بایگانی مطالب : یادداشت
بحران محیط زیستی در غزه
آخرین ارزیابی از تصاویر ماهواره ۴۵ روز پس از آغاز جنگ اشغالگران اسرائیلی در غزه، از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ اکنون میتوان برآورد کرد که حدود نیمی از ساختمانها در شهر غزه تخریب شده است. ولی غزه اساسا کجاست؟ غزه در دوران باستان، یکی از شهرهای اصلی فلسطینیان بوده است. شهر و نوار غزه به طور متناوب از سوی مصر و اسرائیل اشغال شده است (۶۷-۱۹۴۹). پس از جنگ شش روزه تحت حکومت اسرائیل (۱۹۶۷-۱۹۹۴) بوده و با توافقنامه اسلو در سال ۱۹۹۴ انتقال قدرت طی مراحلی پیشبینی شد تا که منجر به خودمختاری شود. غزه با مصر و اسرائیل هم مرز است. نوار غزه ۴۱ کیلومتر طول و ۱۰ کیلومتر عرض دارد و محل زندگی ۲.۲ میلیون نفر است. در بعضی منابع کلمه غزه را برگرفته از کلمه عبری عزه Azzah به معنای «شهر قوی» دانستهاند. موضوع «قدرت» در کتاب مقدس بهطور غیرمستقیم با غزه مرتبط است. بر اساس کتاب قضات، سامسون فوق بشری قبل از اینکه قدرت خود را بازیابد و معبد داگون را ویران کند، توسط فلسطینیان در غزه زندانی شد. مصریان آن را «غزت» (شهر با ارزش) می نامیدند. از سوی دیگر معانی غزه به نوعی از حلزون های دریایی یا پارچه نازکی که برای پوشاندن زخمها استفاده میشود (در پزشکی «گاز استریل» به همین نام به کار میرود)، و همچنین مستحکم، قوی اطلاق شده است. منابع طبیعی غزه شامل زمینهای قابل کشت است. نوار غزه تا حد زیادی به آب «وادی غزه» وابسته است که اسرائیل را نیز تامین میکند. بیشتر آب از چاههای آب زیرزمینی بهدست میآید (۹۰ درصد در سال ۲۰۲۱). کیفیت آن پایین است و بیشتر آن برای مصرف انسان نامناسب است. مابقی آن در کارخانههای آب شیرین کن تولید می شود یا از اسرائیل خریداری میشود. ذخایر گاز دریایی غزه در فاصله ۳۲ کیلومتر از خط ساحلی نوار غزه گسترش یافته و حجم آن ۳۵ میلیارد متر مکعب محاسبه شده است.
![بحران محیط زیستی در غزه](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/5-19-jpg.webp)
«میراث شهری» مفهوم حفاظت را تغییر داد
اهمیت حفاظت از بافت تاریخی بر کسی پوشیده نیست، اما نکتهٔ مهم اینجاست که نهتنها حفاظت از بافتها به خوبی میسر نشده که دربارهٔ سایر آثار باستانی و تاریخی خارج از بافت تاریخی این آسیب سرعت بیشتری داشته است. این درحالیاست که بسیاری از شهرهای مختلف دنیا ذیل واژهٔ «میراث شهری» معنای حفاظت از میراث و بافت تاریخی را بهطور کامل تغییر دادهاند. «حجت گلچین»، پژوهشگر و عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید باهنر کرمان، در گفتوگو با «پیام ما» دربارهٔ توجه جهانی به این مقوله از میراث معماری و شهری به نکات جالبی اشاره میکند و میگوید: «زمانی که دربارهٔ یک بافت تاریخی واجد ارزش صحبت میکنیم، بهطور ضمنی، مجوز صادر میکنیم که خارج از آن محدوده، مد نظر و واجد ارزش نیست، اما مقولهٔ میراث شهری هیچ منافاتی با بافت تاریخی ندارد و نهتنها آن را در زیرمجموعهٔ خود قرار میدهد که منجر به حفظ ابعاد بسیار وسیعی از وجوه و نشانههای فرهنگی جامعهٔ انسانی در یک شهر است.»
![«میراث شهری» مفهوم حفاظت را تغییر داد](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/4-19-jpg.webp)
ادای دین به اسب ایرانی
یک سال پس از ثبت ملی «اسب کرد»، مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی کرمانشاه از پیگیری برای تشکیل پروندهٔ مشترک این پرونده با عراق در فهرست جهانی خبر میدهد. این اثر سال گذشته با عنوان «آیینهای سنتی اسب کرد» به ثبت رسیده بود؛ اسب کرد یکی از اصیلترین نژادهای اسب ایرانی است که براساس نظر بسیاری از کارشناسان، اسب عرب در دو هزار سال گذشته از این نژاد تکثیر یافته است و حالا پروندهٔ ثبت جهانی آن در انتظار ثبت ملی در کشور عراق است.
![ادای دین به اسب ایرانی](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/4-18-jpg.webp)
دسترسی دشوار پژوهشگران به کتابهای میراث فرهنگی
![دسترسی دشوار پژوهشگران به کتابهای میراث فرهنگی](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/6-12-jpg.webp)
«بحران کودکی» در روز جهانی کودک
![«بحران کودکی» در روز جهانی کودک](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/789127_134-jpg-e1700414442680.webp)
کودکانِ بینشان
![کودکانِ بینشان](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/789132_370-jpg-e1700414596391.webp)
ایران از دریچهٔ دوربین پژوهشگر انسانمدار
ایستاده بودند به تماشای سایههایی از دیروز؛ آدمها به تصاویری نگاه میکردند که ذهن را به گذشتهای ندیده پیوند میداد. گذشتهای که شاید بخشی از آن اکنون وجود ندارد و حالا تصاویر آویخته به دیوار، ایران را از قاب دوربین کسی نشان میداد که بیش از چهار دهه دربارهٔ تاریخ و میراث فرهنگی این کشور پژوهش و همهٔ آنها را ثبت کرده است. صحبتهای پرحرارت بین جمعیت دربارهٔ مردی بود که سالهای عمرش را وقف شناختن ایران کرد و جمعیت هدایت شد به سالنی که قرار بود دوستان، دوستداران و همسرش دربارهٔ او سخن بگویند؛ دربارهٔ «عباس گروسی»، ایرانپژوه و مردمشناس کمترشناختهشدهٔ ایرانی که این مراسم برای بزرگداشت آثار و فعالیتهای او، جمعه ۲۶ آبانماه در خانهٔ هنرمندان ایران برگزار شد.
![ایران از دریچهٔ دوربین پژوهشگر انسانمدار](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/۴-jpg.webp)
مهجوریت زایندهرود
![مهجوریت زایندهرود](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/2-14-jpg.webp)
آقای شهردار! «جواد» قربانی همان جوی آب شد
![آقای شهردار! «جواد» قربانی همان جوی آب شد](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/ZDVhNDgkiCPr-jpg-e1700329414253.webp)
روزی روزگاری دریاچه
![روزی روزگاری دریاچه](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/default.webp)
طرحهای آبخیزداری به مثابه سنگ بزرگ
|پیام ما| طرحی برای چارچوب تدوین شرح خدمات برنامهٔ راهبردی مدیریت جامع حوضههای آبخیز توسط معاونت آبخیزداری، مرتع و بیابان (سازمان منابعطبیعی و آبخیزداری کشور) و مرکز بینالمللی مدیریت جامع حوضههای آبخیز و منابع زیستی در مناطق خشک و نیمهخشک (ICIMWB) تحتپوشش سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) و با همکاری تعدادی از اساتید دانشگاه پایان سال گذشته تدوین و تهیه شده است. این طرح تاکنون اجرا نشده است و بهنظر میرسد که چارچوب پیشنهادی بسیار گسترده، متنوع، ایدهآلی و آرمانی تهیه شده است و در عمل، قابلیت اجرایی ندارد.
![طرحهای آبخیزداری به مثابه سنگ بزرگ](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/5-14-jpg.webp)
غفلت از روایتگری در فعالیتهای محیطزیستی
![غفلت از روایتگری در فعالیتهای محیطزیستی](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/ص-۲-1-jpg.webp)
کشف یک شیء تازه در کاخ سعدآباد +عکس
یک اثر سنگی که به گمان کارشناسان یک فواره آبنمای محیطی و تزئینی است، در محوطه مجموعه کاخهای سعدآباد کشف شد. دوره تاریخی این شیء هنوز مشخص نیست.
![کشف یک شیء تازه در کاخ سعدآباد +عکس](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/2fb6c04d218be4b1-jpg.webp)
گچمهبافی، هنر دست زنان عشایر
استان کهگیلویه و بویر احمد به دلیل حضور عشایر، صنایع دستی متنوعی دارد که این روزها دیگر رونق گذشته را ندارد. صنایع دستی که با دستان هنرمند مردمان این منطقه ساخته میشود، بیشتر در خانهها ساخته میشود نه در كارگاههای توليدی صنايعدستی. فعاليت صنايع دستی نیز بیشتر در روستاها و بين عشاير اين استان مركزيت دارد. مردان در مراحل توليد این نوع صنايعدستی نقش پررنگی ندارند و بانوان و دختران سعی در زنده نگه داشتن هنرهای دستی دارند؛ هر چند برخی از این هنرها را فقط باید از مادربزرگها سراغ گرفت مثل «گچمهبافی» که این روزها سعی دارد به رونق گذشته بازگردد.
![گچمهبافی، هنر دست زنان عشایر](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/4-15-jpg.webp)
کمی قانون بخوانید!
![کمی قانون بخوانید!](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/62459630-jpg.webp)