سایت خبری پیام ما آنلاین | سربازی از زبان سربازان و فراریان خدمت یا اجباری مساله این است

سربازی از زبان سربازان و فراریان خدمت یا اجباری مساله این است





۲ تیر ۱۳۹۵، ۲۳:۰۱

سربازی از زبان سربازان و فراریان
خدمت یا اجباری
مساله این است

سربازی در لغت به معنای باختن سر، جان‌فشانی کردن، تا پای جان در رزم ایستادن و جان باختن است. اما در اصطلاح امروزی خدمت دائمی یا موقت در نیروهای مسلح کشورها، سربازی نامیده می‌شود.
برخی از کشورها مردانی را که به سن خاصی (مثلاً ۱۸ سال) می‌رسند به خدمت وظیفه سربازی اعزام می‌کنند، در برخی دیگر از کشورها (مانند کوبا) این اجبار برای زنان نیز وجود دارد. با این‌حال برخی از افرادی که از نظر سنی مشمول این خدمت می‌شوند به دلایل گوناگون (همچون نارسایی‌های فیزیکی یا روانی و یا اعتقادات مذهبی) از خدمت معاف می‌شوند.
در برخی دیگر از کشورها خدمت سربازی اجباری نیست و جوانان می‌توانند به صورت داوطلبانه به استخدام ارتش حرفه‌ای کشورشان در آیند. فراخوان خدمت وظیفه عمومی در شرایط عادی غالباً در این کشورها وجود ندارد ولی حاکمان این کشورها احتمال این فراخوان در شرایط اضطراری را به هیچ وجه رد نمی‌کنند. ایران دارای خدمت وظیفه عمومی برای مردان است. لایحه خدمت اجباری نظام وظیفه در سال ۱۳۰۳ به تصویب مجلس شورای ملی رسید. ماده چهارم قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب سال ۱۳۶۳ بیان می‌کند که خدمت وظیفه عمومی در ایران ۳۰ سال است که به چهار دوره تقسیم می‌شود. خدمت دوره ضرورت (۲ سال)، دوره احتیاط (۸ سال)، دوره ذخیره اول (۱۰ سال) و دوره ذخیره دوم (۱۰ سال). همچنین این قانون به شورای عالی دفاع اجازه می‌دهد در شرایطی که تعداد مشمولان مازاد بر نیاز باشد، طول دوره ضرورت به ۱۸ ماه کاهش یابد. هم‌اکنون طول خدمت وظیفه در ایران ۲۱ ماه است. اما خدمت در مناطق محروم ۱۹ ماه و در مناطق مرزی ۱۸ ماه است. قانون به حکومت اجازه می‌دهد تا طبقاتی از کارکنان وظیفه‌ای که خدمت دوره ضرورت را به پایان برده‌اند برای تجدید یا تکمیل آموزش نظامی فراخوان کند. این فراخوانده‌شدگان، حقوقی معادل حقوق نفرات پایور هم‌درجه خود دریافت خواهند کرد.
افرادی که دارای مصدومیت یا نارسایی‌های بدنی و یا برخی شرایط اجتماعی هستند از خدمت معاف می‌شوند. دانش‌آموزان و دانشجویان تا زمانی که تحصیل می‌کنند از خدمت معاف هستند.
هر چه که میزان تحصیلات فرد بالاتر باشد، درجه وی نیز بالاتر خواهد بود. حقوق این افراد نیز در طول خدمت وظیفه عمومی با توجه به درجه آنها تعیین می‌شود. بدین صورت که بنابر مصوبه سال ۱۳۸۸، از ۴۱،۵۰۰ تومان برای سرباز سوم تا ۶۹،۶۰۰ تومان برای ستوان یکم دارای کارشناسی رشته فنی و ۷۶،۹۰۰ تومان برای ستوان یکم دارای کارشناسی رشته پزشکی، متفاوت است.
