لزوم ارزیابی سفرهای استانی دولت
۸ شهریور ۱۴۰۱، ۰:۰۰
یک سال از استقرار دولت سیزدهم گذشته است. دولت از ابتدا سفرهای استانی را در دستور کار داشته و در هفتههای گذشته با سفر به استان کرمان، یک دور سفرهای استانی هیئت وزیران به اتمام رسیده است. بر اساس خبرهای منتشر شده در رسانهها، هیئت وزیران در این سفرها از طرحها و پروژههای ملی و استانی بازدید کرده و از نزدیک بر روند پیشرفت آنها نظارت داشتهاند. همچنین ایشان از نزدیک با اقشار مختلف مردم و مدیران میانی در استانها گفتوگو داشته که مجموعه این اقدامات میتواند سبب تقویت امید بین عموم شهروندان و مدیران در دورترین نقاط کشور شود. این امیدبخشی از این نظر حائز اهمیت است که در شرایط اقتصادی کنونی جامعه در سختی و مشقت به سر میبرند، حضور مسئولان رده بالا قوه مجریه در کنار مردم میتواند سبب رفع بخشی از مشکلات مردم باشد.
اما نکتهای که الان باید به آن توجه شود اینکه نهاد ریاست جمهوری بدون هرگونه پیشداوری به «ارزیابی» دستاوردها و نتایج این سفرها بپردازند. زیرا ارزیابی سفرهای استانی با توجه به گذشت یک سال از شروع به کار دولت و بررسی دستاوردهای دولت طی مدت فعالیت خود، میتواند در سالهای آتی برای ایشان کمککننده و راهگشا باشد. همچنین ارزیابی از این سبب ضروری است که این سفرهای استانی در صورتی که نتیجه واقعی و در عرصه عمل برای شهروندان نداشته باشد، میتواند به ضد خود بدل شده و باعث سرخوردگی بیشتر مردم شود.
علاوه بر ضرورتهای اجتماعی-فرهنگی فوقالذکر و با توجه به متون جهانی در حوزه مدیریت و برنامهریزی (Planning)، «ارزیابی» ضروری است. صاحبنظران توجه به مرحله ارزیابی را در هرگونه برنامهریزی الزامی میدانند. به گونهای که برنامهریزی بدون وجود مرحله ارزیابی، عملی بیهوده شمرده میشود. ارزیابی تأثیرات مختلفی بر روند برنامهریزی دارد. از جمله این آثار میتوان به 1-ایفای نقش اساسی در انتخاب برنامه بهینه، 2-فراهم کردن امکان تخصیص بهینه منابع، 3-بازخورد مناسب برای مدیران و تصمیمگیران از کم و کیفیت خدمات ارائه شده و 4-بررسی نتایج حاصل از برنامهها اشاره کرد. بهعلاوه، با تکیه بر نتایج ارزیابی، گروههای ذینفع و ذینفوذ در سلسله مراتب مختلف یک جامعه میتوانند از درستی اقدامات، اطمینان حاصل کند. از این دیدگاه، «ارزیابی» میتواند ابزاری برای بهبود و ارتقای فرآیند برنامهریزی لحاظ شود.
اما اگرچه ارزیابی به عنوان یک ضرورت غیر قابل کتمان در فرآیند برنامهریزی در کشورهای توسعه یافته از اواسط قرن بیستم میلادی مورد توجه قرار گرفته اما این مهم در عرصه برنامهریزی توسعه (در مقیاسهای مختلف ملی، منطقهای و شهری) در ایران ناشناخته است و در اکثریت موارد برنامهها و پروژهها مورد ارزیابی واقع نمیشوند. در نتیجه مستمراً اشتباهات تکرار شده و هزینههای زیادی صرف میشود که میتوان با دریافت بازخوردهای ارزیابی از وقوع آنها جلوگیری کرد (سیفالدینی، 1388). در همین خصوص میتوان به تجارب دولتهای قبلی اشاره کرد که بخشی از مصوبات سفرهای استانی (عموما دولتهای نهم و دهم) باعث بروز مسائلی در دولتهای بعدی شده بود. از جمله اینکه در اینگونه سفرهای استانی تعداد قابل توجهی مناطق نمونه گردشگری (1168 منطقه نمونه) در استانهای مختلف به تصویب رسیده و برای افراد حقیقی و حقوقی حقوق مکتسبه ایجاد شده بود، در حالی که بسیاری از این مناطق اساسا جاذبه گردشگری خاص و قابل توجهی نداشته و یا اینکه اساسا برای توسعه این مناطق سرمایهگذار اهل وجود نداشته است. صرفا اینگونه مصوبات دستاویزی برای برخی سودجویان برای زمینخواری، تغییر کاربری اراضی ملی، ویلاسازی و… شده بود. از سوی دیگر، در اینگونه سفرهای استانی عموما کمیت و تعداد مصوبات بیشتر از کیفیت تصمیمگیریها مورد توجه قرار گرفته که در همین رابطه میتوان به تجارب سالهای گذشته در حوزه مسکن و شهرسازی اشاره کرد. به طوری که در بعضی سفرهای استانی دولتهای قبلی، مصوبات مسکن مهر و افتتاح هرچه سریعتر این پروژههای مسکنسازی سبب شده بود که ملاحظات فنی-کارشناسی در مکانیابی پروژههای مسکنسازی مدنظر قرار نگرفته و اراضی مرغوب زراعی و یا منابع طبیعی دستخوش تغییر کاربری و ساختوساز شود. در حالی که در سالهای بعدی بعضی از این مسکنهای مهر فاقد تقاضا برای اسکان بودند و بدین ترتیب، صرفا منابع مالی و نیز اراضی ارزشمند زراعی کشور از بین رفت.
در پایان باید بدین نکته توجه شود که عموما در سفرهای استانی و به واسطه مواجهه مسئولان با گروههای ذینفوذ محلی (نظیر استانداران، مدیران دستگاهها، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، ائمه جمعه، عموم شهروندان و…) مصوبات در شرایط خاص و تحت تأثیر جوّ روانی غالب بر جلسات تصمیمگیری صادر میگردد اما تبعات این گونه مصوبات تا سالیان متمادی باعث بروز چالشهایی برای همان منطقه (از جهات اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و…) میشود. بنابراین به نظر میرسد ارزیابی سفرهای استانی از جهات مختلف و بدون هرگونه جهتگیری سیاسی میتواند راهگشای خدمات ارزندهتر برای دولت در سالها و سفرهای آتی باشد.
منبع:
سیفالدینی، فرانک (1388)، برنامهریزی شهری: ارزشیابی طرحها و برنامهها، تهران: نشر آییژ.
برچسب ها:
مطالب مرتبط
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- روغن صنعتی مایعی جادویی برای افزایش عمر مفید ماشین آلات
- ۱۰ ماده غذایی که به شما در سفر به سوی کاهش وزن کمک میکنند
- چاپ ترافارد؛ هر آنچه که باید درباره این نوع چاپ دستی بدانید
- اقدامات لازم برای اسباب کشی و جابجایی منزل
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان
- مقایسه تعرفه پنلهای پیامکی و تبلیغاتی بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید