1408 دستبافته عشایری جمعآوری شده، به جای حراج، در اختیار پژوهشگران قرار گرفت
هدیه پرویز تناولی به مردم ایران
مدیرکل موزهها و اموال منقول تاریخی: کشورهای عربی خواهان این دستبافتهها بودند و برای خرید آنها پیشنهادهای میلیون دلاری داده بودند، اما پرویز تناولی دوست داشت که این آثار برای نسلهای آینده ایران باقی بماند
۱۰ خرداد ۱۴۰۰، ۰:۰۶
بیش از 1400 دستبافته عشایری که پرویز تناولی 65 سال برای جمعآوری آنها از سراسر ایران زحمت کشیده بود، به جای فروش، وقف شدند. پرویز تناولی در تمام سالهای حضور پررنگش در عرصه هنر، همیشه به هنرهای عامیانه پایبند بوده و این علاقه را به شیوههای مختلفی نشان داده است. اهدای مجموعه دستبافتههای عشایری ، مُهر تایید بر همین علاقه است. حالا این مجموعه در اختیار علاقهمندان و پژوهشگران قرار گرفته و باید دید که متولیان امر تا چه اندازه میتوانند از این مجموعه ارزشمند برای انجام کارهای پژوهشی و زنده نگه داشتن هنر و صنایعدستی پیشین ایرانی بهره بگیرند.
پرویز تناولی، هنرمند پیشکسوتی که بیشتر در حوزه مجسمهسازی شهرت داخلی و خارجی دارد، در سالهای حضورش در ایران، انواع فرشها و گلیمهای دست بافت عشایر ایرانی را جمعآوری و مجموعه ارزشمندی را به دست آورد؛ مجموعهای که حالا یک هزار و ۴۰۸ اثر آن به موزه نصیرالملکِ شیراز اهدا شده است.
طبق قولی که این هنرمند مجسمهساز داده داده قرار است ۹ قطعه از این مجموعه در اختیار موزه فرش قرار گیرد، اما تا قبل از ارسال این مجموعه به شیراز بخشی از آن یعنی 88 قطعه به صورت موقت در موزه ملی فرش ایران (تهران) به نمایش گذاشته شده است؛ هرچند که به دلیل شرایط کرونایی فعلا امکان بازدید حضوری از این مجموعه وجود ندارد.
ایسنا در گزارشی نوشته که این وقف فرهنگی پرویز تناولی از ابعاد بسیاری ارزشمند است، اما از آنجایی بسیار حائز اهمیت میشود که با توجه به تغییر شرایط زندگی عشایر، احتمالا بسیاری از این دستبافتهها ممکن است دیگر تولید نشوند. در نتیجه راهاندازی این موزه و ارائه آثار میتواند به شناخت انواع سبکهای دستبافتههای عشایری و زنده نگه داشتن آنها کمک بسیاری کند.
کشورهای عربی خواهان
فرشها بودند
به گفته محمدرضا کارگر، مدیرکل موزهها و اموال منقول تاریخی، کشورهای عربی خواهان مجموعه دستبافتههای عشایری و روستایی پرویز تناولی بودند و پیشنهادهای میلیون دلاری برای خرید آثار داده بودند، اما پرویز تناولی دوست داشت که این آثار برای نسلهای آینده ایران باقی بماند.
تناولی که حتی در خلق آثار هنری نیز به ارزشها و سنتهای ایرانی پایبند بوده است و بیش از ۶۰ سال برای جمعآوری دستبافتههای عشایر وقت گذاشت و در همین حال مجموعهای از قفلهای ایرانی را نیز گردآوری میکرد، چند سال پیش درباره علت علاقهاش به اشیای سنتی ایرانی، گفته بود که «اشیای سنتی، فولکلوریک و عامیانه ما در حال از بین رفتن هستند. هنرهای اشرافی، درباری و ناب ما در کاخها و مساجد ثبت شدهاند، اما کسی به هنرهای عامیانه توجه نکرده است. هنرهایی که مردم با دل خود و سلیقه و علاقه انجام میدهند.»
او همچنین گفته بود: «مادران عشایر که پسرانشان را با گله همراه میکردند، هنر دستهای خود را به زیبایی روی بافتههای “نمکدانها” به یادگار گذاشتهاند. با خودم گفتم اگر من اینها را جمعآوری نکنم، چه کسی این کار را انجام میدهد؟ اروپاییها و آمریکاییها خیلی به این موضوعات توجه کردهاند، اما در ایران به مواردی مثل قفلها، طلسمها، سنگ قبرها و گرافیک سنتی توجهی نشده است. این هنرها از دل مردم برخاستهاند و مردمی هستند. کسانی که اینها را به وجود آوردهاند دانشگاه نرفتهاند و تعلیم پیش استاد ندیدهاند، اما خود به خود جوهر وجودشان که با عشق بوده باعث شده آثاری به وجود بیاورند که اسم هنر را روی آنها بگذاریم». مدتی پیش تناولی تصمیم گرفت که در راستای همین علاقه شخصی، مردم را نیز در تماشای مجموعه دستبافتههای خود سهیم کند. در نتیجه یک هزار و ۴۰۸ اثر از مجموعه خود را به وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی اهدا کرد تا این مجموعه در اختیار عموم مردم قرار بگیرد. قرار است که ۹ اثر از این مجموعه نیز به صورت دائم به موزه ملی فرش ایران هدیه داده شود. هرچند که مدیر این مجموعه امیدوار است، پرویز تناولی در این تصمیم خود تجدیدنظر کند و تعداد بیشتری را برای این موزه در نظر بگیرد.
پیش از این محمدحسن طالبیان، معاون میراثفرهنگی کشور در مراسم رونمایی از این دستبافتههای اهدایی گفت: حدود ۱۸ سال در استان فارس خدمت کردم و به خوبی با طوایف مختلف آشنا هستم و جنبههای مختلف ملموس، ناملموس و فرهنگی را در زندگی آنها دیدم، بخشی از ایدهها و اندیشههای عشایر را میتوان در دستبافتهها آنها که به خوبی منعکس شده، مشاهده کرد. در واقع نمایش قدرتمند و بسیار ارزشمند فرهنگی در آن نهفته است که افراد مختلفی از جمله استاد تناولی برای ایجاد خلاقیت در آثارشان استفاده کردند.
او تاکید کرد: بسیاری از این دستبافتهها ممکن است تولید نشود. با راهاندازی این موزه و ارائه درست آثار، اسناد و کتابهایی که قرار است در کتابخانه موزه قرار بگیرد، تمام مردم از وجود آن بهره میبرند و راه استاد ادامه مییابد. بنابراین خوشحالم در کشوری زندگی میکنم که هنوز هم افرادی مانند استاد تناولی وجود دارند که وقف فرهنگی انجام میدهند. این اتفاق که در حوزه میراثفرهنگی رخ داده، بسیار مهم است و میتواند الگویی برای سایر هنرمندان باشد که آثارشان را در دوره حیات خود به مکانهای مهمی مانند میراثفرهنگی هدیه کنند و این موضوع در تاریخ ماندگار میشود.
