آبله خودش را آرام آرام از سمت شرق یعنی از جاسک و بشاگرد به سمت شمال و غرب کشانده است، در میناب و هشت‌بندی کل ‌و بزها و قوچ و میش‌ها یکی یکی مبتلا می‌شوند، در یکی از همین مناطق است که بز ماده خلاف عقربه ساعت حول یک دایره کوچک می‌چرخد،‌ دوربین آرام آرام به او نزدیک می‌شود‌، بز همچنان در حال چرخیدن است،‌ چشم‌هایش سفید شده،‌ دوربین لحظه افتادن و مرگ را ثبت نمی‌کند ولی تصاویری که از مناطق هرمزگان منتشر می‌شود نشان‌ می‌دهد این بز یکی از قربانیان شیوع بیماری آبله‌ای است که مناطق هرمزگان را زیر سایه خود قرار داده است . مرگ سم‌داران در این منطقه علاوه بر کاهش جمعیت آنها،‌ روی زندگی پلنگ،‌ خرس سیاه،‌ شاه‌روباه و سایر گونه‌های گوشتخوار هم اثر منفی بر جای گذاشته است.

مرتضی آریانژاد کارشناس حیات‌وحش در هرمزگان و منطقه میناب و هشت‌بندی معتقد است زمانی که جمعیت طعمه‌های گوشتخوار در منطقه کاهش یابد،‌ به تبع آن تعارض جامعه محلی افزایش یافته و در نهایت به مرگ گونه‌های گوشتخوار منجر می‌شود. این کارشناس حیات‌وحش سال‌هاست در منطقه میناب تلاش می‌کند با تسهیلگری و ارتباط موثر با دامداران از کشتار پلنگ‌ها و سایر گوشتخواران جلوگیری کند. تسهیلگری از نظر او به گفت‌وگو و برگزاری کارگاه ختم نشده و نمی‌شود. به گفته آریانژاد در این منطقه تلفات دام با دو عامل اتفاق می‌افتاد‌ که اصلی‌‌ترین آنها بیماری بود،‌ بیماری که به جان بزها و بزغاله‌ها می‌افتاد سرمایه دامدار در اندک زمانی به خاک می‌نشست، همزمان با بیماری تعارض با پلنگ هم وجود داشت که داشته‌‌های اندک دامدار را تحلیل می‌برد و از دستش در‌می‌آورد. از آنجا که منطقه صعب‌العبور و واکسن زدن دام برای دامداران ناشناخته بود،‌ آنها سراغ این راه‌حل برای حفظ داشته‌هایشان نمی‌رفتند‌، دامپزشکی برایش دشوار بود واکسن را در میان کوه‌ها به آنها برساند‌، محیط زیست هم معتقد بود واکسیناسیون موضوعی نیست که آنها بخواهند بین این همه کار ریز و درشت خودشان پیگیری کنند، نتیجه اینکه دام‌ها تلف می‌شدند،‌ کل‌و بزها و قوچ‌ومیش‌ها تلف می‌شدند‌، پلنگ‌ها به واسطه کمبود طعمه سراغ دام‌ها می‌رفتند،‌ دامداران هم خسته از اینهمه خسارت دیدن و مال از دست دادن،‌ لاشه بز را به سم آغشته می‌کردند‌، لاشه مسموم هم پلنگ را می‌‌کشت،‌ هم خرس سیاه را، هم شاه‌روباه را و هم هر گونه دیگری را که نزدیکش می‌‌شد و می‌خواست از آن تغذیه کند.

برخی دامداران منطقه معتقدند از آنجا که دامشان بیمار نیست،‌ نیازی به واکسیناسیون ندارند. آنها به هیچ عنوان قبول نمی‌کنند که واکسیناسیون عاملی برای پیشگیری در برابر بیماری است

