از نخستین سالی که این روز گرامی داشته شد، یعنی ۱۷ ژوئن ۱۹۹۴، تا امروز دستکم ۶۰۰ میلیون هکتار از وسعت رویشگاههای جنگلی جهان کاسته شده و بر قلمروی مناطق متأثر از بیابانزایی، بیش از یک میلیارد هکتار افزوده شده است
روز جهانی مقابله با بیابان و وظایف ما
در ایران هم به نسبت سال ۱۳۷۳، به نظر میرسد از شرایطی رویایی به جهنمی واقعی قدم نهادهایم
۲۷ خرداد ۱۴۰۲، ۰:۰۷
از نخستین سالی که این روز گرامی داشته شد، یعنی ۱۷ ژوئن ۱۹۹۴، تا امروز دستکم ۶۰۰ میلیون هکتار از وسعت رویشگاههای جنگلی جهان کاسته شده و بر قلمروی مناطق متأثر از بیابانزایی، بیش از یک میلیارد هکتار افزوده شده است. در ایران هم به نسبت سال ۱۳۷۳، به نظر میرسد از شرایطی رویایی به جهنمی واقعی قدم نهادهایم.
راست آن است که در نخستین سال گرامیداشت روز جهانی مقابله با بیابانزایی، شرایط دریاچه ارومیه آنقدر خوب بود که در دانشگاه تبریز همایشی را تدارک دیدند با هدف مهار بزرگتر شدن وسعت دریاچه ارومیه! گاوخونی، بختگان، مهارلو، پریشان، کافتر، شادگان، آلماگل، آلاگل، آجیگل، هامون، جازموریان، هورالعظیم و مهارلو هم روزگاری بسیار مطلوب را میگذراندند. درحالیکه امروز جز خاطرهای غبارآلود و نمکی چیزی از اغلب آنها باقی نمانده است. افزون بر آن، در آن زمان، میزان تراز منفی آبخوان در کل کشور کمتر از بیست میلیارد مترمکعب بود، اما امروز از ۱۴۳ میلیارد مترمکعب هم گذشته است؛ یعنی ایرانیان در طول ۲۹ سال که از عمر روز جهانی مقابله با بیابانزایی میگذرد، دستکم ۱۲۳ میلیارد مترمکعب بر وخامت بدهکاری آبی خود افزوده و دو بار رکورد فرونشست زمین را در کل کره زمین بهنام خود جابهجا کردهاند. همچنین، بیش از پنج هزار روستا متروکه و دومیلیون هکتار از وسعت رویشگاههای جنگلی کشور کاسته شده است.
چه اسناد و شواهد دلپذیری که نشان میدهد جهانیان و ایرانیان تا چه اندازه ابعاد خطر بیابانزایی را جدی گرفته و برای مهار این خطر، یعنی کنترل جریانهای کاهندۀ کارایی سرزمین همقسم شدهاند.
اینک پرسش مهم این است که تا چه زمان میتوان به برگزاری این مناسبتهای نمادین و بیاثر ادامه داد و دلخوش به تغییراتی مثبت داشت که ظاهراً در هر خردادماه از آن دورتر هم میشویم؟
کافی است به مقایسۀ این دو نقشه که وضعیت رویشگاههای جنگلی جهان را از آغاز تمدن روم تا سال ۲۰۰۵ با هم سنجیده است، یپردازیم و در مفاهیم برآمده از آن دقت کنیم.
اینکه بیش از ۹۰ درصد از وسعت جنگلهای طبیعی اروپا از دست رفته است و از مجموع یک و نیم میلیارد هکتار، جنگل طبیعی، فقط ۷۰۰ میلیون هکتار باقی مانده است. بهویژه به وضعیت ایران توجه کنید که در روزگارانی نه چندان دور، تمامی اطرافش بهوسیلۀ رویشگاههای جنگلی شاداب احاطه شده بود! خبر هولناکتر آنکه از ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۱، متجاوز از ۴۳۷ میلیون هکتار دیگر از وسعت جنگلهای جهان دچار پاکتراشی شده است!
آنهایی که نگارنده را در طول ۳۶ سال حضورش در صحنۀ طبیعت ایران میشناسند، میدانند که او همواره کوشیده مثبت بیندیشد و ضمن زنهار از عقوبت نابخردیها با امید از درایتها و راهکارها سخن گوید. الان هم در تلاشم که از این رویه عدول نکنم، هرچند هر سال که میگذرد، کار دشوارتر میشود!
بههرحال، اگر میخواهیم بیابانزایی را واقعاً مهار کنیم، باید جامعه جهانی به تعهدات خود در توافقنامه پاریس و شرمالشیخ گردن بنهیم و در ایران، برنامۀ اقدام ملی مقابله با بیابانزایی واقعاً اجرایی شود. باید حقابۀ محیط زیست به میزان دستکم ۴۰درصد آب قابل استحصال سالانۀ کشور در اختیار تالابها و رودخانهها قرار گیرد و وسعت رویشگاههای جنگلی ایران دوباره به ۲۰ میلیون هکتار در آغاز قرن گذشته بازگردد. شرط تحقق این اهداف هم رفتن بهسمت اقتصادی است که آبمحور نباشد.
برچسب ها:
بیابان، بیابان زایی، بیابان زدایی، روز جهانی مقابله با بیابانزایی
مطالب مرتبط
ظرف دو ماه گذشته ۴ کارگر در ۴ حادثه در معادن زغال سنگ کرمان جانباختهاند
مرگهای تکراری
گفتوگوی «پیام ما» با بستگان کارگران مفقودشدۀ معدن شازند اراک
نگاههای منتظر به معدن فروریخته
چهاردهمین انتخابات ریاستجمهوری با مشارکت ۴۰ درصدی برگزار شد
صدای جمهور آمد
در نشست علمی «خودکشی درمانگران: نگاهی بینرشتهای» صورت گرفت
واکاوی مسئلهٔ اقدام به خودکشی درمانگران
کارشناسان و مسئولان در مورد احتمال همیشگی فوران تفتان اتفاقنظر دارند
معمای آتشفشان «تفتان»
بارش برف و باران امروز ادامه دارد
۲۲ استان کشور تا پایان هفته بارش برف و باران سنگین را تجربه میکنند
انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان
گزارش «پیام ما» از نشست بررسی کاربرد فناوریهای نوین در صنایع خلاق
اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسبوکاری مردم و نوآوران
گروهی از زنان مکزیک جان خود را برای رساندن غذا به مهاجران به خطر میاندازند
مسافران قطار مرگ
دود نیشکرهای سوخته هوای خوزستان را آلوده کرد
چتر سیاه بر آسمان اهواز
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید