محیط زیست نیازمند سمن‌های غیرسیاسی و واقعی است

رئیس سازمان محیط زیست می‌گوید بسیاری از تشکل‌های مردم‌نهاد نفوذی‌های

 جریان‌های سیاسی در بخش محیط زیست هستند 
اخیرا عیسی کلانتری -رییس سازمان حفاظت محیط زیست- درباره سمن‌های حوزه محیط زیست گفته است: «به شدت نیازمند سمن‌های غیرسیاسی و واقعی هستیم؛ چراکه بسیاری از تشکل‌های مردم‌نهاد طرفدار محیط زیست نیستند، بلکه نفوذی‌های جریان‌های سیاسی در بخش محیط زیست به‌شمار می‌آیند.»

وی که در پنجمین نشست شورای هماهنگی شبکه تشکل‌های محیط زیستی و منابع طبیعی کشور که پنجشنبه سوم مردادماه در سازمان محیط زیست و با حضور علی ربیعی -سخنگوی دولت- برگزار شد، اعلام کرده قطعا بدون مشارکت مردم، محیط زیست کشور نمی‌تواند از حق خود دفاع کند؛ محیط زیست مسلما حقوق خودش را دارد و نمی‌توانیم محیط زیست را فدای توسعه کنیم.

به گزارش ایسنا، وی با تاکید بر این‌که مفهوم توسعه پایدار حد و حدود حفظ محیط زیست و توسعه را مشخص کرده است، می‌افزاید: اگر برای توسعه استراتژی داشته باشیم می‌توانیم بر مبنای آن در حوزه توسعه پایدار عمل کنیم. البته ممکن است در این شرایط هم تندروهای هر دو طرف انتقاد داشته باشند، اما مسلما توسعه پایدار باعث می‌شود که نه سیخ بسوزد نه کباب. معاون رییس جمهور با اشاره به این‌که کشور جوانی مثل ایران به دنبال شغل مولد است، ادامه می‌دهد: بدون استراتژی برای توسعه، محیط زیست قربانی و فدای توسعه می‌شود یا حتی بالعکس ممکن است توسعه فدای محیط زیست شود. استراتژی سازمان محیط زیست، پیگیری سیاست‌های توسعه پایدار است که در دنیا نیز به رسمیت شناخته شده است. رییس سازمان محیط زیست با بیان این‌که مقام معظم رهبری بیش از ۱۵ یا ۲۰ بار نسبت به شدت انرژی کشور انتقاد کرده‌اند و در این باره گلایه داشتند، عنوان می‌کند: متاسفانه در حال حاضر ایران بعد از روسیه بالاترین شدت انرژی را در دنیا دارد. در روسیه شدت انرژی ۰.۳۲ و در ایران ۰.۲۳ است.وی تاکید می‌کند: به منظور کاهش شدت انرژی به سرمایه‌ گذاری‌های هنگفت در بخش صنعت نیاز داریم. متاسفانه در شرایط حاضر، امکان و توان برای تامین صدها میلیارد سرمایه‌ گذاری به منظور نوآوری تکنولوژی‌ و در نتیجه کاهش شدت انرژی فراهم نیست. معاون رییس جمهور ادامه می‌دهد: اگر در بخش‌هایی مثل کاهش شدت انرژی، خواسته‌ها برآورده نشده، به دلیل نبود سرمایه‌گذاری است. متوسط جهانی شدت انرژی ۰.۱۳ است و حتی در کشوری مثل عربستان سعودی شدت انرژی ۰.۱۴ برآورد شده است. در شرایط حاضر نمی‌توانیم به وضعیت مشابه برخی کشورها دست یابیم، چون نیاز به سرمایه‌ گذاری‌ها و تکنولوژی‌های برتر جهان داریم.کلانتری تاکید می‌کند: اگر بخواهیم آرمان‌ها را در حوزه کاهش شدت انرژی برآورده کنیم، باید همه خودروسازهای داخلی را به دلیل نوع موتورها تعطیل کنیم. بنابراین با محدودیت‌هایی مواجه هستیم که مسلما عوارض و پیامدهایی مثل آلودگی هوا و افزایش گازهای گلخانه‌ای دارد. رییس سازمان محیط زیست با اشاره به این‌که شاید در حوزه مصرف انرژی در ساختمان‌ها و تاسیسات، یکی از پرمصرف‌ترین کشورهای جهان باشیم، ادامه می‌دهد: در آخرین نشریه مرکز انرژی دانشگاه شریف این طور آورده شده است که آلمان برای یک میلیارد دلار تولید ناخالص، ۱۰۰ هزار تن نفت مصرف می‌کند، در حالی که در ایران برای یک میلیارد دلار تولید ناخالص ۸۵۰ هزار تن نفت مصرف می‌شود. بنابراین در ایران برای تولید یک دلار، ۸.۵ برابر بیشتر از آلمان انرژی مصرف می‌شود که دلایل آن نبود تکنولوژی است.

وی تاکید می‌کند: اگر بخواهیم به اهداف تعیین شده در حوزه کاهش مصرف انرژی برسیم، باید صدها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جدید به منظور بروزرسانی تکنولوژی‌ها و تغییر ساختار صنعت داشته باشیم که با شرایط کشور دسترسی به این مهم، مقدور نیست. کلانتری در ادامه این نشست با تاکید بر این‌که متاسفانه محیط زیست طبیعی کشور ما نیز وضعیت مشابه با محیط زیست انسانی دارد و در شرایط خوبی به سر نمی‌برد، بیان می‌کند: موقعیت جغرافیایی ایران در کره زمین به شکلی است که بیش از ۲.۵ برابر تبخیر جهانی را دارد و میزان بارش‌ها کمتر از یک سوم بارش جهانی و حدود ۲۸ درصد متوسط بارش جهان است. همین دو مولفه باعث شوری و قلیایی شدن خاک ایران می‌شود. رییس سازمان محیط زیست ادامه می‌دهد: عاقلانه نیست که انتظار داشته باشیم ۳۰۰۰ محیط‌بان بتوانند محیط زیست کشور را صیانت کنند. بنابراین چاره کار آن است که همه مردم در حفظ محیط زیست پای کار باشند. ضمن این‌که فعالیت در حوزه محیط زیست باید بدون سیاسی کاری و بدون ایجاد ترس و وحشت و بدون حزب‌گرایی باشد؛ چون چپ و راست به هوا و آب سالم نیاز دارد. کلانتری با اشاره به این‌که تضاد بین محیط زیست و توسعه امری طبیعی است، می‌افزاید: در سازمان محیط زیست سعی داریم توسعه پایدار را عملیاتی کنیم و تسلیم هیچ یک از نگاه‌های افراطی نشویم؛ به هرحال باید بپذیریم که بیشترین بیکاری در قشر تحصیل‌کرده وجود دارد که برای ایجاد شغل برای هر یک از اینها ۱۲۰ هزار دلار سرمایه‌گذاری نیاز است که مجموعا حدود ۳۰۰ میلیارد دلار می‌شود.

  سمن‌ها ارکان اصلی توسعه پایدار کشور

چند قبل بود که مدیر کل دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان محیط زیست، در سمینار آموزشی روش‌های نوین تسهیل گری و توانمندسازی مجموعه‌های مردم نهاد در حوزه محیط زیست، سمن‌ها را از ارکان اصلی توسعه پایدار عنوان کرد.

به گزارش مهر ژیلا مهدی آقایی گفته بود تشکل‌های غیردولتی بدون وابستگی به دولت به صورت داوطلبانه برای دستیابی به اهداف مشترک و مشخصی فعالیت می‌کنند و این تشکل ها  باید فاکتورهایی مانند قانونمندی، برنامه داشتن، مسئولیت پذیری، حس مشارکت و هویت مستقل و مشخص داشته باشند. به گفته مدیر کل دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست اگر تشکلی با این رویکرد فعالیتش را آغاز کند بدون هیچ وابستگی می‌تواند موفقیت خود را تضمین کند. این مقام مسوول گفته بود اگر مسئولان دولتی از تشکل ها در تصمیم گیری کمک نگیرند منجر به مطالبه گری بی پایه و اساس و سرخوردگی آنها می شود و دولت ها باید این سرمایه بی هزینه را به عنوان جامعه مدنی جدی بگیرند چرا که  هر گونه حل مشکلات  در حوزه محیط زیست بدون نقش آفرینی سمن ها و جامعه مدنی امکان پذیر نیست. وی خطاب به تشکل های محیط زیستی اعلام کرد: با تقویت بنیه تخصصی از افتادن در دام پوپولیست محیط زیستی پرهیز کنید چرا که اعتراض های بدون پشتوانه تخصصی جدی گرفته نمی شود.