این سیکل معیوب را آریانژاد با واکسیناسیون دام‌ها شکسته است. او با هماهنگی با دامپزشکی شروع به رساندن واکسن به دامداران می‌کند تا اصلی‌ترین عامل تلفات دام را از بین ببرد و سود سالیانه‌شان را افزایش دهد. با این شیوه تسهیلگری آنها هم چشم بر تلفات معدود دام توسط پلنگ می بندند و در نهایت هم دام‌ها ایمنی می‌یابند، هم گوشتخواران و هم سایر سمداران.
با هزینه‌ شخصی واکسن به مناطق صعب‌العبور بردم
با وجود تمام این تلاش‌های چندین ساله،‌ زمستان سال 1400 آبله از سمت شرق هرمزگان شروع به پیشروی کرد، جاسک و بشاگرد ابتدا درگیر شدند. همان زمان آریانژاد از طریق دامپزشکی توانسته بود 10 هزار دوز واکسن بگیرد و دام‌ها منطقه‌ فعالیتش را واکسینه کند، او می‌گوید: « برای واکسینه کردن این دام‌ها ناچار شدم با هزینه شخصی به مناطق صعب‌العبور بروم و کار را به انجام برسانم. اما بیماری زمانی که آغاز می‌شود،‌ در یک محدوده نمی‌مانند و شروع به شیوع می‌کند،‌ آّبله هم از شرق استان که منطقه‌ای کوهستانی و دارای روستاهای زیادی است، شروع شد و با حرکت به سمت غرب سمداران میناب،‌ سندرک و هشت‌بندی را درگیر کرد. زحمات ما برای واکسیناسیون دام در این منطقه تنها به زنده ماندن دارایی دامداران منجر شد و نتوانست سم‌داران را نجات دهد، همین موضوع در نهایت باعث می‌شود تعارض پلنگ و دامداران افزایش یافته و جان گوشتخواران به خطر بیفتد.»
علی حسین زاده معاون محیط زیست شهرستان بشاگرد در گفت‌وگویی با «مهر» عنوان کرده است: «نظر به وجود بیماری آبله در دام‌های اهلی و امکان انتقال به علف‌خوران وحشی از طریق منابع آبی مشترک و مراتع مشترک و بر اساس نتایج نمونه‌برداری از یک راس قوچ وحشی تلف شده توسط دامپزشکان محیط زیست هرمزگان وجود بیماری آبله در قوچ‌ها و میش‌ها محرز شد.همچنین با توجه به عدم امکان انجام واکسیناسیون در حیات وحش و درمان کل جمعیت علف‌خوران وحشی، تنها راه کنترل بیماری در گونه‌های وحشی که به راحتی در دسترس نیستن، ایمن‌سازی دام‌های اهلی بر علیه بیماری‌های واگیردار مشترک است.» او تاکید کرد: « برای کنترل بیماری و کاهش تلفات در سال های آتی پوشش کامل واکسیناسیون در دام های اهلی منطقه توسط دامپزشکی به صورت مستمر و سالیانه ضروری است.» در همین گزارش مهر مدیرکل دامپزشکی هرمزگان گفته است: «همه امور حیات وحش بر عهده اداره کل محیط زیست است و بلافاصله پس ارائه گزارش بیماری در منطقه بشاگرد از سوی محیط زیست، اکیپ‌های تشخیصی دامپزشکی استان به منطقه اعزام شدند و بیماری آبله تشخیص داده شد.تاکنون اکیپ‌های عملیاتی دامپزشکی در روستاهای منطقه حاضر شده‌اند و واکسیناسیون دام‌های منطقه در برخی از روستاها انجام و در برخی دیگر نیز در حال انجام است تا بتوانیم از سرایت بیماری از دام‌های وحشی به دام‌های اهلی پیشگیری کنیم.»

تبعات عدم واکسیناسیون و همه‌گیری بیماری‌ها در دام‌های اهلی در نهایت دامن حیات‌وحش منطقه را می‌گیرد و خسارت‌های جدی وارد می‌کند

واکسیناسیون دام اجباری شود
مرتضی آریانژاد معتقد است با توجه به وسعت منطقه و مناطق صعب‌العبور آن مشکل با انداختن مسئولیت واکسیناسیون بر دوش دامپزشکی حل نمی‌شود و باید اداره محیط‌زیست و فعالان این حوزه در سایر مناطق استان به ویژه در جاسک،‌ رودان‌، بشاگرد و … نیز فعالانه‌تر ظاهر شوند زیرا تبعات عدم واکسیناسیون و همه‌گیری بیماری‌ها در نهایت دامن حیات‌وحش منطقه را می‌گیرد و خسارت‌های جدی وارد می‌کند. او در ادامه از چالش دیگری در این منطقه نام ‌می‌برد که مقاومت برخی دامداران در مقابل واکسیناسیون است. این کارشناس حیات‌وحش می‌افزاید: «برخی دامداران منطقه معتقدند از آنجا که دامشان بیمار نیست،‌ نیازی به واکسیناسیون ندارند. آنها به هیچ عنوان قبول نمی‌کنند که واکسیناسیون عاملی برای پیشگیری در برابر بیماری است. از این رو باید واکسیناسیون دام‌هایی که به ویژه در حاشیه زیستگاه‌های حیات‌وحش هستند اجباری باشد تا شاهد شیوع بیماری در مناطق نباشیم.»
به گفته این کارشناس حیات‌وحش اگر فعالان محیط‌زیست در شرق استان بخواهند وارد این فرآیند تسهیلگری شوند،‌ او و سایر فعالان این حوزه هر کاری از دست‌شان بربیاید را انجام می‌دهند. او با اشاره به اینکه اداره کل محیط‌ زیست هرمزگان همکاری‌هایی در این زمینه داشته خواستار گسترش این همکاری‌ها با فعالان محیط‌ زیست است تا آنها بتوانند پل ارتباطی میان دامپزشکی و محیط‌ زیست باشند و وظیفه دامپزشکی در مناطقی که واکسیناسیون برایشان دشوار است را انجام دهند و با انجام این کار از بروز بیماری در دام اهلی و انتقال آن به حیات‌وحش خودداری کنند.