیمتر رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۹ سانتیمتر و نسبت به ابتدای سال آبی جاری (اول مهر ۱۴۰۲) ۵۵ سانتیمتر افزایش تراز داریم.» در اوایل اردیبهشت ۱۴۰۳ تراز به ۱۲۷۰.۵۳ متر رسید. ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ تراز دریاچۀ ارومیه به عدد ۶۱ رسید (تراز ۱۲۷۰.۶۱ متر از سطح دریا) که نسبت به زمان مشابه سال قبل، ۲۰ سانتیمتر افزایش داشته و حجم آب دریاچه به ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون متر مکعب افزایش یافت. ۱۴ تیر ۱۴۰۳ دبیر کارگروه ملی نجات دریاچۀ ارومیه گفت: «درحالحاضر، حجم آب دریاچه نسبت به سال آبی گذشته ۴ برابر و مساحت آن نیز ۳ برابر شده است که این امر در نتیجۀ موفقیت طرحها و تلاشهای کارگروه ملی و اقدامات سختافزاری صورت گرفته است.
امروز در نتیجۀ کارآمدی دولت و با حضور میدانی و تلاشهای شبانهروزی وزیر نیرو و نگاه ویژۀ رئیسجمهور شهید، شاهد هستیم که بزرگترین پروژۀ محیطزیستی غرب آسیا تکمیل شده و مورد بهرهبرداری قرار گرفته و آثار و برکات قابلتوجهی نیز برای منطقه داشته است. امسال بیش از ۲ میلیارد و ۱۵۰ میلیون مترمکعب رهاسازی آب مازاد از سدهای استان انجام شده که موجب ایجاد شادابی و طراوت در دریاچه و تالابهای ۱۱ گانۀ آن بوده است. تالابهایی در استان وجود داشت که ۲۵ سال بود خشک شده بود و ما امروز شاهد بهبود وضع تالابها و زیستبومهای آن مناطق هستیم.» با این حال گزارش ۲۱ تیر ۱۴۰۳ صفحۀ دریاچۀ ارومیه در اینستاگرام و نمایش تصویر رقوم تراز آب دریاچه، مشخص کرد که سطح آب در تراز ۱۲۷۰.۵۱ متر قرار گرفته و نسبت به ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۳، ۱۰ سانتیمتر پائینتر و نسبت به آغاز تیر ۱۴۰۳ نیز ۶ سانتیمتر پایینتر آمده است.
ویت-ها نو و همکاران (۲۰۲۰) با ارزیابی تغییرات دریاچۀ ارومیه با استفاده از تکنیکهای سنجش از دور تصاویر چندطیفی «Landsat 7 ETM +» برای سالهای ۲۰۰۰، ۲۰۱۰ و ۲۰۱۷ و دادههای بارش و دما برای ۳۱ سال بین سالهای ۱۹۸۶ و ۲۰۱۷ نشان دادند که سدسازی بیش از حد در حوضۀ ارومیه بههمراه سوءمدیریت منابع آبی، افزایش دما (۱۹ درصد) و کاهش حدود ۶۲ درصدی بارندگی، از عوامل اصلی کاهش سطح آب دریاچۀ ارومیه بوده است. در مورد آنکه چرا آب دریاچۀ ارومیه از دست رفته است، اول بهمن ۱۴۰۲ استاندار آذربایجان غربی گفت: براساس آمارهای موجود، از زمان شروع کاهش تراز آب دریاچۀ ارومیه (سال ۱۳۷۷) تاکنون، مساحت اراضی کشاورزی در حدود ۱۳۹.۱۸۶ هکتار افزایش پیدا کرده است.
علاوهبر مواردی که عرض کردم، به این موضوع هم توجه داشته باشید که ۹۰ درصد مصارف آب حوضه در بخش کشاورزی مصرف میشود که ۵۷ درصد از این مصرف توسط سه محصول یونجه با ۳۲ درصد، سیب با ۱۷ درصد و چغندرقند با ۷.۸ درصد است. احیاء دریاچۀ ارومیه برنامهای فنی و همزمان اجتماعی و اقتصادی است که لازم است با عنایت به اهداف راهبردی برنامۀ احیاء دریاچۀ ارومیه در دولت چهاردهم مسعود پزشکیان پیگیری شود.
برچسب ها:
محیطزیست، مدیریت منابع آب، مسعود پزشکیان، منابع آب، منابع آبی
مطالب مرتبط
![خطر بیکاری ۷۰۰ پرستار و ۲۰۰ پزشک](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/بیمارستان.jpg)
تغییرات عجیب در مدیریت بیمارستان محب کوثر با اعتراض کادر درمان روبهرو شد
خطر بیکاری ۷۰۰ پرستار و ۲۰۰ پزشک
![وزیر ارشاد به آزادی رسانهها متعهد باشد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/پزشکیان-2.jpg)
انجمنهای صنفی روزنامهنگاران تهران و عکاسان مطبوعاتی ایران در نامهای به دفتر ٰرئیس جمهوری منتخب خواستار شدند
وزیر ارشاد به آزادی رسانهها متعهد باشد
![ارزیابی روانی کادر درمان ضمانت اجرا ندارد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/خودکشی-پرستاران.jpg)
«شهناز نوحی» روانشناس، در گفتوگو با «پیام ما»:
ارزیابی روانی کادر درمان ضمانت اجرا ندارد
![مهاجران متهم شیوع بیماریها نیستند](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/مهاجرین-افغان.jpg)
تاکید دو فعال اجتماعی بر لزوم به رسمیت شناختن مهاجران و اجرای برنامهٔ غربالگری
مهاجران متهم شیوع بیماریها نیستند
![مرگهای تکراری](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/معدن-2.jpg)
ظرف دو ماه گذشته ۴ کارگر در ۴ حادثه در معادن زغال سنگ کرمان جانباختهاند
مرگهای تکراری
![نگاههای منتظر به معدن فروریخته](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/معدن-شازند.jpg)
گفتوگوی «پیام ما» با بستگان کارگران مفقودشدۀ معدن شازند اراک
نگاههای منتظر به معدن فروریخته
![صدای جمهور آمد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/دیجیتال-15.jpg)
چهاردهمین انتخابات ریاستجمهوری با مشارکت ۴۰ درصدی برگزار شد
صدای جمهور آمد
![واکاوی مسئلهٔ اقدام به خودکشی درمانگران](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/باشگاه-اندیشمندان.jpg)
در نشست علمی «خودکشی درمانگران: نگاهی بینرشتهای» صورت گرفت
واکاوی مسئلهٔ اقدام به خودکشی درمانگران
![معمای آتشفشان «تفتان»](https://payamema.ir/pubfiles/2024/05/دیجیتال-9.jpg)
کارشناسان و مسئولان در مورد احتمال همیشگی فوران تفتان اتفاقنظر دارند
معمای آتشفشان «تفتان»
![بارش برف و باران امروز ادامه دارد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/برف-jpg.webp)
بارش برف و باران امروز ادامه دارد
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- با طراحی سایت مشتریان رقیب خود را بدزدید!
- بیماری هاشیموتو چیست؟ علائم و راهکارهای درمان
- نورپردازی کابینت آشپزخانه چه تاثیری بر روحیه افراد دارد؟
- سفر به پوکت بهترین مقصد گرمسیری آسیا با تور تایلند آرزوی سفر
- بورس شمش گلدن ارت ( خانی )
- مقایسه گچبری پیش ساخته پلی یورتان و گچبری پیش ساخته پلی استایرن
- عطر بدون سردرد – 11 عطر مخصوص افراد میگرنی
- گیلکی کناری، پژوهشگر برتر متافیزیک ایرانی بر سکوهای بینالمللی
- چرا رزرو هتلهای 4 ستاره استانبول ارزشمند است؟
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
آشکارشدن گورهای ماقبلتاریخ هنگام ساخت بزرگراه
3
«بمو» را تکهتکه کردند
4
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
5
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
دیدگاهتان را بنویسید