گفتگوی پیام ما با مهدی بذرافشان درباره اقتصاد هنر: خانه‌ پدری که خانه‌ تئاتر شد

حدیث کریمی فر
مهدی بذرافشان متولد کرمان فارغ االتحصیل رشته ی تئاتردر سال 78،از معدود هنرمندانی است که مصداق این بیت است (ای کوشش نشسته جایی نمی رسی ،پایی برهنه ساز که دست دعا کم است) او بدون حمایت از جایی خانه ی پدری اش را تبدیل به پلاتوی نمایش با نام موج نو کرد.
چه عاملی باعث شد خانه ی پدری را تبدیل به پلاتوی نمایش کنید و خودتان مستاجر شوید؟
در گذشته پدرم این خانه را برای مادرش می خرد که به بچه های مردم قرآن یاد دهد… من در همین خانه به دنیا آمدم و بزرگ شدم. بعد از فوت پدر این خانه به من و برادرم رسید …وقتی خواستم این خانه را به پلاتو تبدیل کنم برادرم سهمی نخواست!
این که چرا من تنها دارایی ام را صرف چیزی کنم که اطمینان داشته باشم سرمایه اش برنمی گردد به سابقه ی من در بنیاد حفظ آثار دفع مقدس برمی گردد و تاثیری که از خاطرات آدمای جنگ به من منتقل شد. اگر می خواهی تغییرو تحولی ایجاد کنی باید از خودت شروع کنی، من معمولا غر نمی زنم و درخواستی برای خودم ندارم…
از همان ابتدا قرار بود این مکان جایی برای اجرای نمایش باشد؟
سال 89 هیچ آموزشگاه بازیگری در کرمان نبود. اول تصمیم داشتم آموزشگاهی تاسیس کنم… در نهایت در پروسه ی 6 ماهه این خانه تبدیل به پلاتوی 100 متری جمع جورشد. امروز از این مکان برای تمرین و اجرا استفاده می شود. همواره تئاتر هرشب برنامه دارد.
همواره تئاتر پیشنهاد چه کسی و با چه اهدافی بوده است؟
پیشنهاد آن از طرف بابک دقیقی وعبدالرضا قراری مطرح شد که این نام دارد کشوری می شود.
درسال‌های قبل بهمن و اسفند اجراهایی داشتیم که این اجراهای مداوم پایان سال به نمایش ها ضربه می زد(کرمان ظرفیت این تراکم را ندارد) فصل تابستان که فصل فراغت دانش آموزان است ما اجرا نداشیم .خواستیم مکانی معرفی کنیم که اجرای مستمر داشته باشد وخانواده ها هرشب که خواستند بتوانند تئاترببینند.
این تغییر کاربری قطعا هزینه بر بوده است.آیا برای ایجاد پلاتو دولت یا سازمانی به شما کمک کرد؟ تا امروز یک ریال کمک نشد ! فقط در روزهای پایانی دولت قبل ،ارشاد کرمان مبلغ یک میلیون و پانصد هزار تومان آن هم نه به پلاتو به مهدی بدرافشان واریز کردند.
در دولت تدبیر و امید آیا اهالی تئاتر به همیاری دولت ،امیدوار هستند؟ راستش به دولت جدید خیلی امیدوار نیستم. تکلیف دولت باید با حوزه ی نمایش مشخص باشد! تا دولت تئاتر را به عنوان یک عنصر ضروری در جامعه نپذیرد اوضاع به همین شکل است. پیشنهادم این است مدیران فرهنگی ارشاد یک سیمینار ضرورت تئاتر برای مدیران برگزار کنند .مدیر موفق نباید به تئاتر مانند یک کالا نگاه کند. بلیط واقعی تئاتر در کرمان 35 هزارتومان است اما چند نفر توان این پرداخت را دارد ! مدیرکل ارشاد مدیر جوان با انرژی و با نیت پاک است اما در این دو سال عملکردشان غیرفرهنگی بود. مشکل مدیران ما این است که اگر نقد شوند فکر می کنند به شخص ایشان نقد وارد شده ،در صورتی که این متوجه جایگاه حقوقی آن هاست… به نظر من بهترین مدیر کشور در مجموعه ی ارشاد تنها 5 درصد موفق عمل می کند.
