سایت خبری پیام ما آنلاین | معمای ناپدید شدن درختان چیذر

گزارش میدانی «پیام ما» از محله چیذر

معمای ناپدید شدن درختان چیذر





معمای ناپدید شدن درختان چیذر

۷ اردیبهشت ۱۴۰۱، ۰:۰۰

انگار به زمین هزار مترمربعی انتهای کوچه عسگری ترکش خورده باشد که ۱۰۰ حفره کوچک و بزرگ روی آن نمایان شده است. حفره‌ها جای خالی درختانی هستند که شهرداری منطقه یک می‌گوید، شبانه ریشه آن‌ها را از زمین جدا کرده و در پارک قیطریه کاشته است. در یک وجبی حفره‌ها علف‌های خودرویی سبز شده است. علف‌هایی که اطراف نهال بلند قامتی در مرکز زمین را هم پوشانده‌اند، نهالی که مشخص نیست چرا از چشم شهرداری دور مانده است. اطراف مربع هزار متری، درختان عمرشان بلندتر است. کنارشان نیمکت‌های چوبی نشانده‌اند، عابران پیاده روی نیمکت‌ها می‌نشینند و به زمین بایر خیره می‌شوند. «اینجا تا چند وقت پیش پارک بود، ما صبح‌ها ورزش می‌کردیم»، زن و مرد میانسالی از کنار زمین عبور می‌کنند و به بیل مکانیکی که کنار زمین پارک شده، چشم می‌دوزند: «زمین را زیرورو می‌کنند تا پارکینگ درست کنند.»