در اسفند ماه سال ۱۳۹۰ سازمان نظام وظیفه ایران بخش نامه جدیدی را برای افزایش سن مشمولیت برای خدمت سربازی را از ۱۷ سال تمام و یا همان ۱۸ سالگی، تنظیم کرد و به ۱۸ سال تمام و یا همان ۱۹ سالگی تغییر داد.1
دقایقی در مقابل ۰۵
تاکسی‌ها ( در واقع مسافر کش‌های شخصی) مقابل در ورودی پادگان ۰۵ ایستاده‌اند و به قصد شکار هر سربازی که از پادگان خارج می‌شود، صدای داد و فریادشان بلند است که: کجا می‌روی؟ آزادی؟ مشتاق؟ دربست؟ و در واقع اجازه نمی‌دهند بنده‌ی خدا لحظه‌ای فکر کند که اصلا تصمیم‌اش چه بود و می‌خواست از پادگان کجا برود و دو سرباز هم در سایه نشسته‌اند و مشغول صحبت و درد دل با هم بودند که کنار آنها نشستم و اولین جوان گفت: سرباز همین‌جایی؟ اومدی خودت رو معرفی کنی؟
گفتم نه و فقط آمده‌ام اندکی با هم صحبت کنیم که پرسید: خدمت رفتی؟ جواب دادم نه می‌خوام ببینم برم یا نه؟ و ماشه‌ی بحث کشیده شد، همان که اول از همه سوال‌ها را آغاز کرده بود گفت نترس برو من تا ۲۰ روز دیگر خدمتم تمام می‌شود و این هم دو ماه دیگر می‌آید بیرون چشم به هم بزنی تمام شده، اما دیگری می‌گفت خودت را بدبخت نکن،‌اگر مجبور نیستی و می‌توانی یک‌جوری با یک حربه‌ای بیرون بمانی خودت را به دست خودت توی این ماجرا ننداز که پشیمان می‌شوی.
کلا حرف‌ها ضد و نقیض بود و این دونفر عقاید مختلفی داشتند و من هم ساکت و صامت نشسته بودم به بحث شیرین این دوستان تازه یافته گوش سپرده بودم:
– مرد حسابی برای چی‌می‌خواهی بروی دوسال از عمرت را هدر بدهی که چی؟
-برو مرد می‌شی، اصلا روت می‌شه پس فردا به بچه‌ات بگی سربازی نرفتی؟
-ببین توی این دوسال اگه ماهی دو ملیون تومان در آمد داشته باشی پول خریدن خدمتت رو در آوردی و اون همه سختی و تنهایی و مصیبت هم نکشیدی!
– اولا که عمرا ماهی دو میلیون درآمد داشته باشی ثانیا تو بالاخره باید زن بگیری یه جایی استخدام بشی و هزار ماجرای دیگه داری، مگه می‌شه بدون پایان خدمت این‌کارها رو انجام بدی؟
-آقا اصلا بگو ببینم چند کیلویی؟ همیشه یه راهی هست برای معاف شدن در بدترین حالتش باید بری یه پیرزنی چیزی توی فامیل پیدا کنی و راضی‌اش کنی که زنت بشه همین‌جوری صوری،‌ این‌جوری حداقل خدمتت می‌افته توی شهر خودت که کنار زن‌و بچه‌ات باشی.
– آره تو پیر زن رو عقد کن اندازه ده سال سربازی رفتن پشیمون می‌شی این پیشنهادها چیه بهش می‌دی؟
-ای‌بابا راست می‌گم یکی از دوستام همین‌کارو کرد تازه پیر‌زنه فوت کرد کل ثروتش رسید به رفیق ما کلی هم مرخصی گرفت بخاطر فوت همسرش.
واقعا از هر دری سخنی گفته می‌شد از تمارض به بیماری تا خود زنی و هزار کار عجیب و غریب دیگر و جالب اینجاست که به قول معروف تمام این گزینه‌ها روی میز بود. یکی از راننده‌های تاکسی هم به ما پیوست و گفت من یک دوستی داشتم که پدرش پزشک بود بالاخره این‌ها خودشان می‌دانند که چه‌کار کنند تا به نظر بیاید طرف مبتلا به کدام بیماری‌است و خلاصه به لطف حربه‌های پدرش دوست ما معافیت پزشکی را گرفت اما اینجوری که شنیده‌ام تازگی‌ها واقعا بیمار شده و می‌گویند بخاطر داروهایی‌است که می‌خورد تا به بیماری تمارض کند.
اما مساله‌ای که ذهنم را مشغول می‌کند این است که چرا تعدادی از جوانان ما تا این اندازه از سربازی رفتن می‌ترسند و کلا حاضرند هر ریسکی را به جان بخرند تا به خدمت نروند؟
از یکی از دوستانم همین سوال را می‌پرسم وی به تازگی ازدواج کرده و می‌بایست بعد از اتمام دوره‌ی کارشناسی به خدمت مقدس سربازی برود اما هنوز نرفته و سرباز فراری محسوب می‌شود، وی پاسخ می‌دهد: من متاهلم و مشکلی با خدمت کردن ندارم اما با حقوق ماهیانه ۱۲۰‌‌هزار تومان چکار می‌توانم بکنم؟ اگر حقوقی می‌دادند که با آن می‌شد صرفا زنده ماند من هیچ مشکلی نداشتم و حتما به خدمت می‌رفتم اما در حال حاضر با این اوضاع اقتصادی باید بین خانواده‌ای که تشکیل داده‌ام و سربازی یکی را انتخاب کنم و قاعدتا خانواده را انتخاب می‌کنم باشد تا در آینده شاهد اتفاقات بهتری باشیم اصلا شاید این قانون را عوض کردند خدا را چه دیدی؟
سایت فرارو گفت‌و گویی با سردار حمیدصدرالسادات، رییس سازمان وظیفه عمومی ناجا را منتشر کرده که در فرازی از آن گفت‌و گو سردار مطرح می‌کند: “این تصور ماست که سربازی فقط منافعی است که فرد به نظام می رساند. مثلا بخشی از نیروی مورد نیاز نیروهای مسلح را تامین می کنیم؛ اما یک واقعیتی هم باید در نظر گرفت که خدمت سربازی تجربیات و دانش ها و مهارت هایی را به آدم آموزش می دهد و باعث ساخته و پرداخته شدن شخصیت اجتماعی و … در انسان می شود. که شاید در غیر دوران سربازی اتفاق نمی افتد.
– همان مرد شدن!
خیلی ها که سربازی رفته اند، شاید بهترین خاطراتشان همان دوره سربازی باشد. وقتی سربازی را کامل بشناسیم و تبیین کنیم، می بینیم خیلی اتفاقات می افتد؛ فرد از محیطی که هیچ استقلالی نداشته، محیط خانواده بوده، تحت نظارت خانواده بوده، وارد محیطی می شود که باید از خودش شخصیت و استقلالی را بروز بدهد. نظم پذیر می شود. جامعه پذیری و قانون پذیر می شود. یعنی همه سربازی، منفعتی نیست که فرد به جامعه می دهد. خیلی منفعتی هم فرد از آن می برد”
البته عده‌ی زیادی از افرادی که من با آنها در این باره همکلام شدم معتقدند که خرید خدمت مساله را به شدت طبقاتی می‌کند و بعد از مدتی سرباز‌خانه و پادگان تبدیل می‌شود به جایی مختص به آنان که نمی‌توانند پول این خرید را جور کنند و نگاه مردم به سربازها به جای نگاه به جوانانی که جان‌شان را کف دست‌شان گرفته‌اند و برای امنیت ما روز و شب‌شان را در پادگان می‌گذرانند تبدیل می‌شود به نگاه به عده‌ای جوان بی پول که راهی نداشته‌اند جز رفتن به خدمت سربازی و در واقع همین قانون نشان می‌دهد که جایی از کار می‌لنگد وگرنه چرا باید عده‌ای حاضر بشوند بیست میلیون تومان پول بدهند تا به کشورشان خدمت نکنند؟
1- ویکی‌پدیای فارسی

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *