امروز ۷ مهرماه مصادف است با سالروز اعلام موجودیت حزب توده ایران
این حزب به عنوان وارث سوسیال‌دموکراسی عهد مشروطه و حزب کمونیست ایران در مهرماه ۱۳۲۰ در ایران تاسیس شد بنیان‌گذاران آن عده‌ای از روشنفکران و فعالان چپ‌گرا و ملی‌گرای ایران نظیر: سلیمان‌میرزا اسکندری، ایرج اسکندری، بزرگ علوی، انور خامه ای، احسان طبری، خلیل ملکی، فریدون کشاورز، عبدالحسین نوشین و رضا رادمنش بودند که اغلب در دوره رضا شاه تحت تعقیب یا در زندان بودند بخاطر ماجرای ۵۳ نفر.
این حزب در دهه ۲۰ به یکی از بازیگران اصلی صحنه‌ی سیاست ایران تبدیل شده بود، پس از کودتای ۲۸ مرداد و افشای سازمان افسری، حزب با سرکوب گسترده‌ای از سوی حکومت روبرو شد و صدها افسر ارتش ایران به دلیل عضویت در این حزب به اعدام، زندان و تبعید محکوم شدند. حزب که از سال ۱۳۲۷ غیرقانونی اعلام شده بود، به فعالیت مخفی خود ادامه داد و بخشی از رهبران و کادرها هم کشور را ترک کردند. این حزب به موارد زیادی از جمله: جاسوسی برای شوروی و عدم مقابله صحیح با کودتای ۲۸ مرداد و مخالفت با ادامه جنگ ایران عراق و … متهم شد که البته بسیاری از آنها به عنوان یک خیانت به کشور تا حد زیادی اثبات شده اند. به اعتقادی تاریخ‌نگاران زیادی زمانی در ایران روشنفکر شدن با کمونیست شدن آغاز می‌شد و در نتیجه این لیست تعدادی از روشنفکران ایرانی‌است که زمانی عضو این حزب بودند: بزرگ علوی، عبدالحسین نوشین، فریدون توللی، رسول پرویزی، جلال آل‌احمد، احمد آرام و ابراهیم گلستان، نیما یوشیج، محمدتقی بهار، صادق هدایت، صادق چوبک، احمد شاملو، محمد معین و غلامحسین ساعدی و … که این لیست کماکان ادامه دارد.