|پیام ما| نیروهای خدمات شهری در پارک شهر سنگلج در حال رنگ کردن قفس‌ها هستند. پیش از همه‌گیری، پشت حصار این قفس‌ها فلامینگو و طاووس و طوطی بود اما امروز خبری از آنها نیست و فقط چند خرگوش و پرنده اهلی در قفس‌ها دیده می‌شود. در همین حال یک منبع آگاه در گفت‌وگو با «پیام ما» از تلاش شهرداری منطقه 12 تهران برای توسعه قفس‌های باغ پرندگان پارک شهر و آوردن حیواناتی جدید به این مجموعه خبر می‌دهد.

در پارک شهر چه خبر است؟ نیروهای خدماتی که در سکوت پارک شهر مشغول رنگ کردن قفس‌ها هستند، می‌گویند قرار است حیواناتی مثل لاما و کروکودیل به این مجموعه منتقل شوند. همین حالا در قفس‌های باغ پرندگان پارک شهر، چند کفتر، بوقلمون، مرغ، خروس، خرگوش، غاز نگهداری می‌شود اما فضاهای جدید بی‌شباهت به قفس‌های علف‌خواران در باغ‌وحش‌های فعلی نیست.
خلاف مصوبه شورای شهر
اینها در حالی است که یک منبع آگاه به «پیام ما» خبر می‌دهد که با وجود مخالفت محیط زیست شهرداری، شهرداری منطقه 12 بنا دارد قفس‌های پارک شهر تهران را گسترش دهد و حیوانات دیگری به این مجموعه وارد کند. ایجاد و توسعه مراکز نگهداری گونه‌های حیات وحش در شهر تهران از تیر 1400 ممنوع و شهرداری ملزم شد از ایجاد مراکزی تحت عنوان باغ پرندگان، باغ حشرات و سافاری جلوگیری کند.
بر این اساس هرگونه اقدامی مبنی احداث، راه‌اندازی، توسعه و مشارکت در هرگونه مراکز نگهداری جانوران وحشی تحت عنوان «باغ‌های وحش، سافاری پارک، پرندگان، خزندگان، آکواریوم‌های ماهی، دلفیناریوم و باغ‌های حشرات» در مناطق 22 گانه شهرداری تهران ممنوع شد و علاوه بر این ممنوعیت اقدام به خرید و فروش، تاکسیدرمی، اجاره و پرداخت هرگونه بها برای نمایش، اسارت، تکثیر و نگهداری از گونه‌های وحشی «اعم از بومی و غیربومی» اعلام شد. بر اساس این طرح، انعقاد قرارداد یا مشارکت در زمینه‌های فوق‌الذکر هم ممنوع است.
با وجود این مصوبه اما بر اساس شنیده‌های «پیام ما»، شهرداری منطقه 12 در تلاش است برای آوردن حیوانات جدید از سازمان محیط زیست مجوز دریافت کند، چرا که قفس‌ها خالی و بلااستفاده باقی مانده‌اند.
شهرداری منطقه 12: چنین قصدی نداریم
اینها اما در حالی است که محمد جنگروی، روابط عمومی شهرداری منطقه 12 در گفت‌وگو با «پیام‌ما» توسعه باغ پرندگان و تصمیم برای آوردن حیوانات جدید را رد می‌کند و می‌گوید: «طبق صحبتی که با رئیس اداره فضای سبز شهرداری منطقه 12 داشته‌ام، فقط یک سری فنس در این پارک وجود دارد که زنگ زده و در حال رنگ زدن آن هستند. قفس و سازه جدیدی اضافه نشده و مستحدثات موجود هم مربوط به دو، سه دهه گذشته است.»
به گفته او گونه‌های فعلی شامل چند حیوان بومی است و علاوه بر این یک مجموعه پرنده‌نگری هم در پارک شهر وجود دارد. جنگوری تاکید می‌کند:‌ «هنوز اتفاقی نیفتاده است. ما اصلا قصد راه‌اندازی باغ وحش و توسعه همین مجموعه را نداریم. فقط تجهیزات قبلی را رنگ کرده‌اند.»
روند گسترش باغ وحش‌ها شدت گرفته است
سپهر سلیمی، فعال حقوق حیوانات اما راه‌اندازی یک مرکز جدید نگهداری از حیوانات را در شهر تهران بعید نمی‌داند. او به «پیام ما» می‌گوید: «چنین تصمیمی دور از انتظار نیست چون همین حالا در باغ وحش‌های موجود حیواناتی تکثیر می‌شود که یا باید کشته شوند، یا باید از کشور خارج شوند، یا در باغ وحش جدید جای بگیرند. از طرف دیگر شرایط برای علف‌خواران و پستانداران بزرگ در باغ وحش‌ها مساعد است و آنها زاد و ولد می‌کنند. حتی پستاندارانی مثل خرس‌ها، شیرها و همینطور خزندگان. به دلیل این زاد و ول، تقاضا برای فروش آنها هم کم نیست.»
او با گفتن این موارد از صدور مجوزهایی که در جلسه هیات مقررات‌زدایی و بهبود محیط کسب‌وکار برای آن تصمیم‌گیری شد یاد می‌کند؛ پروانه تکثیر و پرورش پستانداران و پرندگان وحشی در اسارت، مجوز پروانه بهره‌برداری، تکثیر و پرورش پستانداران و پرندگان وحشی در اسارت، احداث مراکز تکثیر و پرورش خزندگان و دوزیستان و همینطور مجوز پروانه بهره‌برداری از مراکز تکثیر و پرورش خزندگان و دوزیستان‌.
سلیمی ادامه می‌دهد: «دلیل مخالفت فعالان محیط زیست با این مصوبه در هفته‌های گذشته، همین بود؛ توقف مواجهه با باغ وحش‌های جدید. پیش از این هم شاهد گسترش باغ وحش‌ها از سوی شهرداری‌ها بوده‌ایم و این روند شدت گرفته است. این اگرچه تجربه ناموفق شهرداری‌ها بوده اما واسطه‌ها این میان با تامین حیوانات سودشان را می‌برند.»
به گفته این فعال حقوق حیوانات، ایجاد مجموعه‌های جدید نگهداری از حیوانات در حالی است که اغلب باغ وحش‌های فعلی دامپزشک مستقر ندارند و سازمان محیط زیست نیز طبق اظهارات پیشین مسئولان آن، از پس نظارت بر همه مجموعه‌ها برنمی‌آید.
سلیمی اضافه می‌کند: «در همین حال در باغ وحش‌های دیگر در شهرستان‌ها، تعداد نوزادان حیات وحش و میزان مرگ و میر آنها هم معلوم نیست. و حتی سرنوشت حیواناتی که از سوی مردم به مجموعه‌ها تحویل داده می‌شود نامشخص است.»
او از سوی دیگر به مغایرت این درخواست با مصوبه شورای شهر اشاره می‌مند و می‌گوید: «شهرداری‌ها باید متوجه باشند که این مراکز منسوخ شده و برای شهری چون تهران هم صورت خوشی ندارد. آنها از پس باغ وحش‌های فعلی برنمی‌آیند، چطور می‌خواهند بر مجموعه‌های جدید نظارت داشته باشند؟»
پیش از این نیز در جریان بررسی طرح ممنوعیت ایجاد و توسعه باغ وحش‌ها در صحن علنی شورای شهر تهران، آرش حسینی‌میلانی، رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران گفته بود: «در بسیاری از کلانشهرها برای حفظ تنوع زیستی، مقررات ممنوعیت نگهداری از حیوانات وحشی در شهرها اعمال شده است. اگر این محدودیت‌ها اعمال نشود، ممکن است گونه‌های غیر‌بومی وارد محیط‌های شهری شوند. در شرایط فعلی تکثیر و توزیع و قاچاق حیوانات در سطح جهانی و ملی ممنوعیت دارد. در این شرایط همه دستگاه‌ها باید در این زمینه همکاری کنند از جمله اینکه در دولت هم لایحه حمایت از حیوانات تدوین شده و به مجلس ارسال شده است.»