تدوین برنامه جامع آموزش و فرهنگ‌سازی مدیریت پسماند

مدیر کل دفتر پسماند سازمان محیط زیست از تدوین برنامه جامع آموزش و فرهنگسازی مدیریت پسماند با هماهنگی دستگاه‌های مجری قانون خبر داد

مدیر کل دفتر پسماند سازمان حفاظت محیط زیست به‌تازگی از تدوین برنامه عملیاتی و جامع آموزش و فرهنگسازی مدیریت پسماند با هماهنگی دستگاه‌های مجری قانون خبر داده و گفته است: پس از تدوین پیش‌نویس، این برنامه برای تعیین ضمانت‌های اجرایی و ابزارهای آن در کارگروه ملی پسماند مطرح و نهایی می‌شود.

به گفته حسن پسندیده بر اساس قانون مدیریت پسماند و آیین‌نامه اجرایی آن آموزش و فرهنگسازی برای مدیریت پسماند جز وظایف دستگاه‌ها است ولی با گذشت ۱۴-۱۵ سال از تصویب این قانون هنوز چالش‌های جدی در مدیریت پسماند وجود دارد. با این وجود موفقیت چشمگیری در زمینه مدیریت پسماند حاصل نشده است. به گزارش ایسنا، این مقام مسوول در جلسه کارگروه ملی پسماند عنوان می‌کند: پسماند باید به عنوان یک موضوع اولویت‌دار در دستگاه‌های مسئول مطرح باشد. زیر ساخت‌ها توسط متولیان امر باید فراهم شود و بعد مردم در مدیریت پسماند مشارکت کنند. پسندیده تصریح می‌کند: کشور در حال توسعه است و اگر فعالیت‌هایی مانند فعالیت‌های نیروگاهی انجام می‌شود باید زیر ساخت‌های مدیریت پسماندهای عادی و خطرناک آن فراهم شود.

مدیر کل دفتر پسماند سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه تاکید می‌کند: آموزش در مدیریت پسماند بسیار حائز اهمیت است و بر اساس قانون و آیین‌نامه اجرایی مدیریت پسماند، وظایف هر دستگاه‌ مشخص شده است. وظیفه مدیریت پسماندهای عادی با شهرداری و دهیاری‌ها، مسئولیت مدیریت پسماندهای صنعتی و ویژه با سازمان و نهاد تولیدکننده است. این مقام مسوول خاطرنشان می‌کند: اولویت دولت، نظام و سازمان حفاظت محیط زیست مدیریت پسماند است. در شرایطی به سر می‌بریم که بخش زیادی از مراکز دفن زباله به هیچ عنوان خوب عمل نکرده‌اند و اکثر آن‌ها در شرایط مناسبی قرار ندارند. وی با بیان اینکه یکی از وظایف سازمان حفاظت محیط زیست نظارت بر حسن اجرای قانون پسماند است، بیان می‌کند: مدیریت پسماند استان‌های ساحلی در اولویت است. سازمان محیط زیست بر اساس کمیت و کیفیت مطالعه کرده و محل‌های مناسبی برای دفن پسماند در نظر گرفته شده است. در حال حاضر به دنبال راه‌اندازی این مراکز هستیم. به گفته وی وظیفه سازمان حفاظت محیط زیست بر اساس قانون مدیریت پسماند ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های مجری قانون برای فعالیت‌های آموزشی و فرهنگ سازی است.رییس مرکز آموزش و تربیت محیط بان نیز  در این نشست با اشاره به مشکلات و چالش‌های حوزه مدیریت پسماند در کشور و انتشار تصاویر آن در فضای سایبری عنوان می‌کند: با توجه به شرایط موجود و تاکیدات عیسی کلانتری -رییس سازمان حفاظت محیط زیست- آموزش و فرهنگسازی را به‌صورت جدید و ساختاری مورد توجه قرار دادیم و جلسات متعددی در این سازمان برای شناسایی چالش‌ها و مشکلات این حوزه برگزار کردیم و در نهایت پیش نویس برنامه آموزش و فرهنگ سازی مدیریت پسماند در ۱۰ محور تدوین شده است. آرش یوسفی ادامه می‌دهد: روشنگری و اطلاع‌رسانی قوانین و حوزه‌های مسئولیتی و اجرایی مدیریت پسماند، معرفی و ترویج روش‌ها و شیوه‌های مدیریت مطلوب پسماندهای عادی، پزشکی، برقی و الکترونیک، کشاورزی، ویژه و صنعتی و شناسایی و معرفی روش‌های سرمایه‌گذاری و به کارگیری فناوری‌های کارآمد روز دنیا برای مدیریت پسماند، شناسایی و به کارگیری روش‌های مدیریت مطلوب پسماندهای استان‌های ساحلی با اولویت شمال کشور، معرفی و ترویج اثرات سوء رهاسازی زباله‌ها در طبیعت و محیط زیست، معرفی و ترویج اثرات رهاسازی در طبیعت و محیط زیست از جمله محورهای پیش نویس برنامه آموزش و فرهنگ سازی مدیریت پسماند است. وی با بیان اینکه این چالش‌ها نیاز به یک زیر ساخت و بستر فرهنگی و آموزشی دارد، گفت: از دستگاه‌های متولی دعوت کردیم دیدگاه‌های خود را در خصوص این پیش نویس ارائه دهند. 

جایگاه شهروندان در مدیریت پسماند

رشد مصرف گرایی میزان تولید پسماندهای مختلف، به ویژه در شهرها را افزایش داده است. اما مدیریت این پدیده در قالب اشاعه فرهنگ تفکیک و بازیافت نیازمند فراهم بودن یک سری شرایط است. به گزارش ایرنا، تولید روزانه انواع زباله به بخشی از زندگی روزمره مردم تبدیل شده است. اگرچه انسان همواره در طول تاریخ زباله تولید کرده، اما تنها در دوران مدرن است که این پدیده به یک مسئله اجتماعی-زیست محیطی تبدیل شده و نیازمند مدیریت و چاره اندیشی است. مدیریت پسماند که عمدتاً جامعه شهری را شامل می‌شود از چند جهت قابل بررسی است. همچون هر مسئله دیگری مدیریت مصرف و کاهش میزان تولید زباله به عنوان عاملی پیشگیرانه مورد توجه مدیران و برنامه ریزان در جوامع مختلف قرار دارد. صاحبنظران بر این باورند که امروزه مصرف گرایی سراسر دنیا و از جمله کشور ما را فرا گرفته و از این رو نمی‌توان انتظار کاهش قابل توجهی در تولید زباله داشت. هرچند این موضوع همواره به عنوان یکی از جنبه‌های مدیریتی در این حوزه به شمار می‌رود. اما مهمترین بخش در مدیریت پسماندهای شهری به تفکیک و بازیافت زباله‌ها مربوط می‌شود. از این نظر بین جوامع مختلف تفاوت‌های قابل ملاحظه‌ای وجود دارد. برخی از کشورها موفق شده‌اند با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته بخش زیادی از پسماندهای شهری را تفکیک و بازیافت کنند و دوباره به طریقی به صرف برسانند. برخی نیز در این راه چندان موفق نبوده و به سوزاندن و یا دفن زباله‌ها اکتفا می‌کنند.

روش‌های نوین مدیریت پسماند

در اردیبهشت‌ماه سال جاری، آرش یوسفی رئیس مرکز آموزش محیط زیست و تربیت محیط بان سازمان حفاظت محیط زیست در این خصوص گفته بود: امروزه بحران انباشت و دفع ناصحیح زباله، پیامدهای سویی را برای حیات موجودات زنده به وجود آورده است و کشورها را بر آن داشته تا با مدیریت صحیح تولید، تفکیک و بازیافت زباله‌ها، این تهدید بزرگ را به فرصت تبدیل کرده و از مخاطرات آن بکاهند. این مقام مسوول در ادامه بیان می‌کند: با توجه به سیاست‌های آموزشی سازمان در زمینه توجه ویژه به مقوله پسماند، آموزش و فرهنگ سازی آن در جامعه، یکی از اصلی‌ترین مباحثی که در زنگ‌های آموزش امسال به آن خواهیم پرداخت؛ موضوع پسماند و مدیریت آن خواهد بود و امیدواریم همکاران سازمانی و تمامی اقشار و صنوف اجتماعی این موضوع مهم را پیگیری کنند.