همیشه از کرم ضد آفتاب استفاده کنید

تهیه و تنظیم: عطیه بهره بر
در این شماره توضیحات کاملی در زمینه انتخاب صحیح ضد آفتاب با توجه به شرایط محیطی و زمان استفاده وهمچنین تاثیرات استفاده صحیح از ضد آفتاب برای پوست را ارائه می دهیم.
امواج با طول موج کوتاه الکترومگنتیک دارای فرکانس و انرژی بالایی هستند و بخشی از آن، امواج اولتراویوله یا ماورا بنفش است که خود دارای تقسیمات مختلف و اثرات بیولوژیک متفاوت هستند. اشعه ماورا بنفش یا UVR دارای سه بخش است:
• UVC با طول موج 290-200 نانومتر
• UVB با طول موج 320-290 نانومتر
• UVA1 با طول موج 400-340 نانومتر
• UVA2 با طول موج 340-320 نانومتر
• امواج UVC کیهانی و کشنده هستند و تقریبا همه شان در اتمسفر جذب می شوند و به زمین نمی رسند.
• امواج UVB در روی زمین به شدت کاهش یافته اند.
• امواج UVA تقریبا به طور کامل به زمین میرسند.
فاکتورهایی که در میزان و کیفیت اشعه UV که به زمین می رسند نقش دارند،عبارتند از:
• زمان و روز: 75% از کل اشعه UV (اولتراویوله یا ماورابنفش) در زمان 9 صبح تا 3 بعد از ظهر به سطح زمین می رسند.
• فصل سال: ماکزیمم تابش در فصل تابستان و کمترین تابش آن در فصل زمستان است.
• موقعیت جغرافیایی: میزان اشعه UV تابیده شده با کاهش فاصله از استوا، افزایش می یابد.
• ارتفاع از سطح دریا: هر یک کیلومتر افزایش ارتفاع، منجر به افزایش25%-20% در میزان اشعه تابیده UV می شود.
• پوشش ابرها: ابرهای کاملا تیره ، می توانند اشعه عر را به میزان 50% کاهش دهند، اما ابرهای کم، اثر کاهشی کمی دارند.
UVA دارای طول موج بلندتر و انرژی کمتری است و موجب برنزه شدن پوست می گردد، اما تماس طولانی مدت با این اشعه منجر به پیری زودرس شده و ممکن است موجب آسیب جدی به پوست شود.UVB که طول موج کوتاه تری دارد، دارای انرژی بالاتر است و موجب آفتاب سوختگی شده و در تماس طولانی، موجب کانسرپوستی می گردد.
ضد آفتاب ها با پیشگیری از اثرات کوتاه مدت نظیر آفتاب سوختگی، به ما کمک می کنند که از اثرات دراز مدت آفتاب که همان کانسرهای پوستی، پیری زودرس و سایر آسیب هاست، رهائی یابیم.
انواع فیلترهای موجود در ضدآفتاب ها شامل موارد زیر می باشند:
1. جاذب های شیمیایی (ارگانیک): این ها اشعه UV را جذب می کنند و مانع نفوذ اشعه به درون پوست می شوند.
2. بلوکرهای فیزیکی ویا غیرشیمیایی: این ها از طریق انعکاس اشعه، از عبور اشعهUV جاوگیری می کنند.
3. انواع تر کیبی: اکثر ضدآفتاب ها حاوی ترکیبی از هر دو نوع فیلترها هستند.
بنا به دلایل زیر باید پوست خودمان را در مقابل اشعه UVA محافظت کنیم.
1. به دلیل اینکه اشعه UVA به میزان بیشتری توسط خورشید تولید می شود و برخلاف اشعه UVB ، شدت اشعه UVA باتغییرات محل، فصل و زمان و روز تغییر نمی کند و همیشه حضور دارند و ضمنا این اشعه توسط شیشه پنجره ها فیلتر نمی شوند و از آن عبور می کند.
2. UVA در مقایسه با UVB توانایی نفوذ عمقی تر در پوست دارد و موجب آسیب به الیاف الاستین پوست می شود و لذا در پیری نقش عمده ای دارد.
3. UVA نقش مهمی در القای ضعف سیستم ایمنی دارد.
4. UVA نقش سینرژیستی یا تقویتی با UVB در ایجاد سرطان های پوستی دارد.
SPF اصولا بر مبنای محافظت در برابر UVB طراحی شده است. ضدآفتاب 15SPF می تواند 94% اشعه UVB را فیلتر کند و ضدآفتاب با 30SPF می تواند بیش از 97% اشعه UVB را جلوگیری کند. یکی از عللی که ضدآفتاب های با SPF بالاتر پیشنهاد می شود این است که معمولا ضدآفتاب، به میزان کافی و استاندارد (2mg/2cm) روی پوست مالیده نمی شود.ضدافتاب هایی که بعد از 40دقیقه غوطه وری در آب هم SPF خود را حفظ می کنند Water resistant و آن هایی که بعد از 80 دقیقه غوطه وری در آب اثر SPF خود را حفظ می کنند Very Water resistant نامیده می شوند.ضد آفتاب هایی که بطور طولانی مدت استفاده شوند و خیلی ضد آب باشند، منجر به ایجاد آکنه می شوند، لذا در این موارد بهتر است از کرم یا لوسیون های کم وزن استفاده شود.همچنین ضد آفتاب های با فرمول ژل که میزان بالاتری از الکل دارند، معمولا موجب احساس سوزش می شوند.هر چه SPF محلول ضدآفتاب بالاتر باشد، معمولا چسبناک تر است و برعکس محصولات ضد آفتاب با SPF کمتر، بهتر روی پوست می نشینند و مطلوبیت بیشتری دارند.برای اثر بخشی موثر ضد آفتاب ها باید میزان ضد آفتاب استفاده حدود 2mg/2cm)) باشد در حالی که مصرف کنندگان فقط 50% یا 25% میزان مورد نیاز را استفاده می کنند.
دفعات مصرف ضد آفتاب ها بدین صورت است که باید 20 دقیقه قبل از تماس با آفتاب مالیده شوند و هر 3-2 ساعت، تجدید شوند.مصرف ضد آفتاب ها در کودکان زیر 6 ماه بهتر است با مشورت پزشک متخصص پوست باشد و بهتر است از طریق لباس و کالسکه از آفتاب دوری کرد.
انواع برنزه کننده ها شامل موارد زیر می شوند:
1. Sun tanning یا برنزه شدن با آفتاب
2. Indoor tanning یا برنزه شدن در سالن های سولاریوم
3. Sunless tanning (برنزه شدن با کرم)
برنزه کردن در سالن های سولاریوم بی خطر نیست،tanning عبارت است از تیره کردن پوست توسط اشعه UV که توسط ابزارهای برنزه سازی صورت می گیرد. این دستگاه ها حاوی مخلوطی از UVA و UVB هستند که در خورشید هم وجود دارد.مطالعات نشان می دهد که دستگاه های برنزه سازی، توانایی کمی در پیشگیری از آفتاب سوختگی دارند و در نهایت ریسک سرطان های پوستی ناشی از اشعه UV را بالا می برند.این در حالی است که برنزه کردن بدون نور(آفتاب و سولاریوم) بی خطر است،تمام برنزه کننده های موضعی حاوی DHA (دی هیدروکسی استین) هستند و همین DHA پس از آغشته شدن به پوست، سطح پوست را رنگ می کند و مثل برنزه شدن، با ریزش طبیعی پوست در طی زمان، محو می شود.
عوامل فیزیکی محافظتی در برابر نور آفتاب، لباس، کلاه، آرایش، عینک (عینک هایی که بتوانند 100%-99% از طیف UV را جذب کنند) ، شیشه پنجره و سایبان می باشند. شیشه های معمولی اتومبیل طول موج زیر 320 نانومتر را جذب می کنند (یعنی UVB و کمی UVA) و همچنین پوشش های پلاستیکی دودی می توانند طول موج 380-370 نانومتر را بلوک کنند. شیشه های دودی تیره می توانند حفاظت قابل توجه در برابر UVA و نور مرئی داشته باشند.
نکات کلیدی در استفاده از ضد آفتاب :
• اکثر بیماران هنگام استفاده از ضد آفتای های شیمیایی (فیلترUVB ) به دلیل تبدیل UVB به انرژی ایجاد گرما می کند و لذا بیماران احساس گرمی دارند. ولی در مورد ضد آفتاب های فیزیکال نظیر زینک اکساید ZnO (یا تیتانیوم اکساید) تولید حرارت ندارند و احساس گرمی نمی دهند.
• چون ضد آفتاب ها صورت را براق و چرب نشان می دهند، می توان روی آن ها را از کرم پودر های زیبایی استفاده کرد.
• در مورد نقش ضد آفتاب ها در تولید ویتامین D در پوست ، می توان گفت که 3-2 بار در هفته تماس گذرای دست، صورت یا بازو ها با نور افتاب برای تولید ویتامین D کفایت می کند. ضمنا باید بدانیم که پوست افراد پیر توانایی کمی برای تولید ویتامین D دارد.
نکات کلیدی در محافظت ضد آفتاب از نور آفتاب :
• باید بدانیم که حدود 8 ساعت در زیر آفتاب بودن با ضد آفتاب 15SPF معادل 32 دقیقه زیر آفتاب بودن بدون ضد آفتاب روی پوست اثر می کند.
• از ضد آفتاب های وسیع الطیف استفاده کنید (حتی در روزهای ابری)
• در صورتی که در معرض آب قرار گرفتید (شنا، تعریق)، لازم است از ضد آفتاب های ضد آب استفاده کنید.
• سعی کنید مکرر ضد آفتاب استفاده نمائید.
• از یک کلاه لبه پهن و یک عینک مناسب استفاده کنید.
• لباس محافظ و دارای بافت متراکم بپوشید.
• برنامه گردش خارج از منزل را در زمان های اولیه روز یا دیر وقت قرار دهید تا با زمان آفتاب شدید (10صبح تا 4 عصر) مصادف نباشد.