رونمایی در موزه ملی فرش
رونمایی از مجموعه دستبافتههای تناولی که این روزها هشت قطعه آن به صورت موقت در موزه ملی فرش قرار گرفته است، بهانه خوبی شد برای بازدید از این نمایشگاه. موزه فرش ایران همانند سایر موزهها در این روزها سوت و کور است و مجموعه تناولی نیز در همین شرایط در طبقه دوم این مجموعه قرار گرفته و قرار است به صورت مجازی در اختیار علاقهمندان قرار بگیرد. در این مجموعه انواع دستبافتههای عشایری همانند گلیم، نمکدان، تاچه، گبه، نیم خورجین، چنته، جای قلیان، رو کرسی، رو اسبی، مفرش، سفره نان، جای تنباکو و … دیده میشود. پریسا بیضایی، مدیر موزه ملی فرش ایران درباره این نمایشگاه به ایسنا میگوید: آثار این مجموعه بسیار برای ما جالب بود و موزه فرش از خیلی از آنها همانند نمکدانها و مفرشهای بینظیر بیبهره است. خیلی خوشحال میشویم تعداد آثار اهدایی ایشان به موزه فرش بیشتر باشد تا ما نیز بتوانیم از این مجموعه ارزشمند بهره ببریم. ما مجموعهای از دستبافتههای عشایری را داریم، اما آثار آقای تناولی به غنای این مجموعه کمک میکند.
او درباره میزان ارزش آثار این مجموعه نیز توضیح میدهد: آقای تناولی خودشان روی این آثار، پژوهش و مطالعه انجام دادند که فارغ از بحث ارزش این آثار، به بحث مهم مردمشناسی نیز بسیار کمک میکند. ارزشمندی آثار فارغ از بافتهای منحصر به فرد، ترکیببندی زیبا و استفاده از مواد بسیار خاص، آموزش و شناخت فرهنگ ایران زمین است. حالا کارشناسان میراثفرهنگی میتوانند در ادامه مسیر پژوهشهای آقای تناولی، کارشان را ادامه بدهند. مدیر موزه ملی فرش ایران عنوان میکند: شاید قدمت این آثار چندان زیاد نباشد، اما با توجه به اینکه در دنیای امروزی بسیاری از آثار این مجموعه همانند نمکدانها و چپقدانها دیگر توسط عشایر بافته نمیشوند، نادر بودن این آثار بر ارزشمند بودن این مجموعه میافزاید. بیضایی همچنین درباره امکان بازدید عمومی از این آثار میگوید که با توجه به شرایط فعلی، هماکنون امکان بازدید حضوری وجود ندارد، اما صفحه اینستاگرام موزه فعال است و در آنجا گزارشها و تصاویری از این مجموعه در اختیار مخاطبان قرار میگیرد.
برچسب ها:
مطالب مرتبط
سوگواری مردم بهرمان در منزل پدری آیتالله هاشمی رفسنجانی
موزه ریاست جمهوری رفسنجان؛ یادگار گران بهای سردار سازندگی
کرمان بر پشت اسب
کرمون گرام
روایت «پیام ما» از کلاسی که در جمعه تشکیل می شود زمزمه محبت
جازموریان
کرمان بر پشت اسب
دورهمی داستان نویسان استان کرمان در «دلفارد» و «جیرفت»
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی جنوب کرمان در حاشیه همایش دو روزه داستان نویسان استان کرمان در جیرفت: همایش داستان نویسان در جهت برنامه ارتقای فرهنگی است
کرمان بر پشت اسب
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- 8 نمایندگی تعمیر پکیج ایران رادیاتور در تهران + اطلاعات تماس
- اسپیکر بلوتوثی ارزان و باکیفیت: کدام مدلها را بخریم
- کیفیت و زیبایی را با خدمات دندانپزشکی دکترتو کلینیک تجربه کنید
- علائم دندان آسیاب درآوردن کودکان چیست؟ 5 علائم + راه تسکین
- اجاق گازهای ﺧﺎﻧﮕﯽ بدون ترموکوپل توقیف و جمعآوری میشود
- معرفی تورهای خارجی ارزان
- آلبوم جدید مُجال ظرفیت جدی و جدیدی از موسیقی را فریاد میزند!
- آیا مشاوره حقوقی تلفنی کاربردی است؟
- برونشیت کودکان چیست و چه علائمی دارد؟
- برگزیدگان اجلاس توسعه نرمافزار ایران (۲۰۲۴) معرفی شدند بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید