پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | راحیل حسینیان
راحیل حسینیان

راحیل حسینیان

روزنامه نگار

دست‌بافته‌ای از پشم و ابریشم

راحیل حسینیان

۱۳ دی ۱۴۰۲

دست‌بافته‌ای از پشم و ابریشم

آخرین منزلگاه گذر از گلیم‌بافی به قالی‌بافی، هنری بود به نام «ورنی‌بافی»؛ ساخته دست عشایر ایل شاهسون. دست‌بافته‌ای دو رو که حالا اسمش هم بین دست‌بافته‌های عشایری غریب است چه برسد به رسمش. «ورنی‌بافی» از آن هنرهای دستی است که تک‌وتوک نشانی از آن دیده می‌شود و بیراه نیست اگر بگوییم یک هنر فراموش شده است.
ملحفه‌بافی؛ هنر یکتای شوشتر

راحیل حسینیان

۵ دی ۱۴۰۲

ملحفه‌بافی؛ هنر یکتای شوشتر

تنوع صنایع‌دستی در خطهٔ خوزستان با تعدد اقوام و فرهنگ‌هایی که در این سرزمین کنار هم زندگی می‌کنند، نسبت مستقیم دارد. تنوعی که مختص امروز و دیروز نیست و به پیشینهٔ تاریخی خوزستان برمی‌گردد. برخی از صنایع‌دستی که در خوزستان رشد و شکوفایی خوبی داشته‌اند، در دیگر شهرهای کشور هم دیده می‌شوند، مثل گلیم‌بافی یا ورشوسازی؛ اما هنر «ملحفه‌بافی» سند شش دانگش به‌نام خوزستان است.
ورشوسازی، عرصه‌ٔ کم‌رنگ قلمزنی

راحیل حسینیان

۲۸ آذر ۱۴۰۲

ورشوسازی، عرصه‌ٔ کم‌رنگ قلمزنی

ورشوسازی به عهد قاجار برمی‌گردد. زمانی که هنرمندانی از ایران راهی لهستان شدند تا دواتگری بیاموزند؛ یعنی بتوانند با فلز سماور و ابزار و وسایل دیگری بسازند. برای همین هم این هنر به ورشوسازی معروف و ماندگار شد. هنرمندان دواتگر تعداد کمی دارند. هنرشان پشت ویترین‌ها خاک می‌خورد یا راهی سفره‌خانه‌های سنتی می‌شود.
«سُپ‌بافی»، هنر دست زوج‌ها

راحیل حسینیان

۲۲ آذر ۱۴۰۲

«سُپ‌بافی»، هنر دست زوج‌ها

«سُپ‌بافی» مصداق بارز صنایع دستی در معرض فراموشی است. شاهد این ادعا هم این است که این هنر فقط در روستای «چاه نهر» لارستان و با دستان هنرمند ۵ نفر خلق می‌شود. از روزگاری که در این روستا زن‌ها و شوهرها کنار هم می‌نشستند و «سُپ‌بافی» می‌کردند، سال‌ها گذشته. اکنون روستا خالی شده و دیگر کسی کنار دست «مش رمضون» و «بی‌بی نسا» نمی‌نشیند تا فوت و فن کار را یاد بگیرد و سینی یا به زبان محلی سُپ ببافد.
طرحی نو برای هنر کهن دواتگری

راحیل حسینیان

۱۶ آذر ۱۴۰۲

طرحی نو برای هنر کهن دواتگری

صدای چکش‌کاری بر روی ظروف و اشیای مسی در راستهٔ بازار مسگران آرام گرفته؛ بازاری که روزگاری مشتریان زیادی را به‌سوی خود جلب می‌کرد، از رونق افتاده است. شاید مغازه‌های فروش ظروف مسی که معمولاً در بازارها به حیات خود ادامه می‌دهد، باعث شود که مسگری را همچنان پر رونق بدانیم. اما هنر کهن و اصیل دواتگری یا مسگری، این روزها در حد یک یا دو ظرف و گلدان مسی آن‌هم به‌عنوان دکوراسیون در برخی از خانه‌ها دیده می‌شود.
هنری برای حفاظت از سیاه‌چادرها

راحیل حسینیان

۱ آذر ۱۴۰۲

هنری برای حفاظت از سیاه‌چادرها

برخی می‌گویند نخستین زیرانداز دست بشر همین نی چیت‌هایی بوده که با موی بز و نی‌های روییده شده اطراف رودخانه بافته بودند؛ هنری که عشایر طلایه‌دار آن هستند و برای حفاظت از چادرهای خود از آن استفاده می‌کنند. نی چیت‌ها کاربری مختلفی داشتند و ذوق و خلاقیت زنان هنرمند عشایر زیبایی و جذابیت آن را بیشتر هم می‌کرد، اما این هنر که می‌توانست به خانه‌های امروزی هم راهی داشته باشند، این روزها در معرض فراموشی است؛ هم اسمش و هم راه و رسم بافتنش. نی چیت‌بافی در استان‌هایی که محل گذر عشایر بوده رونقی داشته که حالا از آن خبری نیست.
گچمه‌بافی، هنر دست زنان عشایر

راحیل حسینیان

۲۴ آبان ۱۴۰۲

گچمه‌بافی، هنر دست زنان عشایر

استان کهگیلویه و بویر احمد به دلیل حضور عشایر، صنایع دستی متنوعی دارد که این روزها دیگر رونق گذشته را ندارد. صنایع دستی که با دستان هنرمند مردمان این منطقه ساخته می‌شود، بیشتر در خانه‌ها ساخته می‌شود نه در كارگاه‌های توليدی صنايع‌دستی. فعاليت صنايع دستی نیز بیشتر در روستاها و بين عشاير اين استان مركزيت دارد. مردان در مراحل توليد این نوع صنايع‌دستی نقش پررنگی ندارند و بانوان و دختران سعی در زنده نگه داشتن هنرهای دستی دارند؛ هر چند برخی از این هنرها را فقط باید از مادربزرگ‌ها سراغ گرفت مثل «گچمه‌بافی» که این روزها سعی دارد به رونق گذشته بازگردد.
شیشه‌گری؛ دمیدنی که از نا افتاد

راحیل حسینیان

۱۷ آبان ۱۴۰۲

شیشه‌گری؛ دمیدنی که از نا افتاد

هنر شیشه‌گری سنتی از جمله فعالیت‌هایی است که با رشد صنعت، مانند بسیاری از هنرهای دستی از رونق افتاد. چنان‌که کارگاه‌های شیشه‌گری یکی پس از دیگری تعطیل شدند. هر چند در گوشه و کنار برخی شهرها هنرمندانی هستند که دمی در کوزه می‌دمند، ولی چراغ شیشه‌گری دیگر جانی ندارد و هنر صنعت شیشه‌گری که در مسیر فراموشی است به ایده‌هایی برای احیا نیاز دارد.