اولویت مسئولان بازسازی فنی بود
۶ آذر ۱۳۹۹، ۱۰:۳۷
احیای فضای اجتماعی پس از زلزله در کرمانشاه مغفول ماند
اولویت مسئولان بازسازی فنی بود
فاضل الیاسی | سه سال از زلزله کرمانشاه گذشته است اما در گوشه و کنار شهر همچنان رد زلزله باقیست. مردم شهر همچنان با مسائل زیادی دستوپنجه نرم میکنند که پیش از زلزله وجود نداشته. از طرفی فراموش مردم و دولت ساکنان کرمانشاه را ناامید و مغمومتر کرده است. فاضل الیاسی، پژوهشگر پسا دکتری جامعهشناسی در دانشگاه تهران در مقاله زیر به پیامدهای زلزله کرمانشاه و چگونگی رفع آنها در این شهر اشاره کرده است.
در دنیای مدرن که تسلط همه جانبه انسان بر طبیعت غیر قابل انکار است، فقط جایی سوانح و حوادث طبیعی به بحران و فاجعه منجر میشود که در آن غفلت و ناکارآمدی انسان وجود داشته باشد، در غیر این صورت سوانح و حوادثی مانند سیل و زلزله و غیره به بحران و فاجعه منتهی نمیشود و خسارات جانی و مادی زیادی به دنبال ندارد.
سرزمین ایران که یکی از ده سانحه خیزترین ممالک دنیاست و در میان این ده کشور دنیا ایران رتبه چهارم را به خود اختصاص داده است دارای یک استراتژی خاص جهت مدیریت ریسک و پیشگیرانه نیست و تاکنون نیز مدیریت بحران در ایران ناکارآمد و فاقد برنامه بوده و هست که میتوان تبدیل شدن سوانح طبیعی مانند سیل و زلزله به فاجعه انسانی و اجتماعی را ناشی از عملکرد ضعیف مسئولان دانست.
در زلزله ۷ و ۳ دهم ریشتری ۲۱ آبان ماه سال ۹۶ که در هشت شهر و ۱۹۳۰ روستا به وقوع پیوست، دهها هزار واحد تخریب، حدود ۷۰۰ کشته و هزاران زخمی بر جای گذاشت، سه عامل منجر به کاهش بسیار زیاد جانباختگان گردید در غیر اینصورت هزاران و شاید دهها هزار کشته بر جای میگذاشت، مهمترین عواملی که تعداد جانباختگان را به حداقل رساند:
۱- زمان وقوع زلزله که ساعت ۹ و ۴۸ دقیقه شب بود و مردم بیدار و خیلی از آنها بیرون بودند.
۲- وقوع یک پیش زلزله که هشداری برای مردم ساکن این منطقه بود.
۳- وجود شبکههای اجتماعی مانند تلگرام اینستاگرام، فیسبوک و غیره که بعد از وقوع پیش لرزه، هشدار و اطلاع رسانی را آغاز کردند و نقش مهمی جهت خروج مردم از خانههای خود داشت.
۴- بسیاری از واحدهای مسکونی بهخصوص در روستاها نوساز بودند، چون در جریان جنگ ایران و عراق اشغال شده و ساکنان آن به مناطق دیگر آواره شده بودند و بعد از اتمام جنگ مردم اقدام به بازسازی خانههای خود کرده بودند.
در این سرزمین پر سانحه و حادثه خیز ما همانگونه که فاقد استراتژی و مدیریت ریسک و پیشگیرانه هستیم، فاقد برنامه پسا سوانح و بحران نیز هستیم. به طور مثال بعد از جریان زلزله کرمانشاه مسئولان با وعده و وعیدهای زیادی قول کمک به مردم زلزله زده کرمانشاه را دادند، وعده دادند در کنار زلزله زدگان بمانند. یا به مستاجرین زلزله زده زمین واگذار کنند و آنها که حدود نصف جمعیت زلزله زدگان را تشکیل میدادند را صاحب خانه کنند، اما مسئولان زلزلهزدگان را در نیمه راه تنها گذاشتند و خبری از زمین مستاجرین و خانه دار کردن آنها نشد.
اما در امر بازسازی نیز با مشکلات و چالشهای زیادی مواجه بودیم و بازسازی گاهی محدود به بازسازی فیزیکی شده بود. مشکلات را شاید بتوان در چند مورد خلاصه کرد:
۱- مسئولان بازسازی را به بازسازی فیزیکی صرف تقلیل دادهاند و آن را به یک کالبد آجر و ملات خلاصه کردهاند.
۲- بازسازی فضای اجتماعی مغفول مانده است، شاید بتوان گفت که در سه سال گذشته آسیبهای اجتماعی افزایش یافته و امنیت روانشناختی، اجتماعی و شغلی روز به روز کاهش پیدا کرده است.
۳- نه تنها خبری از بازسازی فضای روانشناختی نیست، بلکه بدهکار بودن زلزله زدگان و فشار بانکها این فضا را دوچندان به قهقرا برده است.
۴- برای بازسازی فضای اقتصادی و اشتغالزایی نیز اقدامی صورت نگرفته است و میزان فقر و بیکاری روز به روز افزایش پیدا کرده است.
۵- فضای فرهنگی نیز کماکان با مشکلات زیادی مواجه است، مدارس از لحاظ فیزیکی وجود دارند و امر آموزش و تحصیل با چالشهای فراوانی مواجه است، کتابخانه و فرهنگسراها از لحاظ فیزیکی نیز بازسازی نشدهاند.
در یک کلام نگاه مسئولان به بازسازی صرفا یک نگاه فنی است. نگاه فنی محور و فقدان تخصص و مدیریت ریسک و پیشگیرانه حادثهای طبیعی را به فاجعهای انسانی تبدیل کرده است، که تبعات پسا زلزله نیز نتیجه چنین عملکرد ضعیف و غیر تخصصی است.
سه سال از زلزله کرمانشاه گذشت اما درد و رنج زلزلهزدگان کماکان برجاست، در اینجا و پس از سه سال از آن سانحه سخت و ویرانگر به بعضی از آلام زلزله زدگان اشاره میکنیم:
۱- خیلی از زلزله زدگان نسبت به زندگی و آینده ابراز ناامیدی میکنند.
۲- سایه فقر و بیکاری بیش از پیش در این مناطق احساس میشود.
۳- فشار روانی، زلزله زدگان را در تنگنا قرار داده است.
۴- طلاق، خشونت خانوادگی، اعتیاد، بیکاری بلای جان بازماندگان از زلزله است.
۵- مهاجرت بازماندگان از زلزله برای کار به کشورهای خارجی روز به روز افزایش پیدا کرده است.
۶- روابط، ساختار و ارزشهای خانواده دچار دگردیسی شده است.
۷- انگیزه کار، تشکیل خانواده، تحصیلات و حفظ خیلی از ارزشها کاهش پیدا کرده است.
۸- مدارس کماکان به چرخه آموزش به معنای کلمه بر نگشته و نه دانش آموز و نه معلم انگیزه آنچنانی برای یادگیری و آموزش ندارند، قبولی و کارنامه دانش آموزان معیار آموزش و یادگیری نیست. اکنون نیز که موضوع آموزش مجازی مطرح است خیلی از دانش آموزان فاقد گوشی اندروید و تبلت جهت این امر هستند.
۹- فشار بانکها به زلزله زدگان جهت دریافت اقساط و ارسال پیامک و تماس تلفنی و تهدید آنها با اقدامات قضایی، بار روانی زیادی را به مردم تحمیل کرده است.
۱۰- افزایش شدید قیمتها و مسائل مرتبط با کووید ۱۹ مشکلات و مسائل مناطق زلزله زده کرمانشاه را تشدید کرده است.
۱۱- بیکاری و تعطیلات کرونایی، مستاجرین و قشر کارگر این مناطق را دوچندان تحت فشار قرار داده است. ( حدود ۴۷٪ زلزله زدگان شهر سرپل ذهاب مستاجر هستند.
باوجود این معضلات نیاز است که دستگاههای دولتی برای حل چند مساله در کرمانشاه وارد عمل شوند.
– بخشش یا تعویق بازپس گیری تسهیلات زلزله در مناطق مذکور.
– بازاندیشی در بازسازی و توجه جدی به بازسازی اجتماعی، روانشناختی، اقتصادی و غیره.
– توجه جدی به اقشار آسیب پذیر در مناطق زلزلهزده.
– اقدامات فوری در راستای اشتغالزایی و کمک به واحدهای تولیدی و ایجاد فرصتهای شغلی جدید.
– کمک به مستاجرین.
– اهمیت دادن به مسائل فرهنگی و اقدام عملی در راستای امور مدارس و آموزش در سطوح مختلف.
– اقدامات فوری در راستای کاهش آسیبهای اجتماعی و روانشناختی.
الیاسی در در ادامه مقاله خود نوشته است که اگر این اقدامات در مناطق زلزله زده کرمانشاه رخ ندهد، در آینده نزدیک، بحرانهای متعدد در این شهر به وجود میآید: تشدید آسیبهای اجتماعی و روانشناختی و کم رنگتر شدن بیشتر ارزشهای فرهنگی و اجتماعی از جمله این بحرانهاست.
برچسب ها:
مطالب مرتبط
![مرگهای تکراری](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/معدن-2.jpg)
ظرف دو ماه گذشته ۴ کارگر در ۴ حادثه در معادن زغال سنگ کرمان جانباختهاند
مرگهای تکراری
![نگاههای منتظر به معدن فروریخته](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/معدن-شازند.jpg)
گفتوگوی «پیام ما» با بستگان کارگران مفقودشدۀ معدن شازند اراک
نگاههای منتظر به معدن فروریخته
![صدای جمهور آمد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/دیجیتال-15.jpg)
چهاردهمین انتخابات ریاستجمهوری با مشارکت ۴۰ درصدی برگزار شد
صدای جمهور آمد
![واکاوی مسئلهٔ اقدام به خودکشی درمانگران](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/باشگاه-اندیشمندان.jpg)
در نشست علمی «خودکشی درمانگران: نگاهی بینرشتهای» صورت گرفت
واکاوی مسئلهٔ اقدام به خودکشی درمانگران
![معمای آتشفشان «تفتان»](https://payamema.ir/pubfiles/2024/05/دیجیتال-9.jpg)
کارشناسان و مسئولان در مورد احتمال همیشگی فوران تفتان اتفاقنظر دارند
معمای آتشفشان «تفتان»
![درخواست و مطالبهگری برای تعطیل کردن شنبه به جای پنجشنبه](https://payamema.ir/pubfiles/2024/04/Screenshot-62.png)
درخواست و مطالبهگری برای تعطیل کردن شنبه به جای پنجشنبه
![کارزارِ حداقل دستمزدِ ۱۵ میلیون تومانی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/1742594_845-jpg.webp)
کارزارِ حداقل دستمزدِ ۱۵ میلیون تومانی
![بارش برف و باران امروز ادامه دارد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/برف-jpg.webp)
بارش برف و باران امروز ادامه دارد
![انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/دیجیتال-4-jpg.webp)
۲۲ استان کشور تا پایان هفته بارش برف و باران سنگین را تجربه میکنند
انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان
![اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسبوکاری مردم و نوآوران](https://payamema.ir/pubfiles/2023/12/photo1702386552-jpeg.webp)
گزارش «پیام ما» از نشست بررسی کاربرد فناوریهای نوین در صنایع خلاق
اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسبوکاری مردم و نوآوران
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید