ماجرای سیلی زدن یکی از نمایندگان مجلس بر صورت یک مامور وظیفه جنجال‌آفرین شده است. در حالی که واکنش بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی به این موضوع، تند بوده و برخی از نمایندگان مجلس از «برخورد قانونی قطعی» با مقصر سخن می‌گویند، برخی دیگر اما تلاش می‌کنند این موضوع را جناحی کنند و از این آب گل‌آلوده ماهی خود را بگیرند.

بعد از ظهر شنبه، خبری در رسانه‌های مجازی منتشر شد که در آن یک مامور وظیفه راهور که خود را حامد اکبری می‌نامد، داستان سیلی خوردن خود را از یک نماینده مجلس تعریف می‌کند. این ویدیو در زمانی ضبط شده که علی‌اصغر عنابستانی، نماینده مورد‌نظر بر روی صندلی عقب خودروی خود نشسته و از ترس واکنش‌های مردمی که اطراف ماشین جمع شده‌اند، شیشه‌ها را بالا داده است.
ظاهرا خودروی حامل نماینده سبزوار، بدون داشتن اجازه تردد از مسیر ویژه، می‌خواسته ترافیک را دور بزند که با مخالفت مامور وظیفه راهور مواجه می‌شود. پس از یک نزاع کلامی میان راننده و مامور راهور، نماینده از خودرو پیاده می‌شود و با یک سیلی، صورت مامور را نوازش می‌کند.

سیلی نزدم

با این وجود، عنابستانی در گفت‌وگو با خبرنگار صدا‌و‌سیما ادعا می‌کند که سیلی نزده است: «سرباز مذکور به راننده خودروی ما توهین کرد، اما من به صورت سرباز سیلی نزدم.» او گفته که حتی از ماشین پیاده هم نشده است. با این حال، در ویدیو می‌بینیم که سرباز وظیفه با اشاره دست به دست دوربین خیابان می‌گوید که هم شاهد داریم و هم دوربین ثبت کرده که از نماینده مجلس سیلی خورده است. یکی از افراد حاضر در صحنه هم گفته این سرباز را تایید می‌کند.
مهدی حاجیان، سخنگو و معاون اجتماعی نیروی انتظامی گفته که حسین اشتری، فرمانده این نهاد «دستور ویژه‌ای برای حمایت از حقوق سرباز وظیفه راهور و پیگیری موضوع» صادر کرده است. او همچنین گفته است که در صورت «احراز تقصیر نماینده مجلس»، ناجا از حق کارکنان خود به جدیت دفاع می‌کند.

نماینده مجوز تردد در خط ویژه نداشته است

سردار «حسین اشتری»، فرمانده نیروی انتظامی دیروز در واکنش به این خبر گفته است که «قطعا» از مامور وظیفه‌شناس حمایت می‌کند و «همه در برابر قانون یکسان‌هستند.» او همچنین گفته است که نماینده سبزوار مجوز تردد در خط ویژه را نداشته است. از سوی دیگر، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس گفته در صورت احراز تخلف «بدون مسامحه برخورد قانونی انجام می‌شود.» سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، نایب رئیس مجلس و رئیس هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان نیز گفته که این موضوع را در هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان بررسی می‌کند: «با مقصر قطعاً برخورد قانونی می‌کنیم.»
او همچنین گفته است که «‏حفظ حقوق مردم برای ما مسئله اساسی است و همه حتی نمایندگان مجلس در برابر قانون مساوی هستند.»
روح‌الله نجابت، نماینده شیراز نیز با بیان این‌که مجلس با کسی «عقد اخوت نبسته»، خطاب به عنابستانی گفت: ««شما به یک جوان سیلی نزدید، به اعتبار مجلس و امید مردم سیلی زدید!»

جریان مشکوک

در حالی که افکار عمومی اقدام عنابستانی، نماینده اصولگرای سبزوار را محکوم کرده‌اند، عده‌ای با ادعای جناحی بودن انتقادها، این اتفاق را «مشکوک» و منسوب به «افراد» خاصی دانسته که به دنبال بدنام کردن مجلس هستند. برخی هم تلاش کرده‌اند از این فضا، گلیم حزب خود را از آب بیرون بکشند. مصطفی میرسلیم، نماینده تهران در واکنشی عجیب گفته است: «جریان عنابستانی مشکوک به نظر می‌رسد. هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان باید با دقت رسیدگی کند، مبادا در ورای این جریان افرادی می‌خواهند مجلس را بدنام کنند.»
از سوی دیگر، بهروز محبی، دیگر نماینده سبزوار نیز به دفاع از عنابستانی به عنوان «پرکارترین نماینده از ابتدای مجلس یازدهم» پرداخته و انتشار گسترده خبر سیلی همکارش بر صورت یک مامور وظیفه را «حمله رسانه‌ای گسترده معنادار» خوانده است.