چیذر، مهیای روزهای عزاداری ماه رمضان بود. اتومبیل‌ها دور میدان اصلی محله می‌چرخند و مغازه‌ها یکی در میان کرکره‌های خود را بالا برده‌اند. کوچه عسگری سوت و کور بود. چند اتومبیل کنار زمینی پارک شدند که تا چند شب پیش میزبان نهال‌های کوچک و بزرگ بود. «شبانه قطع کردند» کمتر عابر پیاده‌ای هنگام عبور از زمین توجهش به زمین خاکی جلب نمی‌شود. «اینجا قبلا یک آب‌نما داشت، نیمکت دورش بود، آبنما را خراب کردند، می‌گفتند قرار است پارکینگ احداث شود، یک کیوسک نگهبانی هم گذاشتند، دیگر خبری نشد، تا چند شب پیش که درختان را بردند.» مرد خودش را ساکن یکی از خانه‌های بلند و بالای خیابان عسگری معرفی می‌کند. می‌گوید سال‌های ابتدایی دهه نود این قطعه زمین وسایل ورزشی هم داشته و پناه پیرزنان و پیرمردان بوده است. روایت او و سایر همسایگان زمین یکسان است. همه از گذشته‌ای در ابتدای دهه نود می‌گویند. گذشته‌ای در سال ۹۰ که حتی تصاویر شهرداری منطقه هم گویای رونق زمین بوده است زمین، آب نمای مرمرین داشته و صندلی‌هایی که با هر مراسمی روی زمین می‌آمدند. سال ۹۱ قصه متفاوت شد. دور زمین را حصار کشیدند، اهالی خوش خیالانه تصور می‌کردند، حصارها برای مناسب‌سازی فضای سبز مستقر شدند. چندی بعد اصل داستان برای اهالی مشخص شد. آب نما تخریب شد و فضا باید برای ساخت پارکینگ مهیا می‌شد. آن روزها اعتراض اهالی آغاز شد. مردم فضای سبز می‌خواستند، نامه و استشهاد نوشتند و به گوش شهرداری رساندند. پروژه مدتی بعد متوقف شد. علت توقف اختلافات حقوقی میان پیمانکار و شهرداری بود. ملیحه شاهانی، کارشناس دفتر توسعه محله‌ای چیذر می‌گوید، در همین دوران کیوسکی هم در کنار زمین مستقر شد. در سال‌های اخیر از زمین کوچه عسگری و پارکینگ خبر تازه‌ای نبود، شاهانی می‌گوید شهرداری خودش نهال کاشته بود و این نهال‌ها جابه‌جا شدند تا دوباره پروژه پارکینگ از سر گرفته شود. پروژه‌ای که او می‌گوید اتفاقا یکی از خواسته‌های اهالی محله چیذر نیز هست. محله‌ای که به گفته او در یک راسته حدود ۱۸ بانک و آزمایشگاه شبانه‌روزی و امامزاده و گلزار شهدا و فروشگاه‌های زنجیره‌ای دارد. «ما در تمام نظرسنجی‌هایی که از این محله داشتیم، شهروندان دو خواسته مهم داشتند، یکی پارکینگ و دیگری فضای سبز، فضاهای تجاری و خدماتی در محله زیاد است و هیچکدام پارکینگ ندارد. برای پارک شدن هم بعضی اهالی چند شرط و شروط گذاشته‌اند، عده‌ای می‌گویند اگر وسیله بازی داشته باشد، بچه‌ها سروصدا می‌کنند و …» حرف او را شورایاری هم تایید می‌کند. علی پرداختی، دبیر شورایاری می‌گوید دیدگاه مردم در قبال این زمین متفاوت است، آن‌هایی که در خانه‌های نزدیک به زمین سکونت دارند، خواهان فضای سبزند و آن‌هایی که دورتر ساکن و شاغلند، پارکینگ می‌خواهند «این درخواست سالیان دراز ما بوده است.» گزاره‌ای که شهرداری هم با تکیه بر آن اطلاعیه نوشت و گفت پارکینگ شدن این زمین، خواسته چندساله شورایاری و مردم بوده است.
کسبه و اهالی اما حرف‌هایشان متفاوت است. مرد میانسالی که اتفاقا مغازه‌ای در تیرس زمین عسگری دارد، با پارکینگ شدن این زمین مخالف است: «همیشه مردم دوبله پارک می‌کنند، ما حاضریم باز هم دوبله پارک کنند، اما این زمین پارکینگ نشود و فضای سبز بماند، درختان که نباشند که نمی‌توانیم نفس بکشیم. همین چند روز پیش هم یکی از اعضای هیات امنای محل از من برای استشهادنامه‌ای امضا گرفت، ما هم امضا کردیم تا اینجا فضای سبز بماند، پنجاه نفر امضایش کرده بودند، هم کسبه و ساکنان ساختمان‌ها.» درست روبه‌روی مغازه تعمیرات وسایل خانگی، دو نگهبان پارکینگ بانک خاطرات نزدیکی از ورزش گروهی اهالی در فضای سبز می‌گویند، صبح‌های زود همزمان با آمدن نگهبان‌ها سرکار. روبروی ایستگاه تاکسی‌های چیذر که فضای تجاری محله آغاز می‌شود، خواسته‌ها متفاوت است. تولیت امامزاده چیذر مدتی پیش در گفت‌وگو با سایت روزپلاس اعلام کرده بود که به عنوان شخصی که در این محله زندگی می‌کند، ترافیک سنگینی را در محله تجربه می‌کند. حدادیان که از سرقت شبانه در محله هم گفته بود، تاکید کرده بود: «شهرداری نظرش این است که می‌خواهد خدمات عمومی ارائه بدهد و پارکینگ عام‌المنفعه ایجاد کند که کل منطقه از آن استفاده کنند و بار ترافیکی هم کم شود. لذا این موضوع برای کل منطقه در بلندمدت خوب است.» در امامزاده چیذر، محمود کریمی، مداح مشهور هم مراسم عزاداری برگزار می‌کند، مراسمی که شهروندان را از نقاط مختلف شهر راهی چیذر می‌کند.
