خط‌قرمز دولت روی محرومیت از تحصیل  

دولت محرومیت از تحصیل را صرفا به نداشتن صلاحیت علمی محدود کرد، کاربران  توییتر نگران رد شدن این لایحه در قوه‌مقننه هستند

چالش ستاره‌دار شدن دانشجویان با تصمیم اخیر دولت سمت‌وسوی تازه‌ای پیدا می‌کند.

هیات دولت شامگاه یکشنبه الحاق یک تبصره به قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور جهت تقدیم به مجلس شورای اسلامی به تصویب رساند که براساس آن «حق آموزش جزو حقوق اساسی افراد است و هیچ‌کس را نمی‌توان به عذری غیر از عدم صلاحیت علمی مقرر از آموزش در مقاطع مختلف تحصیلی محروم کرد.» البته افراد دارای سابقه محکومیت قطعی کیفری به جرائم سازمان یافته، قاچاق انسان، محاربه و جاسوسی از شمول این اصلاحیه مستثنی هستند. 

در حال حاضر بنا به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، کسانی می‌توانند در دانشگاه‌ها تحصیل کنند که صلاحیت عمومی داشته باشند. صلاحیت‌هایی که بعضا به دلیل فعالیت سیاسی افراد احراز نمی‌شود.  

استمرار یک ممنوعیت

تصویب این لایحه در هیات دولت در حالی صورت می‌گیرد که حذف ستاره دانشجویان و بازگشت آن‌ها به دانشگاه‌ها از وعده‌های حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری سال 92 بود. با این حال گزارش‌ها حاکی از آن است که دولت او در پنج سال گذشته اگرچه توانست فضای دانشگاه‌ها را کمی بازتر کند اما ستاره‌دار شدن دانشجویان کماکان ادامه پیدا کرد. 

در هفته گذشته و پس از اعلام نتایج کنکور کارشناسی ارشد، چندین فعال سیاسی و مدنی خبر دادند که به آن‌ها اعلام شده «نقص پرونده» دارند و باید به سازمان سنجش مراجعه کنند. 

آذر سال گذشته هم روزنامه «جامعه فردا» به نقل از یک منبع آگاه در وزارت علوم خبر داد که «ر سال تحصیلی جدید بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا پس از قبولی در آزمون، به دلیل نقص در پرونده، از ثبت‌نام بازماندند و ستاره‌دار محسوب می‌شوند.» این آمار  چندی بعد از سوی محمود صادقی، نماینده اصلاح‌طلب تهران در مجلس با اشاره به جلسه‌ای که او با منصور غلامی، وزیر علوم داشت، تایید شد.

اگرچه در دولت روحانی روند ستاره‌دار شدن دانشجویان متوقف نشد اما با تعداد کسانی که در دولت محمود احمدی‌نژاد از تحصیل محروم شدند، قابل قیاس نیست.

مهر سال 92 خبرگزاری خبرآنلاین به نقل از یک بررسی دانشجویی از نوشت که در پایان دولت دهم هزار دانشجوی محروم از تحصیل یا ستاره دار وجود داشته که 768 نفر از آنان در فاصله سال‌های 85 تا 92 ستاره دار و 250 نفر دیگر از دانشگاه اخراج شدند.

پایان ستاره‌دار شدن؟

به اعتقاد بسیاری از کاربران ایرانی در توییتر، تصویب محدود کردن محرومیت از تحصیل به نداشتن صلاحیت علمی گام بلندی است که در راستای صیانت از حق تحصیل افراد برداشته شده اما گام نهایی نیست. چرا که این لایحه هنوز باید در مجلس تصویب شود و از پیچ شورای نگهبان به سلامت بگذرد.

ضیا نبوی، از فعالان سیاسی که سابقه ستاره‌دار شدن را داشته در این خصوص نوشت که «این لایحه اگر از شورای نگهبان به سلامت بگذرد، بزرگترین تلاش برای حل مساله محرومیت از تحصیل بعد از انقلاب است.»  عده ای دیگر از کاربران هم از حسن روحانی خواستند که پای اجرای این لایحه بایستد و اجازه ندهد برخی جلوی اجرای آن را بگیرند.

در این میان تعدادی از کاربران هم با مقایسه این لایحه با اجرایی نشدن منشور حقوق شهروندی نوشتند که امیدی به محدود شدن محرومیت از تحصیل ندارند.

***

 حق تحصیل یک حق بنیادین است

در حالی دولت مصوب کرده که محرومیت از تحصیل صرفا به نداشتن صلاحیت علمی منوط شود که عباس کامفیروزی، حقوقدان در خصوص محرومیت برخی دانشجویان از تحصیل به ایرنا گفته «در قانون اساسی حق تحصیل، یک حق بنیادین است؛ شورای عالی انقلاب فرهنگی اما بهره‌مندی از این حق را مشروط به یکسری شرایط و به استعلام از وزارت اطلاعات و غیره کرده و هیأتی با نام هیأت مرکزی گزینش دانشجو و هسته‌های گزینش تشکیل شده است. وجود چنین سازوکارهایی، با روح حاکم قانون در تعارض است. خصوصا اینکه ترکیب اعضای این هیأت و حتی ذی نفع حق حضور در جلسه هیأت و دفاع از حق خودش را ندارد.»