بایگانی مطالب : یادداشت
نگرانی‌های به‌جا مانده از «فوکوشیما»
در دوم شهریور 1402 نیروگاه هسته‌ای تخریب‌شدهٔ فوکوشیمای ژاپن شروع به رهاسازی بخش تصفیه‌شدهٔ فاضلاب آلوده به رادیواکتیو خود در اقیانوس آرام کرد. در آن زمان، واحدهای ذخیره‌سازی آن در مجموع بیش از یک میلیون تن فاضلاب را نگهداری می‌کردند. از آنجایی که فاضلاب جدید دائماً در حال تشکیل است و حتی آب تصفیه‌شده باید با رقیق‌کردن آن با آب بیشتر دریا به‌آرامی تخلیه شود، کل فرآیند می‌تواند بیش از 30 سال طول بکشد. آب آلوده به رادیواکتیو نیروگاه هسته‌ای فوکوشیما دایچی ژاپن در زلزله و سونامی 11 مارس 2011 پس از فاجعهٔ هسته‌ای فوکوشیما دایچی ناشی از زلزلهٔ توهوکو و سونامی به اقیانوس آرام تخلیه شد. سه تا از راکتورهای این نیروگاه ذوب شدند و بقایای سوخت ذوب‌شده را پشت سر گذاشتند. از آب برای جلوگیری از پیشرفت بیشتر مواد مذاب استفاده شد. هنگامی که آب سرد، آب‌های زیرزمینی و باران با زباله‌های سوخت ذوب‌شده تماس پیدا می‌کنند، به هسته‌های رادیواکتیو مانند ید-131، سزیم-134، سزیم-137 و استرانسیوم-90 آلوده می‌شوند.
اسم پدر من طاهر است
نقش هوتک‌ها در کنترل سیلاب بلوچستان
حراج میراث جهانی
|پیام ما| هنوز چندماهی از شیرینی ثبت جهانی پروندهٔ «کاروانسراهای ایران» شامل ۵۴ کاروانسرای تاریخی را به‌عنوان بیست‌وهفتمین اثر میراث فرهنگی ملموس ایران در فهرست جهانی یونسکو در چهل‌وپنجمین اجلاس کمیتهٔ میراث جهانی یونسکو در ریاض عربستان زیر زبان دوستداران میراث فرهنگی نگذشته است که حالا خبر می‌رسد دو کاروانسرای ثبت جهانی «آهوان» شامل «رباط سنگی انوشیروان» و «رباط آجری شاه‌سلیمان صفوی» در استان سمنان به فروش می‌رسد. این خبر نشان می‌دهد قرار است کاروانسراها با قیمت ۱۱ و ۷ میلیارد تومان به فروش برسد.
مدیریت هوشمند پسماند
در بررسی تحولات محیط زیستی و چشم‌اندازهای سازمانی، پازل مدیریت پسماند به‌عنوان یک عنصر غیرقابل‌انکار در پی‌ریزی جوامع سلامت محور تلقی می‌شود و نوآوریهای تکنولوژیک در کنار استراتژی‌های مؤثر و دیرپا، محور اصلی در تدوین برنامه‌های مدیریت پسماند به‌شمار می‌روند. این امر در راستای مقابله با بحران‌های گسترده‌ای است که ناشی از دفع ناصحیح زباله‌های شهری و تأثیر آنها بر محیط زیست است. با بهره‌مندی از فناوری‌های پیشرفته اینترنت اشیا، شاهد زایش بسترهای نوآورانه‌ای در عرصه جمع‌آوری و بازیافت هستیم که امکان تجزیه و تحلیل داده‌ها، مسیریابی هوشمند و کاهش مشهود هزینه‌ها و اثرات مخرب محیط زیستی را که به‌واسطهٔ فرآیندهای غیرکارآمد جمع‌آوری پسماند موجود بود، فراهم آورده‌اند. یکی از جامع‌ترین مطالعات انجام‌گرفته در این زمینه توسط محققان ایرانی به سرپرستی اینجانب و همکاری «سید سهند موسوی» و «علی حسین‌زاده» انجام گرفته است که به‌تازگی در مجله Science of The Total Environment منتشر شده و تمام پارامترهای اصلی مورد نیاز برای تشکیل یک مدیریت پسماند هوشمند، در آن بررسی شده است.
ردپای تغییراقلیم در سیل بلوچستان
شهرستان‌های دشتیاری قصرقند، نیکشهر و چابهار بیشترین آسیب در سیلاب‌های اسفند ۱۴۰۲ دیده‌اند. جاده‌ها برای عملیات امداد و نجات بسته شده و سیل پس از چندروز بارندگی شدید باعث شکسته شدن بستر رودخانه‌ها و سرازیر شدن سدها شد. بیش از ۱۰ هزار نفر در اثر سیل آسیب دیدند.
