فراموشی خانه «یگانه»
۱۵ آبان ۱۳۹۹، ۱۰:۵۹
فراموشی خانه «یگانه»
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری وصنایعدستی شهرستان رزن در گفتوگو با «پیام ما»: هنوز اعتباری برای تملک خانه اختصاص داده نشده است.
خبرنگار: مرضبه قاضی زاده | پاییز به خانه «یگانه» هم پا گذاشته است. تنها خانه تاریخی شهرستان رزن، پارسال بعد از ریزش و تخریب بخشی از بنا در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. خانه یگانه، به قدری فرسوده شده که دیگر تحمل وزن دیوارهایش را هم ندارد. چنان که در روزهای گذشته خبر آمد که بار دیگر بخشی از دیواره بنا تخریب شده و فعالان میراث فرهنگی نسبت به تخریب کامل این بنای مرمتنشده هشدار دادند. حالا قرار است با شمعک جلوی ریزش دیوارهای خانه یگانه گرفته شود، هرچند برای مرمت این بنا که در اختیار مالک خصوصی است، اعتبار لازم است؛ اعتباری که قبلا وعده داده شده بود و هرگز تخصیص نیافت.
خانه یگانه، تنها بنای ثبت ملی شده رزن است و همین باعث شده این خانه، نورچشمی شهر باشد. هرچند از چشم مالک بنا، این تنها یک ملک است که میتوان آن را تخریب کرد و یک برج نونوار به جایش ساخت. سال 98 که بنای یگانه به ثبت ملی رسید، گفتند که این خانه بالاخره از بیسروسامانی درمیآید. حتی از گوشه و کنار این حرف به گوش رسید که قرار است یگانه، موزه مردمشناسی رزن شود. همانوقتها حسن لطفی، نماینده شهر وعده داد که پیگیر تملک بنای تاریخی خواهد شد، آن را برای مرمت در اختیار میراث قرار خواهد داد. اما یک سال گذشت و تمام وعدهها از یاد رفت. بیتوجهیها به مرور زمان، بلای جان این خانه شد.
کسی خانههای تاریخی را ثبت نمیکند
صبح شنبه خبر آمد که بخشهایی از دیوار این خانه ریزش کرده است و شهروز کهیایی، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شهرستان رزن در گفتوگو با ایسنا موضوع را تایید کرد. اما او حالا ماجرا را تکذیب میکند و به «پیام ما» میگوید: «ریزش دیوارها در سالیان گذشته و قبل از ثبت ملی اتفاق افتاده است.» هرچند فعالان میراث فرهنگی سر حرف خودشان هستند. مثل حسین زندی، فعال میراث فرهنگی که در گفتوگو با «پیام ما» از تخریب دیوار خانه در هفته گذشته میگوید: «بخشهایی از دیوار خانه ریخته است ولی در این ریزش، بنا چندان تخریب نشده و قابل مرمت است.» اصل ماجرا اما زمان ریزش نیست. زندی میگوید این بنا در طول زمان رها شده است. «خانه دو طبقه است و سقف بالا در سالهای گذشته تا حدودی ریزش کرده و تزئینات آن در حال از بین رفتن است؛ یعنی اگر یکی دو سال دیگر بگذرد و به آن توجه نشود، خانه یگانه ویران خواهد شد.» زندی ادامه میدهد: «مسیر همدان به تهران از رزن میگذرد. این شهر موقعیت خوبی برای گردشگری دارد ولی تاکنون ارادهای برای این کار نبوده و هیچ کاری در این شهرستان در بحث گردشگری و میراث انجام نشده و از طرف مدیران ارشد توجهی به این بناها نشده است.»
تا97 خانه ثبتی نداشتیم
از نگاه او در طول سالیان گذشته مدیران میراث بیشتر از آنکه به فکر حفظ آثار ارزشمند باشند، به فکر جمعکردن رزومه بودهاند: «در 15 سال گذشته تا الان در همدان، فقط نام آشهای محلی در فهرست میراث ملی ثبت شده است و نه آثار ملموس و خانههای تاریخی. ما تا سال 97 هیچ خانه ثبت شدهای نداشتیم. مدیران میراثی هم بیشتر به سمت ثبت میراث ناملموس رفتهاند و فقط در یکی دو سال گذشته چند خانه در رزن و تویسرکان به ثبت ملی رسیدهاند.»
مشکل از فرایند سخت اداری است
خانه یگانه هم که مربوط به اوایل دوره قاجار یا اوایل پهلوی است، اسفند سال پیش ثبت ملی شد. میلاد وندایی، کارشناس ارشد باستانشناسی کمبود اعتبارات و بروکراسی اداری را عامل دیر ثبتشدن این بنا میداند. «همدان حدود هزار و 800 بنای شناسایی شده دارد که تاکنون هزار و100بنا از میان آنها ثبت شده است و 700 اثر دیگر همچنان در فهرست انتظار هستند. این مشکل از بروکراسی اداری سازمان میراث فرهنگی است که نه فقط در همدان بلکه در سراسر کشور وجود دارد.»
وندایی میگوید حتی بعد از ثبت شدن اثر، امکان مرمت کامل بنا وجود ندارد، چرا که ملک در اختیار مالک خصوصی است: «این داستان از دست میراث فرهنگی خارج است. در قوانین تملک تا زمانی که یک ملک در اختیار شخص است و مالک شخصی دارد، وظیفه شخص است که از این میراث نگهداری کند. مالک این خانه خارج از ایران است و این ملک برایش اهمیت چندانی ندارد.»
برای خرید خانه یگانه، اعتباری نداریم
تا زمانی که این بنا تملک نشود، میراث فرهنگی تنها به اندازه مشارکت مالک، اجازه صرف اعتبار برای مرمت بنا را خواهد داشت. وندایی میگوید: «خانه یگانه تنها بنای تاریخی رزن است و قدمتش به دوره قاجاریه بر میگردد. قرار است این بنا موزه مردمشناسی شود، ولی دست دولت کوتاه است مگر آنکه خانه را تملک کنند.»
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شهرستان رزن هم میگوید مالک تاکنون هیچ اقدامی برای مرمت بنا انجام نداده است: «مالک بنا بخش خصوصی است و ما نمیتوانیم اعتبار کلی برای مرمت بگذاریم و فقط میتوانیم به صورت مشارکتی عمل کنیم. اگر مالک بخشی از مرمت را انجام دهد ما هم کمک میکنیم که ساختمان احیا و از حالت تخریب ریزش درآید، اما مالک موافقت نمیکند و تمایلی هم به همکاری ندارد. با این همه ما بخش مقدماتی را انجام دادیم و میخواهیم دور تا دور دیوارها شمعک بگذاریم تا خانه تخریب نشود.»
رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان رزن درباره آخرین وضعیت تملک این بنا میگوید: « چون این ملک تنها خانه تاریخی رزن بود، ثبتش انجام شد و از همان ابتدا دنبال تملکش بودیم. اما این کار نیازمند تامین اعتبار است و تا الان تخصیصی برای آن صورت نگرفته است. در حال حاضر به دنبال این هستیم تا از طریق زمینهای راه و شهرسازی این زمین را با مالک معاوضه کنیم.» اینطور که او میگوید قرار است به جای پول از زمینهای دولتی راه و شهرسازی بهای این ملک پرداخت شود و این زمین با تهاتر به مالکیت میراث فرهنگی درآید.
هر چند با شیوع کرونا، همین کار هم از دایره اولویتهای میراث فرهنگی خارج شده و در روند اجرایی آن وقفه افتاده است.
فعالان میراث فرهنگی اما میگویند وقت زیادی باقی نمانده است و خانه یگانه تا تخریب، به قدر یکی دو بار بارش زمستانی فرصت دارد. وندایی توضیح میدهد: «این خانه هماکنون ریزشی ندارد ولی حال و روز خوبی هم ندارد و ممکن است در همین زمستان با یک برف و باران ریزش کند.»
خانه تاریخی یگانه، به دست باد و بوران افتاده است و هنوز هیچ اعتباری به مرمت بنا اختصاص نیافته است. در حالی که در گذشته بخشهایی از سقف این بنا تخریب شده، معلوم نیست که خانه یگانه تا چند وقت دیگر دوام خواهد آورد.
پیشنهاد سردبیر
مطالب مرتبط
فعالان محیطزیست لرستان از بیجوابماندن نامهشان دربارۀ توقف جادهکشی در اشترانکوه از سوی سازمان محیطزیست گلایه دارند
تخریب گَهَر، ویرانی اشترانکوه
پژوهشگاه سوانح طبیعی گزارشی از حوادث غیرمترقبه منتشر کرد
سالِ حادثهخیزِ سیستانوبلوچستان
براساس یک مطالعۀ جدید حفظ ۱.۲ درصد از سطح زمین، میتواند به جلوگیری از انقراض گونههای در معرض خطر منجر شود
الگوی جلوگیری از انقراض
مهاجران اقلیمی و چالشهای دولت آینده
پیشبینی رگبار باران در برخی از استانها
وضعیت دما و بارش پایتخت تا پایان تابستان
هوای پایتخت در شرایط «قابل قبول»
کشف جدید دانشمندان از عاملی که میتواند روند ذوبشدن یخهای قطبی و بالاآمدن سطح آب دریاها را کاهش دهد
ویروسهای نجاتبخش؟!
آتشسوزی جنگلها ادامه دارد
نقشۀ راه مقابله با آتش نداریم
وقوع سیلاب کمسابقه تابستانی این بار مسئولان «مازندران» را غافلگیر کرد
۵ مفقودی در سیل «سوادکوه»
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها
- قطار رجا؛ انتخابی امن و راحت برای سفرهای شما
- حضور خوشبخت در نمایشگاه آگروفود ۱۴۰۳ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید