سایت خبری پیام ما آنلاین | خانه‌های تاریخی کرمان

خانه‌های تاریخی کرمان





۶ خرداد ۱۳۹۵، ۰:۴۲

خانه‌های تاریخی کرمان

قسمت دوم

کرمون- خانه های قدیمی که نمونه کامل یک خانه و معرف فرهنگ، معماری و پیشینه تاریخ یک شهر هستند در هر شهر بسیار معدود و انگشت شمارند. نهادهای فرهنگی هر شهر یا استان در ایران در جهت بازسازی و حفظ این میراث گرانسنگ تلاش می کنند. شهرمان کرمان به عنوان یک شهر تاریخی از وجود چندین خانه از این دست بهره می برد. خانه هایی که نام آن ها در زیر ذکر شده، از جمله همین خانه هاست. سرویس کرمون تلاش می کند تا در حد امکان در شماره های آتی به معرفی خانه های مذکور بپردازد.
خانه فروزی
خانه فروزی مربوط به دوره پهلوی است و در کرمان، خیابان زریسف، جنب خانه سروشیان واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۸ فروردین ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۳۷۱۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه قاسم حاج غلامرضا
خانه قاسم حاج غلامرضا مربوط به دوره پهلوی است و در کرمان، خیابان شهید ایرانمنش واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ شهریور ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۳۷۰۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه مدیرالملک
خانه مدیر الملک مربوط به اواخر دوره قاجار است و در کرمان، خیابان زریسف واقع شده و این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۶۱۱۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منزل فدایی
منزل مسکونی فدائی مربوط به دوره قاجار است و در کرمان، محله بازار وکیل ـ کوی قرایچی ـ پلاک ۱۹ واقع شده و این اثر در تاریخ ۶ دی ۱۳۵۵ با شماره ثبت ۱۵۰۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه موحدی
خانه‌ موحدی از بناهای ارزشمند اوایل دوره قاجار است که به شماره ۳۷۰۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. این بنا در زمینی به مساحت تقریبی ۱۳۰۰ متر مربع در دو حیاط واقع بوده که پس از تفکیک حیاط دوم و ساخت بنای جدید، در حال حاضر مساحت عرصه‌ی آن به حدود ۱۰۰۰مترمربع می رسد، تزئینات و اسلوب خاص معماری، این بنا را در میان خانه های کرمان به بنایی ممتاز مبدل ساخته است.
این خانه متعلق به آقا غلامعلی (از ثروتمندان و خیرین مشهور کرمان در دوره‌ی فتحعلیشاه و پسر مرحوم بابایی) بوده است. ایشان -از آنجا که مورد رجوع نیازمندان و در راه ماندگان بسیار بوده- به «قبله‌ عالم»شهرت یافته و بانی مسجد آقا غلامعلی واقع در کنج جنوب شرقی میدان ارگ کرمان نیز هست. کتیبه‌ این مسجد تاریخ ۱۲۲۹ ه.ق مصادف با اواسط سلطنت فتعلیشاه قاجار را نشان می دهد. پس از آقا غلامعلی، پسرش حاج اسد الله مشار -از تجار مطرح کرمان- در این خانه ساکن شد و بخش هایی به بنا افزود. پس از حاج اسدالله مشار، داماد او آقا شیخ عباس موحدی، از مجتهدین و وعاظ به نام کرمان، منزل را از وراث خریداری نموده و بنا از آن زمان به خانه‌ موحدی شهرت یافت. در همین دوره آقا سید حسین خوشرو به منزل کنونی- رو به روی خانه‌ موحدی، که هدیه‌ یکی از متمولین زرتشتی به مراسم روضه سیدالشهداء (ع) بود- نقل مکان نموده و مراسم روضه خوانی مشهور خود را در آنجا برگزار می کردند. همسایگی آقا سید حسین و آقا شیخ عباس و برگزاری مراسم مذهبی در هر دو خانه، علاوه بر قرار گیری در محله‌ قبه سبز و مجاورت تکیه ها و مساجد این محلات، محله را به نوعی مرکز فرهنگی مذهبی برای مردم کرمان بدل نموده بود. این سیر با سکونت برادران موحدی در سال های آتی در این منزل ادامه داشت. در حدود سال های ۱۳۳۵ ه.ش، حیاط دوم خانه – نوکرخانه و اصطبل- توسط پسر دوم خانواده از بنای اصلی تفکیک شده و خانه‌ جدیدی در آن بنا نهاد شد. بنای اصلی نیز محل سکونت پسر اول خانواده بود، تا آنکه پس از زلزله‌ سال ۱۳۶۰ گلباف و وارد آمدن آسیب هایی به جبهه‌ جنوبی بنا، خانه توسط خانواده‌ موحدی فروخته شده و از آن پس متروک ماند. با کمال تأسف در سالهای پس از آن مالکین بنا با قصد تخریب و ساخت ساختمان جدید، به انحا مختلف آسیب های جدی به بنا وارد آوردند. آسیبهایی مانند برداشتن و فروختن آجر فرش و آجرهای شرفی بام، سوراخ کردن برخی سقفها، تخلیه‌ نخاله‌ ساختمانهای مجاور در بنا، خارج کردن تمام در ها و پنجره ها از بنا و … تا آنکه در سال ۱۳۹۴ بنا توسط مالک فعلی خریداری شده و مرمت بنا آغاز گردید.
یافته های جدید حین عملیات حفاظت خانه موحدی، احتمال قدیمی تر بودن دو ضلع غربی و شرقی بنا -تا دوره صفوی- را مطرح نموده است.
خانه نژاد معصوم
خانه نژاد معصوم مربوط به دوره قاجار است و در کرمان، خیابان احمدی، کوچه والی آباد واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ تیر ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۱۲۰۱۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه منفرد
خانه منفرد مربوط به دوره پهلوی اول است و در کرمان، خیابان شهدای فتح آبادان، کوچه فتح آبادان۷، پ ۲۸ واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ تیر ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۱۲۰۱۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه نیک اندیش
خانه نیک اندیش مربوط به دوره قاجار است و در کرمان، خیابان سام، کوچه غفاری، پ۳ واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۱۳۰۶۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

خانه واعظی
خانه واعظی مربوط به دوره قاجار است و در کرمان، خیابان امام خمینی، کوچه شیخ الرئیسی، پ ۶۰ واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ تیر ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۱۲۰۰۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه ورثه افلاطون نفیسی
خانه ورثه افلاطون نفیسی مربوط به دوره قاجار است و در کرمان، منطقه بازار ـ کوچه مدنی ـ پلاک ۲ واقع شده و این اثر در تاریخ ۶ دی ۱۳۵۵ با شماره ثبت ۱۵۰۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه وقف مسجد وکیل
خانه وقف مسجد وکیل مربوط به اواخر دوره قاجار است و در کرمان، بازار وکیل ـ کوی خزاعی ـ پلاک ۸ واقع شده و این اثر در تاریخ ۶ دی ۱۳۵۵ با شماره ثبت ۱۵۰۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه یزدانی
خانه یزدانی (مدرسه شهرداری) مربوط به دوره قاجار است و در کرمان، میدان شهدا، خیابان زرسیف واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۱۳۰۶۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

به اشتراک بگذارید:





پیشنهاد سردبیر

مسافران قطار مرگ

مسافران قطار مرگ

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *