|پیام ما| مصرف برق که در بهار امسال وارد مدار ۶۰ هزار مگاواتی شده بود با آغاز فصل تابستان، روند پر شتاب‌تری یافته به طوری که اکنون کانال ۶۱ هزار مگاوات را پشت سرگذاشته و در روزهای آتی، احتمال رکوردشکنی‌های بیشتر نیز وجود دارد.

تداوم موج شدید گرمای هوا به علاوه تلاش گسترده مراکز غیرمجاز استخراج رمزارز برای استخراج غیرقانونی ارزهای مجازی، وضعیت پیچیده‌ای را مقابل صنعت برق قرار داده است، به گونه‌ای که امسال رکورد مصرف برخلاف سال‌های گذشته، از اردیبهشت ماه و در چند مرحله شکسته شد.
«رضا اردکانیان» وزیر نیرو چندی پیش در مورد این مساله گفت: این روزها شرایط گرمایی شدید در حالی که تازه اول تابستان است، سبب افزایش مصرف انرژی در کشور شده است.
به گزارش ایرنا، او ادامه داد: سال گذشته اوج بار در ۳۱ تیرماه به میزان ۵۸ هزار و ۳۰۰ مگاوات رخ داد در حالی که امسال و در دو روز اخیر میزان مصرف به حدود ۶۲ هزار مگاوات رسیده است.
گزارش‌های منتشر شده شرکت مدیریت شبکه برق ایران نشان می‌دهد: مصرف برق از روز 30 خرداد ماه وارد کانال ۶۰ هزار مگاوات که بی‌سابقه‌ترین میزان مصرف برق در ۱۰ سال اخیراست شده و در روزهای بعد هم با گذشتن پله پله از این کانال در روز دوم خردادماه به بالاترین میزان رسیده و در کانال ۶۱ هزار مگاواتی قرار گرفته است.
روز دوم خردادماه، میزان مصرف برق به رقم بی‌سابقه ۶۱ هزار و ۶۳۴ مگاوات رسید. گرچه روز سوم خردادماه کمی از شدت مصرف برق کاسته شد اما همچنان در کانال ۶۰ هزار مگاواتی بود.
این میزان مصرف درحالی اتفاق افتاده که ظرفیت تولید کلی برق کشورمان حدود ۸۵ هزار مگاوات است که بخشی از این ظرفیت مربوط به نیروگاه‌های برق آبی است که امسال به دلیل کاهش چشمگیر بارش‌ها حدود چهار هزار مگاوات از ظرفیت این نوع نیروگاه‌ها کاسته شده و این به آن معنا است که وضعیت تولید برق با کاهش قابل توجهی روبه‌رو شده است.
این وضعیت در حالی است که امسال به دلیل رشد شدید ارزش ارزهای مجازی، تعداد زیادی از مردم مشتاق استخراج این نوع ارزها شده و با خرید دستگاه‌های مخصوص و اتصال آن به شبکه برق کشور، مصرف برق را افزایش دادند.
چندی پیش «رضا اردکانیان» درباره شرایط تامین برق گفت: امسال با وجود پیش‌بینی‌هایی که انجام شده بود با چند وضعیت غیرمتعارف نسبت به سال گذشته روبه‌رو شدیم که یکی گرمای زودرس بود که از فروردین‌ماه آغاز شد.
او ادامه‌داد: از طرفی، خشکسالی قابل ملاحظه‌ای که در سال آبی مهرماه ۱۳۹۹ تا آخر شهریور۱۴۰۰ ایجاد شد، منجر به کاهش قابل ملاحظه‌ ظرفیت نیروگاه‌های برق‌آبی شد.
وزیر نیرو گفت: ظرفیت نصب‌شده نیروگاه‌های برق‌آبی هنگامی که همه سدها پر آب باشند ۱۲ هزار مگاوات است که با احتساب مسائل بازدهی، حدود ۱۰ هزار مگاوات ظرفیت عملی از این نیروگاه‌ها می‌توان داشت.
او اضافه‌کرد: همچنین نزدیک به ۷۳ هزار مگاوات نیروگاه نصب شده حرارتی وجود دارد که با احتساب نیروگاه‌های برق‌آبی در مجموع ۸۵ هزار مگاوات می‌شود که از آن ۷۳ هزار مگاوات ظرفیت نصب شده حرارتی، ظرفیت عملی‌مان با توجه به مساله عمر نیروگاه ها و فرسودگی آنها و با توجه به وضعیت دما و ارتفاع محل استقرار نیروگاه نسبت به سطح دریا، یک کاهش توان خروجی داریم.
اردکانیان بیان‌داشت: بر این اساس در بهترین حالت حداکثر توان خروجی ما از آن ۷۳ هزار مگاوات، حدود ۵۰ هزار مگاوات است که با ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه‌های برق‌آبی ها به ۶۰ هزار مگاوات می‌رسد، البته این ظرفیت وقتی به حداکثر می‌رسد که همه سدها پر بوده و همه واحدهای حرارتی نیز در مدار باشند.
او افزود: بخشی از شرایطی که امسال پیش آمد قابل پیش‌بینی و برای آن برنامه‌ریزی شده بود، بخشی دیگر ناشی از گرمای زودرس و خشکسالی بود که که کاهش در توان نیروگاه‌های برق‌آبی را به دنبال داشت و بخشی دیگر، بحث رمزارزها بود.
