چرا کاهش تعداد دستفروشان برای مدیریت شهری خوشحال کننده است
ریشههای تضاد مدیریت شهری با دستفروشان
مریم ایثاری، پژوهشگر جامعهشناسی شهری: عموما نگاه مدیران شهری به دستفروشی متاسفانه به عنوان یک ناهنجاری و آسیب شهری است که بخشی از ناهنجار دانستن دستفروشی از منظر حکمرانی شهری به ضدیت آن با ایده شهر مدرن بازمیگردد
۹ شهریور ۱۴۰۱، ۰:۰۰
مسئولان مدیریت شهری میگویند تعداد دستفروشان تهرانی کاهش چشمگیری پیدا کرده است. امیر فتاحیان، مدیرعامل شهربان و حریمبان شهرداری تهران مدتی پیش در جلسه شورای شهر گفته بود تعداد دستفروشان تهرانی در گذشته بین 20 الی 30 هزار نفر بودند که در حال حاضر این افراد به حدود 5 هزار و 800 نفر رسیدهاند. کاهش تعداد دستفروشان و آماری که در روزهای اخیر دست به دست میشود، یک سوال مشخص به اذهان متبادر کرده است، اینکه مدیریت شهری چرا با دستفروشان عناد دارد؟
مدیران شهری آمار دقیقی از تعداد دستفروشان تهرانی ندارند، مدتی پیش مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران در گفتوگویی تفصیلی به همشهری گفته بود که تهران نزدیک به 13 هزار دستفروش دارد که شهرداری توانسته 5 هزار دستفروش را در سال 1400 ساماندهی کند و از ابتدای امسال هم با راهاندازی 8 روز بازار، هزارتای دیگر هم ساماندهی شدند. او برای تعداد دستفروشان از لفظ معضل استفاده کرده است. مدتی بعد هم مسئول ساماندهی و برخورد با دستفروشان در شهرداری در جلسهای در شورای شهر از کاهش تعداد دستفروشان نام برد، کاهشی چشمگیر.
حدود ۵۸ درصد دستفروشان پیش از اینکه شغل دستفروشی را برای امرار معاش انتخاب کنند در حوزه تولید و صنعت و خدمات مشغول به کار بودند و رکود اقتصادی یا بیکاری ناشی از رکود آنها را به سمت انتخاب این شغل کشانده است
جست و خیز شهرداری برای کاهش تعداد دستفروشان چند علت عمده دارد، مسئولان عمدتا یا از درآمد بالای دستفروشان میگویند و عدم نیاز آنها به این شغل یا معتقدند که دستفروشی نمادی از بازار کار نامتوازن است. برخی از شهروندان ناراضی هم که از حضور دستفروشان گلایه میکنند، همین دلایل سبب شده تا مسئولان به دنبال راهحل باشند. سعید بیگی، مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر درباره تلاشها برای کاهش تعداد دستفروشان توضیحاتی داده بود، اینکه چرا روزبازار داریم: هدف مهمی که از ایجاد روزبازار و ساماندهی دستفروشان داریم، در قدم اول ایجاد فضای فروش برای حمایت از کسانی است که دستفروش خاص هستند یعنی خودشان جنس و کالا تولید میکنند و فعالیتشان واسطهگری برای فروش کالا نیست. از طرفی هم سعی داریم، از خیران و یا کسانی که امکانات لازم را دارند، در این زمینه استفاده کنیم. بنابراین سعی ما از ساماندهی دستفروشان کم شدن تعداد آنها از معابر و خیابانهای شهر است و از طرفی اگر هر چه به تعداد بازارها اضافه کنیم زمینه را برای رشد قارچ گونه واسطهها فراهم کردهایم و روز به روز شاهد افزایش تعداد دستفروشها خواهیم بود. در حالی که قصد ما تشویق این افراد به تولید کالا است نه شغل دستفروشی. آمارها اما خلاف توجیهاتی که مسئولان شهرداری دارند را بازنمایی میکنند، پژوهشی که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی سال 94 روی دستفروشان رشت و تهران و رشت انجام داده تاکید کرده بود که حدود ۹۰ درصد دستفروشان هیچ شغل دیگری ندارند و تقریباً تمامی آنها یعنی ۹۸ درصدشان غیر از درآمد حاصل از دستفروشی هیچ درآمد دیگری ندارند و حدود ۳۱ درصدشان حتی یارانه هم نمیگیرند. بسیاری از آنها ساعتهای متوالی در روز را برای درآمد متوسط ۴۵ هزار تومان روزانه کار میکنند و به این اعتبار علیرغم تلاش طاقتفرسای روزانه همچنان زیر خط فقر به سر میبرند. رسمیت نیافتن شغلشان باعث میشود ۴۱ درصد آنها از پوشش هیچ بیمهای حتی بیمه سلامت برخوردار نباشند و فقط ۲۵ درصد آنها از پوشش بیمه تأمین اجتماعی برخوردار هستند. ۳۳.۵ درصد دستفروشان اعلام میکنند که این شغل اولین شغل آنهاست و ۴۳.۱ درصد به علت اجبار، تعدیل نیرو یا ورشکستگی به این شغل روی آوردهاند. ۳۶ درصد آنها پیش از روی آوردن به شغل دستفروشی کارگر ماهر بودند و ۲۱ درصد آنها کارگر ساده یا کارگر کارخانه. بهعبارت دیگر حدود ۵۸ درصد دستفروشان پیش از اینکه شغل دستفروشی را برای امرار معاش انتخاب کنند در حوزه تولید و صنعت و خدمات مشغول به کار بودند و رکود اقتصادی یا بیکاری ناشی از رکود آنها را به سمت انتخاب این شغل کشانده است.
جامعهشناسان اما ریشههای عناد مدیریت شهری با دستفروشی را در چند عامل جستوجو میکنند، مریم ایثاری، پژوهشگر جامعهشناسی شهری دلایل متعددی را در تضاد مدیریت شهری با دستفروشان دخیل میداند. او به روزنامه پیام ما میگوید: متاسفانه در نگاه برنامهریزان و مدیران شهری دستفروشی به مثابه عاملی برای به چالش کشیدن اقتدار و کارآمدی حکمرانی شهری قلمداد میشود. به عنوان نمونه یکی از مدیران شهری در گذشته به این موضوع اشاره میکند که وقتی بساطگستران با بینظمی و بدون برنامه در هر نقطه از شهر سد معبر میکنند، به نظر میرسد که شهر متولی ندارد. یا در جایی دیگر اشاره میشود که دستفروشی و بساطگستری در پایتخت، این تفکر خطرناک را به شهروندان القا میکند که «شهر صاحب ندارد»! علاوه بر این، حضور دستفروشان در معابر به مثابه نوعی بی نظمی و بهم ریختگی فضاهای شهری صورتبندی میشود که امکان «نظارت سراسربین» را سلب میکند. شاید به همین دلیل است که طرحهای مقابله با دستفروشان با نام «طرحهای انضباط شهری» خوانده میشود. ایثاری ادامه میدهد: عموما نگاه مدیران شهری به دستفروشی متاسفانه به عنوان یک ناهنجاری و آسیب شهری است که بخشی از ناهنجار دانستن دستفروشی از منظر حکمرانی شهری به ضدیت آن با ایده شهر مدرن بازمیگردد.
از نگاه آنها شهرها عموماً به عنوان محرک مدرنیته درک میشوند و از این حیث دستفروشی را بهعنوان مظهر توسعه نیافتگی و فقر تلقی میکنند و غیاب آن را به مثابه نوعی پیشرفت میدانند. او در پاسخ به این پرسش که مردم از سد معبر شکایت میکنند هم توضیح دیگری دارد: مساله سد معبر موضوع دیگری است که مدیران شهری همواره با استناد به آن سیاستهای مقابله با دستفروشی را توجیه کردهاند. برجستهسازی سدمعبر دستفروشان در حالی صورت میگیرد که عموماً سد معبر اصناف و کسبه بازنمایی اندکی در رسانهها دارد و با بدنام سازی کمتری مواجه میشود. این در حالی است که مطابق با آمارهای برخی از سالها، تعداد ماموریتهای شرکت شهربان برای رفع سد معبر مغازهها بیش از سد معبر دستفروشان گزارش شده است. به گفته او به نظر میرسد که در تفکر شهر مدرن، فضاهای عمومی بیشتر محل گذر و جابجایی است تا فضایی برای مکث و وقفه. از این رو بیش از اندازه به «حرکت و روان بودن» توجه میشود. نتیجه چنین نگاهی، استفاده تک کارکردی از فضاهای عمومی شهر است. از این منظر دستفروشان و بساط گستران مانعی برای جریان حرکت عمومی در معابر شهری قلمداد میشوند و با ایجاد اختلال و تراکم در معابر، از سیالیت حرکت عابران ممانعت میکنند.
مطالب مرتبط
در شصتمین نشست ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر با محوریت نوروز ۱۴۰۳ مطرح شد
پیشبینی رشد ۵۵ درصدی سفرهای درون استانی
شرایط نرمال آنفلوآنزا در کشور
وزیران گردشگری ۳۵ کشور آسیایی در راه یزد
در نشست خبری رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی مطرح شد
جای خالی فناوری در موزهها
هشدار «قطع گاز» کاخ گلستان به دلیل بدهی بار دیگر سازوکار معیوب موزهداری را عیان کرد
دخل و خرج ناتراز موزهها
بررسی تازهترین گزارش مرکز پژوهشهای مجلس دربارهٔ صنایعدستی
الگوی نجات اقتصاد صنایع دستی
صدور بخشنامههای «برخورد قاطع با جرم کشف حجاب در مراکز گردشگری» ادامه دارد
پلمب بومگردیها و رونق اقامتگاههای غیرمجاز
زمانی برای توزیع سفر
وزارت بهداشت در مورد شیوع زیرسویۀ جدید اومیکرون هشدار داد
یک قدم تا اوجگیری دوباره کرونا
وزارت بهداشت روز گذشته از جان باختن ۴۲ بیمار کرونایی دیگر در روز ۱۹ فروردینماه خبر داد
جان باختن ۴۲ بیمار کرونایی و شناسایی ۸۴۶ بیمار جدید
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان
- مقایسه تعرفه پنلهای پیامکی و تبلیغاتی
- مقاصد جذاب و معروف برای کمپ زدن در طبیعت
- 8 نمایندگی تعمیر پکیج ایران رادیاتور در تهران + اطلاعات تماس
- اسپیکر بلوتوثی ارزان و باکیفیت: کدام مدلها را بخریم
- کیفیت و زیبایی را با خدمات دندانپزشکی دکترتو کلینیک تجربه کنید بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید