مجلس به دنبال مقابله با کودک‌همسری

ذوالقدر، عضو فراکسیون زنان: در هفته پایانی مرداد طرح افزایش سن ازدواج در دستور کار مجلس قرار می‌گیرد

بالاخره طرح «کودک‌همسری» از پارکینگ بهارستان خارج می‌شود. این طرح که از دو سال پیش از سوی فراکسیون زنان مجلس به منظور افزایش سن ازدواج دختران از 13 به 16 و پسران از 15 به 18 پیگیری می‌شد، به گفته فاطمه ذوالقدر، عضو این فراکسیون پس از تعطیلات یک هفته‌ای مجلس در دستور کار نمایندگان قرار می‌گیرد. از آنجایی که مجلس هفته آینده تعطیل است، بنابراین بررسی طرح یاد شده در هفته پایانی مرداد آغاز می‌شود. این در حالی است که طرح ممنوعیت ازدواج کودکان از اسفند گذشته آماده ورود به صحن مجلس بود اما ترافیک طرح‌ها و لوایح مختلف در پنج ماه گذشته مانع از این امر می‌شد.

افزایش سن ازدواج

در حال حاضر براساس ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی، عقد دختر قبل از رسیدن به ۱۳ سال تمام و پسر قبل از رسیدن به ۱۵ سال تمام شمسی منوط به اذن (اجازه) ولی به شرط رعایت مصلحت و با تشخیص دادگاه صالح است. در طرحی که فراکسیون زنان آماده کرده، سن ازدواج پسران 18 سال و دختران 16 سال تعیین می‌شود و ازدواج بین 13 تا 15 سال تنها با شرایطی همچون اذن پدر و مصلحت دادگاه امکان پذیر خواهد بود و زیر سنین امکان ازدواج وجود ندارد. ذوالقدر در این خصوص گفته که «محدودیت‌هایی که برای ازدواج دخترن زیر 13 سال اعمال خواهد شد به نوعی است که با اذن پدر و دادگاه هم امکان ازدواج وجود نخواهد داشت.»

ازدواج 977 دختر زیر 10 سال

براساس آمارهای ارائه شده از سوی ثبت احوال ایران، از سال‌های 91 تا 95، 977 دختر زیر 10 سال و 197 هزار دختر 10 تا 14 ساله ازدواج کردند. در همین حال در بازه زمانی یاد شده، چهار دختر زیر 10 سال و پنج هزار و 582 دختر 10 تا 14 ساله از همسران خود طلاق گرفتند. این آمارها فقط براساس ازدواج و طلاق‌هایی است که به‌طور رسمی ثبت می‌شوند و برخیم‌عتقدند آمار کودکان ازدواج کرده بیش از این‌هاست. طیبه سیاوشی، عضو فراکسیون زنان مجلس در این خصوص گفته معضل بزرگی که در زمینه ازدواج کودکان با آن روبه‌رو هستیم، ثبت‌نشدن این ازدواج‌هاست. آنطور که همشهری آنلاین نوشته، او اضافه کرده در معضلی که با آن روبه‌رو هستیم، این است که غیر از ثبت‌نشدن ازدواج این دختران، برخی از آنها مجبور به ازدواج با اتباعی می‌شوند که حضورشان در کشورمان غیرقانونی است و مشکلات آنها بعد از ازدواج و فرزنددارشدن چند برابر می‌شود. 

طرح پرحاشیه

از آنجایی که گفته می‌شد برخی مراجع با افزایش سن ازدواج مخالف هستند، طراحان طرح افزایش سن ازدواج در ابتدای کار پیشبرد آن را منوط به موافقت برخی فقها کردند. در همین زمینه دی 95، آیت الله مکارم شیرازی در خصوص ازدواج دختران زیر 13 سال که با اذن ولی و مجوز دادگاه انجام می‌شود اعلام کرد که من این اجازه را نمی‌دهم. ممکن است در گذشته‌ها نیز جایز بوده باشد اما الان به دلیل مفاسدی که دارد جایز نیست و تا دختر به بلوغ عقلی نرسد اجازه ازدواج ندارد. در این میان فعالان حقوق زنان و کودکان هم با افزایش سن ازدواج کودکان موافق هستند چرا که معتقدند ازدواج کودکان، خصوصا برای دختران تبعات زیادی دارد. از جمله آنکه پروانه سلحشوری، عضو فراکسیون زنان می‌گوید که براساس تحقیقات مختلف «این کار ناباروری را افزایش می‌دهد و لطمه‌ای که به زن از نظر جسمی وارد می‌شود بعضا جبران‌ناپذیر است.» ذوالقدر، دیگر عضو این فراکسیون هم معتقد است که «ازدواج های زیر ۱۸ سال سبب می‌شود که افسردگی و مشکلاتی از این قبیل گریبانگیر این دسته از زنان شود.» با این حال مهر سال گذشته سیاوشی، عضو فراکسیون زنان گفت که «بخش‌هایی از جامعه با این طرح مخالفت دارند. این جریان اصلا سیاسی نیست، اما در حال حاضر مخالفت‌هایی که با این طرح شده است جنبه سیاسی دارند. این کودکان با ازدواج از تحصیل محروم می شوند و در آینده نیز همین چرخه روی کودکانشان هم اجرا می‌شود.» از جمله اظهارات پر سروصدا در خصوص طرح افزایش سن ازدواج مربوط به زهرا آیت‌اللهی، رییس شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده است. او مهرماه سال گذشته در این خصوص گفته بود که «اگر در شرایطی دختری با سن 13 سال تمایل به ازدواج داشته باشد و تمام شرایط خانوادگی و دیگر مسائل فراهم باشد لزومی ندارد که با استفاده از قانون از این امر جلوگیری کنیم.»