سرانجام یک خانه و یک محور در منطقه ۱۲ و ۱۷ شهر تهران

محور نیلوفری بالاخره چرخید 

مدیرعامل سازمان نوسازی شهرداری تهران در گفت‌وگو با پیام ما: شهرداری حق بهره برداری دائم تونل راه آهن را گرفت 

پیام ما: پای صحبت‌های اهالی منطقه ۱۷ و ۱۸ شهر تهران که بنشینید، محور نیلوفری را پاشنه آشیل پایتخت منطقه می‌دانند. اوایل شهریور امسال که اعضای شورایاری این منطقه با حضور در صحن شورای شهر تهران نسبت به پیشروی این پروژه احساس نارضایتی کردند. عبدالله لطفی، رابط هیات رئیسه شورایاران منطقه ۱۸ به اعضای شورای شهر تهران گفته بود عدم تعیین تکلیف زمین‌های منطقه در محدوده خط راه آهن تهران- تبریز مشکلی بزرگی در منطقه ایجاد کرده و باعث ایجاد ناامنی در منطقه می‌شود. 

انتقال و آزادسازی پر سرو صدا

گفت‌وگو پیرامون موضوع انتقال خط آهن تهران- تبریز به طول ۹ کیلومتر نخستین بار در سال ۱۳۸۳ شکل گرفت و مصوب شد که این ریل که باعث ایجاد مخاطرات بسیاری برای اهالی منطقه ۱۷ و ۱۸ شهر تهران شده است، جمع آوری شود. به گزارش خبرگزاری شهر، عملیات انتقال ۹ کیلومتر خط آهن تهران- تبریز سرانجام سال ۸۶ اجرایی شد و این پروژه در سال ۹۲ به بهره برداری رسید. حاصل این انتقال، آزادسازی ۵۰ هکتار زمین بود که می‌توانست با بارگذاری مناسب، بسیاری از کمبودها را در جنوب تهران مرتفع کند. پیش از انتقال این خط آهن در سال ۸۶، فضای اطراف راه آهن با نرده محصور و بسته بود. شرکت راه آهن روی فضای موجود ادعای مالکیت دارد. از سوی دیگر این ۵۰هکتار، مصوبه کمیسیون ماده ۵ داشته که باید نزدیک ۹۰درصد آن فضای سبز و باز باشد و ۱۰درصد فضای خدماتی. شهرداری اما برای این پروژه پیشنهاد برگزاری مسابقه را داده بود. پیروز حناچی، شهردار تهران اعتقاد داشت که پروژه ارزش برگزاری مسابقه را هم دارد. ایده‌ای که می‌تواند این محدوده را به یک گذر گردشگری و سکونتگاه شهری تبدیل کند او در جمع خبرنگاران گفته بود: «باید برای این پروژه بزرگ راه را باز و از ایده‌های مختلف استفاده کرد. به همین دلیل ما فراخوان عمومی دادیم و تیم‌های خارجی هم شرکت کردند. هدف ما این بود که ایده های برتر را جذب کنیم و در یک فرایند مشارکتی به اجرایی کردن این پروژه بیندیشیم.» 

معاون برنامه ریزی و توسعه شهری سازمان نوسازی شهر تهران همان روزها درباره فراخوان مسابقه گفته بود: خروجی مسابقه در فضای شهری کاملا اثربخش بود، ۲۴۰ تیم در مسابقه شرکت کردند و ۱۰۵ طرح به مسابقه رسید که از این تعداد ۱۵ طرح به مرحله نهایی راه پیدا کردند. جالب است بدانید در ۱۰۵ اثر ابتدایی، نام ۱۲ تیم خارجی به چشم می خورد و در ۱۵ طرح نهایی ۳ تیم خارجی حضور داشتند. 

مسابقه دو مرحله برگزار شد؛ در مرحله اول ارائه ایده بود و مرحله دوم ارائه طرح تا قبل ار مرحله اجرا و با تفصیل بیشتر. خانی در این‌باره هم گفته بود:  از بین ۱۴ تیم، ۶ تیم به طور مشترک اول تا سوم شدند. دو تا هم خارجی بودند. دو تیم اول هم از ایران و ایتالیا بودند. هدف ما از برگزاری مسابقه رسیدن به طرحی برای اجرا بود. کمیته راهبری با حضور اساتید برجسته دانشگاه تشکیل شد. مسئولیت این تیم کمک در اجرا بود. 