وزیر نیرو توضیح‌داد: درخصوص رمزارزها، آن حدی که ما به‌همراه وزارت صنعت به عنوان ماینرهای مجاز داشتیم حدود ۳۲۱ مگاوات بود اما برآوردهای انجام شده داخلی و خارجی نشان می‌دهد ۱۰ درصد از انرژی مصرفی برای تولید رمزارزها برای ایران است.
او گفت: برآوردهای همکاران ما مصرف حدود ۲ هزار مگاوات انرژی برق را نشان می‌دهد که توسط ماینرها مصرف می‌شود، اما فقط ۳۲۰ مورد آنها مجاز بود که اینها خاموش شدند.
اردکانیان افزود: مجموعه این عوامل، شرایطی را پیش آورد که ما در ۳۱ اردیبهشت ماه با اوج بار مواجه شدیم، در حالی که پارسال این اوج بار در اواخر خرداد و در سال ۹۸ در تیرماه اتفاق افتاده بود.
او اظهار داشت: اعدادی که هر روز گزارش می‌شود حاکی است اوج باری که در فصل بهار با آن روبه‌رو شدیم در سال‌های قبل در تابستان رخ ‌داده است، البته بخشی قابل پیش‌بینی بوده و برای آن برنامه‌ریزی شده بود.
این عوامل و نیز تاخیر در روند تعمیرات نیروگاهی سبب شد اواخر اردیبهشت ماه کشور با قطع برق روبه‌رو شود و همین موضوع ضرورت توجه به تامین برق پایدار از راه‌های دیگر را جدی‌تر ساخت.
این مسائل دست به دست هم داده و تابستانی سخت را برای تامین برق در مقابل دست اندرکاران این صنعت قرار داده است.
یکی از مهم‌ترین اقدام‌هایی که می‌تواند ناترازی تولید و مصرف را کاهش دهد، اعمال روش‌های مدیریت مصرف است که باید در همه سطوح به طور جدی مورد توجه قرار گیرد تا بتوان این روزهای سخت برقی را با کمترین مشکل پشت سرگذاشت.
«مصطفی رجبی‌مشهدی» سخنگوی صنعت برق در این‌باره به خبرنگار ایرنا گفت: باید مدیریت مصرف از ۶ هزار مگاوات فعلی به ۸ هزار مگاوات افزایش یابد تا در تامین برق مشکلی ایجاد نشود.
به گفته کارشناسان، مهم‌ترین مواردی که می تواند به صرفه جویی در مصرف برق کمک کرده و کاهش چشمگیری را ایجاد کند، خاموش کردن یک لامپ اضافه، در مدار نیاوردن وسایل پرمصرف در ساعت‌های اوج مصرف، از پریز خارج کردن وسایل برقی در زمانی که کاربرد ندارند، استفاده از نور خورشید در طول روز، استفاده از دور کند کولرهای آبی و تنظیم دمای وسایل سرمایشی بر روی درجات پایین است.
تحریم و عدم توسعه نیروگاهی از دلایل چالش کمبود برق
مصطفی رجبی‌مشهدی همچنین در گفت‌وگو با ایلنا، درباره تاثیر تحریم بر عدم توسعه نیروگاهی و بروز خاموشی اظهار داشت: در واقع تحریم و عدم توسعه نیروگاهی یکی از دلایل چالش کمبود برق در کشور است. او افزود: نیروگاه‌های برق‌آبی در سال گذشته حدود 10 هزار مگاوات تولید برق داشتند اکنون به طور متوسط نباید بیش از 4 هزار مگاوات از برق‌آبی‌ها استفاده کنیم تا امکان تامین برق در ماه‌های گرم پیش‌رو را داشته باشیم، بنابراین امسال به علت کاهش بارندگی 6 هزار مگاوات کاهش در تولید برق نیروگاه‌های برق آبی داریم.
سخنگوی صنعت برق تصریح کرد: برای اینکه از واحدهای برق‌آبی بی‌نیاز شده و یا کمتر استفاده کنیم باید بین 6 هزار تا 10 هزار مگاوات نیروگاه جدید بسازیم که رقم سرمایه‌گذاری برای ساخت این میزان نیروگاه بیش از 230 هزار میلیارد تومان بوده که سرمایه‌گذاری بسیار سنگینی است.
او تاکید کرد: علاوه بر ساخت نیروگاه جدید راهکارهای مدیریت مصرف را هم باید همچنان پیش ببریم، بنابراین جهت کاهش وابستگی به نیروگاه‌های برق‌آبی باید چند هزار میلیارد سرمایه‌گذاری داشته باشیم، باید منابع عمومی و یا منابعی را که در اختیار بخش خصوصی است به خدمت بگیریم، البته به نظر می‌رسد راه اقتصادی‌تر و بهینه تعادل بین تولید و مصرف، افزایش توسعه نیروگاه‌ها و اجرای توام طرح‌های مدیریت مصرف است.
رجبی‌مشهدی درباره میزان واردات برق در سال جاری گفت: به طور متعارف ما بین 400 تا 500 مگاوات واردات داشته‌ایم، اما در سال جاری به عدد 650 مگاوات هم رسیده، قطعا طی روزهای آتی به 700 مگاوات هم خواهد رسید که تقریبا 1.8 برابر سال گذشته است. او افزود: واردات برق از ترکمنستان، آذربایجان و ارمنستان انجام می‌شود.
سخنگوی صنعت برق همچنین درباره صادرات بیان داشت: میزان صادرات از واردات بسیار کمتر و به حداقل ممکن رسیده و یک‌سوم دوره‌های قبل شده است.