آیا رونق تئاتر تنها در گروه همت مدیران رشاد است؟
حوزه ی فرهنگ پروسه ی 50 ساله است باید از فرهنگ و با همکاری همه ی سازمان ها شروع کنیم .معادن وصنایع استان که از این سرزمین درآمدی سرشار دارند باید بخشی از آن را به حوزه ی فرهنگ اختصاص دهند. استاندار محترم در جلسه ای گفتند که فرش قرمز جلوی سرمایه گذار بخش خصوصی پهن می کنند… برآوردی که برای تولید اثر است بین 50 تا 80 میلیون تومان به طور متوسط است همواره تئاتر 7تا کار داشت هزینه ی هر اثر بطور متوسط 60 میلیون هم باشد جمعا 420 میلیون با ملک و مکان وتبلیغات بالای یک میلیارد است… این اولین سرمایه گذاری در حوزه ی فرهنگ به خصوص تئاتر می باشد.خوب است استاندار فرش قرمزش را برای سرمایه گذارهای فرهنگ وهنر پهن کند. درباره ی صدا سیما باید مورد بغرنجی بگویم که تعرفه ای برای تبلیغ تئاتر در نظر می گیرد با تبلیغ یک شرکت خودرو سازی یکسان هست !مسله ی نهادهای امنیتی هم شده دست آویزی برای کمک نکردن به حوزه ی فرهنگ وهنر(دین ما با هنر هیچ منافاتی ندارد)
آیا ایجاد خانه ی هنرمندان در کرمان می تواند به رونق هنرها کمک کند؟
به عقیده ی من جریان خانه ی هنرمندان جریان خوبی است نه به این معنا که ارشاد از وظایفش فاصله بگیرد! البته برای این که خانه ی هنرمندان به کمال برسد و به خانه ی ذهن آقای جوشایی نزدیک شود شاید15 سال طول بکشد.باید اختلاف ها حل شود واین مستلزم گفتگو و تعامل بین هنرمندان است.
پلاتوی موج نو بافت فرسوده ای دارد،فکر می کنید تا چند سال با این وضعیت دوام بیاورید؟
موج نو و یادگاران صنتی دو جریان خصوصی تئاتر در کرمان هستند این دو تا مرکز اگر تعطیل شود ما شکست نمی خوریم اما این جریان شکست می خورد و دود آن هم اول به چشم دولت می رود. وقتی باغ اساطیر تعطیل شد گفتم وظیفه ارشاد بود ، جلسه ی بحران تشکیل می داد. ما انگیزه ی دلی و روحی داریم. اما در نهایت یکی دوسال میتوانیم تحمل کنیم .من اگر نتوانم در حوزه ی اقتصاد کاری کنم خانواده ام آسیب می بینند (هر چند تا امروز هم ایثار کرده اند.) این پایان غم انگیز همه ی فضاهای خصوصی است.
پلاتوی موج نو از لحاظ بصری استاندارد نیست برای تجهیز آن چه راهکاری اندیشیده اید؟
بخش پلاتو اش بازسای شده چرا که امنیت مخاطب مهم بوده است اگر شهرداری وشورای شهر به ما مجوزتغییر کاربری بدهند از لحاظ بصری ورودی و سالن انتظار هم شکیل می شوند. شهرداری باید کلی هزینه کند تا خانه ی فرهنگ ایجاد کند. اگر به این مکان به چشم خانه ی فرهنگ نگاه شود بسیاری از موانع برداشته می شود.
بهار امسال شاهد فراوانی تئاترها در سطح شهر بودیم آیا اوج نمایش کرمان در روزهای اخیر بوده است؟ دهه 60 تئاتر قدرتمند و مردمی بود… امروز هم به لحاظ تخصص وتکنیک دوره ی خوبی است .با توجه انرژی که برای اطلاع رسانی می کنیم استقبال خوب است البته نه انرژی که برای تولید اثر می گذاریم (ما تا لحظه ی تولید اثر حرفه ای کار می کنیم اما مرحله دوم که اجراست ضعف داریم).
برای جذب اسپانسر خصوصی فکری کرده اید؟
خوشحال می شویم صنایع استان اسپنسر فعالیت هنری شوند. البته باید کارشناسان خبره تعیین کنند به چه کسانی کمک شود.اگر جمع تصمیم بگیرد در صد خطا کمتر است. رشد یک فرد خاص و عدم توجه به افراد دیگر بدون تخصص باعث رشد جریان ناعادلانه ای می شود ،اگر از کار هنری درست حمایت شود تاثیر آن را در سالهای بعد می بینیم .
چه انتظاری از مردم برای حمایت از هنر دارید؟
روز اول تاسیس موج نو نگران مردم محله بودم که اشکالی در زندگی و کسبشان بوجود بیایداما به مرور زمان در یافتم که چه مردم مهربان و باغیرتی داریم .نمونه اش چند روز قبل است که کسبه ی محل به اداره ی زیباسازی اجازه ندادند بنر خدای کشتار در بیاورند ! ما برای اجرا به مغازه دارهای محله بلیط مهمان دادیم اما از اجرای خدای کشتار مردم بلیط شان را می خرند…