بایگانی مطالب برچسب: میراث فرهنگی
جاهطلبی در ساحل خلیجفارس
شهر دوبی در امارات متحده ۱۲ ماه استثنایی از نظر گردشگری را در ۲۰۲۳ میلادی تجربه کرده است که با جذب ۱۷ میلیون گردشگری بینالمللی رقم خورده و یک رکورد هم برای آن ثبت شده است. شهری که تنها سهدهه طول کشید تا وابستگی از درآمدهای نفتی را در یک برنامهریزی منسجم بهثمر برساند. اماراتیها حالا دوبی را بهعنوان یک مقصد گردشگری به توریسم بینالمللی قبولاندهاند و یک گام بلند برای چشمانداز اقتصادی این شهر در ۲۰۳۳ با هدف قرار گرفتن در فهرست یکی از سه شهر برتر جهان برای تجارت و گردشگری برداشتهاند.
توسعهٔ گردشگری علیه ایران هراسی
هفدهمین نمایشگاه بینالمللی گردشگری تهران با تأکید بر یک نکتهٔ مهم افتتاح شد؛ باز شدن مرزهای ایران به روی ۵۰ درصد جمعیت جهان که میتوانند بدون دریافت ویزا و فقط با یک بلیت به ایران سفر کنند. نخستین روز نمایشگاه (۲۳بهمن) بازدید عمومی نداشت و ویژهٔ متخصصان و فعالان گردشگری بود، اما از امروز از ساعت ۸ تا ۱۷ غرفهها برقرار هستند و به بازدید عمومی و مردمی اختصاص دارد. غرفههایی که ایرانیها و خارجیها را در کنار هم قرار داده است نمایندگان و فعالان صنعت گردشگری ۱۲ کشور خارجی از جمله روسیه، ترکیه، مالزی، اندونزی، ونزوئلا، تایلند، ازبکستان، ویتنام، تاجیکستان، زیمبابوه، تانزانیا و سریلانکا هم تا ۲۶ بهمن در محل دائمی نمایشگاههای تهران میزبان علاقهمندان هستند. علاوهبر رسانههای داخلی و خارجی ۲۰ فعال مجازی پربیننده (اینفلوئنسر) هم در این نمایشگاه حضور دارند. نمایشگاه چندان هم بیسروصدا نیست و گروههای موسیقی آئینی و سنی استانها هر روز پنج اجرا خواهند داشت. گردشگری خوراک، اقامتگاههای بومگردی و چادرهای عشایری، کمپرها و خودروهای کلاسیک هم از دیگر ظرفیتهای نمایشگاه هستند. از حاشیههای جالب افتتاحیه این بود که بالاخره پای دو لوح جهانی به ایران رسید. لوح ثبت جهانی شهر یزد بهعنوان پایتخت کشورهای عضو مجمع گفتوگوهای همکاری آسیایی و لوح کندوان بهعنوان روستای برتر گردشگری همزمان با این مراسم به استاندار یزد و آذربایجانشرقی اعطا شد.
داستان یک احیای موفق در باکو
یک اقدام موفق در حفظ میراث تاریخی، شهری قدیمی در کشور آذربایجان را بهعنوان نقطهٔ گردشگری مورد توجه جهان بدل کرده است. «ایچری شهر» طی یکدههٔ اخیر و از زمانی که به فهرست جهانی یونسکو بهعنوان یک نمونهٔ تاریخی بهخوبی حفظشده از یک مجموعهٔ شهری اضافه شد، آذربایجان و بهویژه شهر باکو را به مقصدی ضروری برای مسافران سراسر جهان تبدیل کرد. شهری که تقریباً از اوایل سال ۲۰۰۰ میلادی اقدامات حفاظتی برای میراث تاریخیاش را با معماران و صنعتگران بومی آغاز کرد و با نگاهی به گردشگری بینالمللی در کمتر از یکدهه به ایستگاه فهرست جهانی هم رسید. مطالعات و بررسیها نشان میدهد که تجربهٔ موفق این شهر در حفظ بافت و میراث تاریخی برای دو شهر بزرگ ایران هم قابلتکرار است و میتوان با رویکردی چندوجهی یک ظرفیت ویژه در این حوزه فراهم کرد.
خطر در کمینِ خانهٔ «دیدهبان»
حریم کنارصندل با توجه به زیست مردم تصویب میشود
رئیس پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری کشور در حاشیۀ مراسم رونمایی از ماکت نقش برجسته محوطۀ باستانی کنارصندل جیرفت گفت: «کاوش در بسیاری از محوطههای باستانی بزرگ کشور همچون شهر سوخته، جیرفت و شوش عملا متوقف است که سال آینده با جذب اعتبارات پژوهشی فعالیتهای باستانشناسی، حفاظت و مرمت در این محوطهها را دوباره آغاز میکنیم».
سه رویکرد مهم در ثبت جهانی میراث
|پیام ما| میراث جهانی نام پیماننامهای بینالمللی است که ۱۶ نوامبر سال ۱۹۷۲ به تصویب کنفرانس عمومی یونسکو رسید تا حفاظت از آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی بشر که اهمیت جهانی دارند و متعلق به همهٔ انسانهای زمین، فارغ از نژاد، مذهب و ملیت خاص هستند، در دستورکار قرار گیرد. حفاظت از این آثار پس از ثبت در عین باقی ماندن در حیطهٔ حاکمیت کشور مربوط، بهعهدهٔ تمام کشورهای عضو خواهد بود. ایران سه سال پس از تصویب کنفرانس عمومی یونسکو در تاریخ ۲۶ فوریه سال ۱۹۷۵ به این پیماننامه پیوست و اولینبار سال ۱۳۵۸ توانست «زیگورات چغازنبیل» را بهعنوان اولین اثر جهانی خود به ثبت برساند، در همان سال «تختجمشید» و «میدان نقش جهان» نیز ثبت جهانی شدند. حالا بعد از گذشت ۴۴ سال از شروع ثبت جهانی آثار ایران در یونسکو، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارشی با عنوان «بررسی فرایند ثبت میراث جهانی در ایران و ارائهٔ راهکارهای تقنینی» به این موضوع پرداخته که ثبت جهانی در ایران چه فرایندی را طی کرده است و چه مشکلاتی دارد. «محمدرضا محمودی قوژدی» و «سعید شفیعا» کار این پژوهش را که بهتازگی منتشر شده است، برعهده داشتهاند.
جشن جهانی «سده» بدون کرمان
|پیام ما| روزها، ماهها و فصلها برای ایرانیان باستان ختم به نظام معیشتیتان یعنی کشاورزی میشد. آنها سال را به دو فصل تقسیم میکردند، تابستان بزرگ از ابتدای فروردین تا پایان مهر و زمستان بزرگ که از ابتدای آبان شروع میشد و به پایان اسفند میرسید. آنها اما از همان ابتدای شروع زمستان بزرگ در رؤیا و جستوجوی بهاری سبز بودند و همین خواست موجب میشد همهٔ آیینها حتی در زمستان هم رنگی از بهار و سبزی بگیرند، بهطوریکه آنها از نخستین روزی که تاریکی و طولانی بودن شب کاسته میشد و به روشنایی افزوده میشد، به پیشواز بهار میرفتند و از همین رو «یلدا» را میتوان اولین آیینی دانست که در استقبال از بهار و سبزی برگزار میشد. «سده» هم با ۴۰ روز اختلاف در همین مجموعه قرار میگیرد و بعد از آنکه ۱۰ روز از زمستان بزرگ سپری میشد، ایرانیان جشن «سده» را برپا میکردند؛ چون بر این باور بودند که اوج و شدت سرما سپری شده است و توان و نیروی این پدیدهٔ نابهسامانی و سکون که از کردار اهریمن محسوب میشود، رو به زوال و کاستی است. این جشن را آبانروز از بهمنماه برگزار میکردند، به شبهنگام و درست زمانی که صد روز از زمستان بزرگ میگذشت.
باغهای ایرانی محبوب دیگران مطرود در ایران
باغهای ایرانی بهعنوان سرمایههایی مهم، در کنار ابنیهٔ تاریخی در زمرهٔ مهمترین میراثهای ملی قرار دارند. یکی از ویژگیهای برجستهٔ این میراث باستانی سبک سنتی آنهاست که توسط سایر کشورهای اروپایی و آسیایی الگوبرداری شده است. هرچند بسیاری از باغهای تاریخی سایر کشورها قدمت و زیبایی باغهای ایرانی را ندارند، اما به روشهای مختلف مورد محافظت قرار گرفتهاند. این درحالیاست که برخی باغهای ایران با وجود ثبت ملی و جهانی در معرض تخریب و آسیب قرار دارند یا دستخوش تغییر شدهاند. این وضعیت دربارهٔ آنها که برچسب جهانی نخوردهاند، بهمراتب بدتر است.