تقریبا نیمی از جهان برای دسترسی دائمی به آب به کمک نیاز دارند. مقابله با این مشکل می تواند برای اقدام در مورد تغییرات آب‌وهوایی بسیار مهم باشد. آب در ماه نوامبر در کنفرانس تغییرات آب‌وهوایی سازمان ملل متحد (COP26) یک موضوع کلیدی خواهد بود، زیرا کشورهای در حال توسعه به سمت اقدامات بیشتر در زمینه سازگاری با آب‌وهوا حرکت می کنند. پروفسور سلیم الحق، مدیر مرکز بین المللی تغییر آب‌وهوا در داکا – بنگلادش گفت: «اقتصادهای نوظهور بر کشورهای ثروتمند فشار خواهند آورد تا به تعهد خود برای تحویل 100 میلیارد دلار کمک تا سال 2020 عمل کنند». او می‌گوید که آنها می‌خواهند نیمی از این مبلغ به اقدامات سازگاری با آب‌وهوا، با تمرکز بر مسائل مربوط به آب مانند خشکسالی و جلوگیری از سیل اختصاص یابد.

انرژی برای کاهش مصرف، آب برای سازگاری است
کمک‌های اقلیمی کشورهای ثروتمند تقریبا چهار پنجم میزانی است که وعده داده‌اند. از این میزان تنها 20 درصد برای سازگاری با تغییرات آب‌وهوا اختصاص داده شده است. پروفسور هوک می‌گوید «این کاملا ناکافی است». اگر این مشکل حل شود، کشورهای در حال توسعه فقط به کشورهای توسعه یافته خواهند گفت: «ارزش این را ندارد که در مورد هر چیزی با شما صحبت کنیم، زیرا حرف شما مهم نیست – شما تعهد می‌دهید و سپس به تعهد خود عمل نمی‌کنید». پاتریک ورکوئین، مدیر اجرایی مرکز جهانی سازگاری می‌گوید، قرار دادن سازگاری آب‌وهوایی با کاهش کربن یک محک جدی برای موفقیت مذاکرات خواهد بود. به اعتقاد وی، هیچ نتیجه‌ای از COP26 حاصل نمی‌شود مگر اینکه سازگاری با کاهش انتشار گازهای گلخانه ای برابر شود. ما نیاز به یک برنامه جسورانه داریم تا روی میز گذاشته شود.
آفریقا در پی جذب کمک های مالی
یکی از نمونه‌های چنین برنامه‌ای، برنامه تسریع سازگاری در آفریقاست که هدف آن جذب 25 میلیارد دلار برای سازگاری آب‌وهوا، از جمله موضوع سازگاری آب است. نیمی از این مورد قبلا انجام شده و ورکوئین می‌گوید که انتظار دارد تعهدات قابل توجهی در COP26 ارائه‌شود و طرح آن در COP27 که سال آینده در آفریقا برگزار می‌شود، ارائه شود.
هنک اوینک، نماینده ویژه هلند در امور بین‌المللی آب، می‌گوید که تصمیم گیران چالش‌های مربوط به آب را نادیده می‌گیرند. حتی اگر 90 درصد از تغییرات ناشی از آب باشد. بارندگی‌های شدید، طوفان ها، سونامی ها، فرونشست‌های خاک، خشکسالی های شدید، کمبود آب و غیره همه از اثرات تغییرات آب‌وهوایی است .
نگرانی ویژه‌ای از استرس آبی در 48 کشور وجود دارد که گروه کشورهای آسیب پذیر در برابر تغییر آب‌وهوا را تشکیل می‌دهند، گروهی که 1.2 میلیارد نفر از جمعیت جهان را شامل می‌شود، ولی تنها 5 درصد از انتشارت جهانی را برعهده دارد.
