انتقاد به افزایش قیمت جمع‌آوری زباله‌های بیمارستانی

معاون سازمان حفاظت محیط زیست: 

شهرداری‌ها نباید از جمع‌آوری پسماندهای بهداشتی کسب درآمد کنند

اخیراً معاون محیط‌زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور ضمن انتقاد از افزایش قیمت ۳ برابری جمع‌آوری زباله‌های بیمارستانی اعلام کرده شهرداری‌ها نباید از جمع‌آوری پسماندهای بهداشتی کسب درآمد کنند. مسعود تجریشی درباره عدم مدیریت صحیح پسماندهای بیمارستانی گفته است: مشکلی که در این زمینه وجود دارد، این است که شهرداری‌ها پسماندهای بیمارستانی را زباله‌های خطرناک اعلام کردند از همین‌رو ‌بیمارستان‌ها باید هزینه بیشتری برای حمل و امحاء این زباله‌ها پرداخت کنند. متاسفانه شهرداری‌ها نباید قیمت زباله‌های بیمارستانی را افزایش می‌دادند و از جمع‌آوری پسماندهای بهداشتی کسب درآمد می‌کردند.

به گفته وی موضوع پسماندهای بیمارستانی در جلسه شورای عالی کلان‌شهرها مطرح شد، در آن جلسه به این نتیجه رسیدیم که اگر هزینه جمع‌آوری پسماندهای بیمارستانی را کاهش دهیم یا حتی سوبسید برای آن نیز پرداخت شود راحت‌تر می‌توانیم پسماندهای پزشکی را جمع‌آوری کنیم. بنابراین مقرر شد که قیمت جمع‌آوری پسماندهای بهداشتی و بیمارستانی کاهش پیدا کند، در حال حاضر نیز در حال تدوین آیین‌نامه‌ها هستیم تا در کارگروه کلان‌شهرها به تصویب برسد. تجریشی در ادامه به خبرگزاری ایلنا گفته است: وقتی مصوبات را بررسی می‌کردم، نمی‌دانم چه چیزی باعث شده بود که با طرح این مصوبه در شورای شهر، قیمت جمع‌آوری پسماند سه برابر شده بود. وقتی هزینه جمع‌آوری پسماند افزایش پیدا کرد، وزارت بهداشت و ‌بیمارستان‌ها به دنبال این بودند که از یک مجرای قانونی راهی پیدا کنند که پسماندهای بیمارستانی را پسماند ویژه اعلام کنند نه پسماند خطرناک. چراکه اگر پسماند‌های بیمارستانی پسماند ویژه شود، بنابراین هزینه آن نیز کاهش پیدا می‌کند. بنابراین ما تصمیم گرفتیم به جای تغییر آیین‌نامه‌ها هزینه را کاهش دهیم. معاون محیط‌زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور خاطرنشان می‌کند: ‌بیمارستان‌های بسیاری بودند که در زمینه پسماند دچار تخلف شده و ما به آنها اخطار دادیم و در برخی موارد حتی آنها را به دادگاه معرفی کردیم، برخی از این ‌بیمارستان‌ها نیز تا مرز پلمپ هم پیش می‌رفت و در نهایت بیمارستان مجبور می‌شد، سیستم جمع‌آوری پسماند مانند اتوکلاو خود را اصلاح کند. این مقام مسوول با اشاره به پسماندهای بیمارستانی در شهرهای کوچک، تصریح می‌کند: در مراکز درمانی و درمانگاه‌های در شهرهای کوچک متاسفانه هیچ نظارتی بر جمع‌آوری پسماندهای بیمارستانی نیست. در بسیاری از مطب‌های پزشکان اقدامات جراحی انجام می‌شود که در خصوص جمع‌آوری پسماندهای این مطب‌ها هیچ نظارتی نمی‌شود. ما تلاش می‌کنیم پس از تعدیل هزینه جمع‌آوری پسماند پایش‌هایمان را گسترش دهیم و از آنجا که در شهر مشهد جمع‌آوری پسماندهای بیمارستانی به خوبی عمل شده است، در نظر داریم شهر مشهد را به عنوان مرکز پایش انتخاب کرده و نمونه‌های لازم را به آنجا ارسال کرده تا در آنجا بررسی شود و از این طریق نظارت‌هایمان را گسترش دهیم.

تجریشی درباره پسماندهای صنعتی نیز می‌گوید: قانون در خصوص پسماند‌های صنعتی به صراحت اعلام می‌کند، انهدام پسماندهای صنعتی وظیفه تولید‌کننده است بنابراین تولیدکننده‌های صنعتی موظف به مدیریت آن هستند. در برنامه چهارم آمده است هر استان یک محل دفن پسماند صنعتی ویژه و خطرناک باید داشته باشد که تاکنون این قانون اجرا نشده است. در حقیقت از زمان اجرای برنامه چهارم تا سال گذشته تنها سه محل دفن پسماند صنعتی در کشور داشتیم و حتی در برخی از استان‌ها این پسماندها شناسایی هم نشده بوده است. وی خاطرنشان می‌کند: از سال گذشته استان‌ها را تک‌تک شناسایی و تلاش می‌کنیم که تا پایان سال در ۴ استان جدید با هماهنگی وزارت کشور و استانداری‌ها محل دفن پسماند صنعتی ایجاد شود، مشکلی که تاکنون وجود داشت، این است که از آنجا که پسماندها مدیریت نمی‌شود افرادی که در این زمینه سرمایه‌گذاری می‌کردند با کمبود پسماند مواجه بودند، بنابراین یکی دیگر از اقدامات ما شناسایی پسماندهای تولیدشده در کشور است. این مقام مسوول در ادامه می‌افزاید: از همین‌رو سامانه‌ای از فروردین‌ماه در این خصوص ایجاد کردیم و با هماهنگی با وزارت صنعت و نفت برای تمامی صنایع یک کد در نظر گرفته شده است و سعی می‌کنیم مبدا و مقصد پسماندهایی که در کشور جابجا می‌شود را در این سامانه مشخص کرده و سازمان محیط زیست نیز بر آن نظارت کند. به طور مثال اگر قرار است پسماندی از عسلویه به سراوان در گیلان ارسال شود، باید تولید‌کننده پسماند به کارخانه محل دفن اعلام کند و چنانچه کارخانه مدیریت پسماند قبول کرد، پس از آن ادارات سازمان محیط‌زیست در استان باید تایید کنند که این پسماندها در این کارخانه مدیریت پسماند می‌تواند امحاء‌ شود.

وی تصریح می‌کند: بنابراین تمامی جابجایی‌هایی که در سراسر کشور برای پسماندها صورت می‌گیرد با هماهنگی وزارت صمت و نفت در این سامانه مشخص و کارخانه‌های تولیدی و کارخانه‌های مدیریت پسماند نیز شناسایی می‌شوند. بنابراین از این به بعد تمامی پسماندهای خطرناکی که در کشور جابجا می‌شود، قابل پیگیری و نظارت است.

تهدید جدی پسماندهای بیمارستانی

به عقیده کارشناسان پسماند محیط زیست، دفع زباله‌های عفونی و بیمارستانی از مهمترین معضلات شهرنشینی است که اگر درست و اصولی انجام نشود تبدیل به تهدید جدی برای سلامت عمومی خواهد شد. به گزارش ایرنا، طبق آمار سال 1395، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ‌بیمارستان‌های کشور به عنوان یکی از بزرگترین منابع تولید پسماندهای بیمارستانی روزانه 400 تن پسماند تولید می‌کنند. پسماندهای بیمارستانی شامل پسماندهای عفونی، پسماندهای پاتولوژیک، اجسام تیز و برنده، پسماندهای دارویی و امثال آن، پسماندهای خطرناک هستند و از بین بردن آنها یکی از معضلات نگران‌‌کننده و مهمی است که توجه ویژه برنامه ‌ریزان و مدیران شهری را می‌‌طلبد. بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی سالانه 6 میلیون نفر در جهان به خاطر نبود مدیریت صحیح پسماندهای بیمارستانی به دلیل ابتلا به بیماری‌هایی از جمله ایدز جان خود را از دست می‌دهند. ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد ﻣﺎده 11 «ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ» ﺗﻤﺎم ﻣﺮاﮐﺰ ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪه ﭘﺴﻤﺎﻧﺪهای وﯾﮋه و زﺑﺎﻟﻪ‌های ﻋﻔﻮﻧﯽ ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺪاﺳﺎزی ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ‌های ﻋﻔﻮﻧﯽ اقدام کنند. با این حال گفته می‌شود افزایش تعرفه‌های حمل و انتقال پسماندهای بیمارستانی منجر به ایجاد مشکلاتی از جمله تاخیر در انتقال پسماندها و زباله‌ها در برخی ‌بیمارستان‌ها شده است.