بانک‌ها، بیمه‌ها و شرکت‌های بزرگ متهم ردیف اول هستند

پول کرمانی‌ها در جیب دیگران

خروج سرمایه از استان کرمان اگرچه بارها با انتقاد روبرو شده اما به اذعان مسئولان مختلف همچنان بخش اعظمی از منابع استان به روش‌های گوناگون از کرمان خارج و در جای دیگری سرمایه‌گذاری می‌شود.

عصر یکشنبه بود که یک مقام دولتی و چهار نماینده مجلس خروج سرمایه از استان کرمان را به باد انتقاد گرفتند. حمید شیخ اسدی، مدیرکل امور اقتصادی و دارایی استان کرمان، محمدمهدی زاهدی، نماینده مردم کرمان و راور، حبیب‌الله نیک زادی پناه، نماینده مردم بم، علیبرز بختیاری نماینده مردم بافت و حسین امیری خامکانی، رییس مجمع نمایندگان استان و نماینده مردم زرند و کوهبنان در مجلس، در نشست مجمع نمایندگان کرمان با واحدهای تابعه وزارت امور اقتصادی و دارایی استان به خروج سرمایه از استان کرمان اشاره کردند و خواستار راه‌حلی برای جلوگیری از این اتفاق شدند. این در حالی است که سال 92، مدیرعامل بانک کشاورزی شمال استان گفته بود «کمتر از سه درصد پول‌های کشور در کرمان گردش دارد. مشکل عمده استان کرمان خروج پول از استان است و قسمت عمده خرید محصولات کشاورزی را کسانی انجام می‌دهند که ساکن استان نیستند.» شاید در حال حاضر اوضاع با سه سال پیش دقیقاً یکسان نباشد اما به نظر می‌رسد وضع خیلی بهتر از قبل نشده که صدای چند مسئول را درآورده است.

خروج منابع از کرمان به مشهد و تهران

 آن‌طور که در خبرگزاری‌های ایرنا، تسنیم و فارس آمده شیخ اسدی بابیان اینکه «متأسفانه گردش مالی شرکت‌های بزرگی که در استان فعالیت می‌کنند در کرمان نیست درحالی‌که حق مردم کرمان است» گفت: «رشد بی‌رویه مؤسسات مالی و اعتباری که مرکزیت آن‌ها در تهران و مشهد است، سبب خروج منابع از استان کرمان می‌شود.» 

خروج 90 درصد پول شرکت‌های بیمه‌ای

زاهدی با اشاره به اینکه پول زیادی از استان کرمان به دلایل مبهم خارج می‌شود و در استان سرمایه‌گذاری نمی‌شود، با انتقاد از این موضوع گفت: «90 درصد از پول شرکت‌های بیمه‌ای استان کرمان نیز به خارج از استان می‌رود و در جای دیگر سرمایه‌گذاری می‌شود.» او خواستار پیگیری این موضوع توسط مجمع نمایندگان شد و از مصوبه‌ای صحبت کرد که قبلاً مجمع نمایندگان برای جلوگیری از خروج سرمایه از استان تصویب کرده بود. 

سپرده‌های مردم نباید خرج کارهای خصوصی دیگران شود

نیکزادی پناه با طرح این سؤال که چرا منابع استان کرمان در دیگر استان‌ها هزینه می‌شوند، به وجود مشکلات فراوان در استان علی‌رغم قرار داشتن یک‌چهارم باغ‌های کشور و معادن بسیار در کرمان اشاره کرد. نماینده مردم بم در مجلس انتقاد تندی از بانک‌های خصوصی کرد و گفت: «بانک‌های خصوصی می‌توان گفت بانک‌های خانوادگی هستند، نباید اجازه دهیم که منابع ما از استان خارج‌شده و در دیگر استان‌ها هزینه شوند. قرار نیست که سپرده‌های مردم استان کرمان برای کارهای خصوصی دیگران هزینه شود، پول مردم باید در استان سرمایه‌گذاری شود.»

