بایگانی مطالب : گزارش روز
باغهای ایرانی محبوب دیگران مطرود در ایران
باغهای ایرانی بهعنوان سرمایههایی مهم، در کنار ابنیهٔ تاریخی در زمرهٔ مهمترین میراثهای ملی قرار دارند. یکی از ویژگیهای برجستهٔ این میراث باستانی سبک سنتی آنهاست که توسط سایر کشورهای اروپایی و آسیایی الگوبرداری شده است. هرچند بسیاری از باغهای تاریخی سایر کشورها قدمت و زیبایی باغهای ایرانی را ندارند، اما به روشهای مختلف مورد محافظت قرار گرفتهاند. این درحالیاست که برخی باغهای ایران با وجود ثبت ملی و جهانی در معرض تخریب و آسیب قرار دارند یا دستخوش تغییر شدهاند. این وضعیت دربارهٔ آنها که برچسب جهانی نخوردهاند، بهمراتب بدتر است.
![باغهای ایرانی محبوب دیگران مطرود در ایران](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/باغفینکاشان-jpg.webp)
نسخهٔ حفاظت مشارکتی برای کرانهٔ ارس
بازنگری در طرح مدیریت پناهگاه حیاتوحش «کیامکی» و پارک ملی «کنتال» درحالی قرار است انجام شود که بهنظر میرسد محیطبانان بهواسطهٔ سروکار داشتن با انواع مشکلات رمقی برایشان باقی نمانده است. یکی از آنها میگوید ۲۵ سال کار کردن در شرایط سخت، حقوق حداقلی، بهتنهایی شیفت دادنها، ضرب و شتم توسط متخلفان، پاسگاههای خالی و بدون امکانات او را در مواقعی به ناامیدی میکشاند. مدیران محیط زیست در منطقه آزاد تصمیم گرفتند بهجای سپردن نگارش طرح مدیریت پناهگاهها به مشاوران، راه دیگری بروند، مسیری تحتعنوان «حفاظت مشارکتی» که قرار است با مشارکت ذینفعان و گروداران عملیاتی شود. از همین رو، آنان از گروههای مختلف برای حضور در کارگاه حفاظت مشارکتی دعوت کردند. آیا در شرایطی که امکانات محیطبانی در حداقل ممکن است و رضایت شغلی نیز وجود ندارد، با صرف به مشارکت طلبیدن ذینفعان و گروهداران میتوان به آیندهٔ این مناطق امیدوار بود؟
![نسخهٔ حفاظت مشارکتی برای کرانهٔ ارس](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/3-13-jpg.webp)
جا ماندن ایران از قطار گردشگری
|پیام ما| خبرگزاری فرانسه با اشاره به تازهترین گزارشی که از سوی سازمان جهانی گردشگری سازمان ملل متحد منتشر شده است، نوشت که در سال ۲۰۲۴ سطح گردشگری بینالمللی کمی بالاتر از سطوح قبل از همهگیری کرونا خواهد بود. این گزارش که «ایسنا» آن را منتشر کرده است، میگوید گردشگری بینالمللی در سال ۲۰۲۴ بهطور کامل سطوح قبل از همهگیری را بازیابی کند و برآوردهای اولیه حاکی از رشد دو درصدی بالاتر از سطح سال ۲۰۱۹ است. این گزارش البته بیشترین افزایش را مربوط به خاورمیانه میداند و اعلام میکند خاورمیانه تنها منطقهای است که با ورود ۲۲ درصد بالاتر از سال ۲۰۱۹ بر سطوح قبل از همهگیری غلبه کرد.
![جا ماندن ایران از قطار گردشگری](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/4-10-jpg.webp)
پایان بلاتکلیفی «آسبادها»
بالاخره نوبت آسبادهای ایرانی هم رسید؛ قدیمیترین آسیابهای بادی جهان که قدمت برخی از آنها به قرن چهارم هجری برمیگردد و بخش مهمی از تاریخ کشاورزی و مدیریت آب ایران را به خود اختصاص دادهاند. قرار است این بار پروندۀ یک میراث ارزشمند که نه هنری است و نه تاریخی، بلکه محصول یک تفکر انسانساخت برای سهولت در امر زندگی جامعه بوده است، راهی یونسکو شود. پروندهای که اگر به ثبت جهانی برسد، در حفظ آنها تأثیر قابلتوجهی خواهد داشت.
![پایان بلاتکلیفی «آسبادها»](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/6-12-jpg.webp)
کاوش در باقیماندهٔ تمدن «هلیلرود»
اوایل دیماه بود که اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان کرمان اعلام کرد کاوش باستانی در تپههای «کُنارصندل» جیرفت پس از ۱۷ سال وقفه به سرپرستی باستانشناس برجسته، «سیدمنصور سیدسجادی» که بهعنوان ناجی «شهرسوخته» در سیستان شناخته میشود، آغاز شد؛ این تپههای باستانی پیش از این، 2 بار در سالهای ۱۳۸۰ و ۱۳۸۶ کاوش شده بود و تاکنون فرضیههایی درباره وجود یک تمدن باستانی به نام «ارت» مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد، ارتباط با «آراتا» تمدن و سرزمینی که در منابع سومری به آن اشاره شده است و فرضیهای مبنی بر اینکه با قدیمیترین تمدن موجود در شرق جهان مواجه هستیم، مطرح شده است که برای اثبات یا رد هر یک از این فرضیهها کاوش، مطالعات و زمان بسیار زیادی لازم است. حالا که ناجی «شهر سوخته» به «کُنارصندل» رفته، چشم امید همه به اطلاعات بیشتری از این تپههای اسرارآمیز است.
![کاوش در باقیماندهٔ تمدن «هلیلرود»](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/دیجیتال-jpg.webp)
سوادکوه پایلوت گردشگری کشور شود
![سوادکوه پایلوت گردشگری کشور شود](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/پل-ورسک-1-jpg.webp)
کهنههای میلیون دلاری
سنوسالی از همهشان گذشته و قدیمی شدهاند، اما اصالت خودشان را حفظ کردهاند و زمان خودشان جزء فولآپشنها بودند. برخیشان هدیه داده شدهاند، برخی دیگر بعد از مدت کوتاهی دل صاحبانشان را زده و چند دست چرخیدهاند و حالا همهشان موزهای شدهاند و دل ماشینبازها و غیرماشینبازها را میبرند. قیمت تعداد کمی از آنها مشخص است و خیلیشان هم قیمت ندارند و اگر صاحبانشان اهل دربار نبودند، شاید فقط آهنپارههایی از آنها باقی مانده بود و آنقدر ارزشمند نمیشدند؛ اما حالا برایشان یک موزهٔ اختصاصی ساخته شده است، موزهٔ خودروهای تاریخی ایران.
![کهنههای میلیون دلاری](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/موزه-خودروهای-تاریخی-scaled.webp)
مرگ در کوهستان
شنبه، ۱۶ دیماه، دو کوهنورد به نام نادره و معصومه که برای صعود سبلان رفته بودند، دچار هیپوترمی (سرمازدگی) شدند و از دست رفتند.، ساعت ۱۲:۰۵ روز جمعه ۲۱ دی «سلام بهمنیار»، «رضا کایشی»، «محسن عزیزی»، «مبین جسمی» و «محمد رویان» کوهنوردان در «ارتفاعات رندوله اشنویه» گرفتار بهمن شدند که تاکنون تنها دو نفر از آنها پیدا شدهاند. ۲۲ دی یک کوهنورد میانسال تهرانی در قلهٔ دارآباد جان باخت. همان روز یک گروه ۹نفره ساعت ۱۸:۴۵ در بینالود گم شدند که پس از جستوجو و یافتن مفقودین در برف و کولاک، عملیات در ساعت ۲:۳۰ بامداد پایان یافت. اینها تنها آماری از دو هفتهٔ اخیر است که در رسانهها منتشر شده. کوهستانهای ایران مرگهای زیادی را به خود دیده، بهطوریکه هر بار برف میآید، امدادگران دلنگران چشم به ارتفاعات میدوزند؛ مبادا کسی آنجا گیر افتاده باشد. آیا راهی برای کاهش این مرگها وجود دارد؟
![مرگ در کوهستان](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/3-10-jpg.webp)
زمینهای بلاتکلیف آشوراده
آنچه در بسیاری از مناطقی که اهالی آن بهدلیل طرح یا حوادث غیرمترقبه کوچانده شدهاند رخ میدهد، در جزیرهٔ آشوراده نیز اتفاق افتاد: دیر یا زود مردم میخواهند به خانه برگردند و حتی اگر تمام قوانین نوشته و نانوشته کشور هم این خواست را بیدلیل اعلام کنند، خواست مردم، خواست مردم است. حالا دولت میگوید خانههای جزیره را به هرکسی که سند ملکی یا مستند قابلتأییدی بر مالکیت داشته باشد، پس میدهد و در غیراینصورت املاک و اراضی مطابق رأی قضایی، از آن بنیاد مسکن انقلاب اسلامی است. گویا قانون این گفتهٔ دولت را تأیید میکند. مردم اما میخواهند به خانه برگردند و فکر میکنند حالا که پای پول در جزیره در میان است، دولت آنها را «پیچانده» است. کارشناسان حقوق اما فکر میکنند در مقررات اراضی کشور، بهویژه آنجاکه مربوط به واگذاری اراضی به صلاحدید دولت یا جبران خسارات بوده است، راهحلی برای اهالی جزیره وجود دارد. راهحلی که شاید پیچیده باشد، اما ممکن است. از سوی دیگر، گروهی از منتقدان طرح طبیعتگردی جزیره میگویند اگر در زمان تصویب طرح پیوستهای اجتماعی و فرهنگی نیز دیده میشد، امروز این مناقشه وجود نداشت یا لااقل پیشبینی شده بود.
![زمینهای بلاتکلیف آشوراده](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/5-7-jpg.webp)
گسست در حفاظت میراث فرهنگی
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در تازهترین گزارش خود در یک مطالعه که به روش آیندهپژوهی انجام شده به موضوع «گسست و انحطاط معنایی در روند حفاظت میراث فرهنگی» پرداخته است. «الناز ابیزاده»، عضو هیئتعلمی دانشگاه فنیوحرفهای، و «سمیه قدیمزاده»، عضو هیئتعلمی دانشگاه ارومیه، این پژوهش را انجام دادهاند. آنطورکه در این گزارش آمده است، بررسی اسناد بینالمللی از جمله بیانیهها، منشورها و قطعنامههای منتشرشده در دهههای اخیر در زمینهٔ حفاظت میراث فرهنگی نشان میدهد «حفاظت معناهای نهفته» باید مورد توجه قرار گیرد که این موضوع حاکی از نگرانیهای جامعهٔ جهانی از تهدیدهای پیش رو است. برخی پژوهشهای انجامشده در زمینهٔ حفاظت میراث فرهنگی نیز بر لزوم توجه به ابعاد معنایی و فراکالبدی در حفاظت تأکید داشتهاند و همچنین بررسی لوایح و قوانین مربوطه اغلب بیانگر دیدگاههایی کلی دربارهٔ موانع و چالشهای حقوقی و اجرایی پیش رو در حفاظت میراث فرهنگی است که توجه صرف به این موارد بدون تفکر عمیق و بررسیهای موشکافانه و فقدان جایگاه رویکرد معنایی در قوانین مرتبط با حفاظت آثار به تحقق اهداف مدنظر حفاظت جامع و پایدار منجر نخواهد شد.
![گسست در حفاظت میراث فرهنگی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/4-7-jpg.webp)