زمان پروژه را ناکارآمد کرد 

پروژه پیش نمی‌رفت، تعویق زیاد بود. آنقدر زیاد که کاوه علی اکبری، مدیرعامل سازمان نوسازی شهرداری تهران وعده کلید خوردن پروژه تا پایان آبان سال گذشته را داده بود و یکبار مهر امسال را. او مرداد امسال به روزنامه شهروند گفته بود که قفل موضوع توافق شهرداری و راه آهن بود چون پیشتر توافقی صورت نگرفته بود و اواخر تیرماه امسال توافق اولیه صورت گرفت: «تفاهم‌نامه بین شهردار تهران و مدیرعامل شرکت راه‌آهن مبادله شد. معاونت فنی عمرانی ‏شهرداری تهران مناقصه برگزار کرده و فکر می‌کنم حداکثر ظرف یک‌ماه آینده پروژه آغاز خواهد شد. این فضا قرار است به‌عنوان  باز شهری نقش پشتیبان سکونت در مناطق ۱۷ و ۱۸ را ایفا کند. یک عرصه ۵۰ هکتاری به طول ۹کیلومتر که از نواب ‏آغاز می‌شود و تا «رود دره کن» ادامه پیدا می‌کند.»

کلید محور چرخید 

همین هم شد، عملیات اجرایی پروژه احداث محور شارباغ یا همان محور نیلوفری، بالاخره کلید خورده است. کاوه علی اکبری، مدیر عامل سازمان نوسازی شهرداری تهران اما به پیام ما می‌گوید: « طی تفاهم نامه‌ای که منعقد شد، قرار شد شهرداری 180 میلیارد تومان برای اجرای پروژه تونل به راه آهن کمک کند و در عوض راه آهن حق بهره برداری دائم را به شهرداری بدهد.» 

علی اکبری ادامه داد: «بعد از آن تفاهم نامه شهرداری تهران نزدیک 50 میلیارد تومان کارسازی کرد و به جای آن هم نزدیک 10 هزار مترمربع از عرصه فوقانی تونل را از راه آهن تحویل گرفتیم و پیمانکار انتخاب شده و در حال تجهیز کارگاه و آغاز عملیات اجرایی است.»

 صفا صبوری دیلمی، معاون فنی عمرانی شهرداری تهران، مساحت کلی این اراضی را حدود 94 هزار 180  متر مربع ذکر کرده بود و چندی پیش در جمع خبرنگاران گفته بود: اراضی یاد شده در ۲ قطعه شامل بخش حدفاصل میدان شهدای حرم و امامزاده حسن (ع) در منطقه ۱۷ به مساحت ۵۲۰۲۰ مترمربع و بخش حدفاصل پارک ۱۵ خرداد و خیابان آیت الله طالقانی در منطقه ۱۸ به مساحت ۴۲۱۶۰ متر جهت بهره برداری دائمی و اجرای طرح بازآفرینی به شهرداری تهران واگذار و به این ترتیب عملیات اجرایی پروژه احداث محور شارباغ توسط پیمانکار از سر گرفته شد. رونق گردشگری و جذب سفر از مهم‌ترین اقداماتی است که احتمالا از پس بهره برداری محور نیلوفری یا همان شارباغ صورت خواهد گرفت. البته باید دید بعد از بهره برداری، این پروژه تا چه اندازه بتواند مشکل اهالی را برطرف کند. 

سرنوشت خانه «هرمز پیرنیا »

علی اکبری اما در پاسخ به پرسش دیگری از پیام ما، درباره سرنوشت خانه «هرمز پیرنیا» در محدوده لاله زار تهران خبر از احداث موزه قانون را داد، خانه‌ای که شامل یک حمام  بخشی از اندرونی آن به مساحت تقریبی یک هزار و ۶۰۰ متر مربع از مجموعه خانه‌های پیرنیا واقع در خیابان لاله زار شمالی است که از ستاد اجرایی فرمان امام خمینی(ره) خریداری شده است. «در تاریخ نقل شده است که در خانه هرمز پیرنیا  تهیه پیش نویس قانون مشروطه توسط مشیرالدوله و مؤتمن الملک به نقل از نوادگان خاندان مشیرالدوله، از دیگر دلایل وجه تمایز این عمارت تاریخی از سایر خانه‌های موجود در این مجموعه است. باتوجه به همین موضوع قرار است در این محدوده یک موزه مشروطه و یک موزه قانون ایجاد شود.» 

مدیر عامل سازمان نوسازی می‌گوید که شهردار تهران قرار است با معاونت حقوقی ریاست جمهوری نیز صحبتی داشته باشد و آن‌ها هم در تاسیس این موزه به نوسازی کمک کنند. خانه اما چه زمانی افتتاح می‌شود؟ علی اکبری می‌گوید آغاز کارهای مرمتی زمان بر است، اما عمارت آجری این مجموعه تا عید راه می‌افتد و به نظر بیشتر از ۶ ماه زمان برای فعالیت نیاز نداشته باشد.