این مجمع شامل کشورهای کم ارتفاع مانند مالدیو و گامبیا است که در معرض خطر افزایش سطح دریا قرار دارند، همچنین کشورهایی مستعد خشکسالی مانند اتیوپی و سودان. این کشورها در میان بیش از 100 اقتصاد در حال توسعه هستند که در ماه ژوئیه از رهبران غربی خواستند تا به وعده سال 2009 برای ارائه 100 میلیارد دلار کمک اقتصادی برای تغییرات آب‌وهوایی تا سال 2020 عمل کنند. این حمایت برای کمک به کشورها برای تامین بودجه کم کردن انتشار کربن بود. این امر برای این کشورها ضروری است چرا که گرفتار اثرات تغییرات آب‌وهوایی شده اند.
این پیغام از سوی کشورهای در حال توسعه به کشورهای غربی در پی انتشار گزارش سالانه مرکز جهانی سازگاری ارسال شد. این گزارش هشدار داده بود که تعداد افرادی که حداقل یک‌ماه در سال آب کافی دریافت نمی کنند از 3.6 میلیارد نفر در سال 2019 به بیش از 5 میلیارد نفر تا سال 2025 افزایش می یابد. امروزه بیش از 2 میلیارد نفر به منابع آب سالم دسترسی ندارند. به گفته سازمان غیر‌دولتی WaterAid، کشورهای در حال توسعه در سال 2018، 74 میلیارد دلار بودجه بین المللی برای تغییر آب‌وهوا دریافت کرده‌اند. بسیاری از کمک‌ها تاکنون به‌صورت وام بوده است، نه به‌عنوان کمک های بلاعوض. این بدان معناست که استفاده محدودی از آن برای کشورهایی که قبلا با بدهی دست و پنجه نرم می‌کردند وجود دارد. علاوه بر این، WaterAid میگوید که تنها 8.7 درصد از بودجه آب‌وهوا در آن سال به پروژه‌هایی اختصاص داده شد که به جوامع در برابر تنش‌های آبی کمک می‌کند. کمتر از یک درصد برای کمک به فقیرترین مردم جهان در دسترسی به آب و فاضلاب هزینه شده است.
نابرابری بین کشورهایی که باعث تغییرات آب‌وهوا می‌شوند و کسانی که از تاثیرات آن رنج می‌برند در سال 2017 در موزامبیک به وضوح نشان داده شد. اثرات تغییرات آب‌وهوایی مربوط به آب با این واقعیت تشدید میشود که بسیاری از مناطق ساحلی کم ارتفاع دارای جمعیت زیادی هستند. اوینک می‌گوید: در چنین مناطقی با افزایش سطح آب دریا، آب‌های زیرزمینی نه تنها کم می‌شود بلکه شورتر هم می‌شوند.
این نگرانی وجود دارد که عدم برخورد با مشکلات آب می تواند توانایی کشورهای در حال توسعه در واکنش به گرمایش زمین را مختل کند. این امر در حال حاضر جان و معیشت را به خطر می‌اندازد و می‌تواند تلاش ها برای ایجاد آینده کم کربن را به خطر اندازد. زیرا دولت‌ها، جوامع و مشاغل به بحران‌های پیچیده واکنش نشان می‌دهند. اما هوارد بوید، رئیس آژانس محیط زیست بریتانیا می‌گوید، اگر کشورهای نتوانند به دلیل کمبود بودجه کاری انجام دهند، تلاش جهانی برای رسیدن به انتشار صفر گازهای گلخانه‌ای تا سال 2050 ممکن است به خطر بیفتد.
خوشبختانه حفاظت از خدمات آب و فاضلاب در برابر شرایط آب‌وهوایی بسیار مقرون به صرفه است. به ازای هر یک دلار هزینه برای ارتقاء زیرساخت‌های مقاوم در برابر سیل، 62 دلار در هزینه‌های ترمیم سیل صرفه جویی می‌شود. آگاهی از نیاز به مقابله با مسائل مربوط به آب در حال افزایش است. ورود آب به دستور کار COP26 گامی مهم در برای بهبود تاب‌آوری اقلیمی میلیون ها نفر در سراسر جهان خواهد بود. اما آنچه واقعا مهم خواهد بود این است که دولت‌ها و مشاغل کشورهای ثروتمند به تعهدات مالی خود عمل کنند. زیرا ما در حال پاسخگویی جهانی به این چالش تاریخی هستیم.
منبع: «آخرین اخبار محیط زیستی جهان» به نقل از Financial Times