تصمیم کبری برای کاهش قاچاق سوخت

قیمت بنزین ثابت می‌ماند اما کارت سوخت احیا و به هر عضو خانواده روزی یک لیتر بنزین داده می شود

نمایندگان مجلس برای جلوگیری از ادامه قاچاق گسترده بنزین از ایران تصمیماتی همچون احیای کارت سوخت گرفته‌اند که تا هفته آینده نهایی می‌شود.

علی بختیار، عضو ناظر مجلس در شورای عالی انرژی روز گذشته به ایسنا خبر داد که کمیته مدیریت مصرف بنزین که از 14 روز پیش در کمیسیون انرژی تشکیل شده، تصمیم به احیای کارت سوخت گرفته است.

در حالی قرار است کارت سوخت احیا شود که در جریان اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها در دولت احمدی‌نژاد، ماهانه 60 لیتر سوخت به ازای هر ماشین داده می‌شد. این بار اما قرار است سهمیه سوخت نه به ازای ماشین که به ازای تعداد اعضای هر خانواده تعیین شود.

بختیار در این خصوص گفته «تاکید کمیسیون انرژی بر این است به میزانی که مردم به سوخت نیاز دارند سوخت در اختیار آنها قرار گیرد. ۶۰ لیتر که قبلا اختصاص داده می‌شد کفایت افراد را نمی‌کرد بلکه سقف تعیین شده به میزانی خواهد بود که مردم را در مضیقه قرار ندهد.»

به گفته او طی آخرین تصمیمات اتخاذ شده از آنجا که ایران حدود ۸۰ میلیون لیتر مصرف بنزین دارد، این ۸۰ میلیون لیتر به میزان یک لیتر روزانه در اختیار هر فرد قرار می‌گیرد. به عنوان مثال یک خانواده چهار نفره ۱۲۰ لیتر در ماه بنزین دریافت می‌کند که به اعتقاد این نماینده مجلس در کلانشهرها نیز برای رفت و آمد کفایت می‌کند.

از دیگر تصمیمات کمیته مدیریت مصرف بنزین این است که به افرادی که این میزان از سهمیه خود را استفاده نمی‌کنند اجازه داده خواهد شد در سامانه‌ای مازاد سهمیه خود را به نرخ آزاد بفروشند.

بختیار البته گفته این آخرین تصمیمات اتخاذ شده در کمیته مدیریت مصرف سوخت است که هنوز قطعی نیست ولی ان‌شاءالله در جلسه هفته آتی کمیسیون انرژی بررسی شده و به تصویب می‌رسد.

چرا قاچاق سوخت 

افزایش یافت؟

به موازات افزایش نرخ دلار، میزان قاچاق بنزین به شدت در ایران افزایش یافت چرا که مقایسه قیمت بنزین در ایران و کشورهای همسایه، نشان از تفاوت فاحش نرخ این فرآورده نفتی در ایران و کشورهای همسایه دارد. قیمت بنزین با ارز آزاد در ترکیه حدود ۱۹ هزار و ۳۰۰ تومان در هر لیتر و قیمت بنزین در افغانستان حدود ۱۲ هزار و ۴۰۰ تومان و در پاکستان حدود ۱۲ هزار و ۷۰۰ تومان است. همچنین قیمت هر لیتر از این فرآورده استراتژیک نفتی در آذربایجان حدود ۸۰۰۰ تومان، در اردن حدود ۲۵ هزار و ۳۰۰ تومان، در امارات متحده عربی حدود ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان و در عراق حدود ۱۰ هزار و ۷۰۰ تومان است. این در حالی است که یک لیتر بنزین در ایران هزار تومان قیمت دارد. البته این تفاوت فاحش تنها به دلیل یارانه داده شده به سوخت نیست و نباید از کاهش ارزش پول ملی ایران چشم پوشی کرد. اما در مجموع این تفاوت قیمت موجب شده قاچاق سوخت در ایران به خصوص از مرزهای شرقی افزایش یابد.

برخی رسانه‌ها گزارش داده‌اند که در ماه‌های اخیر خرید و فروش کارت سوخت در مناطق مرزی بسیار متداول شده است؛ به این صورت که کارت سوخت غیر استانی از استان‌های دیگر وارد مناطق مرزی نظیر سیستان و بلوچستان می‌شود. کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا در استان سیستان و بلوچستان البته اعلام کرده تا نیمه شهریور بیش از ۶۴ هزار «کارت مهاجر متخلف» در این استان باطل شده است.

آمار رسمی از قاچاق بنزین 

در دست نیست

اگرچه دولت و مجلس افزایش قاچاق سوخت را رد نمی‌کنند اما آماری رسمی از میزان قاچاق بنزین وجود ندارد اما چندی پیش حسن خسروجردی، عضو اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی ایران در گفت و گو با خبرگزاری تسنیم از قاچاق روزانه دست کم ۲۰ میلیون لیتر بنزین به کشورهای همسایه خبر داد. البته چهارم مهر امسال زیبا اسماعیلی، سخنگوی شرکت ملی پالایش ‌و پخش فرآورده‌های نفتی ایران گفت که اساسا قاچاق قابل اندازه‌گیری نیست. او اضافه کرد که متاسفانه این روزها شاهد ارائه آمارهای مربوط به میزان قاچاق و مصرف سوخت از سوی افراد غیر مسوول در این حوزه هستیم که به نظر می‌رسد با اهداف خاص دنبال می‌شود. طرح اعداد و ارقامی مانند قاچاق 20 میلیون لیتر بنزین در روز یکی از همان آمارهای غلطی است که عموما از سوی افراد غیر مسوول در این حوزه مطرح شده است