محرومیت ادامه‌دار

علیبرز بختیاری هم با انتقاد از شیوه کار برخی مؤسسات اعتباری، اظهار کرد: «ادامه کار با روش‌های قبلی، مطمئناً بخشی از پول‌ها و درآمدهای عمده استان را به شهرهای بزرگ مانند تهران منتقل می‌کند و شهرستان‌های محروم ما، همچنان در محرومیت باقی می‌مانند.»

منابع شرکت‌ها در استان متمرکز شود

امیری خامکانی هم در واکنش به این اظهارات گفت: «این موضوع دغدغه همه نمایندگان است و باید پیگیری شود که شرکت‌هایی که در استان فعالیت می‌کنند منابع را در همان محل متمرکز کنند.» 

 

مؤسسات بزرگ حق ندارند پولی از استان خارج کنند

در حالی اخیراً برخی مسئولان خروج گسترده سرمایه از استان کرمان را به باد انتقاد گرفته‌اند که پیش‌ازاین استاندار کرمان هم از این موضوع انتقاد کرده بود. اواسط سال 93 بود که علیرضا رزم حسینی بابیان اینکه «داریم شرکت‌هایی که در استان، بالای ۱۰۰ میلیارد تومان تسهیلات گرفته و در خیابان میرداماد تهران برج اداری خریده‌اند!» شدیداً از خروج سرمایه از استان انتقاد کرد. او چند روز بعد هم در شورای برنامه‌ریزی استان گفت: «همه‌ شرکت‌های استان کرمان در راستای توسعه استان گام برنمی‌دارند. تنها چند شغل ایجاد می‌کنند و بعد از آن، گردش مالی حسابشان را به تهران می‌برند.» رزم حسینی آبان 95 هم در جلسه شورای قضایی استان کرمان به تقسیم‌بندی استان به 8 منطقه اقتصادی و حضور 12 موسسه بزرگ خصوصی در استان کرمان اشاره کرد و گفت: «12 موسسه حق خروج پول‌ها را از استان ندارند و باید آن‌ها را در استان سرمایه‌گذاری کنند.»

کرمان؛ نهمین استان ازنظر میزان سپرده بانکی

در حالی مسئولان از خروج سرمایه استان از طریق بانک‌ها سخن می‌گویند که آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد استان کرمان ازنظر میزان سپرده‌گذاری نهمین استان کشور است. کرمانی‌ها در 6 ماه ابتدای سال 95 مجموعاً 206 هزار و 459 میلیارد ریال در بانک‌های دولتی، خصوصی شده، خصوصی و همچنین مؤسسات اعتباری غیر بانکی دارای مجوز نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران سپرده کرده‌اند و تنها مردم استان‌های تهران، اصفهان، خراسان رضوی، مازندران، فارس، خوزستان، آذربایجان شرقی و البرز از کرمانی‌ها بیشتر سپرده‌گذاری کرده‌اند. ذکر این نکته ضروری است که یکی از علل مهم بالا بودن رقم تسهیلات و سپرده‌ها در استان تهران استقرار دفاتر بسیاری از شرکت‌ها و مؤسسات تولیدی سایر استان‌ها در استان تهران بوده و عمده فعالیت‌های بانکی آن‌ها از طریق شعب بانک‌ها و مؤسسات اعتباری این استان انجام می‌شود، به همین دلیل اگر تهران را در نظر نگیریم، کرمان هشتمین استان ازنظر سپرده‌گذاری است.

سهم ناچیز کرمان از معادن

بر اساس قانون معادن، هر شرکت معدنی که پروانه بهره‌برداری از معادن را دارد باید درصدی از بهای ماده معدنی موضوع پروانه را به‌عنوان حقوق دولتی به خزانه دولت واریز کند. بر اساس همین قانون، سالانه باید 15 درصد از میزان وصول حقوق دولتی مجموعه معادن یک استان به اعتبارات همان استان اضافه شود. حسینی نژاد، سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان در گفت‌وگو با «پیام ما» می‌گوید 36 درصد حقوق دولتی که معادن کشور باید به خزانه واریز کنند، از معادن استان کرمان وصول می‌شود. این 36 درصد برابر با حدود 200 میلیارد تومان است و باید رقمی در حدود 30 میلیارد تومان به اعتبارات استان کرمان از این طریق اضافه شود. این در حالی است که به گفته رودری، رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان، در سال 94 کمتر از 20 درصد (کمتر از 6 میلیارد تومان) از این میزان به اعتبارات استان اضافه‌شده است.

باید به سمت بیمه عمر و زندگی برویم

مدیر اسبق بیمه کارآفرین در استان کرمان در خصوص این گفته که «90 درصد پول شرکت‌های بیمه‌ای استان از کرمان خارج می‌شود» به «پیام ما» گفت: «شرکت‌های بیمه‌ای در کشور به دو صورت فعالیت می‌کنند. ساختار اکثر شرکت‌های بیمه به‌صورت متمرکز است و شعب استانی مستقل نیستند و مجوزی برای سرمایه‌گذاری ندارند و در موارد خاص هم باید از تهران مجوز بگیرند و همه تصمیمات در مرکز گرفته می‌شود. اکثر شرکت‌های بیمه‌ای کشور به همین روش اداره می‌شوند. معدود شرکت‌هایی مثل بیمه ایران و کارآفرین هستند که به‌صورت استانی مدیریت می‌شوند و پول می‌تواند داخل خود استان بماند.» محمدرضا خوش کیش افزود: «در زمان مدیریت من هم وجوه ذخایر فنی را در بانک‌های استان سپرده می‌کردیم. ببینید بیمه‌ها ذخایر فنی و ریاضی دارند. ذخایر فنی، موقعی که فرضاً هزار بیمه‌نامه صادرشده، مبلغی جمع می‌شود. جمع این بیمه‌نامه‌ها در یک حساب متمرکز می‌شود و شرکت منتظر خسارت می‌ماند. هرچه بازه زمانی خسارت دیرتر باشد، شرکت ذخیره بالاتری خواهد داشت. این ذخایر فنی عملاً وجوه مردم هستند و بر اساس آیین‌نامه‌ای که بیمه‌ها دارند، باید بالای 60 درصد ذخایر فنی خود را در بانک‌هایی که مجوز بانک مرکزی را دارند، سپرده کنند. با توجه به اینکه ساختار کارآفرین، مدیریت استانی هست، ما می‌توانستیم این وجوه را در بانک‌های استان ذخیره کنیم.» وی در پاسخ به اینکه چه راهی برای باقی ماندن منابع در استان وجود دارد، اظهار کرد: «برخلاف کشورهای پیشرفته، در ایران اکثر بیمه‌ها، بیمه‌های اموال هستند که کوتاه مدتند. ولی در بیمه‌های زندگی و عمر، با بیمه‌گذاری مواجه هستیم که 20 سال می‌خواهد منابع ارائه دهد. به همین لحاظ ذخایر مالی بالایی ایجاد می‌شود و منبع مهمی برای سرمایه‌گذاری است چراکه شرکت بیمه باید سرمایه‌گذاری کند تا جوابگوی تعهداتش در آینده باشد. الان سه کشور آمریکا، ژاپن و آلمان که بالاترین تولید حق بیمه جهان را دارند، بزرگ‌ترین سیستم بانکی جهان را هم مدیریت می‌کنند. ما باید به سمتی برویم که بیمه‌های عمر و پس‌انداز و بیمه‌های خرد در استان افزایش یابد تا شرکت‌ها بتوانند به سمتی بروند که قسمتی از ذخایر خود را در بانک‌های استان سرمایه‌گذاری کنند. این کار باعث تقویت بانک‌ها در پرداخت تسهیلات خواهد شد.»