ادامه ممنوعیت صید تجاری ماهیان خاویاری دریای خزر

رییس سازمان شیلات ایران:ممنوعیت صید و برداشت ماهیان خاویاری تا پایان سال ۲۰۲۰ ادامه دارد.

رئیس سازمان شیلات ایران گفت: با توجه به بررسی‌های انجام شده و با وجود در خطر بودن ذخایر ماهیان خاویاری، برنامه میان مدت برای صید تجاری نخواهیم داشت و این روند تا پایان سال ۲۰۲۰ ادامه خواهد داشت.

به گزارش ایلنا و به نقل از  وزارت جهاد کشاورزی، نبی الله خون میرزایی در برنامه روی خط خبر در رابطه با ممنوعیت برداشت ماهیان خاویاری از دریای خزر اظهار کرد: ممنوعیت صید و برداشت ماهیان خاویاری تا پایان سال ۲۰۲۰ ادامه خواهد داشت.

وی افزود: اکوسیستم دریای خزر به عنوان دریای بسته، در محدوده سرزمینی ۵ کشور قرار دارد و باید بهره برداری از آن مدیریت شود.

خون میرزایی در رابطه با صید بی رویه ماهیان خاویاری پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق تصریح کرد: افزایش صید، وضعیت ذخایر ماهی خاویاری را بحرانی کرد و با توافق پنج کشور در یک کمیسیون مشترک برداشت از این ذخایر ممنوع شد.

وی افزود: پنج کشور حاشیه دریای خزر شامل ایران، جمهوری آذربایجان، فدراسیون روسیه، قزاقستان و ترکمنستان است که کمیسیون مشترکی را تشکیل دادند، امسال سومین اجلاس دوره‌ای آن با میزبانی ایران برگزار شد و پروتکل مشترک آن به امضا رسید.

معاون وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد: نظر جمهوری اسلامی ایران این است که ممنوعیت بیشتر از یکسال امتداد پیدا کند اما از آن جایی که برخی از کشورها با ممنوعیت چندساله موافقت نکردند توافق یک ساله تعیین شد و سال آینده هم ایران میزبان اجلاس خواهد بود.

خون‌میرزایی با اشاره به این که از سال ۹۳ این ممنوعیت امضا شده و صید تجاری عملاً ممنوع است، افزود: با توجه به بررسی‌های انجام شده و با وجود در خطر بودن ذخایر ماهیان خاویاری، برنامه میان مدت برای صید تجاری نخواهیم داشت و امیدواریم وضعیت ماهیان خاویاری از خط قرمز خارج شود.

وی در رابطه با موارد استثنا برای بهره برداری از ماهیان خاویاری گفت: استفاده از آنها برای کارهای تحقیقاتی و بازسازی ذخایر تنها موارد استثنای در نظر گرفته شده است و سایر بخش‌‌های فعال صید و صیادی اگر ماهی خاویاری را به صورت اتفاقی صید کنند، آن را در اختیار موسسات تحقیقاتی برای بازسازی ذخایر وحشی خاویاری دریای خزر قرار می‌دهند.

رئیس سازمان شیلات ایران افزود: در سال ۹۷، شش تن خاویار پرورشی و ۲ هزار و ۸۰۰ تن گوشت خاویار پرورشی تولید شد.

وی در خصوص پرورش ماهی در استان‌های کشور گفت: پرورش ماهی خاویاری در بیش از ۲۰ استان کشور انجام می‌شود؛ ما برنامه جدی در سازمان شیلات برای پرورش ماهیان خاویاری داریم تا این فعالیت را در کل استان ها انجام دهیم و مطالعات سراسری آن انجام شده است.

خون میرزایی افزود: ۱۲۸ مزرعه فعال ماهی خاویاری داریم که این مزارع رو به افزایش است و طبق برنامه در سال ۱۴۰۴ باید به ۱۰ هزار تن گوشت ماهی خاویاری و ۱۰۰ تن خاویار برسیم.

وی ادامه داد: تاکنون بیش از ۲۳۰ هزار نفر در بخش شیلات اشتغالزایی شده است.

خون میرزایی تاکید کرد: تا پایان برنامه ششم توسعه  باید به یک میلیون و ۵۱۰ هزار تن تولید آبزی پروری برسیم که در سال گذشته از تکلیف برنامه جلو افتادیم و به یک میلیون و ۲۶۲ هزار تن تولید محصولات شیلاتی رسیدیم، همچنین در زمینه مصرف سرانه نیز که باید ۱۲ کیلو گرم تا پایان این برنامه باشد که میزان مصرف در سال ۹۷، به ۱. ۱۲ کیلوگرم رسیده است.

معاون وزیر جهاد کشاورزی در رابطه با سهم دریای خزر از صید و صیادی در سال ۹۷، خاطرنشان کرد: سهم دریای خزر از ۷۷۳ هزار تن صید وصیادی در سال ۹۷، ۴۲ هزار تن معادل ۵.۶ درصد بوده و بیش از ۹۴ درصد صید مربوط به دریای عمان و خلیج فارس است.

وی افزود: وضعیت دریای خزر برای آبزیان مخاطره آمیز بوده و نیازمند تقویت و مراقبت است.

خون میرزایی گفت: صنعت شیلات ایران رو به توسعه است و از اوایل انقلاب تاکنون میزان تولید آبزیان و صیادی ۴۰ برابر شده و چشم انداز روشنی برای شیلات ایران می بینیم که امیدواریم به آن دست پیدا کنیم. اهیان خاویاری از ارزشمندترین گونه‌های دریای خزر هستند که عوامل متعددی از جمله تخریب زیستگاه، انواع آلودگی‌، صید بی‌رویه و غیر مجاز، قاچاق و ورود گونه‌های غیر بومی‌، زندگی آنها را مرز انقراض کشانده تا آنجا که یافتن مولد ماهیان خاویاری در خزر بسیار دشوار شده است.

ماهیان خاویاری که استروژن نامیده می‌شوند به خانواده تاس‌ماهیان تعلق دارند، سابقه حیات چند صد میلیون ساله این گونه‌های آبزی کم‌نظیری به زمان ژوراسیک باز می‌گردد، ازهمین‌رو ماهیان خاویار را فسیل‌های زنده جهان می‌نامند که همراه با تکاملی فیلوژنی تا به امروز باقی مانده‌اند.

خانواده استروژن‌ها به ۲۷ گونه و زیرگونه در جهان تقسیم می‌شود که از این تعداد ۵ گونه از جمله فیل‌ماهی، تاس‌ماهی ایرانی یا قره برون، تاس‌ماهی روسی یا چالباش، شیپ یا تاس‌ماهی شکم برهنه و اوزون‌برون یا سوروگا در دریای خزر زندگی می‌کنند، دریایی که به تنهایی حدود ۹۰ درصد ذخایر ماهیان خاویاری جهان را در خود جای داده است.

اما ارزش ماهیان خاویاری نه‌فقط برای استفاده از گوشتشان بلکه به تخمهای آنها که به خاویار یا مروارید سیاه مشهور است، بر می‌گردد که متأسفانه در دریای خزر در حال انقراض و نابودی است. خریب زیستگاه هم در دریا و هم در محل رودخانه، انواع آلودگی‌ها، صید بی‌رویه و غیر مجاز، قاچاق و ورود گونه‌های غیر بومی برخی از مهم‌ترین دلایلی است که وضعیت ماهی خاویاری به مرز انقراض کشانده و حتی کار به جایی رسیده که پیدا کردن مولد ماهیان خاویاری در خزر بسیار دشوار شده است.