ستاره حجتی
دبیر آب، انرژی و جامعهٔ محلی
ستاره حجتی
۲ دی ۱۴۰۲
ادعای مردود دربارهٔ خاک ایران
ششمین نشست مجمع همکاری کشورهای عربی و روسیه برای ایران بی‌حاشیه نبود. کشور همسایهٔ شمالی که ایران تا پای اتحاد با آن پیش رفته است، بار دیگر تمامیت ارضی کشور را نشانه گرفت و در جمع کشورهای عربی از «لزوم برداشته شدن حاکمیت و مالکیت ایران از جزایر سه‌گانه جنوبی» گفت. حتی پیشنهاد داد که مسئلهٔ حاکمیت بر این جزایر به دادگاه لاهه برده شود. وزارت امور خارجه بلافاصله این مداخله در تمامیت ارضی کشور را مردود و حاکمیت و مالکیت ایران بر جزایر را ابدی اعلام کرد. این دومین‌بار در همین سال جاری است که ایران ناگزیر به اتخاذ موضعی جدی در مقابل بخشی از خاک خودش شده است. اهالی جزایر می‌گویند از دخالت روسیه عصبانی هستند. کارشناسان اما معتقدند که موضع منفعل و دست پایین ایران در مجامع بین‌المللی باعث گستاخی کشورهای دیگر شده است. بااین‌حال، سفیر پیشین ایران در سازمان ملل می‌گوید ایران بر جزایر سوار است و موضوع جزایر سه‌گانه اساساً در دادگاه لاهه قابل پیگیری نیست.
ستاره حجتی
۱ دی ۱۴۰۲
پیکر مثله شدهٔ کشاورزی
هفده سال از تصویب قانون یکپارچه‌سازی اراضی در کشور می‌گذرد، اما آمار می‌گوید این قانون نه‌تنها اجرا نشده است که در این بازهٔ زمانی اراضی کشاورزی ایران کوچک و کوچک‌تر نیز شده است. همچنین بالارفتن ارزش زمین و تمایل به تبدیل زمین کشاورزی از محل تولید به سرمایه موجب شده است علاوه‌بر خردی و پراکندگی این زمین‌ها، بخش وسیعی از اراضی کشاورزی در معرض تغییر کاربری‌های مجاز و غیرمجاز قرار بگیرند. آمارنامهٔ سازمان امور اراضی در سال ۱۴۰۰ عنوان کرد که طی سال‌های ۱۳۷۴ الی ۱۴۰۰ و با یک روند تصاعدی بالغ بر ۴۱۲ هزار و ۷۸۴ مورد مشتمل بر حدود ۷۳ هزار ۷۸۰ هکتار از اراضی دچار تغییر کاربری غیرمجاز شدند. کارشناسان اقتصاد کشاورزی اما معتقدند که در شرایط فعلی اقتصادی امکان تجمیع اراضی را از دولت سلب کرده است و حالا اگر هم بخواهد این قانون را اجرا کند، گویی باید از هفت‌خان رستم عبور کند؛ چراکه یک هکتار زمین کشاورزی اگر تبدیل به ویلا شود، آورد مالی‌اش چندین برابر کشت و زراعت خواهد بود. همچنین، در نبود نظام تعاونی کارا، تجمیع اراضی بی‌دلیل بهنظر می‌رسد.
ستاره حجتی
۲۹ آذر ۱۴۰۲
غرب کشور در انتظار گردوغبار
وقوع خشکسالی در کشورهای همسایهٔ شرقی در کنار برخی اقدامات سازه‌ای کشور افغانستان بر رودخانهٔ هیرمند، موجب کاهش چشمگیر آورد این رودخانه شده و با توجه به وابستگی منابع آب استان‌های شرقی به‌ویژه سیستان‌وبلوچستان به آب ورودی از رودخانهٔ هیرمند، تأمین آب این مناطق با چالش‌های جدی مواجه شــده است. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی که در پایان سه‌ماه نخست امسال از تحلیل شاخص‌های آب کشور منتشر کرده، با تأکید بر وضعیت بغرنج آبی در شرق کشور عنوان کرده است که علاوه بر مشکلات مربوط به آب شرب، عدم تأمین حقابه‌های محیط زیستی باعث ایجاد کانون‌های گردوغبار در این مناطق شده و در کنار کمبود جدی آب شرب، زندگی مردم را با چالش‌های بسیاری مواجه کرده است: «همچنین کاهش میزان بارش و حاکم بودن شرایط خشکسالی در کشورهای همسایه غربی (عراق) نیز موجب کم‌شدن ورودی تالاب‌ها و همچنین وضعیت نامطلوب اروندرود شده و با ایجاد کانون‌های گردوغبار و نفوذ به داخل کشور، اســتان‌های واقع در مناطق غربی و در برخی موارد بخش‌های گسترده‌ای از کشور درگیر این معضل می‌شود.»
ستاره حجتی
۲۶ آذر ۱۴۰۲
منابع غیرواقعی درآمد در لایحهٔ بودجهٔ
مرکز پژوهش‌های مجلس در دو گزارش به بررسی لایحهٔ بودجهٔ سال ۱۴۰۳ در حوزهٔ منابع بودجه پرداخت. مطابق این گزارش پیش‌بینی می‌شود 90 درصد منابع لایحهٔ بودجهٔ سال 1403 محقق شود. به‌عبارت ساده‌تر حدود 240 هزار میلیارد تومان از منابع پیش‌بینی شده در لایحه محقق نخواهند شد. کاهش درآمدهای نفتی، همچنین نبود امکان تحقق همهٔ درآمدهای پیش‌بینی‌شده به‌عنوان منابع مالی بودجه به‌ویژه در بخش مالیات از دلایل این کسری است. این گزارش همچنین توضیح می‌دهد که لایحهٔ بودجه از منظر منابع با محدودیت‌هایی روبهرو است که در صورت تصویب به‌این شکل در طول سال ۱۴۰۳، مشکلات احتمالی در نحوهٔ فعالیت دستگاه‌های اجرایی (بودجهٔ قابل‌برنامه‌ریزی)، معیشت عمومی و انضباط مالی به‌دنبال خواهد داشت. لذا ایجاد منابع جدید درآمدی، واقعی‌کردن منابع درآمدی و مدیریت هزینه‌ها اجتناب‌ناپذیر است.
ستاره حجتی
۲۰ آذر ۱۴۰۲
دست خالی ایران در «فراه‌رود»
در امتداد مذاکرات ناکام ایران با طالبان و پس از سفر ملابرادر به ایران، درست در روزهایی که رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست، مشعوف از این دیدار بود، طالبان اعلام کرد که سد بخش‌آباد در حال تکمیل است و سد خاشرود نیز در حال احداث. این سدها در شرایطی ساخته و تکمیل می‌شوند و به بهره‌برداری می‌رسند که سدهای کجکی، ارغنداب و بند انحرافی کمال‌خان جنوب‌شرق ایران را با مشکلات فراوان آبی روبهرو کرده و هامون را تا نابودی کامل پیش برده است. گرچه متخصصان و کارشناسان علوم آبی و سیاسی که بر رفتار افغانستان متمرکز هستند، می‌گویند برنامه‌های آبی افغانستان تمام منطقه، ایران، تاجیکستان، ترکمنستان و قرقیزستان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، اما این برنامه‌ها مشخصاً علاوه‌بر حاد شدن مشکلات آبی سیستان‌وبلوچستان این‌بار تا خراسان ایران را دچار تشدیدِ تنش آبی می‌کند. کارشناسان این‌بار در گفت‌وگو با «پیام ما» ابعاد دیگری از این موضوع را بررسی می‌کنند. سفیر اسبق ایران در سازمان ملل متحد معتقد است ایران برای بازپس‌گیری تمامی حقوق دوجانبه یا چندجانبه باید خود را در موضع قدرت قرار دهد، نه انزوا. به اعتقاد او در غیر این‌صورت نه در مورد مسئلهٔ هیرمند بلکه در هیچ مسئلهٔ بین‌المللی‌ای موضع پیش‌برنده‌ای نخواهیم داشت. حالا هامون صابری در خطر است. بهنظر می‌رسد نبود معاهده میان ایران و افغانستان در «فراه‌رود» کار را برای ایران دشوارتر کرده است. دیپلماسی ایران در حقابهٔ هیرمند ناکام مانده است و هیچ مذاکره‌ای میان ایران و طالبان در مورد فراه‌رود وجود ندارد.
ستاره حجتی
۲۰ آذر ۱۴۰۲
قهرمانان من، حتی آنان که به سرطان باختند
ستاره حجتی
۱۹ آذر ۱۴۰۲
فقر مطلق خاک
مجری طرح حفاظت خاک وزارت جهادکشاورزی می‌گوید هفتاد درصد خاک‌های کشاورزی ایران زیر یک درصد مواد آلی دارند، اما برای جبران این فقر بسیار بالا در خاک در سند امنیت غذایی کشور، قید شده است که تا سال ۱۴۱۱، ۶۰ درصد از اراضی زیر کشت کشور، باید زیر کشت حفاظتی قرار بگیرند. طرحی ضروری که اجرای آن اعتبارات زیادی را مطالبه خواهد کرد. بهنظر می‌رسد، دولت چارهٔ تأمین اعتبار برای اجرای این طرح را چنان که خودش اعلام کرده است، در برنامهٔ هفتم توسعه دیده است. به گفتهٔ مدیرکل دفتر بهبود تغذیهٔ جامعهٔ وزارت بهداشت در زمان نگارش برنامهٔ هفتم توسعه، تمام دستگاه‌ها تلاش کردند که برای پیاده‌سازی این سند، بندهایی در برنامهٔ هفتم توسعه بیاورند که بتوانند در سال‌های بعدی برای اجرای سند بودجهٔ مربوطه را بگیرند. از سوی دیگر نخستین سال اجرای این طرح با بودجهٔ انقباضی ۱۴۰۳ همراه خواهد بود. همچنین سال ۱۴۰۱ و نیمی از ۱۴۰۲ نیز به‌عنوان نخستین سال‌های تدوین این برنامه، بدون حتی ابلاغ آن گذشت.
ستاره حجتی
۱۸ آذر ۱۴۰۲
ما نگران آشورِ کوچکیم