این بار اول نیست

اولین بار نیست که برخورد یک نماینده مجلس، با مردم خبرساز می‌شود. آذر سال 97، محمد باسط درازهی، نماینده وقت سراوان با کارمند اداره گمرک درگیری لفظی پیدا کرد که انتشار فیلم آن هم جنجالی شد.
همچنین دو سال پیش از آن، یعنی در سال 95 نیز نادر قاضی‌پور، نماینده وقت ارومیه در مجلس احسان بداغی خبرنگار روزنامه ایران را کتک زد. مهدی کوچک‌زاده، نماینده تهران در مجلس هفتم، هشتم و نهم نیز با خبرنگاران درگیری لفظی و فیزیکی داشته است. فروردین سال ۹۶، عباس آخوندی، وزیر وقت راه و شهرسازی، از سوال یک خبرنگار عصبانی شد، میکروفن را از دست خبرنگار زن کشید و با فریاد گفت: «شما از خبرنگاری سردرنمی‌آورید. خبرنگار باید یک جو عقل داشته باشد.» که البته تصاویر او منتشر شد و با یک عذرخواهی، تمام.

تصور اشتباه

البته این رفتارها مختص به نمایندگان مجلس نیست. هنوز زمان زیادی از خبر برخورد فیزیکی یک مقام قضایی با یک سرباز به دلیل درخواست کارت شناسایی، در شهرستان بابل در پاییز امسال نمی‌گذرد. از طرف دیگر، خبرهای مشابهی از سوی نیروهای پلیس منتشر شده است. مانند ویدیوی کوتاهی که از سیلی زدن به مهاجر زن افغانستانی منتشر شد.
علی دشتی، حقوقدان به «پیام‌ما» می‌گوید: «همه کسانی که شغلی خاصی دارند یا به نوعی به عنوان مقام مسئول شناخته می‌شوند، علاوه بر قوانین جزایی عام، تابع محدودیت‌های اداری خودشان هم هستند؛ مثلا نمایندگان، تابع قوانین نظارت بر نمایندگان هم هستند». این حقوقدان درباره برخورد نماینده مجلس با سرباز راهور، می‌افزاید: «اما رفتارهایی که شاهد آن هستیم، به قانون‌مداری افراد جامعه برمی‌گردد. وقتی جامعه از مدار قانون خارج شود، قاعدتا رفتارهای خارج از قانون هم راحت‌تر اتفاق می‌افتد. به بیان دیگر، این رفتارها تابعی از کل وضعیت جامعه است. پیشگیری کردن به فرهنگ قانون‌مداری و فرهنگ قدرت بازمی‌گردد. یعنی اگر نمایندگان مجلس یا سایر نهادها، خود را در عمل و نه در نظر، خادم مردم بدانند، قطعا کمتر شاهد چنین اتفاق‌هایی خواهیم بود.»
به گفته این حقوقدان، این‌گونه رفتارها ناشی از آن است که مرتکبین این رفتارها، در مسائل کوچک‌تر، رفتارهای مشابهی را انجام داده‌اند و با آن‌ها هیچ برخورد جدی‌ای صورت نگرفته است.
علی دشتی همچنین موانع موجود در پیگیری کامل پرونده‌های مشابه را «مقدس کردن» یک دستگاه می‌داند: «مقدس نه به معنای مذهبی، بلکه به این معنا که رفتار یک فرد را به شان و شئونات یک دستگاه ارتباط می‌دهیم و همین موضوع باعث می‌شود که اگر فردی متخلف یا مجرم شناخته شد، شأن آن دستگاه زیر سوال می‌رود. این یک تصور اشتباه است. باید این واقعیت را بپذیریم که اتفاقا با برخورد جدی با این افراد است که شان یک دستگاه حفظ می‌شود.»