نگاهی به پدیده ی «سلفی گرفتن»
یک- دو- سه سلفی

اگر سال 2014 را سال سلفی گرفتن و سال 2015 را سال سلفی‌های هنری بدانیم شاید هم‌اکنون بتوانیم سال 2016را سال سلفی‌های مرگ‌بار نامید.اخبار مرگ ناشی از بی‌احتیاطی هنگام سلفی گرفتن در همه‌ی دنیا در حال افزایش است ومتاسفانه ایران هم از این قافله عقب نمانده و آمار چشمگیری را از این نوع مرگ به خود اختصاص داده است.سلفی دیگر یک واژه‌ی غریب به‌حساب نمی‌آید، آن‌قدر به‌صورت متداول استفاده‌شده است که مفهوم آن‌هم برای کودک پنج‌ساله وهم برای پیرمرد هشتادساله روشن است. شاید بتوان دلیل رواج شدید آن را وجود شبکه‌های اجتماعی دانست که امکان دیده شدن را به همه‌ی اعضا می‌دهد. صفحه‌های اینستاگرام حکم همان آلبوم‌هایی را پیداکرده‌اند که هنگام مهمانی‌ها شاید برای هزارمین بار به تماشای آن‌ها می‌نشستیم و خاطرات را مرور می‌کردیم .
آلبوم‌های مجازی
نکته‌ی قابل‌بحث این است که این آلبوم‌های مجازی را فقط مهمان‌های خانه‌ی تونخواهند دید و هرکسی می‌تواند آن‌ها را دیده و حتی برای خود ذخیره کند.جدا از آسیب‌های که این آلبوم‌های مجازی دارند اتفاق دیگری هم با انتشار عکس‌ها می‌افتد و آن تلاش برای نمایش هر چه‌بهتر و متفاوت‌تر خود است. البته باید به این نکته توجه داشت که تلاش برای عکس گرفتن دربهترین حالت اتفاق جدیدی نیست و از ابتدای ساخت دوربین عکاسی وجود داشته است. در هنگام عکس گرفتن فرد با توجه به ماندگاری و ثبت این لحظه تلاش مضاعفی برای زیباتر دیده شدن می‌کرده است. مخاطب عکس‌های قدیمی معمولاً خود و خانواده‌ی فرد بودند اما این دنیای مجازی به دلیل گستره‌ی بزرگی از مخاطب حساسیت بیشتری را برای جلب‌توجه ایجاد کرده و ثبت لحظه‌های متفاوت یکی از اولویت‌های سلفی شده است.سلفی گرفتن ابتدا از«یهویی های دوستانه» شروع وهم اکنون به حرکات خارق‌العاده و در بسیاری از موارد خطرناک ختم شده است. آمار مرگ و حوادث در این زمینه نشان می‌دهد که سلفی گرفتن هرروز با سرعت بیشتری به سمت تجربه‌های پرخطر می‌روند این موضوع در تعدادی از کشورها مسئولین را به این واداشته که در مکان‌های پرخطر با نصب تابلوهایی احتمال به وجود آمدن حادثه حین سلفی گرفتن را گوشزد کنند و حتی پوسترهایی منتشرشده است که در آن به مردم توصیه می‌کنند که روی ریل قطار،جلوی اتومبیل یا بالای درخت و.. از خود سلفی نگیرند.
مسیر خطرناک سلفی
وقتی جوانی در روسیه سعی می‌کند حین آویزان شدن از پُل «مسکو»از خود سلفی بگیرد و در این حین پرت و کشته می‌شود و یا وقتی‌که مردی در آمریکا درحالی‌که تفنگ را روی گردن خود گذاشته است سعی در سلفی گرفتن کرده و با شلیک ناخواسته خود را می‌کشد متوجه می‌شویم که سلفی در مسیری خطرناکی قرارگرفته است. شبیه این حوادث در ایران هم اتفاق افتاده است، وقتی دختر نوجوان آذربایجانی‌ای در حال سلفی گرفتن به رودخانه‌ای با امواج خروشان پرت می‌شود باید پدیده‌ی سلفی را جدی گرفت.در بین جوانان و نوجوانان به دلیل داشتن میل شدید به دیده شدن و روحیه هیجانی، احتمال انجام اعمال خطرناک بیشتراست. داستان سلفی‌ها در ایران فقط با انتشار این خبرهای تلخ مرگ بر سر زبان‌ها نیفتاده است. خاطره‌ی غم‌انگیز استفاده‌ی نادرست از این قابلیت هنوز در ذهن‌ها مانده است،گروهی از دانشجویان پزشکی تعدادی سلفی گرفته بودند آن‌هم نه در بالای کوه و یا در مسیر سیلاب؛ بلکه در کنار اجسادی که برای تشریح به آن‌ها سپرده‌شده بود. انتشار این عکس‌ها در فضای مجازی داستان تلخی است که از اذهان پاک نمی‌شود.
مطالعات و بررسی‌های زیادی در رابطه با سلفی گرفتن منتشرشده است که بعضی از آن‌ها احتمال وجود اختلال «خودشیفتگی» را در کسانی که سلفی‌های زیاد و خطرناک منتشر می‌کنند، بیان می‌کند. در مورد اختلال خودشیفتگی این واقعیت وجود دارد که فرد مبتلابه گونه‌ای اغراق‌آمیز احساس توانایی و لیاقت می‌کند، در این اختلال مبتلایان خود مرکز دنیای خویش هستند ومعمولا احساس و نظرات دیگران برایشان بی‌اهمیت است. این نکته یکی از تفاوت‌های این بیماران را با افرادی که از خود سلفی‌های خطرناک می‌گیرند، نشان می دهد زیرا سلفی‌های این‌چنینی به دلیل جلب‌توجه دیگران گرفته و منتشر می‌شوند و برای فرد احساسات و نظر دیگران مهم است.
میل به دیده شدن
وجه مشترک بین اختلال خودشیفتگی و سلفی‌های خطرناک احساس توانایی خارق‌العاده است. شاید این میل به دیده شدن افراطی اختلال نوظهوری است که باید دسته‌بندی جداگانه‌ای را به خود اختصاص دهد. خلا عاطفی‌ای می‌تواند دلیلی برای جوانان و به‌طورکلی کسانی باشد که اقدام به سلفی‌های خطرناک و خاص می‌گیرند. در بین همه‌ی انسان‌ها میل به دیده شدن و مورد تحسین قرار گرفتن وجود دارد اما زمانی نگران‌کننده می‌شود که از حالت و اندازه‌ی طبیعی خارج شود. هر چیزی که چهارچوب‌های طبیعی یک رفتار را بشکند امکان دارد که تبدیل به یک ناهنجاری شود.هدف کلی عکس گرفتن‌ها ثبت یک‌لحظه است امکان دارد این لحظه قابلیت خاطره شدن را داشته باشد یا اینکه مانند عکس‌های خبری گویای ماجرایی باشد. لحظه‌های بی‌شماری که سلفی‌ها ثبت می‌کنند در کدام گروه قرار می‌گیرند؟
اعتماد به دنیای مجازی
هر دختر نوجوانی بی‌توجه به آسیب‌هایی که می‌تواند عکس‌های منتشرشده‌اش به او بزند هرروز به این دنیای مجازی اعتماد بیشتری می‌کند. اعتمادی که ممکن است به دست نااهلی روزگار و آینده‌ی او را سیاه کند. سارا دختر 18 ساله‌ای است که به «پیام ما» می‌گوید: بیشترین عکسی که درگوشی‌ام دارم سلفی‌های است که گرفته‌ام. هر دفعه چندین عکس می‌گیرم و بهترین‌ها را نگه می‌دارم .تقریباًهمه‌ی دوستانم این کار را می‌کنند. ما گروهی در تلگرام داریم که عکس‌هایمان را آنجا به هم نشان می‌دهیم .هیچ اتفاق بدی نمی‌افتد. نمی‌شود که از دنیا عقب باشیم این فضای مجازی واقعیتی است که کسی نمی‌تواند حذفش کند.
سلفی در ایران به همان سرعتی که گوشی‌های هوشمند رواج پیدا کرد هم گیر شد.یکی از آسیب‌های استفاده‌ی همه‌گیر اعضا جامعه از گوشی‌های هوشمند رواج آن بین کودکان بوده است. خانواده‌ها بی‌توجه به نیاز کودک و آسیب‌های پنهان این وسیله آن را در اختیار کودکان کم‌سن‌وسال خود قرار می‌دهند. در سلفی‌های کودکانه الگوبرداری کودکان از بزرگسالان بسیار مشهود است وباید توجه داشت که این سلفی گرفتن‌ها از حد معمول بیشتر نشود زیرا امکان دارد که خودمحوری‌های کودکانه تبدیل به خودشیفتگی در بزرگسالی شود. کودکان در بعضی از مراحل رشد به نحوی دچار خود مرکز بینی می‌شوند و سلفی‌ها می‌توانند این حس را در کودکان به شکل خطرناکی تقویت کند و اجازه‌ی گذار از این مرحله را به کودک ندهد.
کاش وقتی دوربین را به سمت خود می‌گیریم، فقط برای ثبت لحظه‌ای شیرین فارغ از توجه به نظر دیگران باشد و سلفی یا به عبارتی خویش انداز تنها برای خودت اهمیت داشته باشد، و هیچ جوانی از صخره آویزان نشود تا عکس بگیرد و بعد دلخوش شمارش لایک های عکسش بماند.