جنگل‌های حرا، نگین سبز خلیج فارس
«گرنویل» داستان موفق یک احیا
احیای بافت تاریخی در مناطق شهری به رسمی تکراری در بسیاری از شهرهای جهان بدل شده است؛ از ایتالیا و اسپانیا در قارهٔ اروپا گرفته تا کیلومترها دورتر در آمریکای شمالی. بافت‌های تاریخی که غبار چندصدسالهٔ فرسودگی اصلی‌ترین ویژگی‌هایشان بوده است، پس از احیا و تقویت بافت اجتماعی به یک منطقهٔ شهری زنده و پویا بدل شده‌اند که توسعهٔ اقتصادی را هم برای ساکنان بومی‌اش به ارمغان آورده‌اند. از جمله موفق‌ترین طرح‌های حفاظت و احیا بافت تاریخی در جزیرهٔ «گرنویل» کانادا رخ داده که با قدمت صد ساله و چهرهٔ صنعتی‌اش، اما حالا یکی از پربازدیدترین مکان‌های عمومی این کشور و قلب فرهنگی ونکوور است؛ ظرفیتی که در برخی شهرهای ایران از جمله اصفهان، شیراز، رشت و حتی تبریز هم وجود دارد و می‌توان الگوی احیای گرنویل را در این مناطق اجرا و آنها را به قطب فرهنگی در صنعت گردشگری بدل کرد.
تسلیم مسئولان به نابسامانی جنگل
ابَرخشت و آبخوان‌داری درمانگر سیستان‌وبلوچستان
نقش «خوشاب»ها در کنترل سیلاب منطقه مَکُران
پرواز «همای سعادت» از «کُنار صندل» تا «کاخ سفید»
دیده شدن «کرکس ریشدار» که در گنجینهٔ ادب فارسی از آن با نام «همای سعادت» یاد می شود، همزمان شد با بارش‌های واپسین روزهای زمستان و پس از ماه‌ها خشکی و بی‌بارشی و پاییز و زمستانی نه‌چندان نرمال، بارش برف و سرما بیش از یک‌سوم پهنهٔ ایران را در برگرفت و جنوب سیستان‌وبلوچستان را بار دیگر درگیر سیلاب کرد. برآوردهای انجام‌شده بیانگر آن است که تنها آب برابر برف این بارش‌ها تا امروز بیش از ۱۷ میلیارد مترمکعب است، یعنی ۸۵ برابر گنجایش سدی به بزرگی سد امیرکبیر کرج این برآورد را چه بتوان پیشکش «سعادت» از سوی «هما» دانست یا نه، ولی هرگز نشانی از پایان خشکسالی یا بازسازی دوبارهٔ سفره‌های آب زیرزمینی ازبین‌رفته و فرونشستهٔ این سرزمین نیست. به هر روی، همزمانی دیده شدن «هما» و این ویژه‌بارش‌ها، پیشکشی «سعادت» و نیکبختی از سوی این کرکس ریشدار را برای ایرانیان پشتیبانی کرد، اگرچه نتوانیم بین این دو رخداد، همبستگی یا پیوندی علمی برقرار سازیم.
مُهر تعطیلی بر پیشانی ۵۰۰ بومگردی
|پیام ما| تا تعطیلات نوروز ۱۴۰۳ چیزی باقی نمانده است؛ دو هفته. در شرایطی که در سال‌های پررونق ضریب اشغال هتل‌ها و مراکز اقامتی نزدیک به صد درصد شده بود، مدتی پیش رئیس جامعهٔ هتل‌داران از ضرر این صنعت در نوروز ۱۴۰۳ گفت و اعلام کرد ۵۰ درصد اتاق هتل‌های کشور در نوروز ۱۴۰۳ خالی می‌مانند. آن‌طورکه «جمشید حمزه‌زاده» گفته است هتل‌های کشور امسال نیز همچون سال‌های گذشته متضرر خواهند شد و فقط سه روز اول نوروز ممکن است برخی استان‌های گردشگرپذیر با ضریب اشغال کامل هتل‌ها مواجه شوند. این آمار دربارهٔ یک‌هزار و ۲۶۰ هتل شامل ۶۵ هتل پنج ستاره، ۱۶۰ هتل چهار ستاره و هتل‌های یک تا سه ستاره نشان می‌دهد فقط شاید برخی هتل‌ها در استان‌های شمالی، کیش و قشم با استقبال مسافران نوروزی مواجه شوند. حالا رئیس جامعهٔ انجمن‌های اقامتگاه‌های بومگردی هم نکتهٔ مشابهی را دربارهٔ بومگردی‌ها مطرح می‌کند.
بازدید از موزه‌ها در سبد تفریح ایرانی‌ها جایی ندارد
وجود حدود شش میلیون شیء تاریخی در کشور، موزه‌های ایرانی را به یکی از قدرتمندترین مراکز فرهنگی در دنیا بدل کرده است؛ اشیایی که در سطح ملی و بین‌المللی از اهمیت بالایی برخوردارند و آنقدر ارزشمند هستند که برپایی نمایشگاهی برای نمایششان در «شهر ممنوعه» چین با هزینهٔ سه میلیون دلاری هم محقق می‌شود و بودجه‌ای فراتر از کل اعتبار وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در کشور دارد. این نکته را «جبرئیل نوکنده»، رئیس موزهٔ ملی ایران و عضو شورای تحقیقات مرکز تحقیقات باستان‌شناسی ایران (ICAR) مطرح می‌کند و می‌گوید موزه‌های ایران نقش مهمی در حفظ و نمایش این آثار ارزشمند برای نسل‌های آینده دارند تا از آنها بیاموزند و مورد تحسین و قدردانی قرار دهند. او البته معتقد است آمار بازدیدکنندگان از موزه‌ها متناسب با این ارزش تاریخی نیست و باید مسیرهایی برای افزایش این آمار طی شود.
اصرار بر امر کهنه برای زندگی دریاچه