آوازه قصه پارکینگ شدن زمین عسگری به شورای شهر تهران نیز رسید. شهرداری منطقه یک تهران که بعد از انتشار خبر قطع شدن درختان در جوابیه‌ای تاکید کرده بود «با توجه به حضور مستمر زائرین و گردشگران مذهبی مدت‌هاست با ترافیک سنگین در ساعات مختلف شبانه روز مواجه بوده» احداث پارکینگ را وارد فاز اجرایی کرده است و «چندین اصله نهال این زمین با بن 15 الی 20 را بوستان قیطریه منتقل کرده است». از سوی پارلمان شهری مورد سوال قرار گرفت. ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران که اقدام شهرداری را کج‌سلیقگی خوانده بود، تاکید کرد: فصل جا‌بجایی درختان یک فصل مشخص است و از بهار به بعد هر گونه جا‌بجایی طبق ضوابطی که سازمان بوستان‌ها ابلاغ کرده خلاف است چون درختان، درختان قبلی نمی‌شوند و معمولا خشک می‌شوند و اگر در جای دیگر غرس شوند نمی‌رویند. مهدی عباسی رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران نیز گفته بود، شهرداری منطقه برای جابه‌جا کردن درختان این زمین، درخواستی به کمیسیون ماده هفت نداده بود. یک روز بعد از تذکر اعضای شورا در صحن علنی، بیل مکانیکی مقابل زمین پارک شده بود.
غیر از زمین هزار مترمربعی، فضای سبز دیگری در تیررس نیست. دبیر شورایاری می‌گوید غیر از پارکینگ، فضای سبز نیز معضل محله است: «ما خواسته بودیم تا در این زمین هر دو خواسته مردم تامین شود، یک گوشه زمین پارکینگ ایجاد شود و گوشه دیگر آن پارک کوچک باشد. ما حتی مناطق دیگری را برای بوستان شدن پیشنهاد داده بودیم.» حمیدرضا حاجوی، شهردار منطقه یک پیش از جابه‌جا کردن درختان خبر ایجاد پارکینگ عمومی با ظرفیت ۴۰۰ جای پارک در این زمین را به همشهری داده بود. اهالی محل این جمله را احداث پارکینگ طبقاتی معنا کرده‌اند. به نظر می‌رسد که فاصله از کوچه عسگری معیاری برای بی‌تفاوتی نسبت به سرنوشت درختان و فضای سبز زمین است. موضوعی که برنامه‌ریزی شهری باید برای آن پیشتر تدبیری می‌اندیشید. سید علی جلالی، معمار و طراح شهری می‌گوید در مواقعی که اهالی یک محله خواسته‌های متفاوتی دارند، نقش تسهیلگران پررنگ است: «تسهیلگران باید تلاش کنند تا خواسته‌های شهروندان را بهم نزدیک کنند.» به گفته او عموما مصاحبه‌های عمیق از ساکنان حقیقی یک محله می‌تواند منافع جمعی و نیاز و خواست حقیقی اهالی را روشن کند «گاهی گروه‌های ذی‌نفوذ نیاز و خواسته‌های شخصی خود را به واسطه نمایندگی از مردم به عنوان خواست جمعی مطرح می‌کنند ، مصاحبه عمیق عموما این مغایرت را مشخص می‌کند و خواسته واقعی جمع را روشن می‌سازد در عین حال سبب می‌شود تا حقوق اقلیت نادیده گرفته نشود.» میترا عظیمی، استادیار برنامه‌ریزی شهری و توسعه منطقه‌ای دانشگاه علامه‌ طباطبایی اما دیدگاه دیگری دارد. او می‌گوید در حوزه برنامه‌ریزی شهری، ساخت پارکینگ به هیچ وجه راه‌حل نیست: «شهرداری‌ها عموما به سمت پرهزینه‌ترین برند ممکن می‌رود و برای حل مشکل ترافیک، ساخت پارکینگ را در دستور کار قرار می‌هند، درحالیکه این راه حل منسوخ شده است. شاید در یک مقطع کوتاه ساخت پارکینگ راه‌حل باشد اما در درازمدت باعث افزایش حجم ترافیک و شدت تردد خواهد شد، چون این کار تقاضای بیشتر برای خودرومحور بودن را بیشتر می‌کند و تغییری در معضل ترافیک ایجاد نمی‌شود.» «در منطقه سه هم برای یک کلینیک چشم پزشکی چنین راه‌حلی پیشنهاد شده بود، پیشنهاد داده بودند فضای سبز کوچک از بین بروند و پارکینگ طبقاتی ایجاد شود، درحالیکه سوال اینجاست که چرا یک کلینیک از ابتدا نباید پارکینگ می‌داشته و موضوع دیگر اینکه چرا باید برای رفع مشکل باید فضای سبز که سرمایه عمومی است، خرج شود؟ به گفته او به جای احداث پارکینگ، باید مدیریت تقاضای سفر و مسیرها اصلاح شود و تقاضای خودرومحور بودن کاهش پیدا کند. عظیمی می‌گوید در هر منطقه استاندارد فضای سبز مشخص است و اگر در هر محله این شاخص استاندارد کاهش پیدا کند، خصوصا با این معضل بحران آب‌وهوایی، مشکلات جبران ناپذیر ایجاد می‌شود. شاخصی که در تهران به طور متوسط برای هر نفر حدود ۱۶.۴۳ مترمربع است، درحالیکه براساس شاخص‌های تعیین شده از سوی سازمان ملل متحد باید برای هر نفر ۲۰ تا ۲۵ مترمربع باشد.
پشت به پشت زمین هزار مترمربعی، باغی موسوم به باغ ادونتیست‌ها پابرجاست. باغی که شهردار سابق منطقه یک وعده داد بود با همکاری ستاد اجرایی فرمان امام به بوستان تبدیل می‌شود و کمبود فضای سبز منطقه را جبران می‌کند. باغی که در سال ۹۸ تعدادی از نمایندگان مجلس درباره خشک شدن تعدادی از درختان آن تذکری هم داده بودند. با این حال اهالی امیدوارند باغ ۲۶ هزار مترمربعی که بخشی از آن کاربری آموزشی پیدا کرده استِ، فضای سبز بزرگی برای محله فراهم کند. باغی که درختانش بزرگ و تنومند است و جابه‌جا کردن درختانش ممکن نیست.

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *